Kamu Borç Yönetiminde Etkinliğin Ülkelerin Makroekonomik Performansına Etkisi: OECD Ülkeleri Örneği

Yıl 2021, , 445 - 462, 26.01.2021

Ahmet Köstekçi , Fazlı Yıldız

https://doi.org/10.33206/mjss.755064

Cited By: 2

Öz

Küreselleşme sonrası sermaye hareketlerinin serbestleşmesi, kamu borç portföyünün risklere karşı duyarlılığını arttırarak makroekonomik denge üzerinde bir risk oluşturmuştur. Ekonomik ve finansal istikrarsızlıkları tetikleyen böylesi bir yapı, kamu borç yönetiminde daha profesyonel ve etkin bir yaklaşım sergileme çabalarını teşvik etmiştir. Kamu borç yönetiminde etkinlik, kamunun finansman ihtiyacını düşük maliyet ve kontrol edilebilir risk düzeyinde karşılamak amacıyla oluşturulan strateji geliştirme ve yürütme sürecidir. Etkinlikten uzak ve yasal bir çerçeveye oturtulmayan borç yönetimi politikalarının varlığı kamu maliyesi üzerinde baskı yaratırken, artan borçlanma eğilimi ise makroekonomik dengede bozulmalara yol açmaktadır. Buradan hareketle çalışmada, 35 OECD ülkesi için 1995-2017 dönemi esas alınarak kamu borç yönetiminde etkinliğin makroekonomik performansa etkisi panel veri analizi ile incelenmiştir. Ampirik analiz sonuçlarına göre kamu borç yükündeki artışın ekonomik büyümeyi negatif etkilediği, işsizlik, enflasyon ve bütçe açığını artırdığı tespit edilmiştir. Ekonomik büyüme üzerinde pozitif bir etki yaratan borç faiz ödemelerindeki artış, enflasyonu düşürücü yönde bir baskı yaratırken işsizlik oranı ve bütçe açığını artırmıştır. Çalışmada, kısa vadeli faiz oranlarındaki artışın, enflasyon ile bütçe açığını arttırdığı, ekonomik büyümeyi negatif etkilediği ve işsizliği düşürdüğü sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca Dumitrescu-Hurlin (2012) panel Granger nedensellik testi sonuçları, değişkenler arasında nedensellik ilişkilerinin varlığını göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Kamu Borç Yönetimi, Kamu Borç Yönetiminde Etkinlik, Makroekonomik Performans, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• Abdioğlu, Z. ve Uysal, T. (2013). Türkiye’de bölgeler arası yakınsama: panel birim kök analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(3), 125-143.
• Afiq, M.H. ve Hamza, S.M. (2017). The impact of interest rate on economic development: a study on Asian Countries. International Journal of Accounting and Business Management, 5(1), 180-188. DOI:24924/ijabm/2017.04/v5.iss1/180.188
• Afonso, A. ve Jalles, T.T. (2013). Growth and productivity: the role of government debt. International Review of Economics, 25, 384-407. DOI: 10.1016/j.iref.2012.07.004
• Anaripour, J.T. (2011). Study on relationship between interest rate and economic growth by eviews (2004-2010, Iran). Journal of Basic and Applied Scientific Research, 1(11), 2346-2352.
• Australian Government Productivity Commission (2013). On efficiency and effectiveness: some definition, Commission Staff Researh Note. Erişim Adresi: https://www.pc.gov.au/research/supporting/efficiency-effectiveness/efficiency-effectiveness.pdf
• Bağcı, H. (2001). Kamu borçları yönetimi ve Türkiye için bir değerlendirme. Ankara: SPK Yayınları, 135. Baltagi, B. (2001). Econometric analysis of panel data. UK: John Wiley&Sons Ltd.
• Basu, P., Ghosh, S. ve Kallianiotis, L. (2001). Interest rate risk, labor supply and unemployment. Economic Modelling, 18(2), 223-231. https://doi.org/10.1016/S0264-9993(00)00036-5
• Bassanini, A. ve Davul, R.A. (2006). The determinants of unemployment across OECD countries: reassessing the role of policies and institutions. OECD Economic Studies, 42.
• Bierens, H.J. ve Broersma, L. (1993). The relation between unemployment and interest rate: some international evidence. Econometrics Review, 12(2), 217-256.
• Cangöz, M.C. ve Balıbek, E. (2012). Kamu borç yönetiminin genel çerçevesi: yeni eğilimler ve Türkiye’ye yansımaları. İçinde M. C. Cangöz ve E. Balıbek (Ed.), Hazine İşlemleri ve Çağdaş Hazine Yönetimi (ss. 17-44). Ankara: Seçkin Yayınları.
• Cebula, R. (1988). Federal Government budget deficits and ınterest rates: an analysis for the United States 1955-1984. Public Finance, 43(3), 337-348.
• Checherıta-Westphal, C. ve Rother, P. (2011). The impact of government debt on growth: an empricial investigation for the Euro area. Revue Economique, 62, 1015-1029. https://www.jstor.org/stable/41307971
• Chilunjika, A., Chikova, R. ve Uwiyizeyimana, D. (2016). Reflection on the constitutional legal debt management frameworks in Zimbabwe. IOSR Journal of Economics and Finance, 7(3), 44-54. DOI: 10.9790/5933-0703034454
• Chudik, A., Mohaddes, K, Pesaran, H. ve Reissi, M. (2013). Debt, inflation and growth-robust estimation of long-run effects in dynamic panel data models. ESRC Grant ES/I031626/1.
• Currie, E. Jean-Jacques, D. ve Eriko, T. (2003). Institutional arrangaments for public debt management. The World Bank Policy Research Paper No. 3021.
• D’Adda, C. ve Scorcu, A.E. (1997). Real interest rate and growth: an empirical note. Italy: University of Bologna Press.
• Das, U., Papapioannou, M., Pedras, G., Ahmed, F. ve Surti, J. (2010). Managing public debt and its financial stability ımplications. IMF Working Paper No. 10/280.
• Demir, M. (2009). Türkiye’de kamu borçlarının gelişimi ve sürdürülebilirliği. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Demir, M. ve Sever, E. (2008). Kamu iç borçlanmasının büyüme, faiz ve enflasyon oranı üzerindeki etkileri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(25), 170-196.
• Dumitrescu, E.I. ve Hurlin, C. (2012). Testing for Granger non-causality in heterogeneous panels. Economic Modeling, 29(4), 1450-1460. doi:10.1016/j.econmod.2012.02.
• Eğilmez, M. (2012). Bütçe açığı ve faiz dışı fazla. Kendime Yazılar. Erişim Adresi: http://www.mahfiegilmez.com/2012/03/butce-acg-ve-faiz-ds-fazla.html
• Eğilmez, M. (2014). Enflasyon ile faiz ilişkisi. Kendime Yazılar. Erişim Adresi: http://www.mahfiegilmez.com/2014/05/enflasyon-ile-faiz-iliskisi.html .
• Eker, A., Altay, A. ve Sakal, M. (2007). Maliye politikası (teori, ilkeler ve yöntem). İzmir: Birleşik Matbaacılık.
• Emil, F. ve Yılmaz, H.H. (2003). Kamu borçlanması, istikrar programları ve uygulanan maliye politikalarının kalitesi, genel sorunlar ve Türkiye üzerine gözlemler. İçinde XVIII Türkiye Maliye Sempozyumu (ss. 107-161). İstanbul: Marmara Üniversitesi Maliye Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları.
• Fedeli, S. ve Forte, F. (2012). Public debt and unemployment growth: the need for fiscal and monetary rules. evidence from OECD countries (1981-2009). Economia Politica, 29(3), 409-437. DOI:10.1428/38933
• Feldmann, H. (2006). Government size and unemployment: evidence from industrial countries. Public Choice, 127(3-4), 451-467. DOI: 10.1007/s11127-005-9003-y
• Feldmann, H. (2013). Real interest rate and labor market performance around the world. Southern Economic Journal, 79(3), 659-679. DOI: 10.4284/0038-4038-2011.156
• Fitoussi, J., Jestaz, D., Phelps, E. ve Zoega, G. (2000). Roots of the recent recoveries: labor reforms or private sector forces?. Brookings Paper on Economic Activity, 1, 237-311.
• Gül, E. ve Ünlü, A. (2006). Türkiye’de bütçe açıkları ile borçlanmalar arasındaki nedensellik ilişkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 1-22.
• Güngör, T. ve Karaca, O. (2007). Türkiye’de reel faiz oranlarını belirleyen faktörler. Uluslararası Ekonomi ve Dış Ticaret Politikaları, 2(3), 1-32.
• Hameed, A., Ashraf, H. ve Chaudhary, M.A. (2008). External debt and its impact on economic and business growth in Pakistan. International Research Journal of Finance and Economics, 20, 132-140.
• Hanif, M.N. (2002). Public debt management. The Journal of NIPA, 7(4), 41-72.
• Hanif, M.N. ve Arby, M.F. (2003). Monetary and fiscal policy coordination. MPRA, No: 10307.
• IMF. (1998). Coordination of monetary and fiscal policies. IMF Working Paper No. 98/25.
• IMF. (2001). Guidelines for public debt management, IMF Publication. Erişim Adresi: https://www.imf.org/external/np/mae/pdebt/2000/eng/index.htm
• IMF. (2003). Guidelines for public debt management. IMF Publication. Erişim Adresi: https://www.imf.org/external/np/mfd/pdebt/2003/eng/am/120903.pdf
• Işık, H. (2017). Devlet borçları ekonomik büyümeyi nasıl etkiler? Bazı değerlendirmeler. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 9(2), 117-133.
• İnce, M. (2001). Devlet borçları ve Türkiye. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Johnson, L.E., Ley, R. ve Cate, T. (2001). Keynes’ theory of money and his attack on the classical model. International Advances in Economic Research, 7(4), 409-418. DOI: 10.1007/BF02295770
• Kwon, G., Mcfarlane, L. ve Robinson, W. (2006). Public debt, money supply, and ınflation: a cross-country study and its application to Jamaica. IMF Working Paper No. 06/121. Mah, G., Mukkudem Peterson, J., Miruka C. ve Peterson, M.A. (2013). The impact of government expenditure on the Greek government debt: an econometric analysis. Mediterranean Journal of Social Science, 4(3), 323-330. DOI: 10.5901/mjss.2013.v3p323
• Marieta, M.D. (2014). Analysis of public debt in the European Union-issues related to its sustainability. Journal of International Studies, 7(2), 25-32. DOI: 10.14254/2071-8330.2014/7-2/2
• Miller, S.M. ve Russek, F.S. (1996). Do federal deficits affect ınterest rates?. Journal of Macroeconomics, 18(3), 403-428. https://doi.org/10.1016/S0164-0704(96)80029-2
• Misztal, P. (2010). Public debt and economic growth in the European Union. Journal of Applied Economic Sciences, 5(13), 292-302.
• Nastansky, A., Mehnert, A. ve Strohe, H.G. (2014). A vector error correction model for the relationship between public debt and inflation in Germany. Postdam Universitat Statistische Diskussionsbeitrage, Germany.
• Nguyen, B.V. (2015a). The relationship between public debt and inflation in developing countries: empricial evidence based on difference panel GMM. Asian Journal of Empricial Reserach, 5(9), 102-106.
• Nguyen, B.V. (2015b). The effects of public debt on inflation in developing economies of Asia: an empirical evidence based on panel differenced GMM regression and PMG estimation. The Empirical Economics Letter, 14(4), 1-20.
• Ocampo, J.A. (2005). A Broad View of Macroeconomic Stability. DESA Working Paper No. 1.
• Paalzow, A. (1992). Public debt management. EFI Research Report, May 1992.
• Pattillo, C., Poirson, H. ve Ricci, L. (2002). External debt and growth. IMF Working Paper No. 02/69.
• Perovic, L. M. (2018). Public debts, deficits and interest rates in CEECs: are there spatial spillovers?. Post Communist Economies, 30(5), 675-692. DOI: 10.1080/14631377.2018.1443244
• Prohl, S. ve Schneider, F. (2006). Sustainability of public debt and budget deficit: panel cointegration analysis for the European Union member countries. Department of Economics Johannes Kepler University of Linz Working Paper No. 0610.
• Reinhart, C.M. ve Rogoff, K.S. (2010). Growth in a time of debt. American Economic Review, 100(2), 573-578. DOI: 10.1257/aer.100.2.573
• Sağdıç, E.N. (2015). Vergi gelirlerini belirleyen faktörlerin bölgesel analizi: Türkiye örneği (Doktora Tezi) Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sever, E. ve Mızrak, Z. (2007). Döviz kuru, enflasyon ve faiz oranı arasındaki ilişkiler: Türkiye uygulaması. Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 7(13), 264-283.
• Sezgin, Z. (2013). Avrupa borç krizinin izini sürmek: mali disiplin. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(23), 81-90.
• Shabbir, S. (2013). Does external debt affect economic growth: evidence from developing countries. State Bank of Pakistan Working Paper No. 63.
• Silva, G.G., Castro Pires, M.C. ve Tera, F.H.B. (2014). The effects of public debt management on macroeconomic equilibrium: an analysis of the Brazilian economy. EconomiA, 15(2), 174-188. https://doi.org/10.1016/j.econ.2014.06.002
• Sugözü, İ.H. ve Yiyit, M. (2010). Borçlanmanın enflasyona etkisi üzerine teorik yaklaşımların temel özellikleri. Maliye Dergisi, 158, 365-373.
• Sutherland, D., Hoeller, P., Merola R. ve Ziemann, V. (2012). Debt and macroeconomic stability. OECD Economics Department Working Papers No. 1003.
• Şener, O. (2014). Kamu ekonomisi. İstanbul: Beta Yayınları.
• Taghavi, M. (2000). Debt, growth and inflation in large European economies: a vector auto-regression analysis. Journal of Evolutionary Economics, 10(1), 159-173. DOI: 10.1007/s001910050010
• Tatoğlu, F. Y. (2013). Panel veri ekonometrisi. İstanbul: Beta Yayınları.
• Tunalı, H. ve Erönal, Y.Y. (2016). Enflasyon ve faiz oranı ilişkisi: Türkiye’de Fisher etkisinin geçerliliği. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 21(4), 1415-1431.
• Uluatam, Ö. (2014). Kamu maliyesi. Ankara: İmaj Kitabevi.
• Ulusoy, A. (2009). Devlet borçlanması. Trabzon: Celepler Matbaacılık.
• Ulusoy, A. ve Kara, D. (2017). Kamu borç yönetiminin maliye ve para politikası ile uyum sorunu: Türkiye pratiği. Maliye Araştırmaları Dergisi, 3(1), 29-38. DOI: doi.org/10.25272/j.2149-5203.2017.03.1.02
• Wani, N.U.H. ve Kabir, H. (2016). An evaluation of relationship between public debt and economic growth: a study of Afghanistan. MPRA, 7538.
• Wheeler, G. (2004). Sound practice in government debt management. IMF and The World Bank Publications.
• Wolswijk, G. ve Haan, J.D. (2005). Government debt management in the Euro area recent theorectical developments and changes in practices. European Central Bank Occasional Paper Series, 25.
• Yavuz, H.H. (2009). Kamu borç yönetiminde yabancı para cinsinden borçlanmanın etkileri: Türkiye örneği. Maliye Dergisi, 157, 277-292.
• Yıldırım, K., Karaman, D. ve Taşdemir, M. (2009). Makroekonomi. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yılmazcan, D. (2003). Türkiye’de dış borç yönetiminin koordinasyonu ve yabancı ülke uygulamaları. İçinde XVIII Türkiye Maliye Sempozyumu (ss. 231-279). İstanbul: Marmara Üniversitesi Maliye Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları.