Kırgızistan’da Devlet Borçları ve Borç Yönetimi

Yıl 2021, , 1070 - 1082, 19.04.2021

Tolkun Zhumakunova , Raziyahan Abdiyeva

https://doi.org/10.33206/mjss.640477

Öz

Kamu borçları çoğu geçiş ekonomili ve gelişmekte olan ülkelerde yapısal sorunlar ve ekonomik büyüme çabaları nedeniyle son 40 sene içerisinde ciddi bir birikime ulaşmıştır. Bu durum borç yönetiminin etkinliğinin arttırılmasını gerekli kılmaktadır. Günümüzde kamu borçları çoğu geçiş ekonomili ve gelişmekte olan ülkelerin güncel sorunlarındandır. Kırgızistan’da kamu borçları bağımsızlığını kazandığı 1991 yılından itibaren ciddi kriz ve yapılması gereken ekonomik reformlar dolayısıyla artmıştır. Ülkede yaşanan ekonomik ve siyasi şoklar da devlet borçların yükselmesine neden olmuştur. Kamu borçlarının GSYİH’ya oranı 2008’e kadar düşüş eğiliminde iken, 2008’den sonra yükselerek 2018 yılında %56 olmuştur. Bu çalışmada Kırgızistan’da kamu borçlarının yönetiminin etkinliği incelenmiştir. Yapılan analizin sonucunda ülkede iç borçların yönetiminde faizlerin yüksek olmasından dolayı borç servisi pahalı olduğu, dış borçların yönetiminde ise kullanımı ile ilgili bilgilerin yeterli derecede saydam olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kamu borçları, Borç yönetimi, Geçiş ekonomileri

Public Debt and Public Debt Administration in Kyrgyzstan

Öz

In recent years public debts have reached a serious level in most countries. Especially in developing countries and transition economies, public debts are constantly increasing in order to accelerate economic growth. This situation increases the relevance of management of public debt. After the dissolution of the USSR, Kyrgyzstan faced serious shocks. During the transition period out of structural and economic reforms public debt increased and reached to 56 percent of GDP in 2018. This study examined the effectiveness of public debt management in Kyrgyzstan. As a result of the analysis, it has been determined that debt service of domestic debt is expensive due to the high interest rates, as about foreign debt the main problems are insufficient transparency of information about its use and low effectiveness of use.

Anahtar Kelimeler

Self, Self Esteem, Stress, Coping with Stress, Stress Management

Kaynakça

• Adıyaman, A. T. (2006). Dış borçlarımız ve ekonomik etkileri. Sayıştay Dergisi, 62, 21-45.
• Ateş, G. (2002). Borç yönetimi ofisi ve Türkiye uygulaması üzerine bir çalışma. Ankara: T.C Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı.
• Canbay, T. (2005). Kırgızistan’da dış borç ve borç yönetimi sorunu. Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 6, 1-11.
• Çaşkurlu, E. (2003). 1980 sonrası dönemde merkez bankasından kaynak kullanımının makro ekonomik etkilerinin analizi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 189-208.
• DEİK. (2012). Kırgızistan ülke bülteni verileri. Erişim tarihi: 05/10/2016.
• Eğeli, H.A. ve Eğeli, H. (2008). ‘Bir geçiş ekonomisi olarak kırgızistan'ın dış borçlarının sürdürülebilirliği. Sosyo Ekonomi Dergisi, 4(7), 11-26
• Eker, A. ve Meriç, M. (2000). Devlet borçları. İzmir:Anadolu Matbaası.
• Fact Fish verileri, İnternet Adresi: http://ftp.factfish.com/statistic-country/kyrgyzstan/external%20debt%20stocks%2C%20short-term, Erişim Tarihi: 20.02.2017. http://ftp.factfish.com/statistic-country/kyrgyzstan/external%20debt%20stocks%2C%20long-term, Erişim Tarihi: 20.02.2017
• IMF (2004). IMF Staff Country Report No. 04/200, International Monetary Fund, Publication Services, 700 19th Street, N.W. Washington, D.C. 20431, İnternet Adresi: https://www.imf.org/external/pubs/ft/scr/2004/cr04200.pdf, Date of Access: 31.05.17.
• IMF, (2016), IMF Staff Country Report No. 16/186, International Monetary Fund, Publication Services, 700 19th Street, N.W. Washington, D.C. 20431.
• Kırgız Cumhuriyeti’nin 2017 yılına göre bütçesi; (2016). Bişkek, İnternet Adresi: http://static-2.akipress.org/127/.storage/runews18/files/bff24d80b65062a082a1cb7e73e4f686.pdf, Erişim Tarihi: 13.12.2017
• Kırgız Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı verileri: İnternet Adresi: http://www.minfin.kg/novosti/novosti/na-31-dekabrya-2016-goda-razmer-gosdolga-kr-sostav.html, Erişim Tarihi: 31.03.2017. http://www.minfin.kg/ru/novosti/mamlekettik-karyz/gosudarstvennyy-dolg/struktura-gosdolga-po-sostoyaniyu-na-31-dekabrya-2.html, Erişim Tarihi: 10.04.2017. http://www.minfin.kg/ru/novosti/mamlekettik-karyz/gosudarstvennyy-dolg/struktura-gosudarstvennogo-dolga-za-yanvar-dekabr-.html, Erişim Tarihi: 10.04.2017. http://www.minfin.kg/ru/novosti/mamlekettik-karyz/obsluzhivanie-gosudarstvennogo-dolga/za-dva-mesyatsa-2017-goda-na-obsluzhivanie-gosdolg.html, Erişim Tarihi: 10.04.2017
• Kırgız Cumhuriyeti Merkez Bankası verileri, İnternet Adresi: http://www.nbkr.kg/index1.jsp?item=137&lang=KGZ Erişim Tarihi: 02.03.17.
• Kırgız Cumhuriyeti İstatistik Komitesi verileri, İnternet Adresi: http://www.stat.kg/kg/statistics/download/dynamic/516/, Erişim Tarihi: 10.04.2017. http://stat.kg/kg/statistics/finansy/, Erişim Tarihi: 05.10.2016
• Kocobayeva, Z. (2016). Azattık Radyosu Kaynakları, Internet Adresi: http://www.azattyk.org/a/kyrgyzstan_economy_debt/28157315.html, Erişim Tarihi: 05.03.2017.
• Koyçuyev, T. (2003). Kırgızistan ekonomisi. Bişkek: KTMÜ Matbaası.
• Orhaner, E. (1997). Kamu maliyesi. Ankara: Gazi Kitabevi,
• Osmonaliev, M. ve Koichumanov, T. (2004). Restructurıng Kyrgyzstan external debt: Opportunity Analysis. Central Asıa and the Caucasus No. 1(25), İnternet Adresi: file:///C:/Documents%20and%20Settings/user/%D0%9C%D0%BE%D0%B8%20%D0%B4%D0%BE%D0%BA%D1%83%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%8B/Downloads/restructuring-kyrgyzstan-s-external-debt-opportunity-analysis.pdf, Date of Access: 10.05.17
• Sarı, M. (2004). Dış borç yönetimi ve Türkiye uygulamaları (Uzmanlık Yeterlilik Tezi). Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Tandircioğlu, H. (2000). Türkiye’de dış borç sorunu, dış borçların sürdürebilirliği ve dış borçların sınırlandırılması. Dokuz Eylül Üniversitesi SBE dergisi, 2(2), 260-284.
• The Ministry of Finance of the Kyrgyz Republic, (2016). Жараандык бюджет, İnternet Adresi: http://minfin.kg/userfiles/ufiles/2016NPA/zharandyk_byudzhet_saytka.pdf, Erişim Tarihi: 04.05.2017.
• Toktosunova, Ç. (2012). Проблемы эффективного управления государственным внешним долгом Кыргызской республики. Reforma Dergisi, 3(55), 36-40.
• Tsoy, M. (2013). Veçerniy Bişkek Gazetesi Kaynakları, İnternet Adresi: http://www.vb.kg/doc/226539_vneshniy_dolg_kyrgyzstana_sostavliaet_pochti_poloviny_vvp.html, Erişim Tarihi: 02.11.2016.
• US Department of the Treasury, İnternet Adresi: https://www.treasury.gov/resource-center/data-chart-center/interest-rates/Pages/TextView.aspx?data=billrates, Erişim Tarihi: 22.01.18.
• Yıldız, F. (2014). Türkiye’de 1990-2012 döneminde kamu borç yönetimi ve kamu borç yapısındaki değişim Üzerine bir inceleme. Sakarya İktisat Dergisi, 3(2), 67-104.
• World Bank; (2007). Managing public debt from diagnostics to reform implementation. Washington, DC: The World Bank Publications.
• World Bank; (2014). Kyrgyz Republic - Public expenditure review policy notes: strategic setting. Public Expenditure Review (PER). Washington, D.C.: World Bank Group, İnternet Adresi: http://documents.worldbank.org/curated/en/2015/06/24607685/kyrgyz-republic-public-expenditure-review-policy-notes-strategic-setting, Erişim Tarihi: 03.05.2017.