THE ROLE OF CASH WAQFS IN THE OTTOMAN ECONOMIC & SOCIAL LIFE AND ACCOUNTING APPLICATIONS

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 2, 55 - 84, 01.06.2012

Yakup Ülker Cengiz Toraman

Öz

This study investigates the ‘charitable foundations’ (cash waqf), which had major contributions to the economic and social life in the Ottoman State, from the accounting point of view. They provided services such as supporting and contributing to needy people, hospitals, education institutions, and communal kitches for poors in addition to building new hospitals and schools. They also used to finance businessmen in exchange for security. Those institutions are not investigated adequately yet despite they played very considerable role in their times and there are considerable archive sources about them. The study introduces how those institutions function, presents the basic dynamics of their operating, and explains how they are financed and finance. It discusses accounting applications especially with respect to how they managed ‘income and expense balance’ without allowing melting down their initial capital, provided by waqf founders

OSMANLI DEVLETİNİN SOSYAL VE EKONOMİK HAYATINDA PARA VAKIFLARININ ROLÜ VE MUHASEBE UYGULAMALARI

Öz

Bu çalışma, Osmanlı Devleti’nde ekonomik ve sosyal hayata önemli katkıları olan para vakıflarını muhasebe bakış yönünden incelemektedir. Para vakıfları, bir yandan faaliyetleri için –iş adamlarının uygun bir ipotek karşılığında finansman ihtiyacını gidererek- gelir sağlamışlar; diğer yandan ise bu gelirlerle ihtiyaç sahiplerini, hastaneleri, eğitim kurumlarını ve aşevlerini desteklemişler; ilave olarak yeni hastane ve okullar yapmışlardır

Anahtar Kelimeler

Vakıf, Para Vakfı, Hayırsever Kuruluşlar, Osmanlı Devleti, Vakıf Muhasebesi

Kaynakça

• Akdağ, M. (1979). Türkiye’nin İktisadi ve İçtimai Tarihi, İstanbul, Tekin.
• Alper, D. ve Erdoğan, C. (2009). 16.ve18.yy. Arasında Bursa Para Vakıfları ve Bursa Ekonomisine Etkileri, U.Ü. İİBF Dergisi: Cilt 28, Sayı 1, s. 85-99.
• Baskan, B. (2002). ‘Waqf System as a redistribution Mechanism in Ottoman Empire’, Northwestern University, Department of Political Science. On website http://cas.uchicago.edu/workshops/meht/PapersWeb02
• Cizakca, M. (1995). Cash Waqfs of Bursa, 1555-1823. Journal of the Economic and Social History of the Orient, Leiden:E.J.Brill, 38, part 3, 314.
• Cizakca, M. (2000). Principles of Islamic Economics as Applied By the Ottoman State: Policies, Institutions and Consequences, International Seminar On “Islamic Approach To Market Regulations And Economic Stability, Convened In Tehran, Iran. 18-22 November.
• Cizakca, M. (2004). Ottoman Cash Waqfs Revisited: The Case of the Bursa 1555–1823. Foundation for Science Technology and Civilization, June 2004, Publication ID: 4062
• Keleş, H. (2001). Osmanlılarda 19.Yüzyıldaki Para Vakıflarının İşleyiş Tarzı ve İktisadi Sonuçları Üzerine Bir Çalışma – Karacabey (Mihaliç) kazası Örneği. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, Sayı 1, 189-207.
• Kurt, İ. (1996). İstanbul Para Vakıfları. Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi. Sayı:101, 65-96.
• Kurt, İ. (1997). Vakıf Müessesesi, Chapter from book name XV. ve XVI. Asırları Türk Asrı Yapan Değerler, İstanbul: Ensar
• Kurt, İ. (1998). 953/1546 Tarihli İstanbul Vakıfları Tahrir Defteri’ne Göre Para Vakıfları. Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 112, 153- 180.
• Mandaville, J.E. (1979). Usurious Piety: The Cash Waqf Controversy in the Ottoman Empire. International Journal of Middle Eastern Studies, 10/3, 289-308.
• Öner, E. (2009). Osmanlı Devleti 1912 Yılı Hazine Genel Hesabı ve Kesin Hesap Kanun Tasarısı, Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başk., Yayın No:2009/398. Ankara.
• Sayed, A. A.(1989). “Role of Awqaf in Islamic History”, in Hassan Abdullah Al Amin ed., Idarat Wa Tathmir Mumtalakat Al Awqaf, IRTI, Jeddah.
• Siraj S., Lim, H. (2006). Land, Law and Islam: Property and Human Rights in the Muslim World, Zed Books, United Kingdom
• United Nations Human Settlements Programme (UN-HABITAT), 2005 Web: www.unhabitat.org