Eğitim Örgütlerinde Örgütsel Narsisizm ile Kurumsal İtibar Arasındaki İlişki

Yıl 2025, Cilt: 14 Sayı: 3, 962 - 974, 10.07.2025

Filiz Toptan Güneş , Şefika Şule Erçetin

https://doi.org/10.33206/mjss.1651542

Öz

Bu çalışmada öğretmen algılarına göre eğitim örgütlerinde örgütsel narsisizm ile kurumsal itibar arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. 2023-2024 eğitim öğretim yılında İstanbul ili Pendik ilçesinde kamu ve özel ortaöğretim kurumlarında çalışan 3462 öğretmen çalışmanın evrenini oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemi tabakalı örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir ve 346 öğretmenden oluşmaktadır. Çalışmada veri toplamak için “Kurumsal İtibar Ölçeği” ve “Örgütsel Narsisizm Ölçeği” kullanılmıştır. Çalışmada öğretmen algılarına göre eğitim örgütlerinde örgütsel narsisizmin “orta” düzeyde olduğu; kurumsal itibarın ise “katılıyorum” düzeyinde olduğu bulunmuştur. Öğretmen algılarına göre eğitim örgütlerinde örgütsel narsisizm düzeyinin “mesleki kıdem” değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermediği fakat “cinsiyet, görev yapılan sektör, mevcut okulda çalışma süresi, eğitim durumu” değişkenlerine göre ise anlamlı olarak farklılaştığı tespit edilmiştir. Öğretmen algılarına göre eğitim örgütlerinde kurumsal itibar düzeyinin “mevcut okulda çalışma süresi, eğitim durumu” değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterdiği, “cinsiyet, görev yapılan sektör, mesleki kıdem” değişkenlerine göre ise anlamlı olarak farklılaşmadığı görülmüştür. Ayrıca örgütsel narsisizm ile kurumsal itibar arasında pozitif ve orta düzeyde bir ilişkinin olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Narsisizm , Kurumsal İtibar , Eğitim Örgütleri

Etik Beyan

“Eğitim Örgütlerinde Örgütsel Narsisizm ve Kurumsal İtibar Arasındaki İlişki” başlıklı çalışmanın yazım sürecinde bilimsel kurallara, etik ve alıntı kurallarına uyulmuş; toplanan veriler üzerinde herhangi bir tahrifat yapılmamış ve bu çalışma herhangi başka bir akademik yayın ortamına değerlendirme için gönderilmemiştir. Gerekli olan etik kurul izinleri Hacettepe Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Etik Kurulu’nun 26.09.2023 tarih ve E-66777842-300-00003098604 sayılı toplantısında alınmıştır.

The Relationship Between Organizational Narcissism and Corporate Reputation in Educational Organizations

Öz

This study aimed to examine the correlation between organizational narcissism and corporate reputation in educational organizations according to teachers' perceptions. The target population of the study includes 3462 teachers working in public and private secondary education organizations in the Pendik district of Istanbul during the 2023-2024 academic year. The sample of the study was determined using stratified sampling method and consisted of 346 teachers. Data was collected using the “Corporate Reputation Scale” and “Organizational Narcissism Scale”. The findings showed that organizational narcissism in educational organizations was at the “medium” level; and corporate reputation was at the “I agree” level. According to teachers' perceptions, the level of organizational narcissism in educational organizations showed a significant difference according to "gender, sector of employment, length of service at current school, educational status", but it did not differ significantly according to "professional seniority". The level of corporate reputation in educational organizations showed a significant difference according to "length of service at current school, educational status", while it did not differ significantly according to "gender, sector of employment, professional seniority". In addition, it was determined that there is a moderate and positive significant relationship between organizational narcissism and corporate reputation.

Anahtar Kelimeler

Organizational Narcissism , Corporate Reputation , Educational Organizations

Etik Beyan

During the writing process of the study “The Relationship Between Organizational Narcissism and Corporate Reputation in Educational Organizations” scientific rules, ethical and citation rules were followed. No falsification was made on the collected data and this study was not sent to any other academic publication medium for evaluation. In addition, permission was obtained from the Hacettepe University Social and Humanities Sciences Ethics Committee (Date: 26/09/2023 and Decision no: E-66777842-300-00003098604) to conduct the research

Kaynakça

• Akyüz, M. ve Cinel, M. O. (2021). Psikolojik sermayenin kurumsal itibar üzerine etkisinin incelenmesi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 31, 193-214. doi: 10.18092/ulikidince.895345
• Ataş, Ö. (2012). Öğretmen adaylarının okula yabancılaşma düzeyleri ve kurumsal itibar algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Bakan, İ., Erşahan, B., Büyükbeşe, T. ve Soğancı, G. (2019). Örgütsel ustalığın (Çift yönlülük) kurumsal imaj ve kurumsal itibar üzerindeki etkisi: Bir alan araştırması. Journal of Management and Economics Research, 17(2) , 193-213. doi: 10.11611/yead.506840
• Binkhorst, J. ve Kingma, S. F. (2012). Safety vs. reputation: risk controversies in emerging policy networks regarding school safety in the Netherlands. Journal of Risk Research, 15(8), 913–935. doi: 10.1080/13669877.2012.686049
• Bozyiğit, S. (2017). Özel okulların eğitim hizmetlerine ilişkin veli beklentisi ve algısı: Nitel bir araştırma. 2nd International Congress on Political, Economic and Social Studies (ICPESS). Mersin.
• Brown, A. D. (1997). Narcissism, identity and legitimacy. Academy of Management Review, 22(3), 625– 646.doi: 10.2307/259409
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, A.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Campbell, W. K., Hoffman, B. J., Campbell, S. M. ve Marchisio, G. (2011). Narcissism in organizational contexts. Human Resource Management Review, 21(4), 268-284. doi: 10.1016/j.hrmr.2010.10.007
• Chalmeta, R. (2006). Methodology for customer relationship management. The Journal of Systems and Software, 9(2006), 1015–1024. doi: 10.1016/j.jss.2005.10.018
• Çantay, N. (2018). Kurumsal itibar algısında örgüt içi iletişimin rolü: eğitim kurumlarında bir araştırma. (Yüksek Lisans Tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çengel, D. ve Yurdalan, F. (2022). Erkeklerin toplumsal cinsiyet rollerinin öz şefkat üzerindeki etkisinin incelenmesi: Flört şiddeti ve bağlanma kaygısının aracılık etkisi. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 5(9): 1293-1311.
• Çekmecelioğlu, H. G. ve Dinçel, G. (2013). Çalışanların iş tutum ve davranışlarının kurumsal itibar üzerindeki etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(47), 125-139.
• Demir, C. (2018). Okul müdürlerinin karizmatik liderlik özelliklerinin okulların kurumsal itibarına etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Demirel, Y. ve Gümüşeli, A. İ. (2022). İlkokul müdürlerinin öğretim liderliği davranışları ile kurumsal itibar arasındaki ilişki. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 8(3), 103-114.
• Duchon, D. ve Burns, M. (2008). Organizational narcissism. Organizational Dynamics, 37(4), 354-364. doi:10.1016/j.orgdyn.2008.07.004.
• Duchon, D. ve Drake, B. (2009). Organizational narcissism and virtuous behavior. Journal of Business Ethics, 85(3), 301–308. doi: 10.1007/s10551-008-9771-7.
• Dülger, G. (2017). Özel okullarda kurumsal itibar algısı: Antalya Özel Envar Okulları paydaşları üzerinde bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Dülger, G. ve Acar, O.K. (2017). Özel okullarda kurumsal itibar algısı: Okul paydaşları üzerinde bir araştırma ve model önerisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(22), 259-277.
• Erçetin, Ş. Ş. (2000). Lider sarmalında vizyon. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Fombrun, C. J. (1996). Reputation realizing value from the corporate image. Harward Boston: Business School.
• Fombrun C. J., Gardberg, N. A. ve Sever J. M.(2000). The reputation quotient Sm: A multi stakeholder measure of corporate reputation. The Journal of Brand Management, 7(4), 55-247. doi:10.1057/bm.2000.10
• Ganesh, S. (2003). Organizational narcissism: Technology, legitimacy, and identity in an Indian NGO. Man¬agement Communication Quarterly, 16(4), 558–594. doi: 10.1177/0893318903252539
• Gotsi, M. ve Wilson, A. (2001). Corporate reputation: seeking a definition. Corporate Communications, 6(1), 24–30. doi:10.1108/13563280110381189
• Güneş, M. E. (2020). Örgütsel narsisizm ve örgütsel güven arasındaki ilişkinin özel okullar ile devlet okulları açısından incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize.
• Gürler, M. (2020). Devlet okuluyla özel okul arasındaki farklar. Kapadokya Eğitim Dergisi, 1(1), 1-6.
• Hamedoğlu, M. A. (2009). Örgütsel narsisizm düzeyine ilişkin yönetici ve öğretmen algıları (Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Hamedoğlu, M. A. ve Potas, N. (2012). Organizational narcissism scale. Engineering Management Research, 1(2), 53-65. doi:10.5539/emr.v1n2p53
• Harvey, P. ve Martinko, M. J. (2008). An empirical examination of the role of attributions in psychological entitlement and its outcomes. Journal of Organizational Behaviour, 30(4), 459–476. doi:10.1002/job.549
• Hoy, W. K. (2003). An analysis of enabling and mindful school structures: Some theoretical, research and practical considerations. Journal of Educational Administration, 41(1), 87-108.
• İlker, İ. (2019). Okul yöneticilerinin kurumsal itibar algılarıyla örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Kütahya Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.
• James, C. ve Connolly, M. (2009). An analysis of the relationship between the organizational culture and the performance of staff work groups in schools and the development of an explanatory model. International Journal of Leadership in Education, 12(4), 389-407. doi:10.1080/13603120902980804.
• Karakaş, N.N. (2019). Özel ilkokulların kurumsal itibarı konusunda yönetici, öğretmen ve veli görüşleri: Malatya örneklemi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul
• Kahveci, G., Gülay, S. S. ve Avcı, T. (2018). Öğretmenlerin okulların örgütsel narsizm düzeyleri ile okul iklimine yönelik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 32(2), 1-15.
• Karaköse, T. (2006). Eğitim örgütlerindeki iç ve dış paydaşların kurumsal itibara ilişkin algılamaları (Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elâzığ.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kurt, F. (2014). Ortaöğretim kurumlarındaki öğretmenlerin kurum içi iletişim algılarının kurumsal itibar algıları üzerindeki etkisi: Bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Nicholson, A. (2016). What factors influence school choice, with particular reference to school reputation? (Doktora Tezi). Anglia Ruskin University, Cambridge.
• Oara, P., Constantin, T. ve Candel, O. C. (2019). Different perspectives on narcissism in organizational contexts- a review and future research directions. Annals of A.I.I. Cuza University. Psychology Series, 28, 93- 130.
• Orçan, A. (2015). İzmir ili merkez ilçeleri anadolu liselerindeki öğretmenlerin okullarının kurumsal itibarına ve müdürlerinin liderliğine ilişkin algıları (Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Özdoğru, M. (2020). Okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik davranişlari ile kurumsal itibar algisi arasindaki ilişki (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Özdoğru, M. ve Güçlü, N. (2021). Okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik davranışları ile kurumsal itibar algısı arasındaki ilişki. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(3), 1869-1914.
• Pitan, O. S. ve Muller, C. (2019). University reputation and undergraduates’ self-perceived employability: mediating influence of experiential learning activities. Higher Education Research and Development, 38(6), 1269-1284. doi:10.1080/07294360.2019.1634678
• Salihoğlu, E. ve Camadan, F. (2020). Examining the relationship between organizational narcissism tendencies of school psychological counselors and the leadership behavior perceived in school administrators. Inonu University Journal of the Faculty of Education, 21(2), 1035-1050. doi:10.17679/inuefd.734963
• Saraç, E. (2019). Cumhuriyet Üniversitesi’nin kurumsal itibarının eğitim memnuniyet düzeyi bağlamında analizi (Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Sipahioğlu, M. (2018). Erciyes üniversitesi paydaşlarının kurumsal itibara ilişkin algılarının incelenmesi (Doktora Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Smidts, A., Pruyn, A. T. H., ve van Riel, C. (2001). The impact of employee communication and perceived external prestige on organizational identification. Academy of Management Journal, 44(5), 1051-1065. doi:10.2307/3069448.
• Şen, O. ve Dirgen, N. (2018). Örgütsel narsizm ve nepotizm bağlamında bir araştırma, International Social Sciences Studies Journal, 4(23), 4775-4782. doi: 10.26449/sssj.934
• Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Boston: Pearson.
• Tatlı Kalaycı, F. (2019). Algılanan kurumsal itibarın, iş tatmini, görev performansı ve örgütsel bağlılığa etkisi: Eğitim sektörü çalışanları üzerine bir araştırma (Doktora Tezi). Gebze Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gebze.
• Toprak, M., Saylık, A. ve Kaya Törün, M (2022). Türkiye’deki kamu okullarında bürokrasi: Mevcut ampirik çalışmaların tematik bir analizi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 58, 245-257.
• Van Der Jagt, R. (2005). Senior business executives see business communication and reputation as a crucial part of their leadership role. Corporate Reputation Review, 8(3), 179-186. doi:10.1057/palgrave.crr.1540248
• Vatansever Bayraktar, H. ve Uygar, M. (2021). Öğretmenlerin empatik eğitimleri ile problem çözme becerilerinin incelenmesi. EKEV Akademi Dergisi, (88), 199-224.
• Wirtz, N. ve Rigotti, T. (2020). When grandiose meets vulnerable: narcissism and well-being in the organizational context. European Journal of Work and Organizational Psychology, 29(4), 556–569. doi: 10.1080/1359432X.2020.1731474
• Yurdakul, A. (2015). Örgütsel narsizm ile öğretmenlerin özyeterlilik algıları arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). Uşak Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.