THE INVESTIGATION OF ELEMENTARY CURRICULUM OF LIFE SCIENCES AND OF CURRICULUM OF SOCIAL SCIENCES IN TERMS OF CHILDREN RIGHTS IN TURKEY

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 2, 85 - 103, 01.04.2016

Hakan Dündar Erdem Hareket

Öz

The purpose of this research is to analyze of curriculum of social sciences and of curriculum of life sciences in terms of children rights. The data of this research were obtained with document analysis method and data of this research were analyzed with content analysis method. When research results were examined, it were determined that some gains which are related to children‟s participation to school environment, society life and family environment are inadequate in curriculum of life sciences. In addition to that, it were determined that some gains which are intended for children‟s participation to health care environments, media and general policy field are very limited. In curriculum of social sciences, it were detected that some gains which are designed related to children‟s participation rights are narrow scoped. Furthermore, it were detected that a gain which is intended for participation of children tojurisdiction is not in both curriculums. In result of this research, some suggestions were offered which are related to development of children‟s participation rights in curriculums

Anahtar Kelimeler

Children rights, children‟s participation rights, curriculum of social sciences and of curriculum of life sciences

Türkiye’ de İlköğretim Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programlarının Çocuk Hakları Açısından İncelenmesi

Öz

Bu araştırmada, Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı ve Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının, çocuk hakları açısından analiz edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma verileri doküman incelemesi yöntemi ile elde edilmiş, veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma bulguları incelendiğinde, Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programında, çocuğun okul ortamına, topluma ve aile ortamına katılımına ilişkin kazanımların yeterli düzeyde yer almadığı; çocuğun sağlık ortamlarına, medyaya ve genel (ülke) politikaya katılımına yönelik kazanımların ise oldukça sınırlı olduğu belirlenmiştir. Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında ise, çocuğun katılım hakkına yönelik olarak tasarlanmış kazanımların son derece dar kapsamda kaldığı tespit edilmiştir. Ayrıca her iki programda da, çocuğun yargıya katılımına yönelik bir kazanımın bulunmadığı tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda, öğretim programlarında çocuğun katılım hakkının gelişimine ilişkin olarak bazı önerilerde bulunulmuştur

Anahtar Kelimeler

Çocuk hakları, çocuğun katılım hakkı, Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler dersi öğretim programı

Kaynakça

• Almog, S. & Hazan, P. L. (2012). Conceptualizing the Right of Children to Adaptable Education. International Journal of Children‟s Rights. 20, 486–500.
• Batur Musaoğlu, E. & Haktanır, G. (2012). Investigation of MONE Preschool Program for 36-72 Months Old Children (2006) according to Children Rights. Educational Sciences: Theory and Practice, 12(4), 3285- 3305.
• Deb, S. & Mathews, B. (2012). Children‟s Rights in India: Parents‟ and Teachers‟ Attitudes, Knowledge and Perceptions. International Journal of Children‟s Rights. 20, 241–264.
• Ersoy, F. A. (2011). Elementary School Students‟ Perceptions Related to Children‟s Rights. Elementary Education Online. 10(1), 20-39.
• Ersoy, F. A. (2012). An Area Neglected in Citizenship Education: Children‟s Rights Education at Home and at School. International Online Journal of Educational Sciences. 4 (2), 359-376.
• Fazlıoğlu, Z. (2007). Çocuk Hakları Sözleşmesinde Yer Alan „Çocuk Hakları‟ Konusunda Öğretmenlerin ve Yöneticilerin Bilinç Düzeyleri.‟. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Gömleksiz, M. & Ark., (2008). School Yards Under The Magnifying Glass: A Qualitative Study on Violence and Childrens‟ Rights‟. Elementary Education Online, 7 (2), 273-287.
• Grugel,J. (2013). Children‟s Rights and Children‟s Welfare After the Convention on the Rights of the Child. Progress in Development Studies. 13(1), 19–30.
• Herczog, M. (2012). Rights of the Child and Early Childhood Education and Care in Europe. European Journal of Education, 47(4), 542-555.
• Hudson, K. (2012). Practitioners‟ Views on Involving Young Children in Decision Making: Challenges For The Children‟s Rights Agenda. Australasian Journal of Early Childhood, 4-9.
• Sözer, M. (2003). Çocukluk ve Çocuk Haklarının Tarihsel Gelişimi, TSA, 7(3).
• Kepenekci, K. Y. & Baydık, B. (2009). Zihin Engelliler Öğretmen Adaylarının Çocuk Haklarına İlişkin Tutumları.. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42, 1, 329-350.
• Kepenekçi, K. Y. & Aslan, C. (2011). Okul Öncesi Döneme Seslenen Kitaplarda Çocuk Hakları. Eğitim, Araştırma ve İnceleme Dizisi-I. Ankara: Ankara Üniversitesi Basım Evi.
• Kepenekçi, K.Y. (2010). Children's social rights in social studies textbooks in Turkish elementary education
• Procedia Social and Behavioral Sciences. pp. 576–581
• Kılıçgün, Y. M. & Oktay, A. (2011). Çocuk Haklarına Yönelik Ebeveyn Tutum Ölçeği‟nin Geliştirilmesi ve Standardizasyonu. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi (31).
• Liebel, M. (2012). Children‟s Rights as Living Rights: Why Human Rights Only Make Sense if They Are Connected to the Lives of Children. Revista de Asisten, Social Work Review, 11, 2. 13‑26
• Lundy L. (2012). Children‟s Rights and Educational Policy in Europe: The İmplementation of The United Nations Convention on The Rights of The Child. Oxford Review of Education, 38, 4, 393–411.
• Merey, Z. (2012). Türkiye ve ABD‟deki Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Çocukların Katılım Haklarına Yer Verilme Düzeyinin Karşılaştırılması, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Merey, Z. (2013). Social Studies Pre-Service Teachers‟ Attıtudes Towards Children‟s Rıghts. Journal of Theory and Practice in Education. 9 (3), 243-253.
• Merriam, S. B. (1998). Qualitative research and case study applications in education. San Francisco: Jossey- Bass.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). An Expanded sourcebook qualitative data analysis. United States of America: Sage Publications.
• Nayır, F. & Kepenekçi, K. Y. (2011). İlköğretim Türkçe Ders Kitaplarında Çocukların Katılım Hakları. İlköğretim Online, 10(1), 160-168.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Çev.ed. Bütün, M & Demir, S. B.). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Tıntor, M. A. (2013). Community Resilience and the Fulfilment of Child Rights in the Family, School and Community. C-E-P-S Journal, 3(2).
• Tübitak ve Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu, (2010). Çocukların Penceresinden Çocuk Hakları Araştırma Raporu. Kocaeli.
• Ulutaş, B. (2015). Doküman Analizi. Nitel araştırma yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları. Seggi, F.N. & Bayyurt, Y. (ed.), Ankara: Anı Yayıncılık, 279-297.
• Quennerstedt, A. & Quennerstedt, M. (2013). Researching Children‟s Rights in Education: Sociology of Childhood Encountering Educational Theory. British Journal of Sociology of Education, 35(1), 115-132.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma, yöntemleri.(Güncelleştirilmiş Geliştirilmiş 9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler dersi öğretim programlarına aşağıdaki adresten ulaşılmıştır. http://www.ttkb.meb.gov.tr/programlar.html.