Türkiye Futbol Süper Liginde Yabancı Futbolcu Düzenlemesinin Değerlendirilmesi

Yıl 2022, , 439 - 457, 31.01.2022

Uğur Özer

https://doi.org/10.33206/mjss.903572

Öz

Bu araştırmanın amacı son on sezonda Türk futbolunda uygulanan yabancı futbolcu sınırlaması ile ilgili düzenlemelerin değerlendirilmesidir. Çalışmada betimsel araştırma modeli kullanılmış ve gerekli veriler ilgili veri tabanlarından elde edilmiştir. Araştırma kapsamında 2010-2015 ve 2015-2020 sezonları arasında Süper Ligde uygulanan yabancı futbolcu düzenlemelerinin Türk futboluna etkileri kulüpler ve A Milli Takım düzeyinde, karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Çalışma sonucunda 2015-2020 yılları arasında uygulanan ve A Takımı Listesinde 14 yabancı futbolcunun yer alabildiği dönemde, kulüplerin UEFA organizasyonları başarısına göre sınırlı bir puan artışı olduğu, buna karşın aynı dönemde Türk Milli Takımının FIFA sıralamasında belirgin bir yükselişi olduğu tespit edilmiştir. Buradan hareketle, 2015-2016 sezonundan itibaren uygulanan yabancı futbolcu düzenlemesinin, kulüplerin UEFA organizasyonları başarısında belirgin bir etkisi olmamasına rağmen, FIFA sıralamasındaki yükseliş göz önünde bulundurularak, milli takım düzeyinde olumsuz bir etkisinin olmadığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Futbol, Türkiye Futbol Süper Ligi, Yabancı Futbolcu Sınırlaması

Evaluation of Foreign Soccer Players Regulation in Turkish Football Super League

Öz

 The aim of this research is to evaluate the regulations regarding the restriction of foreign players applied in Turkish football in the last ten seasons. Descriptive research model was used in the study and necessary data were obtained from related databases. Within the scope of the research, the effects of foreign football player regulations applied in the Super League between 2010-2015 and 2015-2020 seasons on Turkish football were analyzed comparatively at the level of clubs and A National Team. As a result of the study, in the period implemented between 2015-2020 and when 14 foreign players could be included in the A Team List, there was a limited increase in points according to the success of the UEFA organizations of the clubs, however, a significant rise in the FIFA ranking of the Turkish National Team in the same period. Considering the rise in the FIFA rankings, it can be said that although the regulation of foreign players, implemented since the 2015-2016 season, has not had a significant effect on the success of the UEFA organizations of the clubs, it does not have a negative effect at the national team level.

Anahtar Kelimeler

Football, Turkish Football Super League, Foreign Players Restriction

Kaynakça

• Akşar, T. (2013). 6+0+4 Üzerine Farklı Bir Bakış. Erişim adresi: https://www.dunya.com/kose-yazisi/604-uzerine-farkli-bir-bakis/17052 (19.03.2021).
• Akşar, T. (2020). Finansal futbol. İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Akşar, T. ve Merih, K. (2008). Futbol yönetimi. İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Arslan, K. (2020). Yabancı futbolcu statüsü ve başarı ilişkisi: Türkiye ve 'beş büyük' Avrupa futbol ligi üzerine bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Bıçakçı, L. (2015-Nisan). Futbol ekonomisi nereye gidiyor? Capital Geniş Açı, 4-29.
• Charyev, G. (2014). Consequences of the limit on foreign players in russian football. Soccer & Society, 17(4): 571-587. https://doi.org/10.1080/14660970.2014.980727
• Çetinkaya, G. ve Yıldırım, Ü. (2021). Türk futbolundaki yabancı futbolcu transferlerinin kâr-zarar analizi. The Journal of Social Science, 5(9), 176-188. https://doi.org/10.30520/tjsosci.846934
• Çevik, S. ve Onağ, Z. (2019). Türkiye’de altyapıdan futbolcu yetişememesinin nedenleri ve çözüm önerileri üzerine nitel bir araştırma. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(2), 326-343. https://doi.org/10.33459/cbubesbd.637214
• Demir, M. (2020). Endüstriyel futbol ve futbolda teknoloji kullanımı. TRT Akademi, 5(9), 356-375. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/trta/issue/52035/678195
• Ekolig (2019). 2017-2018/2018-2019 Sezonu raporu. Erişim adresi: https://www.aktifbank.com.tr/Documents/Ekolig-Final-11112019.pdf (20.03.2021).
• Ersoy, E., Çıtak, L. ve Gülal, Ö. (2016). Yerli ve yabancı futbol kulüplerinin transfer harcamaları bağlamında etkinliklerinin karşılaştırılması. Maliye ve Finans Yazıları, 0(105), 133-152. https://doi.org/10.33203/mfy.312139
• FIFA (2010 February 3). Men’s Ranking. Retrieved from https://www.fifa.com/fifa-world-ranking/ranking-table/men/rank/id9164/ (18.02.2021).
• FIFA (2015 February 12). Men’s Ranking. Retrieved from https://www.fifa.com/fifa-world-ranking/ranking-table/men/rank/id10999/ (18.02.2021).
• Fişne, M. ve Bardakçı, S. (2019). Taraftarların bakış açısıyla türk futbolunda yabancı oyuncu sınırlamasına yönelik bir araştırma. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1/1), 551-575. https://doi.org/10.33206/mjss.481502
• Gündüz, B., Shamatava, K. ve Sayan, İ. (2019). Yabancı futbolcu sınırlamasının takımların ekonomilerine etkisi. International Sport Science Student Studies, 1(1), 58-68. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/i4s/issue/50475/665377
• Güngör, A. (2014a). Futbol endüstrisinde sportif başarı ile finansal performans arasındaki ilişkinin analizi ve türkiye uygulaması. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 16-36. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/iusosbil/issue/9504/118796
• Güngör, A. (2014b): Avrupa futbol pazarının ekonomik boyutu ve Avrupa futbol kulüplerinde finansal performans analizi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 133- 160. https://doi.org/10.17336/igusbd.29543
• Karaman, S. (2019). Nitel araştırma süreci. İçinde S. Karaman (Edt.), Araştırma Yöntem ve Teknikleri II (ss. 22-47). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını.
• Mumcu, H.E. ve Karakullukçu, Ö.F. (2019). Passolig uygulamasının futbol izleyicisi üzerine etkileri. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 2(2), 46-57. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/comusbd/issue/51651/669070
• Ntv Spor (2012, 30 Mayıs). UEFA depremi! Erişim adresi: https://www.ntvspor.net/futbol/uefa-depremi-579e4e63c873cc20ac3c8915 (03.03.2021).
• Ntv Spor (2014, 07 Temmuz). CAS'tan kötü haber! Erişim adresi: https://www.ntvspor.net/futbol/castan-kotu-haber-579e230fc873cc3eb4251a03 (03.03.2021).
• Ntv Spor (2020, 03 Haziran). UEFA'dan Trabzonspor'a 1 yıl men cezası Erişim adresi: https://www.ntvspor.net/futbol/trabzonspor-a-avrupa-dan-men-cezasi- 5ed7c43f2555981db01fafe3 (03.03.2021).
• Peçenek, A. (2020). Avrupa-Türkiye futbol piyasaları ve transfer yöntem ve süreçleri kıyaslaması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(3), 31-41. https://doi.org/10.33689/spormetre.562104
• Sönmez, V. ve Alacapınar, F.G. (2019). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri (7. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Süper Lig istatistikleri (2010-2011). Erişim adresi: https://www.tff.org/Resources/TFF/Documents/002011/istatistik/SLFutbolcularin-Oynadigi-dakika-Kart-Gol-Sayilari-2.xls (23.02.2020).
• Süper Lig istatistikleri (2011-2012). Erişim adresi: https://www.tff.org/Resources/TFF/Documents/0002012/Ligler/SuperLig/SezonSonuIstatistik/001-Kulube-Gore-Futbolcularin- Ma%C3%A7-Sayisi-Oynama-Suresi-Sari-Kirmizi-Kart-Gol-Sayilari (23.02.2020).
• Süper Lig istatistikleri (2012-2013). Erişim adresi: https://www.tff.org/Resources/TFF/Documents/000013/LIGLER/SUPER-LIG/34-Hafta-Istatistikleri/Fut-Oyn-Dakika-Kart- Gol%20Sayilari.xls (23.02.2020).
• Süper Lig istatistikleri (2013-2014). Erişim adresi: https://www.tff.org/Resources/TFF/Auto/4800cf3f14934db18f7379e646c63608.xls (23.02.2020).
• Süper Lig istatistikleri (2014-2015). Erişim adresi: https://www.tff.org/Resources/TFF/Auto/e001ae9db8504fd5a35588e6d2cc8a19.xls (25.02.2020).
• Süper Lig istatistikleri (2015-2016). Erişim adresi: https://www.tff.org/Resources/TFF/Documents/00000016/Ligler/STSL/SezonSonuIstatistik/01-Kulube-Gore-Futbolcularin-Mac-Sayisi- Oynama-Suresi-Sari-Kirmizi-Kart-Gol-Sayilari.xls (25.02.2020).
• Süper Lig istatistikleri (2016-2017). Erişim adresi: https://www.tff.org/Resources/TFF/Documents/LIGLER/Super-Lig/Istatistik/01-Kulube-Gore-Futbolcularin-Mac-Sayisi-Oynama-Suresi- Sari-Kirmizi-Kart-Gol-Sayilari.xls (25.02.2020).
• Süper Lig istatistikleri (2017-2018). Erişim adresi: https://www.tff.org/Resources/TFF/Auto/b51aa591075b43adbb25f5dc0b42f9d4.xls (25.02.2020).
• Süper Lig istatistikleri (2018-2019). Erişim adresi: https://www.tff.org/Resources/TFF/Auto/a31d89946ed045e29997f75b631d615e.xls (25.02.2020).
• Süper Lig istatistikleri (2019-2020). Erişim adresi: https://www.tff.org/Resources/TFF/Documents/LIGLER/2019-2020/Istatistikler/Super-Lig-Sezon-Sonu-Istatistikleri.xls (25.02.2020).
• Süper Lig kadro bilgileri (2010-2015). Erişim adresi: https://www.transfermarkt.com/super-lig/startseite/wettbewerb/TR1/plus/?saison_id=2010 (01.10.2020).
• Süper Lig kadro bilgileri (2015-2020). Erişim adresi: https://www.transfermarkt.com/super-lig/startseite/wettbewerb/TR1/plus/?saison_id=2015 (01.10.2020).
• Şar, F. (2007). Yabancı oyuncu sınırlaması Türk ve Avrupa Birliği hukuku açısından incelenmesi. İçinde K. Erkiner (Edt.), Spor Hukuku Tezleri (ss. 529-573). İstanbul: Kadir Has Üniversitesi Yayınları.
• TFF (2011a, 24 Ağustos). Fenerbahçe, Şampiyonlar Ligi'ne katılamayacak. Erişim adresi: https://www.tff.org/default.aspx?pageID=285&ftxtID=13257 (03.03.2021).
• TFF (2011b, 24 Ağustos). Şampiyonlar Ligi'ne Trabzonspor katılacak. Erişim adresi: https://www.tff.org/default.aspx?pageID=285&ftxtID=13261 (03.03.2021).
• TFF (2020, 12 Mart). Koronavirüs (Kovid-19) tedbirleri ve seyircisiz oynanacak maçlar hakkında. Erişim adresi: https://www.tff.org/default.aspx?pageID=687&ftxtID=33152 (23.03.2021).
• TFF Müsabaka Statüleri, (2019-2020). Süper Lig Cemil Usta Sezonu Müsabakaları Statüsü. Erişim adresi: https://www.tff.org/Resources/TFF/Documents/STATULER/2019-2020/2019- 2020-SL-STATU.pdf (18.02.2021).
• TFF Statüsü (2019). Erişim adresi: https://www.tff.org/Resources/TFF/Documents/TFF-KANUN-STATU/TFF-Statusu.pdf (18.02.2021).
• Türkiye A Milli Takım Kadrosu, (2010-2020). Erişim adresi: https://www.transfermarkt.com.tr/turkiye/kader/verein/3381/plus/0/galerie/0?saison_id=2010 (18.02.2021).
• Türkiye Futbol Federasyonu Müsabaka Statüleri (2010-2020). Süper Lig müsabaka statüleri. Erişim adresi: https://www.tff.org/default.aspx?pageID=133 (18.02.2021).
• UEFA (2016, March 2). CFCB Adjudicatory Chamber renders Galatasaray decision. Retrieved from https://www.uefa.com/insideuefa/protecting-the-game/news/022b-0e9386115232- 60972a488826-1000--cfcb-adjudicatory-chamber-renders-galatasaray-decision/ (03.03.2021).
• UEFA Club Coefficients, (2010-2015). Retrieved from https://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/club/#/yr/2011 (18.02.2021).
• UEFA Club Coefficients, (2015-2020). Retrieved from https://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/club/#/yr/2016 (18.02.2021).
• Uluyol, O. (2014). Süper Lig futbol kulüplerinin finansal performans analizi. Journal of Yaşar University, 9(34), 5716-5731. https://doi.org/10.19168/jyu.78102
• Yıldırım, E. (2008). Profesyonel ligdeki yabancı futbolcuların, türkiye'de futbol oynamalarına ilişkin, ekonomik, sosyal ve kültürel açıdan görüşleri ve yerli futbolcuların yabancı futbolculara bakış açıları (Doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yıldırım, G. (2019). Araştırma yöntemleri. İçinde S. Karaman (Edt.), Araştırma Yöntem ve Teknikleri I (ss. 84-109). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını.
• Yılmaz, A.H. (2020). Endüstriyel futbolda finansal istikrarın önemi. Fiscaoeconomia, 4(2), 498-523. https://doi.org/10.25295/fsecon.2020.02.012
• Yüce, A, Katırcı, H. ve Kuzu, C. (2017). Türk futbolunda yabancı futbolcu sınırlaması ve Türk futbolcuların görüşleri. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 12(2), 24-39. https://dergipark.org.tr/tr/pub/cbubesbd/issue/33059/318544