Habil ile Kabil Mitinin Victor Hugo ve Leconte de Lisle’in Yapıtlarına Yansıması ve Türkçe’ye Çevirileri

Yıl 2014, Cilt: 4 Sayı: 2, 141 - 150, 30.12.2014

Pınar Güzelyürek Çelik

Öz

Freud, Uygarlığın Huzursuzluğu adlı yapıtında, insan uygar dünyada Eros ile Thanatos arasında bir denge kurarak yaşamaya çalışsa da içselleştirdiği ölüm dürtüsünün hiçbir zaman silinemeyeceğini söylemektedir. Günümüzde halen süregelen savaşlar da bu savı doğrular niteliktedir. Tarihteki ilk kardeş katilliğinin Habil ile Kabil’den başladığı söylenir. Bu mit yüzyıllardan beri insanlığın ilgisini çekmiş, farklı şekillerde yorumlanarak birçok yazınsal yapıta konu olmuş ve olmayı da sürdürmektedir. Mitlerin günümüzde halen geçerliliğini korumasının en büyük nedenlerinden biri insanlık gerçekliğini yansıtıyor olmalarıdır. Habil ile Kabil miti de bunun en güzel örneklerinden biridir. Bu çalışmanın amacı Habil ile Kabil mitinin Fransız yazınının önemli şairlerinden Leconte de Lisle’in Caïn adlı şiirinde ve Victor Hugo’nun La Conscience adlı şiirinde nasıl ele alındıklarını inceleyerek bu şiirlerde yer alan kültürel ve mitolojik ögelerin Türkçe’ye çeviri stratejilerini irdelemektir. Bunu yaparken öncelikle söz konusu mitin günümüze kadar gelen farklı yorumlarına yer verilecektir. Ardından, bunun her iki şiire nasıl yansıdığı üzerinde durarak, bu şiirlerde yer alan kültürel ve mitolojik ögelerin Türkçe’ye aktarım süreci ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Habil ile Kabil miti, Victor Hugo, Leconte de Lisle, Freud, savaş, çeviri

Kaynakça

• Badiou, A. (2003). L’éthique, essai sur la conscience du mal. Caen: Nous.
• Baudelaire, C. (1885). L’Art romantique. Paris: Calmann Lévy. Kaynak: http://fr.wikisource.org/wiki/ R%C3%A9flexions_sur_quelques-uns_de_mes_contemporains.
• Cordonnier, J.-L. (1995). Traduction et culture. Fransa: Didier.
• Encyclopaedia Universalis. (1996). 11-3, Paris: Encyclopaedia Universalis S.A.
• Freud, S. (1999). Uygarlığın Huzursuzluğu. Çev.: H. Barışcan. İstanbul: Metis Yayınları.
• Gignac, A. (2009). «Caïn, protégé du Seigneur? Les voix de Gn 4,1-16 dans une perspective narratologique», Théologiques, 17/2, 111-134. Kaynak: http://id.erudit.org/iderudit/044065ar.
• Guillaumont, A., & Arnaldez R. (1973). “Les oeuvres de Philon d'Alexandrie”, Revue de l'histoire des religions, 184/1, 80-83. Kaynak: http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/rhr_0035-1423_1973_num_184_1_10026.
• Hançerlioğlu, O. (2002). Düşünce Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Hugo, V. (1859). La Légende des siècles. Cilt 1, Paris: Nelson.
• Kitabı Mukaddes. (2001). İstanbul: Kitabı Mukaddes Şirketi.
• Kula, N. (1996). “Fransız Şiirine Yansıyan Evrensel İlkeleriyle Parnas”. Littera Edebiyat Yazıları, Ankara, ÜrünYayınları, 7, 121-127. Kaynak: http://turkoloji.cu.edu.tr/GENEL/kula.pdf.
• Kur’an-ı Kerim, (1997). Meâl: Elmalılı Hamdi Yazır. İstanbul: Şenyıldız.
• La Légende des Siècles: http://fr.wikipedia.org/wiki/La_L%C3%A9gende_des_si%C3%A8cles, Erişim tarihi: 3 Eylül 2014.
• Lederer, M. (1994). La traduction aujourd’hui. Paris: Hachette.
• Le Nouveau dictionnaire des auteurs. (1994). 2. Paris: Laffont-Bompiani.
• Le Nouveau dictionnaire des oeuvres. (1994). 3-5. Paris: Laffont-Bompiani.
• Leconte de Lisle, C.M.R. (1887). Discours de réception à l’Académie française de Charles Leconte de Lisle. Kaynak: http://fr.wikisource.org/wiki/Discours_de_r%C3%A9ception_%C3%A0_l%E2%80% 99Acad%C3%A9mie_fran%C3%A7aise_de_Charles_Leconte_de_Lisle.
• Leconte de Lisle, C.M.R. (1925). Poèmes barbares. Paris: Librairie Alphonse Lemerre.