The Language of Traditional Design

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 2, 79 - 131, 30.12.2012

Terrance Michael Patrick Duggan

Öz

The article reasons that traditional Islamic design, in addition to the employment of scriptcalligraphy, was, and is at times still today, deliberately employed to serve as an aid to the practice of the remembrance of the Almighty and has both its origin and justification in the Holy Koran, as for example in Sura Al-‘Ankabut, 29:46, “Nothing is greater than the remembrance of God”. Remembering the Almighty within the man-made environment was traditionally addressed through the application to the surfaces of objects and structures of meaningful design that visually served as both direct-explicit and indirect-implicit reminders to this task, as the ‘Word’ is not to be forgotten and is to be seen, as well as spoken and heard, and there are its reminders, that is the employment of specific numbers, of colours, of a particular motif or range of motifs, individual letters, and of patterns in a design, and these meaningful designs also serve on a number of levels as aids towards, and reminders towards this remembrance. Some of the particular associations with the numbers from 1 to 10, the number of sides to a particular tile shape, the repeating of the same motif or of a particular number of different motifs, of borders, of a number of different colours, each a particular number of times, are given; together with indications of the implications of an alphanumeric script for symbolism and for the practice of remembrance

Anahtar Kelimeler

Rememberance of God, Islamic Design, archangels, wav, tulip, donkey, star

Geleneksel Dizaynın Dili

Öz

Makale, hat sanatı-kaligrafinin kullanımına ek olarak geleneksel İslami dizaynın zaman içinde ve günümüzde Kadir-i Mutlağı yad etme pratiğine yardımcı bir işlevi yerine getirmek amacıyla bilinçli olarak uygulandığı ve hem orijinini hem de gerekçesini örneğin Al-‘Ankabut Suresi’ndeki (29:46) “Hiçbir şey Allahın zikredilmesinden daha yüce değildir” ifadesinde olduğu gibi Kuran-ı Kerim’den aldığı sonucuna varır. İnsan işi ortam içinde Kadir-i Mutlağı hatırlama eylemi geleneksel olarak objelerin ve yapıların yüzeylerine bu görevi görsel açıdan hem doğrudan-açık ve hem de dolaylı-örtük bir şekilde yansıtan anlam yüklü dizaynın uygulanması şeklinde oluyordu. Böylelik ‘Söz’ konuşulması ve işitilmesinin yanı sıra aynı zamanda unutulmayacak ve görülecektir. Ve ‘Söz’ün hatırlatıcıları da spesifik sayıların, renklerin, belirli bir motifin ya da motifler dizisinin, tek tek harflerin ve şablonların bir dizayn içinde uygulanmasıdır. Bu anlamlı dizaynlar birkaç seviyede yad etmenin yardımcıları ve hatırlatıcıları olma misyonunu da yerine getirir. Örneğin kenarların sayısından belirli bir çini şekline, aynı motifin veya belirli sayıdaki farklı motiflerin, bordürlerin, birkaç farklı rengin her biri belirli sıklıkta olmak üzere tekrarlanmasına kadar 1-10 arasındaki sayılarla oluşturulan bir kısım özel çağrışımlar sembolizm ve yad etme pratiği için alfanümerik bir yazıya ilişkin imalara yönelik göstergelerle birlikte verilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Zikr, Geleneksel Süsleme Sanatı, başmelek, ve (vav), lale, eşek, yıldız, hilal

Kaynakça

• Acar, B. B. (1982). Kilim, Cicim, Zili, Sumak Türk Düz Dokuma Yaygıları. İstanbul: Eren Yayınları
• Addas, C. (1993). The Quest for Red Sulphur: The Life of Ibn ‘Arabi. Cambridge: The Islamic Texts Society.
• Aksoy, Ş., & Milstein, R. (2000). “A collection of Thirteenth century illustrated Hajj certificates”. M. Uğur Derman 65th Birthday Festchrift. 101-134 . Ed. Cemil Schick. İstanbul: Sabancı University.
• İbn Arabi, (2000). Harflerin İlmi. Çev. M. Kanık. Bursa: ASA.
• Aref, A. El (1966). A Brief Guide to The Dome of the Rock and Al-Haram Al-Sharif, Jerusalem: The Supreme Awqaf Council.
• Arberry, A. J. (1977). Discourses of Rumi. New York: Samuel Weiser.
• Arık, R. (2000). Kubad Abad. Ankara: İş Bankası Yayınları.
• Arnold, Sir T. W. (1965). Painting in Islam: A Study of The Place of Pictorial Art in Muslim Culture. London: Dover.
• Aslanapa, O. (1988). One Thousand Years of Turkish Carpets. İstanbul: Eren Yayınları.
• Atasoy N., & Raby J. (1994). Iznik, The pottery of Ottoman Turkey. London: Alexandria Press.
• Atıl, E. (1975). Art of the Arab World. Freer Gallery of Art Washington D.C.: Smithsonian Institution.
• Atıl, E. (1987). The Age of Süleyman the Magnificent. New York: Harry N. Abrams.
• Austin, R. W. J. (1971). Sufis of Andalusia: The Rūḥ Al-quds and Al-Durrat Al-fākhirah of Ibn ʻArabī. London: Allen & Unwin.
• Barışta, H. O. (1999 Ekim). Karaman Taşkale Halıları. ERDEM, Halı Özel Sayısı-1 Cilt:10, Sayı:28, 43- 48. Ankara: AKM.
• Barkırer, Ö. (2000). Onüç ve Ondördüncü Yüzyıllarda Anadolu Mihrapları. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Bayrak al-Jerrahi al- Halveti, Sheikh T. (1985). The Most Beautiful Names. Vermont: Threshold Books.
• Bennett, I. (1977). Teppiche der Welt. München: Mosaik Verlag.
• Bernardi, G. (2007). Monete cufiche. Appunti per la lettura. Trieste, Bernardi, 2007.
• Bierman, I. A. (1998). Writing Signs: The Fatimid Public Text. London: University of California Press.
• Birol, İ. A., & Derman, Ç. (2001). Motifs in Turkish Decorative Arts. İstanbul: Kubbealtı.
• Black, A. (2001). The History of Islamic Political Thought. New York: Routledge.
• Blair, S. S. (1998) Islamic Inscriptions. New York: New York University Press.
• Blair, S. S. (2008). Islamic Calligraphy. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Bosworth C. E. (1977). The Later Ghaznavids. New York: Columbia University Press.
• Brend, B. (1991). Islamic Art. London: British Museum.
• Brown, J. P. (1968). The Darvishes or Oriental Spiritualism. London: Frank Cass.