ÖĞRENME ORTAMI OLARAK ATÖLYELERİN İNCELENMESİ: BİR ÖZEL İLKOKUL ÖRNEĞİ

Yıl 2022, Cilt: 51 Sayı: 235, 2225 - 2248, 15.08.2022

Melek Günerigök , Gülgün Bangir Alpan

https://doi.org/10.37669/milliegitim.879901

Öz

Yaşantılar sonucu gerçekleşen öğrenmenin niteliği, etkileşimde bulunulan çevrenin koşulları ve olanakları ile yakından ilişkilidir. Öğrenme ortamı da söz konusu çevrelerden birisidir. Bu çalışmanın amacı öğrenme ortamı olarak özel bir okul kapsamında ders dışı etkinliklerin yer aldığı atölyelerin incelenmesidir. Çalışmaya konu olan atölyelerin hedefi öğrenciler için bireysel farklılıklara duyarlı özgür ve alternatif öğrenme ortamı oluşturmaktır. Bu çalışmada derinlemesine veri toplanabilmesi için nitel araştırma yöntemi; desen olarak da olgubilim kullanılmıştır. Atölyelerin işleyişi ve öğrenci üzerindeki etkileri ile ilgili olarak paydaş görüşlerine, deneyimlerine ve araştırmacı gözlemlerine yer verilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu; Ankara’nın Gölbaşı ilçesindeki bir özel ilkokulda öğrenim görmekte olan araştırmaya gönüllü olarak katılan ilkokul öğrencileri (10), velileri (10) ve öğretmenleri (7) oluşturmuştur. Katılımcıları belirlemede seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden, amaçsal bir örnekleme türü olan “uygun örnekleme” kullanılmıştır. Veri analizi çalışmasında yarı yapılandırılmış görüşme ve gözlem kayıtları ile içerik analizi yapılmıştır. Elde edilen bulgular şöyledir: Atölyeler, öğrencilere öğrenci merkezli yaparak yaşayarak özgür öğrenme ortamları sunmaktadır. Öğrencilerin merak duygusunu artırmaktadır. Akran öğrenmesine zemin hazırlamaktadır. En sevilen atölyeler el sanatları ve ekoloji atölyeleridir. Ekoloji atölyelerinde doğal ve sağlıklı ürünler üretilmektedir. Atölyelerdeki karma yaş uygulaması zaman zaman atölye yönetimini güçleştirmektedir. Öğrenciler bahçenin kullanıldığı, materyali bol, geniş mekanlara sahip atölyeleri hayal etmektedirler.

Anahtar Kelimeler

Öğrenme ortamları, atölye, ilkokul

Kaynakça

• Alkan, C. (2011). Eğitim teknolojisi. Ankara: Anı.
• Antovska, A. ve Kostov, B. (2016). Teachers, students and extracurricular activities in primary education. International Journal of Cognitive Research in Science, Engineering and Education; Vranje, 4(1), 49-53. https://search.proquest.com/openview/f388e51fcb067da 8800074c70c765169/1?pq-origsite=gscholar&cbl=4402925 sayfasından erişilmiştir.
• Arı, A. (Ed.). (2015). Eğitim programı temeller, ilkeler ve sorunlar. Konya: Eğitim Yayınevi.
• Aykaç, N. (2005). Öğretme ve öğrenme sürecinde aktif öğrenme yöntemleri. Ankara: Naturel.
• Bacanlı, H. (2005). Gelişim ve Öğrenme. Ankara: Nobel.
• Barnes, H. (1990). Waldorf education an introduction. Fair Oaks: AWSNA https://www.waldorflibrary.org/images/stories/articles/barnes_introwaldorfed.pdf sayfasından erişildi.
• Berberoğlu, E. ve Uygun, S. (2013). Sınıfdışı eğitimin dünyadaki ve Türkiye’deki gelişim durumunun örgün ve yaygın eğitim kapsamında incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 32-42.
• Bodur, N. C. (2019). Özel yetenekli 5.sınıf öğrencileri için öğrenci seçimine dayalı bir modül serisi geliştirme çalışması: Bilim ve mühendislik uygulamaları temelli etkinlik atölyeleri (Yüksek Lisans Tezi) https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ sayfasından erişilmiştir.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Pegem Akademi.
• Chiu, C. Y., ve Lau, E. Y. H. (2018). Extracurricular participation and young children's outcomes in Hong Kong: Maternal involvement as a moderator. Children and Youth Services Review, 88, 476-485. Ertuğrul, K.E. (2019, Mart 11). Hollanda okulları gezisi 2. Milliyet. http://blog.milliyet.com.tr/hollanda-okullari-gezisi-2/Blog/?BlogNo=604962 sayfasından erişilmiştir.
• Gosser, D. K., ve Roth, V. (1998). The work shop chemistryproject: Peer-ledteam-learning. Journal of Chemistry. Education, 75(2), 185.
• Haykır, M. (2010). Eğitim fakülteleri resim bölümü öğrencilerinin anasanat atölye derslerine karşı tutumlarının, sanat etkinliklerini izleme edimleri ile beğeni düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi (Doktora Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Hewett, V. M. (2001). Examining the Reggio Emilia Approach to Early Childhood Education. Early Childhood Education Journal, 29(2), 95-100.
• Kenavlı, S. (2017). Ortaokul görsel sanatlar eğitimi öğretmenlerinin görsel sanatlar dersinin atölye'de işlenmesi ile ilgili görüşlerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir. Korkmaz, H. E. (2013). Okullarda demokratik eğitim ortamının gerçekleşmesine yönelik öğretmen algıları. (Doktora Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Kılıç, A. Aydın, M., Ökmen, B. ve Şahin,Ş. (2019). Kuramdan uygulamaya ihtiyaç belirleme. Ankara: Pegem Akademi.
• Kıratlı, D. (2005). Eğitim fakülteleri resim-iş öğretmenliği programındaki ana sanat atölye derslerine ilişkin öğretim elemanı ve öğrenci görüşleri (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Marton, F., ve Booth, S. (1997). Learning and awareness. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates. MEB. (2018). 2023 Eğitim Vizyonu. https://2023vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_EGITIM _VIZYONU.pdf adresinden 24.12.2020 tarihinde erişilmiştir
• Mertoğlu, H., (2019). Fen Bilgisi öğretmen adaylarının farklı öğrenme ortamlarında gerçekleştirdikleri okul dışı etkinliklere ilişkin görüşleri. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi (İAD), 4(1), 37-60. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/741611 sayfasından erişilmiştir.
• Miles, M, B., ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Notara, V., Kanellopoulou, A., Diamantis, D. V., Antonogeorgos, G., Magriplis, E., Rojas-Gil, A. P., Kornikali, E.N., Kosti, R. I, Lagiou, A. ve Panagiotakos, D. B. (2021). Extracurricular activities and childhood obesity: An epidemiological study among 10–12 years old children. Children and Youth Services Review, 120 (105760), 1-7
• Ok, Z. (2018). Konya bilim merkezinde gerçekleştirilen atölye çalışmalarının ilkokul ve ortaokul öğrencileri tarafından değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Özdemir, A. (2017). Bütün öğrencilerin okulu Finlandiya okulları. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 2(1), 59-91. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/328881 sayfasından erişilmiştir.
• Öztabak, M. Ü. (2017). İlkokul 1. ve 4. sınıf öğrencilerinin okul algısı. Yaşadıkça Eğitim, 31(1), 103-124. Özyılmaz, S. (2009). Meslek liselerinde atölyelerin (uygulama ortamlarının) etkin kullanılabilirliği ve öğrenme üzerindeki rolü (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Papak, P. P. ve Orbanic, S. V. (2011). Stımulatıng actıve learnıng ın Extracurrıcular actıvıtıes through Contemporary work strategies. Metodički Obzori: Časopis Za Odgojno-Obrazovnu Teoriju i Praksu, 6(2), 5-21. https://doi.org/10.32728/mo.06.2.2011.01
• Pekdoğan, S. (2016). A Study on the Reggio Emilia Approach. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2). https://dergipark.org.tr/tr/pub/aibuefd/issue/1489/17998 sayfasından erişilmiştir.
• Reyhanlı, U. (2012). Resim-iş eğitimi anasanat heykel atölyelerinde desen-ön etüt çalışmalarının heykel çalışmaları üzerindeki etkisinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Russell, M. G., Hey, R. N., Thoen, G. A., ve Walz, T. (1978). The choice of childlessness: A workshop model. Journal of Family Coordinator, 27(2), 179-183. Retrieved from https://www.popline.org/node/501149
• Sabo, H. M., ve Mureşianu, M. (2015). Optimizing strategies for the inter-individual relationships in primary school through the extracurricular activities. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 180, 696-701.
• Senemoğlu, N. (2002). Gelişim, öğrenme ve öğretim kuramdan uygulamaya. Ankara: Gazi kitabevi.
• Somay, B. (2017). İstanbul Modern Müzesi'ndeki sanat atölyelerinin çocuklara uygun informal öğrenme ortamı olarak gözlemlenmesi (Yüksek Lisans Tezi) https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ sayfasından erişilmiştir.
• Summerhill: Özgürlüğün işe yaradığını gösteren okul (2014). https://www.egitimpedia. com/ summerhill-ozgurlugun-ise-yaradigini-gosteren-okul/, sayfasından erişilmiştir.
• Summerhill School (2019). http://www.summerhillschool.co.uk/an-overview.php sayfasından erişilmiştir. Şimşek, M. (2014). İlkokul 1. sınıf 60-72-84 aylık karma yaş grubu çocukların öğrenim gördüğü sınıflarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlara ilişkin görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Tahira, Z. M., Hassana, N. A., ve Othmana, N. (2013). Performance measurement for extracurricular management at secondary school level. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 81, 438-442.
• Töre, E. (2017). Öğretmenlerin mesleki gelişimi için atölye çalışması modeline dayalı bir uygulamanın geliştirilmesi ve değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 46, 133-150. https://doi.org/ 10.15285/maruaebd.2740
• Traversa, A., Adriano, D., Bellio, A., Bianchi, D.M., Gallina, S. Ippolito, C., … Decastelli, L. (2017). Food Safety and Sustainable Nutrition Workshops: Educational Experiences for Primary School Children in Turin, Italy. Ital J Food Saf, 6(1), 6177. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5337781/ sayfasından erişilmiştir.
• Uğurlu, F. (2007). Türkiye’de modern resmin lisans düzeyindeki resim atölye derslerine yansımaları. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Yalnızoğlu, T. (2013). G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi G.S.E Bölümü Resim-İş Eğitimi Anabilim Dalında verilen temel tasarım eğitiminin 4. sınıf öğrencilerinin resim atölye çalışmalarına yansıması (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yıldız, Ç. (2004). Atölye ve laboratuar dersleri öğretmenlerinin okul yönetimine katılma düzeyleri (Kırıkkale ili örneği) (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Yolcu, H., Barış, A., ve Bakar, H. (2017). Opinions of parents about the extra curricular educational activities carried out in the context of the children's clubs Ailelerin çocuk kulüpleri kapsamında yürütülen müfredat dışı eğitsel etkinlere ilişkin görüşleri. Journal of Human Sciences, 14(4), 4781-4796.
• Zarske, M., Sullivan, J., Carlson, L., ve Yowell, J. (2004). Teachers teaching teachers: Linking K-12 engineering curricula with teacher professional development. In Proceedings of the 2004 ASEE Annual Conference, Salt Lake City, Utah. https://peer.asee.org sayfasından erişilmiştir.