İLKOKUL VE ORTAOKUL VELİLERİNİN ÇOCUKLARININ EĞİTİM SÜRECİNE KATILIMI

Yıl 2022, Cilt: 51 Sayı: 235, 2061 - 2084, 15.08.2022

Onur Işık , İdris Şahin

https://doi.org/10.37669/milliegitim.913835

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın temel amacı; ilkokul ve ortaokulda çocuğu olan velilerin, çocuklarının eğitim süreçlerine katılım durumunu ve algısını incelemektir. Araştırma 2018-2019 öğretim yılında, İzmir ili Aliağa ilçesinde 21’i ilkokul, 14’ü ortaokul olmak üzere toplam 35 okulun velileri üzerinde gerçekleştirilmiştir. Veriler bu araştırma için uyarlama çalışması yapılan “Aile Katılımı Ölçeği” ile toplanmıştır. Veri çözümleme çalışmaya katılan 2684 veliden alınan veriler üzerinde yapılmıştır. Çalışmada ulaşılan sonuçlar; velilerin okuldaki eğitim sürecine katılımına ilişkin algıları arasında, ölçek genelinde ve boyutlarında cinsiyet, eğitim durumu, gelir durumu ile çocuklarının bulunduğu okul ve sınıf düzeylerine göre, anlamlı düzeyde farklılıklar gösterdiği saptanmıştır. Bu bağlamda velinin okulun eğitim sürecine katılımının geliştirilebilmesi amacıyla önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Eğitim, veli, aile katılımı, ilkokul, ortaokul

Teşekkür

Bu araştırma konusunda çalışmam konusunda beni yönlendiren Prof. Dr. Kadir BEYCİOĞLU' na teşekkürlerimi sunarım.

Kaynakça

• ADAMS, M. B. WOMACK, S. A. SHATZER, R.H. ve CALDARELLA, P. (2010). Parent Involvement in School Wide Social Skills Instruction: Perceptions Of A Home Note Program. Education, 130(3), 513-28.
• AKSU, F. F. (2014). Fen Derslerinde Ev Temelli Öğrenme Etkinliklerinin Aile Katılımı Açısından İncelenmesi, Kafkas Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kars.
• AKTAŞ ARNAS, Y. (2011). Aile Eğitimi Ve Okul Öncesinde Aile Katılımı, Vize Yayıncılık, Ankara.
• ALTUN, S. A. (2009). İlköğretim Öğrencilerinin Akademik Başarısızlıklarına İlişkin Veli, Öğretmen Ve Öğrenci Görüşlerinin İncelenmesi, İlköğretim Online, 8(2).
• ASLAN, N. ve CANSEVER, B.A. (2007). Okuldaki Sosyal Etkinliklere Katılımda Ebeveyn-Çocuk Etkileşimi (Kültürlerarası Bir Karşılaştırma), Ege Eğitim Dergisi, 8 (1), 113-130.
• BAKER, A. J., ve SODEN, L. M. (1998). The Challenges of Parent Involvement Research. ERIC/CUE Digest Number 134.
• BALKAr, B. (2009). Okul-Aile İşbirliği Sürecine İlişkin Veli Ve Öğretmen Görüşleri Üzerine Nitel Bir Çalışma, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(36), s. 105-123.
• BAŞARAN, S., ve KOÇ, F. (2001). Ailenin Çocuğun Okuldaki Eğitimine Katılım Sorunları Ve Katılımın Sağlanabilmesi İçin Alternatif Bir Model, EARGED, Ankara.
• BEYCİOĞLU, K., ÖZER, N., ve ŞAHİN, S. (2013). Parental Trust And Parent-School Relationships in Turkey, Journal of School Public Relations, 34(3), 306–329.
• CHEN, J. J. (2008). Grade-Level Differences: Relations of Parental, Teacher and Peer Upport To Academic Engagement and Achievement among Hong Kong Students, School Psychology International, 29(2), 183-198.
• COMER, J.P. ve HAYNES, N.M. (1991). Parent Involvement in Schools: An Ecological Approach, Elemantary School Journal, 91(3), 271-277.
• CRESWELL, J. W. (2016). Araştırma Deseni: Nitel Nicel Ve Karma Yöntem Yaklaşımları (çev. S. B. Demir), Eğiten, Ankara.
• ÇAKIR, E., ve YAVUZ, M. (2020). Ortaokullarda Aile Katılımına Yönelik Okul Müdürlerinin Görüşleri, Uluslararası Karamanoğlu Mehmetbey Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 17-34.
• ÇELENK, S. (2003). Okul Başarısının Ön Koşulu: Okul Aile Dayanışması, İlköğretim Online, 2(2), 28-34.
• ÇIKAR, İ. (2019) İlkokul ve Ortaokul Düzeyinde Aile Katılımının Veli Görüşleri Doğrultusunda İncelenmesi: Van İli Örneği, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Van.
• ÇİFTÇİ M. ve BAL N. P. (2015). Ortaokul Öğrencilerinin Anne-Baba Katılım Düzeyi İle Akademik Başarıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, İnternational Journal of Human Sciences, 12(1), 363-384
• DURMUŞ, E. (2016). Ortaöğretim Kurumlarında Öğretmenlerin Aile Katılımıyla İlgili Görüşlerinin İncelenmesi: İstanbul-Sultanbeyli Örneği, İstanbul Aydın Üniversitesi, (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi), İstanbul.
• EPSTEİN, J. L. (1987). Toward a Theory of Family-School Connections. Social Intervention: Potential And Constraints, 121-136.
• EPSTEİN, J. L. (1995). School/Family/Community Partnerships. Phi Delta Kappan, 76(9), 701.
• EPSTEİN, J. L. ve DAUBER, S. L (1991). School Programs and Teacher Practices of Parental Involvement in Inner-City Elementary and Middle Schools. The Elementary School Journal, 91(3), 289-305
• EPSTEİN, J. L., ve KARWEİT, N. (1983). Friends in School Patterns of Selection and Influence in Secondary Schools. The Johns Hopkins University Center for Social Organization of Schools, Baltimorey Maryland
• EPSTEİN, J. L., ve SHELDON, S. B. (2002). Present and Accounted for: Improving Student Attendance Through Family and Community Involvement, The Journal of Educational Research, 95 (5), pp. 308-318.
• ERDOĞAN, Ç., ve DEMİRKASIMOĞLU, N. (2010). Ailelerin Eğitim Sürecine Katılımına İlişkin Öğretmen ve Yönetici Görüşleri, Educational Administration: Theory and Practice, 16(3), 399-431.
• EROL, Y. C., ve TURHAN, M. (2018). The Relationship Between Distributed Leadership and Family Involvement from Parents' Perspective, Educational Sciences: Theory and Practice, 18(3), 525-540.
• ÖMEROĞLU, E., KANDIR, A., ve ERSOY, Ö. (2003). Yıllık Plan Örnekleri Ve Aile Katılımı Çalışmaları, Morpa Yayınları, İstanbul.
• ERTAN, N. C. (2017). Comparing Fathers and Mothers: Determinants Of Why They Involve in Their Children’s Education, Middle East Technical University, (Unpublished Master's Thesis), Ankara.
• ERTEM, H ve GÖKALP, Y. (2020). Velilerin Okul İklimi Ve Veli Katılımı Algılarının Velilerin Eğitim Durumu Ve Çocuklarının Öğrenim Kademesine Göre İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35 (1), 78-91.
• FEGE, A. F. (2000). From Fund Raising To Hell Raising: New Roles for Parents, Educational Leadership,57(7), 39-43.
• GÜRŞİMŞEK, I. (2003). Okul Öncesi Eğitime Aile Katılımı ve Psikosoyal Gelişim, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 3 (1), 125-144.
• GÜVEN, G. (2011). Farklı Eğitim Modelleri Kullanılarak Uygulanan Aile Eğitim ve Aile Katılım Programlarının Okul Öncesi Öğretmenlerinin Uygulamalarına ve Ebeveynlerin Görüşlerine Etkisinin İncelenmesi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
• GÜVEN, P. (2019). İlkokul Ve Ortaokul Öğrencilerinin Akademik Başarılarının Yordanmasında Ana Babanın Akademik Başarıya İlişkin Beklentisi ve Eğitime Katılımının Rolü, Kastamonu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kastamonu.
• HESAPÇIOĞLU, M. (1994). İnsan Kaynakları Yönetimi ve Ekonomisi, Beta Yayınları, İstanbul.
• HİLL, N. E. ve TYSON, D. F. (2009). Parental Involvement in Middle School: A Meta- Analytic Assessment of the Strategies that Promote Achievement. Developmental Psychology, 45(3), 740-763.
• HİLL, N. E., TAYLOR, L. C. (2004). Parental School Involvement And Children's Academic Achievement Pragmatics and Issues, Current Directions in Psychological Science 200413161164
• HOOVER-DEMPSEY, K. V., BASSLER, O.C.ve BRİSSİE, J.S. (1987). Parent Involvement: Contributions Of Teacher Efficacy, School Socioeconomic Status, and Other School Characteristics, American Educational Research Journal, 198724417435
• HOOVER-DEMPSEY, K. V. BATTİATO, A. C. WALKER, J. REED, R. P. DEJONG, J. M. ve JONES, K. P. (2001). Parental Involvement in Homework. Educational Psychologist, 36(3) 195-209.
• HOOVER-DEMPSEY, K. V. ve SANDLER, H. (1997). Why Do Parents Become Involved in Their Children’s Education? Review of Educational Research, 67(1), 3-42.
• İlköğretim Kurumları Yönetmeliği, M. İ. K., ve Gazete, R. (2004). Tarih: 27.08. 2003, Sayı: 25212. Değişiklik: Resmi Gazete, Tarih, (25620).
• KAÇAN, M. O., KİMZAN, İ., YILDIZ, T. G., ve ÇAĞDAŞ, A. (2019). Öğretmen ve Ebeveynlerin Aile Katılımını Etkileyen Etmenlere Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi, Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 5(3), 370-381.
• KARASAR, N. (2002). Bilimsel araştırma yöntemi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• KEÇELİ-KAYSILI, B. (2008). Akademik Başarının Arttırılmasında Aile Katılımı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9 (1), 69-83
• KINCAL, R. (2000). Velinin Eğitimsel Fonksiyonları, Atatürk Üniversitesi Yayınları, Erzurum.
• KOCABAŞ, E.Ö. (2006). Eğitim Sürecinde Aile Katılımı: Dünyada Ve Türkiye’deki Çalışmalar, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3 (26), 143-153.
• KOÇ, M. H. (2019). Veli Katılımı Hakkında Sınıf Öğretmenleri Ne Düşünüyor? Fenomenolojik Bir Çalışma, Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(29), 53-74.
• KOTAMAN, H. (2008). Türk Ana Babalarının Çocuklarının Eğitim Öğretimlerine Katılım Düzeyleri, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 135-149.
• LAM, B. T. ve Ducreux, E. (2013) Parental Influence and Academic Achievement Among Middle School Students: Parent Perspective, Journal of Human Behavior in the Social Environment, 23(5), 579-590.
• LOPEZ, G., SCRİBNER, J. ve MAHİTİVANİCHCHA, K. (2001). Redefining Parental Involvement: Lessons from High Performing Migrant-İmpacted Schools, American Educational Research Journal, 38(2), 253-288.
• MCINTOSH, K., BRİGİD FLANNERY, K., SUGAİ, G., BRAUn, D. H., ve COCHRANE, K. L. (2008). Relationships Between Academics and Problem Behavior in The Transition from Middle School to High School, Journal of Positive Behavior Interventions, 10(4), 243-255.
• OKTAY, A. GÜRKAN, T. ZEMBAT, R. UNUTKAN, Ö. P. (2003). Okul Öncesi Programı Uygulama Rehberi (Ne Yapıyorum? Neden Yapıyorum? Nasıl Yapmalıyım?), Ya-Pa Yayıncılık, İstanbul.
• ÖZCAN, Ç., ve AYDOĞAN, Y. (2014). Aile Katılımı ile Çocukların Akademik Benlik Saygısı Arasındaki İlişkinin Anne-Baba Görüşlerine Göre İncelenmesi, Milli Eğitim Dergisi, 44(202), 19-36.
• ÖZIŞIKLI, I. S. (2008). A Study of Parent Involvement in The Bogaziçi University Preschool Center, Boğaziçi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• SHELDON, S. B. (2007). Improving Student Attendance with School, Family, and Community Partnerships, The Journal of Educational Research, 100(5), pp. 267-275.
• ŞAD, S., N. ve GÜRBÜZTÜRK, O. (2013). İlköğretim Birinci Kademe Öğrenci Velilerinin Çocuklarının Eğitimine Katılım Düzeyleri, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(2), ss. 1006-1011.
• ŞAHİN, F. T. ve ÜNVER N.(2005). Okulöncesi Eğitim Programlarına Aile Katılımı. Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt:13, 23–30, Mart 2005.
• ŞAHİN, H. ve DEMİRİZ, S. (2014). Beş Altı Yaşında Çocuğu Olan Babaların, Babalık Rolünü Algılamaları ile Aile Katılım Çalışmalarını Gerçekleştirmeleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18(1),273-294.
• ŞİMŞEK, H. ve TANAYDIN, D. (2002). İlköğretimde Veli Katılımı, Öğretmen-Veli-Psikolojik Danışman Üçgeni, İlköğretim Online E-Dergi, 1(1), 12-16.
• TORAN, M., ve ÖZGEN, Z. (2018). Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı: Öğretmenler Ne Düşünüyor, Ne Yapıyor? Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 6(3), 229-245.
• TUTKUN, Ö. ve KÖKSAL, A. (2000). Okul-Aile İşbirliğinde Yeni Yaklaşımlar, Eğitim Araştırmaları Dergisi s.216-224.
• TÜMKAYA, S. (2017). Velilerin Okulda Eğitime Katılım Türlerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(2), 83- 98.
• WALKER, J. M., WİLKİNS, A. S., DALLAİRE, J., SANDLER, H. M., ve HOOVER-DEMPSEY, K. V. (2005). Parental Involvement: Model Revision Through Scale Development, Elementary School Journal, 106, 85-104.
• WEBER, A. (2010). Can family involvement improve educational outcomes in developing countries? Paper presented at the meeting of Germen Economic Association, Zurich.
• YILDIRIM, C. M. ve DÖNMEZ, B. (2008). Okul-Aile İşbirliğine İlişkin Bir Araştırma (İstiklal İlköğretim Okulu Örneği), Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi,7(23),98–115.