Şehrezûrî’nin Siyaset Anlayışında Temel Kavramlar: Yardımlaşma, Sevgi ve Adalet

Yıl 2018, Sayı: 6, 43 - 55, 30.06.2018

Selçuk Güzel

Öz

Siyaset ve ona dair kavramlar İslam
düşünce dünyasında genel olarak bireyin ahlakından ev idaresine buradan da
siyasete, yani toplum ahlakına uzanan bir süreç içerisinde işlenmekte ve
anlaşılmaya çalışılmaktadır. İşraki düşüncenin en önemli simalarından birisi
olan Şemseddin Muhammed İbn Mahmud el-Şehrezûrî de Resâilü’ş-Şeceretü’l
İlahiyye fi Ulûmi’l Hakâiki’r-Rabbâniyye isimli eserinde ahlak konusunda
aynı yöntemi izler ve en son olarak siyaset konusunu ele alır. Şehrezûrî’nin siyaset
anlayışında ön plana çıkarmış olduğu kavramlar vardır ki bunlardan biri
filozofun siyaset anlayışının temelini oluşturan sevgi, diğerleri ise adalet ve
yardımlaşma kavramlarıdır. Çalışmamızda, Şehrezûrî’nin siyaset anlayışında
sevgi kavramını neden ön plana çıkardığı ve beslendiği kaynaklar ortaya
konulmaktadır. Şehrezûrî, sevgi kavramını toplumun düzeni açısından adalet
kavramından üstün görmektedir. Ona göre sevginin olduğu yerde tam bir düzen
gerçekleşeceğinden adalet de sevgi sonucu kendiliğinden ortaya çıkacaktır.

Anahtar Kelimeler

Şehrezûrî, Siyaset, Ahlak, Yardımlaşma, Sevgi, Adalet

Basic Concepts in the Political Understanding of Shahrazuri: Solidarity, Love and Justice

Öz

Politics and
the notions related to it in the world of Islamic thought, is tried to be worked
and understood in a process that extends from the morality of the individual to
the politics of the house and then to the politics of community. Shamsaddin
Muhammad ibn Mahmud al-Shahrazuri, one of the most important personage of Illumination
thought, follows the same method of morality and deals with the issue of
politics in his work titled Rasail al-Shacara al-Ilahiyya fi Ulum al-Haqaiq
al-Rabbaniyye. There are some notions which Shahrazuri brought to the
forefront in political thought, one of which is love that forms the basis of
philosopher's political understanding, and the other two are the notions of
justice and solidarity. Our study focuses on why Shahrazuri brings the notion
of love in his understanding of politics and on finding out his resources. Shahrazuri
sees the notion of love superior than justice in terms of social order.
According to him, justice will come out as a result of love spontaneously since
a complete order will be taken place in a soceity where there is love.

Anahtar Kelimeler

Shahrazuri, Politics, Morality, Solidarity, Love, Justice

Kaynakça

• Aristoteles. Nikomakhos’a Etik, çev. Saffet Babür. Ankara: Kebikeç Yayınları, 2005.
• Aydın, Mehmet. “Ahlak.” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 2. İstanbul: TDV Yayınları, 1989.
• Bayrakdar, Mehmet. İslam Felsefesine Giriş. 6. Baskı. Ankara: TDV Yayınları, 2005.
• Çağrıcı, Mustafa. “Ahlak.” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 2. İstanbul: TDV Yayınları, 1989.
• Çağrıcı, Mustafa. İslam Düşüncesinde Ahlak. 3. Baskı. İstanbul: DEM Yayınları, 2006.
• Fahri, Macid. İslam Ahlak Teorileri, çev. Muammer İskenderoğlu, Atilla Arkan. İstanbul: Litera Yayıncılık, 2004.
• Farabi. el-Medinetü’l Fazıla (İdeal Devlet), çev. Nafiz Danışman. Ankara: MEB Yayınları, 2001.
• Farabi. İlimlerin Sayımı, çev. Ahmet Arslan. Ankara: Vadi Yayınları, 1999.
• Farabi. Mutluluğun Kazanılması, çev. Ahmet Arslan. Ankara: Vadi Yayınları, 1999.
• Görgün, Necip. eş-Şeceretü’l İlahiyye fi Ulumi’l Hakaiki’r-Rabbaniyye isimli eserin giriş kısmı, Cilt 1. İstanbul: Elif Yayınları, 2004.
• İbn Miskeveyh. Ahlakı Olgunlaştırma (Tehzibu’l Ahlak), çev. A. Şener, İ. Kayaoğlu, C. Tunç. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 1983.
• Kindi. Felsefi Risaleler, çev. Mahmut Kaya. İstanbul: Klasik Yayınları, 2002.
• Köse, Hızır Murat. “Siyaset.” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 37. İstanbul: TDV Yayınları, 2009.
• Kutluer, İlhan. İslam’ın Klasik Çağında Felsefe Tasavvuru, 2. Baskı. İstanbul: İz Yayıncılık, 2001.
• Ross, David. Aristo, çev. A. Arslan, İ. O. Anar, Ö. Kavasoğlu, Z. Kurtul. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2002.
• Şehrezûrî. eş-Şeceretü’l İlahiyye fi Ulumi’l Hakaiki’r-Rabbaniyye, edisyon kritik: Necip Görgün, Cilt 2. İstanbul: Elif Yayınları, 2004.
• Tusi, Nasıruddin. Ahlak-ı Nasıri, çev. A. Gafarov, Z. Şükürov. İstanbul: Litera Yayıncılık, 2007.