Etkili Mentörlükte Mentör ve Menti: Mentörlüğe Bakış Açısı, Roller, Mesleki ve Kişisel Özellikler

Yıl 2023, Cilt: 52 Sayı: 238, 1187 - 1218, 10.05.2023

Suzan Canlı

https://doi.org/10.37669/milliegitim.1067292

Öz

Öğretmen yetiştirmede mentörlük, öğretmen adayının mesleki ve kişisel gelişimini sağlaması için deneyimli bir öğretmen tarafından desteklendiği bir süreçtir. Olumlu bir mentörlük sürecinin hem mentiye hem de mentöre mesleki ve psikolojik açıdan katkıları bulunmaktadır. Bu açıdan mentörlük sürecinin etkililiği önemsenmelidir. Mentör ve menti mentörlük sürecinin etkililiğinde önemli olan ögelerdendir. Bu çalışmada etkili bir mentörlük süreci için mentörün ve mentinin sahip olmaları gereken özellikleri ve gerçekleştirmeleri gereken rolleri ortaya koymak ve bunları hizmet öncesi öğretmen yetiştirme bağlamında değerlendirmek amaçlanmıştır. Geleneksel derleme türünde olan bu çalışma, literatür taramasıyla gerçekleştirilmiştir. Konu ile ilgili ulusal ve uluslararası literatür incelenmiştir. Çalışmada etkili bir mentörlük için hem mentörün hem de mentinin mentörlük sürecine katılmaya istekli olması gerektiği belirlenmiştir. Etkili bir mentörlük süreci için hem mentörün hem de mentinin bazı kişisel ve mesleki özelliklere sahip olmaları gerektiği tespit edilmiştir. Mentörlük sürecinde hem mentörün hem de mentinin birbiriyle ilişkili olan farklı roller gerçekleştirdiği belirlenmiştir. Ayrıca araştırmalar, bazı uygulama öğretmenlerinin ve öğretmen adaylarının etkili bir mentörlük süreci için sahip olmaları gereken özellikler ve gerçekleştirmeleri gereken roller açısından yeterli olmadığına ilişkin kanıtlar ortaya koymuştur. Bu doğrultuda hizmet öncesi öğretmen yetiştirme bağlamında mentörlük sürecinin etkililiği için öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

mentörlük, mentör, menti, uygulama öğretmeni, öğretmen adayı

Mentor and Mentee on Effective Mentoring: Perspective on Mentoring, Roles, Professional and Personal Traits

Öz

Mentoring in teacher training is a process in which the pre-service teacher is supported by an experienced teacher to ensure his/her professional and personal development. A positive mentoring process has professional and psychological contributions to both the mentee and the mentor. In this respect, the effectiveness of the mentoring process should be considered. Mentor and mentee are important elements in the effectiveness of the mentoring process. In this study, it is aimed to reveal the characteristics that the mentor and the mentee should have and the roles they should perform for an effective mentoring process and to evaluate them in the context of pre-service teacher training. This study, which is a traditional review type, was carried out by literature review. National and international literature on the subject has been examined. In the study, it was determined that for an effective mentorship, both the mentor and the mentee should be willing to participate in the mentoring process. It has been determined that for an effective mentoring process, both the mentor and the mentee should have some personal and professional characteristics. It has been determined that both the mentor and the mentee perform different roles that are related to each other in the mentoring process. In addition, studies have revealed evidence that some practice teachers and pre-service teachers are not sufficient in terms of the characteristics they need to have and the roles they need to perform for an effective mentoring process. In this direction, suggestions were presented for the effectiveness of the mentoring process in the context of pre-service teacher training.

Anahtar Kelimeler

mentoring, mentor, mentee, practice teacher, pre-service teacher

Kaynakça

• Abiddin, N. Z. and Hassan, A. (2012). A review of effective mentoring practices for mentees development. Journal of Studies in Education, 2(1), 72-89. https://doi.org/10.5296/jse.v2i1.1226
• Akpınar, M., Çolak, K. ve Yiğit, E. Ö. (2012). Öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında sosyal bilgiler öğretmen adaylarının yeterliklerine yönelik uygulama öğretmenlerinin görüşleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, (36), 41-67.
• Alcocer, L. F. and Martinez, A. (2018). Mentoring Hispanic students: A literature review. Journal of Hispanic Higher Education, 17(4), 393-401. https://doi.org/10.1177/1538192717705700
• Ambrosetti, A. (2014). Are you ready to be a mentor? Preparing teachers for mentoring pre-service teachers. Australian Journal of Teacher Education, 39(6), 30-42. http://dx.doi.org/10.14221/ajte.2014v39n6.2
• Ambrosetti, A. and Dekkers, J. (2010). The interconnectedness of the roles of mentors and mentees in pre-service teacher education mentoring relationships. Australian Journal of Teacher Education, 35(6), 42-55. http://dx.doi.org/10.14221/ajte.2010v35n6.3
• Ambrosetti, A., Knight, B. A. and Dekkers, J. (2014). Maximizing the potential of mentoring: A framework for pre-service teacher education. Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning, 22(3), 224-239. https://doi.org/10.1080/13611267.2014.926662
• Aslan, B. and Dayıoğlu-Öcal, S. (2012). A case study on mentoring in a teacher development program. Journal of Education and Future, 1(2), 31-48.
• Aslan, M. ve Sağlam, M. (2018). Öğretmenlik uygulaması dersinin öğretmen adaylarının görüşlerine göre değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 144-162. https://doi.org/10.16986/HUJE.2017030313
• Ata, B. ve Urman, B. (2008). Sistematik derlemelerin kritik analizi. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Dergisi, 5(4), 233-240.
• Ayaz, M. F. (2015). Öğretmenlik uygulaması dersinde aday öğretmenlerin algılarına göre uygulama öğretmenlerinin öğretmenlik rollerinin belirlenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(38), 1030-1035.
• Ayvacı, H. Ş., Özbek, D. ve Bülbül, S. (2019). Bir öğretmenlik uygulaması sürecinin farklı katılımcılar tarafından değerlendirilmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 57-66. https://dx.doi.org/10.17240/aibuefd.2019.19.43815-487564
• Baştürk, S. (2009). Öğretmenlik uygulaması dersinin öğretmen adaylarının görüşlerine göre incelenmesi. İlköğretim Online, 8(2), 439-456.
• Baştürk, S. (2010). Uygulama öğretmenlerine göre okul deneyimi grubu dersleri ve öğretmen adayları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(4), 869-894.
• Batmaz, O. ve Ergen, Y. (2020). İlkokul öğretmenleri ve öğretim üyelerinin öğretmenlik uygulaması dersine yönelik görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 53(2), 549-575. https://doi.org/10.30964/auebfd.541079
• Bektaş, M. ve Ayvaz, A. (2012). Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersinden beklentileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 209-232.
• Börü, N. (2019). Mesleğe yeni başlayan öğretmenler için mentörlük ve mesleğe giriş eğitimi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 68-87. https://doi.org/10.17556/erziefd.430221
• Bynum, Y. P. (2015). The power of informal mentoring. Education, 136(1), 69-73.
• Cothran, D., McCaughtry, N., Smigell, S., Garn, A., Kulinna, P., Martin, J. J. and Faust, R. (2008). Teachers’ preferences on the qualities and roles of a mentor teacher. Journal of Teaching in Physical Education, 27(2), 241-251.
• Çakır, M., Ogan-Bekiroğlu, F., İrez, S., Kahveci, A. ve Şeker, H. (2010). Fakülte-okul işbirliği modelinin değerlendirilmesi: Uygulama öğretmenlerinin görüşleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, (31), 69-81.
• Çelik, O. T. ve Atik, S. (2020). Türkiye’de aday öğretmen yetiştirme programı: Bir meta sentez çalışması. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 8(2), 539- 564. https://doi.org/10.14689/issn.2148- 624.1.8c.2s.6m
• Çelik, Y. ve Gül, İ. (2018). Öğretmen adaylarının görüşlerine göre öğretmenlik uygulaması dersinin değerlendirilmesi. Asya Öğretim Dergisi, 6(2), 81-103.
• Davis, J. S. and Fantozzi, V. B. (2016). What do student teachers want in mentor teachers?: Desired, expected, possible, and emerging roles. Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning, 24(3), 250-266. https://doi.org/10.1080/13611267.2016.1222814
• Deniz, S. (2012). Okul uygulama öğretmenlerinin uygulama sürecindeki rol ve sorumlulukları üzerine düşünceler. e-Journal of New World Sciences Academy, 7(3), 898-909.
• Dönmez-Usta, N. ve Turan-Güntepe, E. (2016). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(42), 1214-1223.
• Dziczkowski, J. (2013). Mentoring and leadership development. The Educational Forum, 77(3), 351-360. https://doi.org/10.1080/00131725.2013.792896
• ERIC Clearinghouse on Teacher Education. (1986). Teacher mentoring. ERIC Digest No.7. (ED 271 477). https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED271477.pdf
• Ford, D. and Parsons, J. (2000). Teachers as mentors. (ED 447 073). https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED447073.pdf.
• Fransson, G. (2010). Mentors assessing mentees? An overview and analyses of the mentorship role concerning newly qualified teachers. European Journal of Teacher Education, 33(4), 375-390. https://doi.org/10.1080/02619768.2010.509426
• Garza, R. and Harter, R. A. (2016). Perspectives from pre-service mathematics and science teachers in an urban residency program: Characteristics of effective mentors. Education and Urban Society, 48(4), 403–420. https://doi.org/10.1177/0013124514533989
• Gerez-Cantimer, G. ve Şengül, S. (2021). Öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında matematik öğretmen adaylarının zihinlerinde algıladıkları öğretmen profillerini gerçekleştirebilme düzeylerinin incelenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 11(2), 783-801. https://doi.org/10.24315/tred.713173
• Göktaş, Ö. ve Şad, S. N. (2014). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması dersi uygulama öğretmenlerinin seçim süreci: Ölçütler, sorunlar ve öneriler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(4), 115-128.
• Görgen, İ., Çokçalışkan, H. ve Korkut, Ü. (2012). Öğretmenlik uygulaması dersinin öğretmen adayları, uygulama öğretmenleri ve uygulama öğretim üyeleri açısından işlevselliği. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (28), 56-72.
• Grima, F., Paillé, P., Mejia, J. H. and Prud’homme, L. (2014). Exploring the benefits of mentoring activities for the mentor. Career Development International, 19(4), 469-490. https://doi.org/10.1108/CDI-05-2012-0056
• Gümüş, N., Çulha-Özbaş, B., Gülersoy, A. E., Duman, D., Türker, H., Avcı, G. ve Dikicigil, Ö. (2018). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretmenlik uygulaması dersine ilişkin görüş ve önerileri. Turkish Studies Educational Sciences, 13(11), 593-613. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.13520
• Hall, K. M., Jo Draper, R., Smith, L. K. and Bullough Jr, R. V. (2008). More than a place to teach: Exploring the perceptions of the roles and responsibilities of mentor teachers. Mentoring & Ttutoring: Partnership in Learning, 16(3), 328-345. https://doi.org/10.1080/13611260802231708
• Hennissen, P., Crasborn, F., Brouwer, N., Korthagen, F. and Bergen, T. (2011). Clarifying pre-service teacher perceptions of mentor teachers’ developing use of mentoring skills. Teaching and Teacher Education, 27, 1049-1058. https://doi.org/10.1016/j.tate.2011.03.009
• Hobbs, M. K. and Stovall, R. (2015). Supporting mentors of preservice early childhood education teachers: A literature review. Journal of Early Childhood Teacher Education, 36(2), 90-99. https://doi.org/10.1080/10901027.2015.1030524
• Hobson, A. J. and Sharp, C. (2005). Head to head: A systematic review of the research evidence on mentoring new head teachers. School Leadership & Management, 25(1), 25-42. https://doi.org/10.1080/1363243052000317073
• Hudson, P. (2003). Mentoring first-year pre-service teachers of primary science. Action in Teacher Education, 25(3), 91-99. https://doi.org/10.1080/01626620.2003.10734446
• Hudson, P. (2013). Desirable attributes and practices for mentees: Mentor teachers’ expectations. European Journal of Educational Research, 2(3), 107-118.
• Hudson, P. (2016). Forming the mentor-mentee relationship. Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning, 24(1), 30-43. https://doi.org/10.1080/13611267.2016.1163637
• Huling, L. and Resta, V. (2001). Teacher mentoring as professional development. (ED460125). ERIC Clearinghouse on Teaching and Teacher Education Washington DC. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED460125.pdf
• Inzer, L. D. and Crawford, C. B. (2005). A review of formal and informal mentoring: Processes, problems, and design. Journal of Leadership Education, 4(1), 31-50.
• Izadinia, M. (2015). Talking the talk and walking the walk: Pre-service teachers’ evaluation of their mentors. Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning, 23(4), 341-353. https://doi.org/10.1080/13611267.2015.1096550
• Izadinia, M. (2016a). Student teachers’ and mentor teachers’ perceptions and expectations of a mentoring relationship: Do they match or clash?. Professional Development in Education, 42(3), 387-402. https://doi.org/10.1080/19415257.2014.994136
• Izadinia, M. (2016b). Preservice teachers’ professional identity development and the role of mentor teachers. International Journal of Mentoring and Coaching in Education, 5(2), 127-143. https://doi.org/10.1108/IJMCE-01-2016-0004
• Izadinia, M. (2017). Pre-service teachers’ use of metaphors for mentoring relationships. Journal of Education for Teaching, 43(5), 506-519. https://doi.org/10.1080/02607476.2017.1355085
• İlğan, A. (2021). Öğretmenlerin mesleki gelişimi üzerine kavramsal bir çerçeve ve Türk Eğitim Sistemi için çıkarımlar. Yaşadıkça Eğitim, 35(1), 256-280. https://doi.org/10.33308/26674874.2021351225
• Jewell, M. L. (2007). What does mentoring mean to experienced teachers? A phenomenological interview study. The Teacher Educator, 42(4), 289-303. https://doi.org/10.1080/08878730709555408
• Johnson, W. B. (2003). A framework for conceptualizing competence to mentor. Ethics & Behavior, 13(2), 127-151. https://doi.org/10.1207/S15327019EB1302_02
• Jones, M. (2000). Trainee teachers’ perceptions of school-based training in England and Germany with regard to their preparation for teaching, mentor support and assessment. Mentoring and Tutoring, 8(1), 63-80. https://doi.org/10.1080/713685509.
• Karaçam, Z. (2013). Sistematik derleme metodolojisi: Sistematik derleme hazırlamak için bir rehber. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 6(1), 26-33.
• Kırksekiz, A., Uysal, M., İşbulan, O., Akgün, Ö. E., Kıyıcı, M. ve Horzum, M. B. (2015). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine eleştirel bir bakış: Problemler, beklentiler ve çözüm önerileri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 433-451. https://doi.org/10.14686/buefad.v4i2.1082000250
• Kiraz, E. (2003). Uygulama öğretmeni yeterlilik ölçeği: Ölçü aracı geliştirme örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(4).
• Koç, E. M. (2011). Development of mentor teacher role inventor. European Journal of Teacher Education, 34(2), 193-208. https://doi.org/10.1080/02619768.2010.539199
• Kram, K. E. (1983). Phases of the mentor relationship. Academy of Management journal, 26(4), 608-625.
• Kuzu, A., Kahraman, M. ve Odabaşı, H. F. (2012). Mentörlükte yeni bir yaklaşım: E-mentörlük. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(4), 173-183.
• Kwan, T. and Lopez‐Real, F. (2005). Mentors’ perceptions of their roles in mentoring student teachers. Asia‐Pacific Journal of Teacher Education, 33(3), 275-287. https://doi.org/10.1080/13598660500286267
• Liu, S. H. (2014). Excellent mentor teachers’ skills in mentoring for pre-service teachers. International Journal of Education, 6(3), 29-42. http://dx.doi.org/10.5296/ije.v6i3.5855
• Lopez‐Real, F. and Kwan, T. (2005). Mentors’ perceptions of their own professional development during mentoring. Journal of Education for Teaching, 31(1), 15-24. https://doi.org/10.1080/02607470500043532
• Lynn, S. and Nguyen, H. T. M. (2020). Operationalizing the mentoring processes as perceived by teacher mentors. Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning, 28(3), 295-317. https://doi.org/10.1080/13611267.2020.1783499
• Malen, B. and Brown, T. M. (2020). What matters to mentees: Centering their voices. Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning, 28(4), 480-497. https://doi.org/10.1080/13611267.2020.1793086
• Maphosa, C., Shumba, J. and Shumba, A. (2007). Mentorship for students on teaching practice in Zimbabwe: Are student teachers getting a raw deal?. South African Journal of Higher Education, 21(2), 296-307.
• Maria-Monica, P. M. and Alina, M. C. (2011). New perspectives on roles of the mentor-teacher for pedagogical practice. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 15, 2078-2082. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.04.057
• Maynard, T. (2000). Learning to teach or learning to manage mentors? Experiences of school-based teacher training. Mentoring and Tutoring, 8(1), 17-30. https://doi.org/10.1080/713685510
• Mcnally, P. and Martin, S. (1998). Support and challenge in learning to teach: The role of the mentor. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 26(1), 39-50. https://doi.org/10.1080/1359866980260104
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). Uygulama öğrencilerinin Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı öğretim kurumlarında yapacakları öğretmenlik uygulamasına ilişkin yönerge. https://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_06/25172143_YYnerge. pdf.
• Mubarak, H. M. and Jamilu, I. M. (2015). Who is an ideal mentor?. International Journal of Innovative Research & Development, 4(6), 329-335.
• Nyanjom, J. (2020). Calling to mentor: The search for mentor identity through the development of mentor competency. Educational Action Research, 28(2), 242-257. https://doi.org/10.1080/09650792.2018.1559069
• Örs-Cırık, S., Akbulut, E., Bingöl, M. ve Erdilmen-Ocak, Ş. (2022). Mentör destekli proje yazma eğitimi sürecinde mentör ile menti arasındaki iletişimin etkinliğinin saptanmasına yönelik nitel bir analiz. International Social Sciences Studies Journal, 8(98), 1847- 1854. http://dx.doi.org/10.29228/ sssj.62396
• Özkalp, E. ve Kırel, Ç. (2018). Örgütsel davranış. Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Paker, T. (2008). Öğretmenlik uygulamasında öğretmen adaylarının uygulama öğretmeni ve uygulama öğretim elemanının yönlendirmesiyle ilgili karşılaştıkları sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (23), 132-139.
• Rideout, G. and Windle, S. (2010). Beginning teachers’ pupil control ideologies: An empiricial examination of the impact of beliefs about education, mentorship, induction, and principal leadership style. Canadian Journal of Educational Administration and Policy, (104), 1-48.
• Rowley, J. B. (1999). The good mentor. Educational Leadership, 56(8), 20-22.
• Saka, M. (2019). Fen bilgisi öğretmenlerinin okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine yönelik değerlendirmeleri. İlköğretim Online, 18(1), 127-148. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.527173
• Sanyal, C. (2017). The effective mentor, mentee and mentoring relationship. In D. Clutterbuck, F. Kochan, L. G. Lunsford, N. Dominguez, & J. Haddock-Millar (Eds.), The SAGE handbook of mentoring. (pp. 143–155). Sage Publications. https://doi.org/10.4135/9781526402011.n9
• Sarıçoban, A. (2008). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine ilişkin uygulama öğretmenleri ve öğretmen adaylarının görüşleri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 31-55.
• Sezen-Yüksel, N. (2017). Öğretmen adaylarının uygulama öğretmeni değerlendirmelerinin uygulama deneyimine göre incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(62), 1048-1062.
• Sünkür-Çakmak, M. (2019). Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması derslerine ilişkin görüşleri. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (13), 207-226.
• Türkmen, E. F. (2018). Pedagojik formasyon eğitimi alan konservatuvar öğrencilerinin öğretmenlik uygulaması dersine yönelik yeterliklerinin değerlendirilmesi. Turkish Studies Educational Sciences, 13(11), 1347-1366. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.13709
• Uzun, S. (2021). Öğretmenlik uygulaması sürecinin öğretmen adayı, uygulama öğretmeni ve öğretim üyesi perspektifinden incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zonguldak.
• Wyre, D. C., Gaudet, C. H. and McNeese, M. N. (2016). So you want to be a mentor? An analysis of mentor competencies. Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning, 24(1), 73-88. https://doi.org/10.1080/13611267.2016.1165490
• Vierstraete, S. (2005). Mentorship: Toward success in teacher induction and retention. Catholic Education: A Journal of Inquiry and Practice, 8(3), 381-392.
• Yalın-Uçar, M. (2012). Öğretmenlik uygulamasına ilişkin durum çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4), 2637-2660.
• Yalın-Uçar, M. (2017). Uygulama öğretmenlerinin görev, rol ve eğitim gereksinimlerine ilişkin algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 46-62. https://doi.org/10.16986/HUJE.2016015870
• Yıldırım-Yakar, Z., Uzun, E. ve Tekerek, B. (2021). Öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 220-245. https://doi.org/10.33437/ksusbd.655590
• Yılmaz, K. (2021). Sosyal bilimlerde ve eğitim bilimlerinde sistematik derleme, meta değerlendirme ve bibliyometrik analizler. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(2), 1457-1490.
• Yılmaz, M. ve Özçakmak, H. (2015). Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersleriyle ilgili görüşlerinin değerlendirilmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 127-136. https://doi.org/10.14686/BUEFAD.2015111020
• Zanting, A., Verloop, N., Vermunt, J. D. and Van Driel,J. H. (1998). Explicating practical knowledge: An extension of mentor teachers’ roles. European Journal of Teacher Education, 21(1), 11-28. https://doi.org/10.1080/0261976980210104