Sanat Yaratıcılık Bağlamında İnsan ve Yaratma Güdüsü

Yıl 2013, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 14, 30.06.2013

Leyla Ağluç

Öz

İnsanoğlu dünyada belirmeye başladığı andan itibaren yaratıcılık onun yaşamının vazgeçilmez bir parçası olmuştur. Doğanın sınırlayıcı ve belirleyici baskısı altında yaşayan insanoğlu, medeni özellikler göstermeye başladığı anda; yani henüz açlık, hastalık ve soğukla boğuştuğu bu dönemde yaratıcılığını öncelikle doğaya karşı başa çıkma yöntemi olarak kullanmıştır. Bu bağlamda insanın, ait olmaya çabaladığı yeryüzünde, kendine bir yer arayışının sonucu olarak karşımıza çıkan yaratıcılık, onun sadece maddeyi şekillendirdiği bir etkinlikle sınırlı kalmamış; yapabilirliğini hissettiği andan itibaren bu özelliğini sanatsal olana yönlendirmiştir. Ve böylece atalarımızın alet yaparak ortaya çıkardığı yaratıcılık genetik bir miras olarak bizlere kadar ulaşmıştır. Sanatsal bağlamda üretenin sanatçı; üretilenin de sanat eseri olarak değerlendirilme ölçütleri bu çalışmanın dışında tutulmuştur. Tartışmak istediğimiz, sanat eseri üretmenin ilahi bir gücün bahşedilmesinin bir sonucu olmadığı, aksine her insanın doğasında var olan potansiyel olduğudur. Konu bu temel üzerinden ele alınarak, sanat, yaratıcılık, insan ve yaratma dürtüsü irdelenmiştir

Anahtar Kelimeler

Sanat, insan, yaratıcılık, mağara sanatı, yaratım

Kaynakça

• Adler, A. (2004). İnsanın Doğası. Çev.: Ayşen Tekşen Kapkın. İstanbul: Payel Yayınevi.
• Bataille, G. (1997). Eros’un Gözyaşları. İstanbul: Göçebe Yayınları.
• Blackham, H. J. ( 2005). Altı Varoluşçu Düşünür. Ankara: Dost Yayınevi.
• Erden, M., & Akman, Y. (1997). Eğitim Psikolojisi. Ankara: Arkadaş Yayınları.
• Ezici, A. K. (2005). “Sanatçının Kişiliği ve Yaratma Psikolojisi”. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 6, 122-127.
• Fisher, E. (2005). Sanatın Gerekliliği. Çev.: Cevat Çapan. İstanbul: Payel Yayınları.
• Frankl, V. E. (2009). İnsanın Anlam Arayışı. Çev.: Selçuk Budak. İstanbul: Okuyan Us Yayınevi.
• Gartenhaus, A. R. (2000). Yaratıcı Düşünme ve Müzeler. Çev.: Onur Bekir, & Ruhiser Mergenci. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Gönenç, E. Ö. (2005). “İletişimin Tarihsel Süreci”. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 28, 93- 105.
• Levin, R. (1999). Modern İnsanın Kökeni. Ankara: Tübitak Yayınları.
• May, R. (2008). Yaratma Cesareti. Çev.: Alper Oysal. İstanbul: Metis Yayınları.
• San, İ. (2008). Sanat ve Eğitim. Ankara: Ütopya Yayınları.
• Saydam M. B. (2010) “Postmodern Gnostik Olarak C. G. Jung ve Analitik Psikoloji Okulu”. Nef(e)s – Nörofelsefe Dergisi, 3, 8-15.
• Şenel, A. (1982). İlkel Topluluktan Uygar Topluma Geçiş Aşamasında Ekonomik Toplumsal Düşünsel Yapıların Etkileşimi. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
• Soygür, H. (1999). “Sanat ve Delilik”. Klinik Psikiyatri Dergisi, 2 (2), 124-133.
• Kuzgun, Y. (1972). “Kendini Gerçekleştirme”. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi, 10, 163-178.
• Yetkin S. K. (1968). “Sanat Eğitiminin Eğitimimizdeki Yeri”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1 (1), 125.