MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN OKULA YABANCILAŞMAYA YÖNELİK GÖRÜŞLERİ VE MESLEKİ EĞİTİME YÖNELİK TUTUMLARI

Yıl 2022, Cilt: 51 Sayı: 234, 1357 - 1380, 09.05.2022

Zeynep Öztürk , Süleyman Göksoy

https://doi.org/10.37669/milliegitim.852826

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmada Mesleki ve Teknik Anadolu lisesindeki 11 ve12. sınıf öğrencilerinin okula yabancılaşmaya yönelik görüşleri ve mesleki eğitime yönelik tutumları ele alınmıştır. Araştırmanın evrenini Düzce’nin Merkez ilçesindeki 339 Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesindeki öğrencilerin okula yabancılaşma düzeyleri genel anlamda düşük çıkmıştır. Bunun yanında mesleki eğitime yönelik tutum düzeylerinin ise yüksek çıkarak olumlu tutuma sahip olduklarını göstermesinin yanında, sınıf düzeyleri arasındaki fark 12. sınıf öğrenciler lehine anlamlı bulunmuştur. Okutulan programlar açısından elde edilen bulgulara bakıldığında ise okula yabancılaşma ve anlamsızlık ile sosyal uzaklık alt boyutları açısından anlamlı bir fark bulunmamasına karşın, sağlık meslek lisesi öğrencilerinin güçsüzlük boyutunda, ticaret lisesi öğrencilerinin de kuralsızlık boyutunda daha yüksek ortalamaya sahip oldukları, dolayısıyla bu alt boyutlarda daha çok okula yabancılaştıkları görülmüştür. Mesleki eğitime yönelik tutumların da okul türleri açısından farklılaştığı görülmektedir. Bu fark sağlık meslek lisesi öğrencilerinin lehinedir. Bunun yanında okula yabancılaşmanın alt boyutlarından olan güçsüzlük boyutunda kız öğrenciler, kuralsızlık boyutunda ise erkek öğrenciler daha fazla yabancılaşmaktadırlar. Öğrencilerin okula yabancılaşmaya yönelik görüşleri ve mesleki eğitime yönelik tutumları arasında ise negatif yönlü orta düzeyde ilişki mevcuttur. Öğrencilerin okula yabancılaşma ve alt boyutlarının düzeyleri arttıkça mesleki eğitime yönelik tutum düzeyleri düşmektedir.

Anahtar Kelimeler

yabancılaşma, mesleki eğitim, tutum, işletmelerde beceri eğitimi

Destekleyen Kurum

Düzce Üniversitesi

VOCATIONAL AND TECHNICAL ANATOLIAN HIGH SCHOOL STUDENTS OPINIONS FOR SCHOOL ALIENATION AND THEIR ATTITUDES FOR VOCATIONAL EDUCATION

Öz

Kaynakça

• ALKAN, Cevat, DOĞAN, Hıfzı ve SEZGİN, İlhan, (2001), Mesleki ve Teknik Eğitimin Esasları, Nobel, Ankara.
• ATİK, Servet (2016). Akademik Başarının Yordayıcıları Olarak Öğretmene Güven, Okula Karşı Tutum, Okula Yabancılaşma ve Okul Tükenmişliği, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Doktora Tezi), Malatya.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Şener, ÇOKLUK, Ömay ve KÖKLÜ, Nilgün, (2015), Sosyal Bilimler İçin İstatistik, Pegem Akademi, Ankara.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Şener (2017), Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum, Pegem Akademi, Ankara.
• CAN, Abdullah (2016), SPSS İle Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi, Pegem Akademi, Ankara.
• CANDEĞER, Ü., VAN, E., GÜLLÜ, V. ve ELDİROĞLU, D. (2013). “Meslek Lisesinde Okuyan Öğrencilerin Kültür Dersleri Hakkındaki Görüşleri (Güvercinlik Teknik Ve Endüstri Meslek Lisesi Örneği)”, Eğitim Yöneticileri ve Uzmanları Derneği IV. Eğitim Yönetimi Forumu, 3-5 Ekim, Balıkesir.
• COŞGUN, Yemliha. ve ALTAY, Cüneyt, (2009). “Lise Öğrencilerinde Yabancılaşma Ve Benlik Algısı İlişkisi”, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Bilimleri Dergisi, S 29, ss 41-56.
• ÇELİK, Fırat (2005). Ortaöğretim Öğrencilerinin Okula Yabancılaşma Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Adana.
• ÇELİK, İrfan, (2007). Mesleki Teknik Ortaöğretim Kurumlarının Tercih Nedenleri ve Yüksek Öğrenime Hazırlama Açısından Eğitici ve Öğrenci Görüşleri (İstanbul İli Kartal İlçesi Örneği), Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• GEDİK, Aytaç (2014). Ortaöğretim Öğrencilerinde Okul Yaşam Kalitesi Bağlamında Okula Yabancılaşma, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Malatya.
• GÜLEGÜL, H.İbrahim ve UYGUR, Filiz (2011). “İşletmelerde Mesleki Eğitim İle Staj Uygulamalarının Değerlendirilmesi”, Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• GÜNBAYI, İlhan ve TOKEL, Asiye, (2014). “Teknik Ve Meslek Liselerinde Meslek Derslerinin Etkililiğine İlişkin Yönetici, Öğretmen Ve Öğrenci Görüşleri”, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, S. 3(4), ss 59-73. http://megep.meb.gov.tr/, “MTAL Öğretim Programları”, Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü, MEGEP, 2000.
• KALKAN, Ömür Kaya, (2014). “Mesleki Eğitime Yönelik Tutum Ölçeği Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması”, Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 4(1), ss 117-128.
• KAP, Gökçe ve ZAFER GÜNEŞ, Demet (2016). “Sağlıkla İlgili Bölümleri Olan Özel Liselerin Mevcut Sorunlarına Yönelik Öğrenci Ve Öğretmen Görüşleri”, Eğitim Yöneticileri ve Uzmanları Derneği VII. Eğitim Yönetimi Forumu, KKTC.
• KAYIR, Ömer ve KILIÇ, Hamdi (2004). “Meslek Liseleri Araştırması, Mesleki ve Teknik Eğitim Alanındaki Problemler”, Yz strateji, Ankara.
• LİN, Shu-Hui ve HUANG, Yun-Chen, (2012). “Investigating The Relationships Between Loneliness And Learning Burnout”, Active Learning in Higher Education, S. 13(3), ss 231-243.
• Milli Eğitim Bakanlığı, (2006). “Mesleki ve Teknik Ortaöğretimde İşletmelerde Mesleki Eğitiminin Değerlendirilmesi”, Eğitim Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı, (2018a). “Güçlü Yarınlar ve 2023 Eğitim Vizyonu”, Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı, (2018b). “Türkiye’de Mesleki Ve Teknik Eğitimin Görünümü”, Eğitim Analiz ve Değerlendirme Raporları Serisi No:1, Ankara.
• NEUMAN, W. Lawrence (2016), Toplumsal Araştırma Yöntemleri I. Cilt: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar, Yayınodası, Ankara.
• ÖZKAN, U. Birkan (2017), 21. Yüzyılın Eğitim Anlayışıyla Mesleki ve Teknik Eğitimin Esasları, Pegem Akademi, Ankara.
• ÖZSAYAR, Burçin, (2008). Meslek Lisesi Öğrencilerinin Yaptıkları Stajların Mesleki Gelişimlerine Etkileri, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• PALA, Haldun (2016). Meslek Lisesi Öğrencilerinin Uygulama Staj Algılarının Çeşitli Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• POYRAZ, M., BOZKUŞ, S. ve DAĞLI, Z. (2016). “Meslek Liselerinde İşletmelerde Beceri Eğitimi Dersinde İçerik Ve Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar Üzerine Bir Çalışma (Mamak İlçesi Örneği)”, Eğitim Yöneticileri ve Uzmanları Derneği V. Eğitim Yönetimi Forumu, Ankara.
• ŞİMŞEK, Hüseyin ve ATAŞ AKDEMİR, Öznur, (2015). “Üniversite Öğrencilerinde Okula Yabancılaşma”, Current Research in Education, S. 1(1), ss 1-12.
• ŞİMŞEK, Hüseyin, ABUZAR, Celil, YEĞİN, İ. Hüseyin, ŞİMŞEK, Ahmet Salih ve DEMİR, Ali, (2015). “Okula Yabancılaşma Ölçeği”, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 16(4), ss 309-322.
• TAN, Mehmet (2009). Mesleki ve Teknik Liselerde 3308 Sayılı Kanuna Göre Görev Başı Eğitiminin İşyerlerine Uygulanmasının Etkinliği, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi, (2006). “Dokuzuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı. RG. 26215”, Ankara.
• TEZCAN, Mahmut, (1985). “Gençlik ve Yabancılaşma”, Cumhuriyet Üniversitesi, Uluslararası Terörizm ve Gençlik Sempozyumu.
• THESSIN, Rebecca A., SCULLY-RUSS, Ellen ve LIEBERMAN Daina S., (2017). “Critical Success Factors In A High School Healthcare Education Program”, Journal of Career and Technical Education, S. 32(1), ss 51-72.
• TÜBİTAK, (2005). “Vizyon 2023 Teknoloji Öngörü Projesi; Eğitim Ve İnsan Kaynakları Sonuç Raporu Ve Strateji Belgesi”.
• TÜMKAYA, Songül, (2016). “Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Tükenmişlik Ve Yabancılaşma Düzeylerinin İncelenmesi”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 25(2), ss 251-268.
• United Nations Economic and Social Commission for Asia and the Pacific, (2001). “Train the Traier. Training Fundamentals. Instructor’s Reference Manual”, New York, USA: United Nations.
• UNESCO-UNEVOC (1996). “Financing Technical And Vocational Education: Modalities And Experiences”, İnternational Project on Technical and Vocational Education.
• YEGİN, Ali (2007). Meslek Lisesi Öğrencilerinde Görülen İstenmeyen Davranışlarda Yönetici ve Öğretmenlerin Etkileri, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.