A Conceptual Evaluation of the Role of Education Inspectors

Yıl 2022, Cilt: 51 Sayı: 236, 3657 - 3678, 11.11.2022

Ünal Deniz

https://doi.org/10.37669/milliegitim.999899

Cited By: 1

Öz

It is noteworthy that in the studies carried out in the education literature for many years, a conceptual consensus on the roles of inspectors has not been reached. In addition, it is understood from the relevant literature that the implementation of the roles defined for inspectors is still a problematic area. From this point of view, this study aims to comprehensively discuss the roles of inspectors who have a critical role in the education system. In line with this purpose, primarily the duties, authorities, and responsibilities of inspectors and related inspection, classroom inspection, examination, research, and investigation issues that develop accordingly are discussed. Then, based on these duties, the roles of the inspectors were defined. The defined roles have shown that inspectors have a versatile functions and they need to have various technical, managerial, and communication skills to fulfill these roles. It is thought that the results obtained within the scope of the research and the recommendations for the Turkish education system can contribute to both inspectors and policymakers in terms of providing a standard inspector role.

Anahtar Kelimeler

educational supervision, education inspector, the function of the inspector, the role of the inspector

Eğitim Müfettişlerinin Rollerine İlişkin Kavramsal Bir Değerlendirme

Öz

Eğitim literatüründe uzun yıllardır yürütülen çalışmalarda müfettişlerin rollerine ilişkin kavramsal bir uzlaşmaya varılamamış olması dikkat çekicidir. Ayrıca ilgili literatürden müfettişlere yönelik olarak tanımlanan rollerin uygulamaya geçirilmesinin halen sorunlu bir alan olduğu anlaşılmaktadır. Buradan hareketle yapılan bu çalışmanın amacı, eğitim sisteminde kritik bir görev üstlenen müfettişlerin rollerini kapsamlı bir şekilde ele almaktır. Bu amaç doğrultusunda öncelikle müfettişlerin görev, yetki ve sorumlulukları ve buna bağlı olarak gelişen okul denetimi, ders denetimi, inceleme, araştırma ve soruşturma konuları ele alınmıştır. Ardından bu görevlerden hareketle müfettişlere ilişkin roller tanımlanmıştır. Tanımlanan roller, müfettişlerin çok yönlü bir işlevi olduğunu ve bu rolleri yerine getirebilmek için çeşitli teknik, yönetsel becerilere ve iletişim becerilerine sahip olmaları gerektiğini göstermiştir. Araştırma kapsamında ulaşılan sonuçların ve Türk eğitim sistemi için yapılan önerilerin hem müfettişlere hem de politika yapıcılara standart bir müfettiş rolünün oluşturulması noktasında katkı sağlayabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

eğitim denetimi, eğitim müfettişi, müfettişin işlevi, müfettişin rolü

Kaynakça

• Akbaba-Altun, S. ve Memişoğlu, S. P. (2010). Primary education supervisors’ opinions regarding restructuring supervisory system. Elementary Education Online, 9(2), 643-657.
• Aksoy, E. (2015). Üçüncü göz. Eğitim-Öğretim ve Bilim Araştırma Dergisi, 33, 81-88.
• Aküzüm, C. (2012). Türkiye'de ilköğretim okullarında eğitim denetimi: Bir meta-sentez çalışması (Yayımlanmamış doktora tezi). Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elâzığ.
• Altınok, V., Tezel, M. ve Güngör, S. S. (2020). Okullarda denetimin gerekliliği üzerine öğretmen görüşleri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(1), 225-253.
• Aslanargun, E. ve Göksoy, S. (2013). Öğretmen denetimini kim yapmalıdır? Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (Özel Sayı), 98-121.
• Aydın, M. (2005). Eğitim yönetimi. Ankara: Hatipoğlu Yayınevi.
• Aydın, M. (2013). Çağdaş eğitim denetimi. Ankara: Hatipoğlu Yayınevi.
• Baffour-Awuah, P. (2011). Supervision of instruction in public prımary schools in Ghana: Teachers’ and headteachers’ perspectives (Yayımlanmamış doktora tezi). Murdoch University, Perth.
• Başar, H. (2000). Eğitim denetçisi: Rolleri, yeterlikleri, seçilmeleri ve yetiştirilmeleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Blase, J. ve Blase, J. (1999). Principals’ instructional leadership and teacher development: Teachers’ perspectives. Educational Administration Quarterly, 35(3), 349-378.
• Bush, T. ve Bell, L. (2003). The principles and practice of educational management. London: Paul Chapman Publishing.
• Chapman, C. (2001). Unlocking the potential: Inspection as a mechanism for school improvement. Improving Schools, 4(3), 41-50.
• Çetin, R. B. (2020). Türk eğitim sisteminde denetim alt sisteminin analizi ve bir model önerisi (Yayımlanmamış doktora tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Datnow, A., Park, V. ve Wohlstetter, P. (2007). Achieving with data: How high performing school systems use data to improve instruction for elementary students (Yayımlanmamış doktora tezi). University of Southern California, Los Angeles, CA.
• De Grauwe, A. (2007). Transforming school supervision into a tool for quality improvement. International Review of Education, 53(5/6), 709-714.
• De Grauwe, A. ve Naidoo, J. P. (2004). School evaluation for quality improvement. Meeting of the Asian network of training and research ınstitutions in educational planning (ANTRIEP). UNESCO: International Institute for Educational Planning.
• Dedering, K. (2015). The same procedure as every time? School inspections and school development in Germany. Improving Schools, 18(2) 171-184.
• Demirkasımoğlu, N. (2011). Türk Eğitim Sistemi’nde bir alt sistem olan denetim sisteminin seçilmiş bazı ülkelerin denetim sistemleri ile karşılaştırılması. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(2), 23-48.
• Deniz, Ü. ve Erdener, M. A. (2020). Levels of school administrators exhibiting instructional supervision behaviors: Teachers’ perspectives. Research in Educational Administration & Leadership, 5(4), 1038-1081.
• Deniz, Ü. ve Akbaşlı, S. (2018). Oyun teorisi bağlamında eğitim örgütlerinde karar verme. C. T. Uğurlu, K. Beycioğlu, S. Koşar, H. Kahraman ve F. K. Şermin (Ed.), Eğitim yönetimi araştırmaları [e-kitap] içinde (ss. 238-245). Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Yayıncılık.
• Donaldson, M. L. (2012). Teachers’ perspectives on evaluation reform. Washington, DC: Center for American Progress.
• Döş, İ. ve Kayran, M. (2013). İl eğitim denetmenlerinin rehberlik görevlerini gerçekleştirme düzeylerine ilişkin müdür yetkili öğretmen görüşleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 87-103.
• Dufour, R. (2004). Schools as learning communities. Educational Leadership, 61(8), 6-11.
• Earley, P. (Ed). (1998). School improvement after inspection? School and LEA responses. London: Paul Chapman Publishing Ltd.
• Ehren, M. C. M. ve Visscher, A. J. (2006). Towards a theory on the impact of school inspections. British Journal of Educational Studies, 54(1), 51-72.
• Ehren, M. C. M. ve Visscher, A. J. (2008). The relationships between school inspections, school characteristics and school improvement. British Journal of Educational Studies, 56(2), 205-227.
• Ehren, M. C. M., Altrichter, H., Mcnamara, G. ve O’hara, J. (2013). Impact of school inspections on improvement of schools—describing assumptions on causal mechanisms in six European countries. Educational Assessment, Evaluation and Accountability, 25(1), 3-43.
• Elmore, R. F. ve Fuhrman, S. H. (2001). Holding schools accountable: Is it working?. Phi Delta Kappan, 83(1), 67-72.
• Erkılıç, T. ve Dilbaz, E. (2015). Denetçi rol ve yeterlikleri bağlamında 1999, 2011 ve 2014 müfettişlik yönetmeliklerinin müfettiş yardımcısı atama ve yetiştirme anlayışlarının karşılaştırılması. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 3(2), 7-24.
• EURYDICE. (2007). The information database on education system in Europe: Finland. Brussels: European Commission.
• EURYDICE. (2015). Assuring quality in education: Policies and approaches to school evaluation in Europe (Eurydice report). Luxembourg: Publications Office of the European Union.
• French, J. R. ve Raven, B. (1959). The bases of social power. D. Cartwright (Ed.), Studies in social power içinde (ss. 150–167). Oxford: University of Michigan.
• Glanz, J. (2005). What every principal should know about cultural leadership. London: Corvin Press.
• Glickman, C., Gordon, S. ve Ross-Gordon, J. (2017). Supervision and instructional leadership: A developmental approach. New York, NY: Pearson.
• Goldhaber, D. (2006). Teacher pay reforms: The political implications of recent research. Center for American progress. University of Washington and Urban Institute. 8 Ağustos 2021 tarihinde www.americanprogress.ort/issues/2006/12/pdf/teacher_pay_report adresinden erişildi.
• Gökçe, D. ve Başkan, G. A. (2012). Eğitim denetçilerinin iletişim becerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 200-211.
• Gray, C. ve Gardner, J. (1999). The impact of school inspections. Oxford Review of Education, 25(4), 455-468.
• Gray, J. ve Wilcox, B. (1995). Good school, bad school: Evaluating performance and encouraging improvement. Buckingham: Open University Press.
• Green, B. (2005). Unfinished business: Subjectivity and supervision. Higher Education Research & Development, 24 (2), 151-163.
• Gündüz, Y. (2010). İlköğretim okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerin ilköğretim müfettişlerine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 1-23.
• Gündüz, Y. ve Göker, S. D. (2014). Dünya ölçeğinde eğitim denetmenlerinin iş tanımlarındaki çelişkiler ve rol çatışmaları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 155-174.
• Güzel, S., Arslan, M. ve Aktekin, S. (2020). Okul gelişimi bağlamında denetim uygulamaları: Ofsted örneği. Milli Eğitim Dergisi, 49(226), 5-34.
• Hall, J. L., Leidecker, J. K. ve Dimarco, C. (1996). What we know about upward appraisals of management: Facilitating the future use of UPAs. Human Resource Development Quarterly, 7(3), 209-226.
• Hallinger, P. (2005). Instructional leadership and the school principal: A passing fancy that refuses to fade away. Leadership and Policy in Schools, 4(3), 221-239.
• Harris, A. ve Spillane, J. (2008). Distributed leadership through the looking glass. Management in Education, 22(1), 31-34.
• Harris, P. R. (1985). Management in transition. San Francisco, CA: Josssey Bass.
• Henson, K. T. (2010). Supervision: A collaborative approach to instructional improvement. Long Grove, IL: Waveland Press.
• Hess, F. M. (2003). A license to lead? A new leadership agenda for America’s schools. Washington, DC: Progressive Policy Institute. 29 Temmuz 2021 tarihinde http://www.aei.org/wp-ccontent/uploads/2011/10/20030131_New_Leadership_0103.pdf adresinden erişildi.
• Holland, P. (2005). The case for expending standards for teacher evaluation to include instructional supervision perspective. Journal of Personnel Evaluation in Education, 18 (1), 67-77.
• Hoy, W. K. ve Forsyth, P. B. (1986). Effective supervision: Theory into practice. New York, NY: Random House.
• İlğan, A. (2012). Öğretmenlerin mesleki gelişimi ve denetimi: Öğrenen öğretmenler, başaran öğrenciler. Ankara: Anı Yayıncılık.
• James, F., Nolan, J.R. ve Hoover, A., (2010). Teachers supervision and evaluation theory into practice. New York, NY: John Wiley & Sons.
• Kayıkçı, K. ve Şarlak, Ş. (2013). İlköğretim okullarında performans değerlendirme: Öğretmenlerin sicil uygulamasına ilişkin görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(43), 23-46.
• Kayıkçı, K., Özdemir, İ. ve Özyıldırım, G. (2018). Denetim anlayışı ve uygulamalarındaki değişimler hakkında okul müdürlerinin görüşleri. İlkogretim Online, 17(4), 2170-2187.
• Klerks, M. (2012). The effect of school inspections: a systematic review. 14 Temmuz 2021 tarihinde http://janbri.nl/wp-content/uploads/2014/12/ORD-paper-2012-Review-Effect-School-Inspections-KLERKS.pdf adresinden erişildi.
• Knoll, M. K. (1987). Supervision for better instruction. New Jersey, NJ: Prentice Hall, Inc.
• Kogan, M. ve Maden, M. (1999) An evaluation of evaluators: The OFSTED system of school inspection. C. Cullingford (Ed.), An inspector calls; Ofsted and its effect on school standards içinde (ss. 9–32). London: Kogan Page.
• Korkmaz, M. ve Özdoğan, O. (2005). İlköğretim müfettişlerinin rehberlik görevlerini gerçekleştirme düzeyleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(4), 431-443.
• Kowalski, T. J. ve Brunner, C. C. (2005). The school superintendent: Roles, challenges, and issues. F. W. English (Ed.). The SAGE handbook of educational leadership: Advances in theory, research, and practice içinde (ss. 142–167). London: Sage Publications.
• Köroğlu, H. ve Oğuz, E. (2011). Eğitim müfettişlerinin rehberlik rollerine yönelik öğretmen, yönetici ve eğitim müfettişi görüşleri. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(2), 9-25.
• Kurum, G. ve Çınkır, Ş. (2017). Cehennemde evlilik: Türkiye’de eğitim denetiminin birleştirilmesi üzerine maarif müfettişlerinin görüşleri. Eğitim ve Bilim, 42(192), 35-57.
• Kyriakides, L. ve Campbell, R. J. (2004). School self-evaluation and school improvement: A critique of values and procedures. Studies in Educational Evaluation, 30(1), 23-36.
• Macbeath, J. (2005). Schools must speak for themselves: The case for school-self evaluation. London: Routledge.
• Macnab, D. (2004). Hearts, minds and external supervision of schools: Direction and development. Educational Review, 56 (1), 53-64.
• Marsh, J. A., Pane, J. F. ve Hamilton, L. S. (2006). Making sense of data-driven decision making in education: Evidence from recent RAND research. Santa Monica, CA: RAND.
• Marshall, K. (2005). It's time to rethink teacher supervision and evaluation. Phi Delta Kappan, 86(1), 727-735.
• Marzano, R. J., Frontier, T. ve Livingston, D. (2011). Effective supervision - supporting the art and science of teaching. Virginia, VA: ASCD Member Book.
• Matthews, P. ve Sammons, P. (2004). Improvement through inspection. London Review of Education, 3(2), 159–176.
• Matthews, P. ve Smith, G. (1995). OFSTED: Inspecting schools and improvement through inspection. Cambridge Journal of Education, 25(1), 23-34.
• Maya, İ. ve Yılmaz, A. (2017). Eğitim denetimi sistemleri bakımından PISA’da başarı gösteren bazı ülkeler ile Türkiye’nin karşılaştırılması. Turkish Studies, 12(3), 467-492.
• MEB. (2011). Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği, Resmî Gazete, 24/06/2011 tarih ve 27974 sayı. 1 Temmuz 2021 tarihinde https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/06/20110624-1.htm adresinden erişildi.
• MEB. (2016). Millî eğitim istatistikleri. 18 Temmuz 2021 tarihinde https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_03/30044345_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2015_2016.pdf adresinden erişildi.
• MEB. (2017). Millî Eğitim Bakanlığı Teftiş Kurulu Yönetmeliği, Resmî Gazete, 20/08/2017 tarih ve 30160 sayı. 7 Ağustos 2021 tarihinde https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/08/20170820-1.htm adresinden erişildi.
• MEB. (2018). 2023 eğitim vizyonu. 7 Ağustos 2021 tarihinde https://2023vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_EGITIM_VIZYONU.pdf adresinden erişildi.
• Memduhoğlu, H. B. (2012). Öğretmen, yönetici, denetmen ve öğretim üyelerinin görüşlerine göre Türkiye’de eğitim denetimi sorunsalı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 135-156.
• Memişoğlu, S. P. ve Sağır, M. (2008). İlköğretim kurumlarında görevli öğretmenlerin yetiştirilmelerinde müfettişlerin denetim rolüne ilişkin yönetici algıları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 341-354.
• Mohanty, J. (2005). Educational administration, supervision and school management. New Delhi: Deep & Deep Publications.
• Nabhani, M., Bahous, R. ve Sabra, H. (2015). Teachers’ and supervisors’ views on clinical supervision: A case study from Lebanon. The Educational Forum, 79(2), 116-129.
• Nichols, S. L., Glass, G. V. ve Berliner, D. C. (2006). High-stakes testing and student achievement: Does accountability pressure increase student learning? Education Policy Analysis Archives, 14(1) 1-172.
• OFSTED. (2013). The framework for inspecting boarding and residential provision in schools. 10 Ağustos 2021 tarihinde https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/379399/The_20framework_20for_20inspecting_20boarding_20and_20residential_20provision_20in_20schools.pdf adresinden erişildi.
• Oplatka, I. (2016). Eğitim yönetiminin mirası: Akademik bir alanın tarihi analizi. S. Turan, F. Bektaş, & M. Yalçın (Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
• Özmen, F. ve Şahin, Ş. (2010). İlköğretim müfettişlerinin soruşturma görevini yerine getirirken karşılaştıkları sorunlar. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 92-109.
• Özten, İ. ve Hoşgörür, V. (2019). Çek Cumhuriyeti, İngiltere, Finlandiya ile Türkiye eğitim denetimi sistemlerinin karşılaştırılması. Millî Eğitim Dergisi, 48(222), 59-81.
• Pajak, E. (1993). Change and continuity in supervision and leadership. G. Cawelti (Ed.), Challenges and achievements of American education içinde (ss. 158–186). Alexandria, VA: ASCD.
• Pawlas, G. E. ve Oliva, P. F. (2007). Supervision for today’s schools. New York, NY: John Wiley & Sons.
• Penninckx, M., Vanhoof, J., De Maeyer, S. ve Van Petegem, P. (2016). Effects and side effects of Flemish school inspection. Educational Management Administration & Leadership, 44(5), 728-744.
• Reynolds, D., Muijs, D. ve Treharne, D. (2003). Teacher evaluation and teacher effectiveness in United Kingdom. Journal of Personal Evaluation in Education, 17(1), 83-100.
• Richards, C. (2001). School inspection: A re-appraisal. Journal of Philosophy of Education, 35(4), 655-666.
• Sağlam, A. Ç. ve Aydoğmuş, M. (2016). Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin eğitim sistemlerinin denetim yapıları karşılaştırıldığında Türkiye eğitim sisteminin denetimi ne durumdadır?. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 17-38.
• Scheerens, J., Van Amelsvoort, H. W. C. ve Donoughue, C. (1999). Aspects of the organizational and political context of school evaluation in four European countries. Studies in Educational Evaluation, 25(2), 79-108.
• Sergiovanni, T. J. (2014). The principalship: A reflective practice perspective. Boston, MA: Pearson Educational Inc.
• Sergiovanni, T. J. ve Starratt, R. (2014). Supervision: A redefinition. New York: McGraw-Hill.
• Snipes, J., Doolittle, F. ve Herlihy, J. (2002). Foundations for success: Case studies of how urban school systems improve student achievement. New York, NY: MDRC. 14 Temmuz 2021 tarihinde http://www.mdrc.org/publications/47/full.pdf adresinden erişildi.
• Spillane, J. P. (2006). Distributed leadership. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
• Sullivan, S. ve Glanz, J. (2000). Alternative approaches to supervision: Cases from the field. Journal of Curriculum and Supervision, 15(3), 212-35.
• Sullivan, S. ve Glanz, J. (2013). Supervision that improves teaching: Strategies and techniques. Thousand Oaks, CA: Corwin Press Inc.
• Şahin, İ. (2017a). Eğitim müfettişlerinin öğretmenlere rehberlik etme görevlerini yerine getirme durumu. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1), 263-288.
• Şahin, İ. (2017b). Öğretmen ve müfettiş penceresinden rehberlik ve denetim çalışmalarına bakış. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 10(2), 251-273.
• Taymaz, H. (2015). Eğitim sisteminde teftiş. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Teftiş Kurulu Başkanlığı (2019). Bakanlık Maarif Müfettişleri Görev Standartları. 27 Temmuz 2021 tarihinde http://tkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_06/19145017_BakanlYk_Maarif_MuYfettisYleri_GoYrev_StandartlarY.pdf adresinden erişildi.
• The Dutch Inspectorate of Education. (2012). The inspectorate of education in the Netherlands. Utrecht: The Netherlands Inspectorate of Education.
• Ünal, A. ve Üzüm, S. (2014). Eğitim denetçilerinin yeterlikleri ve yetiştirilmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 4(7), 50-82.
• Vanhoof, J. ve Van Petegem, P. (2007). Matching internal and external evaluation in an era of accountability and school development: Lessons from a Flemish perspective. Studies in Educational Evaluation, 33(2), 101-119.
• Waldman, D. A., Atwater, L. E. ve Antonioni, D. (1998). Has 360 degree feedback gone amok?. Academy of Management Perspectives, 12(2), 86-94.
• Weber, M. (1947). The theory of social and economic organization. New York, NY: Oxford University Press.
• Wilcox, B. (2000). Making school inspection visits more effective: The English experience. Paris: International Institute for Educational Planning, UNESCO. 1 Eylül 2021 tarihinde https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000120289/PDF/120289eng.pdf.multi adresinden erişildi.
• Wiles, J. ve Bondi, J. (1996). Supervision: A guide to observation. Englewood Cliffs, NJ: Merrill, Prentice-Hall.
• Yurdakul, A. ve Tok, T. N. (2017). Maarif müfettişlerinin görev alanlarına ilişkin görüşleri. Journal of Human Sciences, 14(4), 5008-5019.
• Zepeda, S. J. (2011). Instructional supervision, coherence, and job-embedded learning. T. Townsend ve J. MacBeath (Ed.), International handbook of leadership for learning içinde (ss. 741–756). London: Springer.