Türkçe Öğretmen Adaylarının Argüman Sunum Yapılarının İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 52 Sayı: 239, 1973 - 1999, 13.09.2023

Çağrı Kaygısız Nermin Yazıcı

https://doi.org/10.37669/milliegitim.1112570

Öz

Düşünsel karşıtlıkların, öne sürülen gerekçeler yoluyla giderilmesini hedefleyen tartışmacı (argümantatif) metinler, gerek günlük yaşamda gerek öğretim süreci boyunca sıklıkla karşılaşılan metin türleridir. Argümantasyon kurabilme becerisi içeren argümantatif metinler, düşünsel alternatifler arasında rasyonel seçimler yapabilmenin yanı sıra sosyal, politik ve bilimsel tartışmaların bol olduğu çağdaş topluma aktif katılımı da sağlamaktadır. Bireylerin metalinguistik yeterliliğini geliştirmeyi amaçlayan yazma öğretiminde, argümantatif metinler ve bu yolla argümantasyon yapısı öğretimi, farklı öğrenme alanlarıyla da ilişkili olduğu için temel bir yeterlilik olarak görülmektedir. Ancak türe özgü kavramsal tasarımların karmaşıklığı, iyi yapılandırılmış tartışmacı metinlerin üretilmesini zorlaştırmaktadır. Argüman üretme becerisinin gelişimi; hem ana dili öğretimi, hem argüman üretimi için gereken dil becerilerinin kazandırılması, hem de herhangi bir olgu / olayla ilgili sahip olunan zihinsel tasarımlara (görüş, fikir, düşünce) ilişkin dilsel kurulumların nasıl yapılacağının öğretilmesi bakımından önemlidir. Dolayısıyla ana dili öğretim sürecinin en önemli unsuru olan öğretmenlerin argümantasyon yapısı ve öğretimine ilişkin donanımları belirleyici öneme sahiptir. Bu çalışmada mesleğe hazırlanan Türkçe öğretmen adaylarının argüman üretme ve metinleştirme süreçlerine ilişkin bilgi edinmek amaçlanmıştır. Bu doğrultuda elde edilen bulgular Türkçe öğretmeni adaylarının tartışmacı metin üretiminde zorlandıklarını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Yazma öğretimi, Uslamlama, Argümantasyon, Argümantatif /Tartışmacı Metinler.

Kaynakça

• Aldridge, J. M., Taylor, P. C., ve Chen, C. C. (2000). Constructivist Learning Environments in a Cross-NAtional Study in Taiwan and Australia. International Journal of Science Education, 22(1), 37-55. doi:10.1080/095006900289994
• Baron, J. (2000). Thinking and Deciding (3rd ed.). Cambridge: Cambridge University Press.
• Bowell, T., ve Kemp, G. (2020). Eleştirel Düşünme Kılavuzu. Ankara: TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları.
• Bricker, L. A., ve Bell, P. (2008). Conceptualizations of Argumentatio From Science Studies and the Learning Sciences and Their Implications for the Practices of Science Education. Science Education, 92(3), 473-498. doi:10.1002/sce.20278
• Britt, M. A., Kurby, C. A., Dandotkar, S., ve Wolfe, C. R. (2008). I Agredd With What? Memory for Simple Argument Claims. Discourse Processes, 45(1), 52-84. doi:10.1080/01638530701739207
• Britt, M., ve Larson, A. A. (2003). Constructing Representations of Arguments. Journal of Memory and Language, 48(4), 794-810. doi:10.1016/S0749-596X(03)00002-0
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak-Kılıç, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (15 b.). Ankara: Pegem Akademi.
• Can, A. (2014). SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi (3 b.). Ankara: Pegem Akademi.
• Chambliss, M. J., ve Murphy, P. K. (2002). Foutth and Fifth Graders Representing the Argument Structure in Written Texts. Discourse Processes, 34(1), 91-115. doi:10.1207/S15326950DP3401_4
• Chimilar, L. (2010). Multiple-Case Desing. In. A. J. Mills; G. Durepos and E. Wiebe (Eds.), Encyclopedia of Case Study Research (pp. 582-583). SAGE Publication Inc.
• Garcia-Mila, M., ve Andersen, C. (2007). Cognitive Foundations of Learning Argumentation. In. E. Sibel, and J.-A. M. Pilar (Eds.), Argumentation in Science Education: Perspectives From Classroom-Based Research (pp. 29-45). Springer. Golder, C., & Coirier, P. (1994). Argumentative Text Writing: Developmental Trends. Discourse Process, 18(2), 187-210. doi:10.1080/01638539409544891
• Graff, G. (2003). Clueless in Academe: How Schooling Obscures the Life of the Mind. New Haven: Yale University Press.
• Heitmann, P., Hecht, M., Schwanewedel, J., ve Schipolowski, S. (2014). Students' Argumentative Writing Skills in Science and Frist-Language Education: Commonalities and Differences. International Journal of Science Education, 36(18), 2148-3170. doi:10.1080/09500693.2014.692644
• Kaygısız, Ç. (2018). Okuma Eğitiminde Metinsel Yapı Farkındalığı: Bilgilendirici Metin Örneği. Turkish Studies International Periodical for the Turkish Languages, Literatüre and History of Turkish or Turkic, 13(4), 823-840. doi:10.7827/TurkishStudies
• Kellog, R. (2008). Training Writing Skilss: A Cognitive Development Perspective. Journal of Writing Research, 1(1), 1-26. doi:10.17239/JOWR-2008.01.01.1
• Keys, C. W., Hand, B., Prain, V., ve Collins, S. (1999). Using the Science Writing Heuristic as a Tool For Learning Laboratory Investigations in Secondary Sciences. Journal of Research in Science Teaching, 36(10), 1065-1081. doi:10.1002/(SICI)1098-2736(199912)36:10<1065::AID-TEA2>3.0.CO;2-I
• Klaczynski, P. A., Gordon, D. H., ve Fauth, J. (1997). Goal-Oriented Critical Reasoning and Individual Differences in Critical Reasoning Biases. Journal of Educational Psychology, 89(3), 470-485. doi:10.1037/0022-0663.89.3.470
• Kuhn, D. (1991). The Skill of Argument. Cambridge: Cambridge University Press.
• Kuhn, D. (2005). Education for Thinking. Cambridge - Massachusetts: Harvard University Press.
• Kuhn, D. (2010). Teaching and Learning Science as Argument. Science Education, 94(5), 810-824. doi:10.1002/sce.20395
• Means, M. L., ve Voss, J. F. (1996). Who Reasoons Well? Two Studies of Informal Reasoning Among Children of Different Grade, Ability, and Knowledge Levels. Cognition and Instruction, 14(2), 139-178. doi:10.1207/s1532690xci1402_1
• MEB. (2019). Orta Öğretim Türk Dili ve Edebiyatı Dersi (9. 10. 11 ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• MEB. (2019). Türkçe Dersi Öğretim Programı (ilkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Midgette, E., Haria, P., ve MacArthur, C. (2008). The effects of Content and Audience Awareness Goals for Revision on the Persuasive Essays of Fifth -and Eight- Grade Students. Reading and Writing, 21, 131-151. doi:10.1007/s11145-007-9067-9
• Presley, M., ve Harris, R. K. (2006). Cognitive Strategies Instruction: From Basic Research to Clasrrom Instruction. In. P. A. Alexander, ve H. W. Philip (Eds.), Handbook of Educational Psychology (2nd ed., pp. 287-305). New York - London: Routledge.
• Reither, E. (1994). Has a Consensus NL Generation Architecture Appeared, and is it Psycholinguistically Plausible? Proceedings of the Seventh International Naturel Language Generation Workshop, (pp. 163-170). Kennebunkport: ME.
• Reznitskaya, A., Anderson, R. C., ve Kuo, L.-J. (2007). Teaching and Learning Argumentation. The Elementary School Journal, 107(5), 449-472. doi:10705-0003$05.00
• Siegel, H. (1995). Why Should Educators Care Abouth Argumentation. Informal Logic, 17(2), 159-176. doi:10.22329/IL.V17I2.2405
• Sternberg, R. J. (2003). Wisdom, Intelligence, and Creativity Synthesized. Cambridge: Cambridge University Press.
• Toulmin, S. E. (2001). Return to Reason. Cambridge - Massachusetts: Harvard University Press.
• Toulmin, S. E. (2003). The Uses of Argument (Updated Edition b.). Cambridge - New York: Cambridge University Press.
• Uzun, L., Emeksiz, E. Z., Turan, Ü. D., ve Keçik, İ. (2014). Sosyal Bilimsler Alanında Türkçe Yazılan Özgün Araştırma Yazılarında Uslamlama Türlerine Göre Savlama Şemaları. 27. Ulısal Dilbilim Kurultayı Bildirileri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• Vallduvi, E. (1992). The Information Component, Outstanding Dissertation in Linguistics. Garland Publishing. van Eemeren, F. H., ve Grootendorsrt, R. (2004). A Systematic Theory of Argumentation: The Pragma-Dialectical Approach. New York: Cambridge University Press.
• Venville, G. J., ve Dawson, V. M. (2010). The Impact of a Classroom Intervention on Grade 10 Students' Argumentation Skills, Informal Reasoning, and Conceptual Understanding of Science. Journal of Research in Science Teaching, 47(8), 952-977. doi:10.1002/tea.20358
• Vygotsky, L. S. (1978). Mind and Society: The Development of Higher Psychological Processes. Cambridge: MA: Harvard University Press.
• Walton, D., C., R., ve Macagno, F. (2008). Argumentation Schemes. Cambridge - New York: Cambridge University Press.
• Wilhelm, O. (2005). Measuring Reasonig Ability. In. O. Wilhelm (Ed.), Handbook of Understanding and Measuring Intelligence (s. 373-392). Thousand Oaks: CA: Sage Publication.