البنية السردية بين كافكا ويوسف إدريس

Yıl 2020, Sayı: 11, 253 - 294, 31.12.2020

Hisham Motowa

Öz

Franz Kafka ve Yusuf İdris yenilik arayışındaki iki yazardır. Kitapları hikâye dünyasında alışılmış tarzın dışında bir yazımı temsil eder. Bu makalede bahsi geçen iki yazarın anlatı yapısını karşılaştırmaya çalışılmıştır. Kafka'nın "Adalet Arayışında" ve Yusuf İdris'in "Hammalu'l-Kerâsî" hikâyeleri analiz için seçilen iki örnektir.
Çalışma, teorik bir mukaddime ve uygulamalı iki bölümde incelenecektir. Önsözde karşılaştırmalı kısa hikâye ve Amerikan-Fransız edebiyat ekollerinin dayandığı önemli kavramların tarifi sunulmuştır. Uygulamalı bölümlerin birincisinde iki yazar ve eserleri tanıtılarak Kafka'nın hikâyesi Arapçaya çevrilmiştir. İkinci kısımda ise anlatıcının tavrı, hikâyenin kurgusu, karakterleri ve anlatının gerçekleştiği zaman gibi bazı noktalardan hareketle her iki yazarın anlatı yapısı karşılaştırılmıştır. Makalede, mezkûr iki yazarın gerçek ve gerçeküstü özelliklerin birbirine geçtiği anlatı yapılarında birçok benzerliğin bulunduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kısa Hikâye,, Karşılaştırmalı Edebiyat,, Anlatı,, Franz Kafka,, Yusuf İdris

البنية السردية بين كافكا ويوسف إدريس

Öz

Kaynakça

• ‘Abdulmuti, Fâruk. Yusuf İdrîs beyne’l-Kıssati’I-Kasîra ve’l-İbdâ‘i’l-‘Arabi, Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye, Beyrut, 1994.
• ‘Abûd, ‘Abdo. “Kafka ‘Arabbiyyan beyne Mitrakat’i’t-Tesyîsi ve Sindân’i’l-Lugati’l-Vasîta”, Mecelletü'l-Âdâb, 7/8 (Temmuz/Agustos), 1995.
• ‘Adadü min’el-Müellifin (Birçok Yazar), el-Kıssatu’r-Rivâyatü’l-Müellif Dirasatü fî Nazariyâti’l-Enva‘i’l-Edebîyyeti’l-Mu‘asır, Trc. Hayrî Dûmah, Kahire, Daru Şarkiyâti li'n-Neşr ve’t-Tevzi‘, 1997.
• ‘Allam, Hüseyin. el-‘acaibî fî’l-Edeb min Manzuri Şi‘riyeti’s-Serd, Ürdün, Menşurâti’l-İhtilaf, 1. Basım, 2009.
• ‘Aluş, Sa‘id. Medarisü’l-Edebi’l-Mukarin Dirasetü Menheciyye, ed-Daru’l-Beyda: el-Merkezü’s-Sekafî’l-‘Arabî, 1. Basım, 1987.
• Abdulkadir, Fâruk. el-Bahsu ‘an’il-yakin’il-Müraviğ Kırâ’etü fî Kısâsi Yusuf İdris, Kahire, Dâru’l-Hilâl’il-Mısriyye, 1. Basım, 1998.
• el-Kürdî, Abdulhamid. Bünyetü’s-Serdiyyeti li’l-Kıssati’l-Kasîra, Kahire: Mektübet’ül-Adâb, 1. Basım, 2005.
• Forster, E.m, Erkan’ü-Kıssa, Trc. Cemal ‘İyâd, Meraci‘: Hasan Mahmud, Takdim: Mahir Şefik Ferîd, Kahire: el-Hey’etü’l-Mısriyyetü’l-âmme li’l-kitâb, Silsiletü Ümmühati’l-Kutub, 2001.
• İdrîs, Yûsuf. Cumhûriya Farhat, el-Memleketi’l-Muttahide, Müessetü Hindavî li’n-Neşr, 1. Basım, 2018.
• Kafka, Franz. el-A‘malü’l-Kâmile, 2. Cilt, Trc. Halid Baltacî, Kahire, el-‘Arabî li'n-Neşr ve’t-Tevzi‘, 2014.
• Kafka, Franz. el-A‘malü’l-Kamile, 3. Cilt, Kahire, el-‘Arabî li'n-Neşr ve’t-Tevzi‘, 2014.
• Kafka, Franz. el-Kadiyye, Tercüme ve Takdim: Mustafa Mahir, Kahire: el-Merkezü’l-Kavmî li’t-Tercüme, 2009.
• Mekkî, Tâhir. el-Kıssatü’l-Kasîra Dirâsâ ve Muhtârât. Darü’l-Meârif, 8. Basım, Kâhire, 1999.
• Pratt, Mary Louise. el-Kıssatü: et-Tavil ve’l-Kasir, Trc. Mahmud ‘İyâd, Kahire, Mecelletü Füsûl, Cilt 2, Sayı 4, 1982.
• Vatfî, İbrahim. el-A‘malü’l-Kâmile me‘a Tefsîrâtiha el-Cüz’ü’s-Sanî’i-Zat, Almanya: Vatfî li’n-Neşriyât, 2. Basım, 2004.
• Vatfî, İbrahim. el-Asârü’l-Kâmile me‘a Tefsîrâtiha’l-Müctema‘i’s-Sına‘î, Almanya: Menşûrâti Vatfî, 1. Basım, 2010.
• Wilk, Renee. Mefâhîmü Nakdiyye, Trc. Muhammed ‘Usfûr, Silsiletü ‘Alemi’l-Ma‘rife, Sayı 110, Kuveyt: el-Meclisü’l-vatanî li’s-sekâfe ve'l-fünûn ve'l-âdâb, 1987.