Fen, Mühendislik ve Girişimcilik Becerileri Değerlendirme Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2023, Cilt: 52 Sayı: 1 - K-12 BECERİ EĞİTİMİNDE TÜRKİYE PERSPEKTİFİ: KURAM VE UYGULAMA, 493 - 512, 25.12.2023

Münevver Özlüleci , Kadriye Kayacan

https://doi.org/10.37669/milliegitim.1309131

Öz

Bu çalışmanın amacı; ortaokul öğrencileri için hazırlanan fen, mühendislik ve girişimcilik becerileri değerlendirme ölçeğinin geçerlilik ve güvenirlik çalışmasının yapılmasıdır. Bu amaçla oluşturulan taslak ölçek formu, görüşleri alınmak üzere uzmanlara sunulmuştur. Uzman kişilerin verdiği dönütler doğrultusunda taslak ölçeğin kapsam geçerliliği sağlanmıştır. Oluşturulan 45 maddelik 5’li likert tipi taslak ölçek formu, farklı okullarda öğrenim gören 232 7. ve 8. sınıf öğrencisine uygulanarak, elde edilen veriler analiz edilmiştir. Açımlayıcı Faktör Analizleriyle (AFA) “Girişimcilikte pazarlama”, “Günlük hayat ve fen bilimleri”, “Mühendislikte ürün tasarımı”, “Fen bilimleri ve mühendislik” ve “Fen bilimlerinde ürün tamamlama süreci” olmak üzere beş boyutlu ve toplam 20 maddeden oluşan bir yapıya ulaşılmıştır. Analizlerde ölçeğin alt boyutlardaki ilişkisine bakılmış ve her bir boyuttaki faktörlerin birbirleriyle olumlu ve anlamlı ilişki içinde olduğu görülmüştür. Doğrulayıcı Faktör Analizi de (DFA), AFA sonuçlarını doğrulamıştır. Ölçeğin tümü için iç tutarlılık katsayısı ise .745 olarak belirlenmiştir. Hazırladığımız fen, mühendislik ve girişimcilik becerileri değerlendirme ölçeği fen bilimleri alanında yapılacak çalışmalar için önemli bir yere sahip olacaktır.

Anahtar Kelimeler

fen, mühendislik, girişimcilik, fen, mühendislik ve girişimcilik becerileri

Kaynakça

• Bahar, M., Yener, D., Yılmaz M. ve Emen, H., Gürer, F. (2018). 2018 Fen bilimleri öğretim programı kazanımlarındaki değişimler ve fen teknoloji matematik mühendislik (STEM) entegrasyonu. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (2), 702-735.
• Başbay, A. ve Kağnıcı, Y. (2011). Çokkültürlü yeterlik algıları ölçeği: bir ölçek geliştirme çalışması. Eğitim ve Bilim Dergisi, 36(161), 199-212.
• Becker, K., and Park, K. (2011). Effects of integrative approaches among science, technology, engineering, and mathematics (STEM) subjects on students’ learning: A preliminary meta-analysis. Journal of STEM Education 12(5/6), 23-37.
• Büyüköztürk, Ş (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (24. Baskı). Pegem yayıncılık.
• Bybee, R. W. (2010). Advancing STEM education: A 2020 Vision. Technology and engineering Teacher, 70(1), 30-35.
• Chen, X. (2009). Students who study science, technology, engineering, and mathematics (STEM) in postsecondary education. http://ies.ed.gov/pubsearch/pubsinfo.asp?pubid=2009161.
• Deveci, İ. (2018). Türkiye’de 2013 ve 2018 yılı fen bilimleri dersi öğretim programlarının temel öğeler açısından karşılaştırılması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 799-825.
• Deveci, İ. (2018). Türkiye’de 2013 ve 2018 yılı fen bilimleri dersi öğretim programlarının temel öğeler açısından karşılaştırılması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 799-825.
• Deveci, İ. (2019). Girişimci proje (G-FeTeMM) sürecinin fen bilimleri öğretmen adaylarının yaşam becerilerine yansımaları: Nitel bir araştırma. Journal of Individual Differences in Education, 1(1), 14-29.
• Eke, C. (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programındaki kazanımların Webb’in bilgi derinliği seviyelerine göre analizi. Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi, 4(6), 174-190.
• Erkorkmaz, Ü., Etikan, İ., Demir, O., Özdamar, K. ve Sanisoğlu, S. Y. (2012). Doğrulayıcı faktör analizi ve uyum indeksleri. Turkiye Klinikleri J Med Sci, 33(1), 210-223.
• Erkuş, A. (2016). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme-1 (3. Baskı). Pegem Yayıncılık. Eryılmaz, S. ve Uluyol Ç. (2015). 21. yüzyıl becerileri ışığında FATİH projesi değerlendirmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2), 209-229.
• Gonzalez, H. B., and Kuenzi, J. J. (2012). Science, technology, engineering, and mathematics (STEM) education: A Primer. Prepared for Members and Committees of Congress, 1- 34.
• Gültekin, M. (2014). Dünyada ve Türkiye’de ilköğretim programlarındaki yönelimler. İlköğretim Online, 13(3), 726-745. Erişim adresi: http://ilkogretim-online.org.tr
• Hossain, M. M., and Robinson M. G. (2012). How to motivate US students to pursue STEM (Science, Technology, Engineering and Mathematics) careers. US-China Education Review, 4, 442-451.
• Kendaloğlu, (2021). Stem etkinliği geliştirme sürecinin fen bilimleri öğretmen adaylarının girişimcilik ve stem öz-yeterlilikleri üzerine etkilerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bursa, Uludağ Üniversitesi. https://www.proquest.com/openview/53b7f924a193e0260a0103194da28d63/1?pq-origsite=gscholar&cbl=2026366&diss=y
• Köken, O. (2020). Öğretmenlerin fen, mühendislik ve girişimcilik uygulamalarındaki yeterlilikleri, sorunları ve çözüm önerileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırıkkale Üniversitesi. https://acikerisim.kku.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12587/16518/644346.pdf?sequence=1&isAllowed=y
• Kuenzi, Jeffrey J. (2008). Science, technology, engineering, and mathematics (stem) education: background, federal policy, and legislative action [Congressional Research Service Reports]. 35.
• Marrero, Meghan E., Gunning, A., and Germain-Williams, T. (2014). What is STEM education? Global Education Review, 1(4), 1-6.
• McDonald, C. V. (2016). STEM education: A review of the contribution of the disciplines of science, technology, engineering and mathematics. Science Education International, 27(4), 530-569.
• Morrison, J. S. (2006). Attributes of STEM education: The student, the school, the classroom. TIES (Teaching Institute for Excellence in STEM). http://www.wytheexcellence.org/media/STEM_Articles.pdf.
• Özkan, R. (2019). Sınıf öğretmenlerinin fen bilimleri dersi öğretim programına eklenen fen, mühendislik ve girişimcilik uygulamalarına yönelik görüşlerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi. https://9lib.net/document/7q01jr9zoegretmenlerinin-bilimleri-programina-muehendislik-girisimcilik-uygulamalarinagoerueslerinin-incelenmesi.html
• Özkan, R. ve Okur Akçay, N. (2021). Sınıf öğretmenlerinin fen bilimleri dersi öğretim programına eklenen fen, mühendislik ve girişimcilik uygulamalarına yönelik görüşlerinin incelenmesi. Millî Eğitim, 50(230), 119-146.
• Sağlamyürek, B. (2019). Fen mühendislik ve girişimcilik uygulamalarının 5. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerine ve çevresel tutum düzeylerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi. https://acikbilim.yok.gov.tr/bitstream/handle/20.500.12812/109355/yokAcikBilim_10 116232.pdf?sequence=-1&isAllowed=y.
• Stohlmann, M., Moore, T. J., and Roehrig, G. H. (2012). Considerations for teaching ıntegrated STEM education. Journal of Pre-College Engineering Education Research, 2(1), 28- 34.
• Şahin, A., Ayar, M. C. ve Adıgüzel, T. (2014). Fen, teknoloji, mühendislik ve matematik içerikli okul sonrası etkinlikler ve öğrenciler üzerindeki etkileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (Educational Sciences: Theory & Practise), 14(1), 297-322.
• Wu,S. P. W., and Rau, M. A. (2019). How students learn content in science, technology, engineering, and mathematics (STEM) through drawing activities. Educational Psychology Review, 31, 87-120.
• Yazıcı, Y. Y. (2019). 6E öğrenme modeline dayalı FeTeMM eğitiminin girişimcilik, tutum, meslek ilgisine etkisi ve öğrenci görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırıkkale Üniversitesi. https://acikerisim.kku.edu.tr:8443/xmlui/handle/20.500.12587/17726.
• Yener, D., Yılmaz, M., ve Kara, G. (2021). Çizgi filmlerde fen-mühendislik girişimcilik uygulamaları: Aslan örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 59, 01-29.
• Yıldırım, B. ve Altun, Y. (2015). STEM eğitim ve mühendislik uygulamalarının fen bilgisi laboratuar dersindeki etkilerinin incelenmesi. El-Cezerî Fen ve Mühendislik Dergisi, 2(2), 28-40.
• Yıldırım, B. ve Selvi, M. (2018). Ortaokul Öğrencilerinin STEM Uygulamalarına Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(6), 47-54.
• Yüksel Temiz, F. ve Yaman, S. (2022). Sınıf dışı bütünleşik mühendislik tasarım ve girişimcilik etkinliklerinin öğrenci ürünlerine etkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42(3), 1999-2036.