Kadıköy Konsili ve Hıristiyanlık Tarihindeki Yeri ve Önemi

Yıl 2024, Sayı: 19, 365 - 384, 30.12.2024

Ahat Taşcı

https://doi.org/10.47502/mizan.1455799

Öz

İnanç ve geleneklerin sabit ve durağan olmadığı görülmektedir. Zamanla yeni gelişmelerle birlikte tartışmalar ortaya çıktıkça oluşan ihtiyaca binaen yeniden yorumlanmakta ve tanımlanmaktadırlar. Ortaya çıkan ihtilaflar ve oluşan belirsizlikleri giderebilmek için yapılan müzakereler, Budizm ve Yahudilik gibi tarihi daha eskiye dayanan dinlerde olduğu gibi Hıristiyanlıkta da olmuştur.
Hıristiyanlık tarihinde, ilk asrın sonlarında yaşanan fikir ayrılıkları nedeniyle bölünmeler başlamıştır. Bu bölünmelerin açıkça ve en kuvvetli bir şekilde vurgulandığı yer, Kadıköy (Chalcedon) Konsili olmuş ve burada ortaya çıkan kararlar, bugünkü Hıristiyanlık inanç esaslarının teşekkülünde belirleyici olmuştur. Ayrıca Doğu ve Batı kiliseleri temel inanç esasları noktasında birbirinden kesin çizgilerle ayrılmış olup siyasi bir ayrışma da yaşanarak Roma İmparatorluğu için çok önemli bir konumda olan Akdeniz coğrafyası, dini bağlılık açısından söz konusu İmparatorluğun elinden çıkmıştır. Kadıköy Konsili hem inanç esaslarının şekillenmesindeki etkisi hem de politik arka planı olması yönüyle dikkat çekmektedir.
Makalemizi hazırlarken konumuza dair yazılan çeşitli kitap, tez ve makaleler ile temel kaynak ve ansiklopedilerden istifade edilmiştir. Öncelikle konsillere dair genel bilgiler zikredilerek Kadıköy Konsili’nin diğer konsiller arasındaki yeri ve önemi belirtilmiş ve akabinde nerede yapıldığı, kimlerden teşekkül ettiği, düzenlenen oturumlar ve bu oturumlarda alınan kararlar ile kararların etkileri değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dinler Tarihi, Hıristiyanlık, Kilise Tarihi, Konsil, Kadıköy Konsili.

The Council of Chalcedon and Its Place and Importance in Christian History

Öz

It is seen that beliefs and traditions are not fixed and static. Over time, as new developments and controversies arise, they are reinterpreted and redefined according to the needs that arise. Negotiations aimed at resolving emerging disputes and addressing uncertainties have also taken place in Christianity, just as they have in older religions such as Buddhism and Judaism.
In the history of Christianity, divisions began in the late first century due to differences of opinion. The Council of Chalcedon was the place where these divisions were clearly and most strongly emphasized, and the decisions that emerged here were decisive in the formation of the principles of Christian belief today. In addition, the eastern and western churches were clearly separated from each other in terms of the basic principles of belief, and a political separation was also experienced, and the Mediterranean geography, which was very important for the Roman Empire, was out of the hands of the Empire in terms of religious obedience. The Council of Chalcedon is noteworthy both for its influence in shaping the principles of faith and for its political background.
While preparing our article, we have benefited from various books, theses and articles written on our subject as well as basic sources and encyclopedias. First of all, general information about the councils is mentioned and the place and importance of the Council of Chalcedon among the other councils are mentioned, and then the place where it was held, who organized the sessions, the decisions taken in these sessions and the effects of the decisions are evaluated.

Anahtar Kelimeler

History of Religions, Christianity, Church History, Council, Council of Chalcedon.

Kaynakça

• Akdaş, Hacer. Hıristiyanlığın Kurumsallaşmasında İlk Dönem Konsillerinin Rolü. Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2009.
• Akyürek, Engin. “Bizanslılar, Azizleri ve Khalkedon’lu Azize Euphemia”. Sanat
• Aydın, Mehmet. Hıristiyan Kaynaklarına Göre Hıristiyanlık. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1995.
• Çelik, Mehmet. Süryani Kilisesi Tarihi. İstanbul: Yaylacık Matbaası, 1987.
• Çoban, Bekir Zakir. Geçmişten Günümüze Papalık. İstanbul: İnsan Yayınları, 2020.
• Demir, Mazlum Şahin - Çurku, Rüstem. “Doğu-Batı Kiliselerinin Ayrılış Noktası: Kalkedon Konsili”. Uluslararası Türk Dünyası Bilimsel Araştırmalar Dergisi 1 (2020).
• Dvornik, Francis. Konsiller Tarihi İznik’ten II. Vatikan’a. çev. Mehmet Aydın. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1990.
• Eroğlu, Ahmet Hikmet. “Hıristiyanların Bölünme Sürecine Genel Bir Bakış”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 41/1 (2000).
• Eyice, Semavi. “Haydarpaşa”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. C. 17. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1998.
• Gündüz, Şinasi. Din ve İnanç Sözlüğü. Ankara: Vadi Yayınları, 1998.
• Harman, Ömer Faruk. “Konsil”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. C. 26. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2002.
• Karakaya, Enes. “Bizans Döneminde Bağdat Yolu (Üsküdar-İzmit Arası)”. Sanat Tarihi Yıllığı 20 (2012).
• Küçük, Abdurrahman. “Gregoryen Ermeni Kilisesi’nin Oluşması ve Konsil Kararları Karşısındaki Tutumu”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 35 (1997).
• Leclercq, H. “Chalcédoine”. Dictionnaire d’Archéologie Chrétienne et de Liturgie. C. 3. Paris: Hue des Saints-Pères, 1913.
• Lortoğlu, Nisan. Byzantion ve Kalkhedon’un Şehircilik Açısından İncelenmesi: Kuruluşlarından Roma İmparatorluk Dönemi’ne Kadar. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2015.
• Madrigal, Marc. Anadolunun Ekümenik Konsilleri. İstanbul: Kitabı Mukaddes Şirketi, 2015.
• Martini, Wolfram. Sachwörterbuch der Klassischen Archäologie. Stuttgart: Kröner Verlag, 2003.
• Murphy, F. J. “Councils, Canon Law of”. New Catholic Encyclopedia. C. 4. Washington, 1967.
• Nichols, R. H. “Synod”. An Encyclopedia of Religion. ed. V. Ferm. New York, 1945.
• P., A. “Chalcedon Council Of”. The Oxford Dictionary Of Byzantium. Washington: Oxford University Press, 1991.
• Papal Encyclicals Online. “Council of Chalcedon – 451 A.D.” Erişim 02 Haziran 2024. https://www.papalencyclicals.net/councils/ecum04.htm
• Price, Richard - Mary Whitby (ed.). Chalcedon in Context. Liverpool: Liverpool University Press, 2011.
• Samuel, Father V.C. The Council of Chalcedon Re-Examined. Maidstone: The Oriental Orthodox Library, 2005.
• Schaefer, Francis J. “Chalcedon”. The Catholic Encyclopedia. C. 3. New York: The Encyclopedia Press, Inc., 1913.
• Smith, Willem. Dictionary of Greek and Roman Geography. Boston: Little, Brown and Campany, 1870.
• The Holy See. “Common Declaration of Pope John Paul II and The Ecumenical Patriarch of Antioch His Holiness Moran Mar Ignatius Zakka I Iwas”. Erişim 02 Haziran 2024. https://www.vatican.va/content/john-paulii/en/speeches/1984/june/documents/hf_jp-ii_spe_19840623_jp-ii-zakkai.html
• Wiener, Wolfgang Müller. İstanbul’un Tarihsel Topoğrafyası. çev. Ülker Sayın. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2001.
• Wilhelm, J. “Nicene and Niceno-Constantinopolitan Creed”. The Catholic Encyclopedia. C. 11. New York: Robert Appleton Company, 1911.
• Kutsal Kitap (Tevrat, İncil, Zebur). İstanbul: Kitabı Mukaddes Şirketi - Yeni Yaşam Yayınları, 2020.
• The Acts of the Council of Chalcedon. thk. Richard Price - Michael Gaddis. 3 Cilt. Liverpool: Liverpool University Press, 2005.