A WEBERIAN ANALYSIS OF THE JUSTICE AND DEVELOPMENT PARTY’S SOURCES OF POLITICAL LEGITIMACY

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 4, 101 - 143, 01.12.2013

Nafiz Tok Vedat Koçal

Öz

Turkey has undergone important changes and transformations under the leadership of the Justice and Development Party (JDP) Government. The longlasting one party government of JDP and its ability to be able to take steps for transforming the state-centred bureucratic politics to a society-centred one could be explained by the existence of a strong web of legitimacy which enables JDP to enjoy the support of large segments of population. This study makes a Weberian analysis of the JDP Government’s sources of political legitimacy. If we look at the JDP Government’s sources of political legitimacy from the perspective of Max Weber who classifies the sources of political legitimacy within three categories as traditional, charismatic and legal-bureaucratic ones, we could observe that JDP grounds the traditional sources of its political legitimacy on its conservative ideological identity as a derivation of the political islamic tradition (which is originated from its institutional roots and), which has been modernised in new right line according to the requirements of globalisation process. The ways in which Recep Tayyip Erdoğan’s leadership, influentiality and organiser characteristics are perceived and approved by the society, constitue the charismatic sources of the JDP Government’s political legitimacy. The legal democratic support, which the JDP Government enjoys as the expression of political behaviour of the segments of Turkish society that constitute the electorate, forms the legal sources of its political legitimacy. This study aims to show that these three Weberian sources of political legitimacy have come together under the JDP Government, and have created a joint political authority and legitimacy domain by mutually sustaining each other

Anahtar Kelimeler

Justice and Development Party (JDP), Max Weber, Authority, Legitimacy, New Right

Siyasal İktidarın Weberyan Meşruiyet Kaynakları Açısından Bir Adalet Ve Kalkınma Partisi Analizi

Öz

Adalet ve Kalkınma Partisi’nin yaklaşık on yıllık iktidarı döneminde Türkiye’de her alanda çok önemli değişim ve dönüşümler yaşanmıştır. AK Parti’nin bu kadar uzun süre tek başına iktidarda kalabilmesi ve devlet merkezli statükocu bürokratik siyaseti toplum merkezli yeni bir siyasete dönüştürecek adımları atabilmesi, geniş halk kitlelerinin desteğini almasını sağlayan güçlü bir meşruiyet ağının varlığı ile açıklanabilir. Bu çalışma son on yıla damgasını vuran AK Parti iktidarının meşruiyet kaynaklarının Weberyan bir analizini yapıyor. Siyasal iktidarın meşruiyet kaynaklarını geleneksel, karizmatik ve yasal- bürokratik olmak üzere üçe ayıran Max Weber’in bu sınıflandırması açısından bakıldığında; AK Parti, iktidarının geleneksel meşruiyetini örgütsel kökeninden getirdiği siyasal İslâm geleneğinin küreselleşme sürecinin gereksinimlerine uygun biçimde yeni sağ çizgisinde modernize edilmiş bir uzantısı olarak muhafazakâr ideolojik kimliğine dayandırmaktadır. Recep Tayyip Erdoğan’ın liderlik, etkileyicilik ve örgütleyicilik özelliklerinin toplum tarafından algılanış ve onaylanış biçimi AK Parti iktidarının karizmatik meşruiyet kaynağını oluşturmaktadır. Seçmen kitlesini oluşturan toplumsal tabakaların siyasal davranışı olarak kendisine yönelen hukuksal demokratik destek ise AK Parti iktidarının yasal meşruiyetini oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı, bu üç tür Weberyan meşruiyet kaynağının AK Parti iktidarında bir araya geldiğini ve birbirini besleyen bir toplu siyasal otorite ve meşruiyet alanı yarattığını göstermektir

Anahtar Kelimeler

AK Parti, Max Weber, Otorite, Meşruiyet, Yeni Sağ

Kaynakça

• Akarçay, E. (2008). Bir Muhafazakârlaştırma Projesi Olarak Türk İslâm Sentezi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Anadolu Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Akdağ, G. A. (2012). Ak Parti’nin Seçim Başarısına Alternatif Bir Açıklama: Yerel Örgütlerin Yapı ve İşlevleri. Alternatif Politika, (4) 1, 27-53.
• Akdoğan, Y. (2004). AK Parti ve Muhafazakâr Demokrasi. İstanbul: Alfa.
• _____, (2005). Adalet ve Kalkınma Partisi. Yasin Aktay (Ed.) Modern Türkiye’de Siyasî Düşünce, İslâmcılık, Cilt 6 içinde (s.624- 631). İstanbul: İletişim.
• Aktülün, B. (2003). Türkiye’nin Ayrık Otları, http//www.anlayis.net/makaleGoster.aspx?makaleid=2963) (05.06.2012).
• Bakırezer, G., Demirer, Y. (2009). AK Parti’nin Sınıf Siyaseti, Mülkiye, 30 (252), 19-32.
• Bediüzzaman, S. N, (1995a). Risale-i Nur Külliyatından Emirdağ Lâhikası, İstanbul: Envar.
• _____, (1995b). Risale-i Nur Külliyatından Kastamonu Lâhikası, İstanbul: Envar.
• Besli, H., Özbay, Ö. (2010). Bir Liderin Doğuşu: Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul: Meydan.
• Bingöl, Y., Akgün, Ş. (2005). Demokratlıktan Muhafazakâr Demokratlığa: Demokrat Parti İle Adalet ve Kalkınma Partisinin Karşılaştırmalı Bir Analizi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 1-33.
• Black, A. (2010). Siyasal İslam Düşüncesi Tarihi, Peygamberden Bugüne, Ankara: Dost.
• Bodur, H. Ezber, (1990; 1991). Modern Kapitalizmin Doğmasında Dinin Rolü (Kapitalizmin Ruhu ile Protestan Ahlâkı Arasındaki İlişki). Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 9, 80-108; 10, 80-95.
• Bora, T. (1999). Türk Sağının Üç Hali: Milliyetçilik, Muhafazakârlık, İslâmcılık. İstanbul: Birikim.
• _____, (2002). Milliyetçi-Muhafazakâr ve İslâmcı Düşünüşte Negatif Batı İmgesi. Uygur Kocabaşoğlu (Ed.) Modern Türkiye’de Siyasî Düşünce- Modernleşme ve Batıcılık, Cilt 3 içinde, (s. 251-268) İstanbul: İletişim.
• Burke, E. (1986). Reflections on the Revolution in France. London: Penguin.
• Çakır, R. (2003). “AKP nin iktidarda olması Kemalizmin bir başarısı sayılmalıdır, Şerif Mardin’le söyleşi”, Vatan, 30 Eylül 2003.
• _____, (2005). Milli Görüş Hareketi. Yasin Aktay (Ed.) Modern Türkiye’de Siyasî Düşünce, İslâmcılık, Cilt 6 içinde (s. 544-575). İstanbul: