THE RELATIONSHIP BETWEEN PRE-SERVICE TEACHERS’ CONFLICT ACTIVITY STYLES AND INTERCULTURAL SENSITIVITY

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 4, 1 - 12, 01.10.2016

Melek Baba Öztürk Yücel Öksüz

Öz

The purpose of this study was to investigate the relationship between pre-service teachers’conflict activity styles and intercultural sensitivity. Relational screening model was used in the research. The study group consists of teacpre-service teachers studying in Ondokuz Mayıs University, Education Faculty, The Department of Primary Education in 2014-2015 education year. Datas were collected to using the “Intercultural Sensitivity Scale” and “Conflict Activity Styles Scale”. Datas were analyzed with a statistical packet program. To analyze the data, descriptive statistical methods of arithmetic mean ( x ), standard deviation (s), frequency, percentage (%) and correlation analysis techniques were used. As a result, it was seen that pre-service teachers prefer "smoothing" activity style in conflict situations. The most preferred other styles are “compromising, collaborating, forcing and avoiding” activity styles in order. Negative correlation was found between avoiding activity style and intercultural sensitivity in the analysis for determining the correlation between the preferred activity styles and intercultural sensitivity. Positive correlations were found between collaborating, compromising and smoothing activity styles and intercultural sensitivity. The obtained results were debated according to literatüre and several recommendations were made

Anahtar Kelimeler

Conflict, Conflict Activity Styles, İntercultural Sensitivity, Pre-Service Teachers

ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇATIŞMA EYLEM STİLLERİ İLE KÜLTÜRLERARASI DUYARLILIK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Öz

Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının çatışma durumlarında tercih ettikleri eylem stilleri ile kültürlerarası duyarlılık düzeyleri arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmaktır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma grubunu 2014-2015 eğitim öğretim yılı bahar döneminde Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Eğitimi Anabilim Dalı’nda öğrenim gören öğretmen adayları oluşturmaktadır. Veriler, “Kültürlerarası Duyarlılık Ölçeği” ile “Çatışma Eylem Stilleri Ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. Veriler, bir istatistik paket programıyla analiz edilmiştir. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, standart sapma, frekans, yüzde gibi betimleyici istatistiklerin yanı sıra pearson korelasyon katsayısından da faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının çatışma durumlarında “kolaylaştırıcı” eylem stilini sıklıkla tercih ettikleri görülmüştür. Bu stili sırasıyla uzlaştırmacı, karşı koyucu, zorlayıcı ve kaçınmacı eylem stilleri izlemektedir. Tercih edilen eylem stili ile kültürlerarası duyarlılık arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik yapılan analizlerde ise, kaçınmacı eylem stili ile kültürlerarası duyarlılık arasında negatif, karşı koyucu, uzlaştırmacı ve kolaylaştırıcı eylem stilleri ile de pozitif ilişkiler tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, literatür ışığında tartışılarak yorumlanmış ve çeşitli öneriler getirilmiştir

Anahtar Kelimeler

Çatışma, Çatışma Eylem Stilleri, Kültürlerarası Duyarlılık, Öğretmen Adayları

Kaynakça

• Arslantaş, H. İ., Özkan, M. (2012). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Görüşlerine Göre Okul Müdürlerinin Çatışma Yönetimi Yaklaşımlarının İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20,2, 555- 570.
• Aşan, Ö., Aydın, E. M. (2006). Örgütsel Davranış. (H.Can, Ed). İstanbul: Arıkan Yayınları.
• Basım, H. N., Çetin, F., Tabak, A. (2009). Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Kişilerarası Çatışma Çözme Yaklaşımlarıyla İlişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 24, 63, 20-34.
• Bayles, P. P. (2009). Assessing The İntercultural Sensitivity Of Elementary Teachers İn Bilingual Schools İn A Texas School District. Phd Thesis, University Of Minnesota, Minnesota.
• Baysal, N.ve Korucu-Çimşir, S. (2010). 5.Sınıf Öğrencilerinin Kişilerarası Sorunlarına Gösterdikleri Tepkilerin Değerlendirilmesi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 32, 65-74.
• Birsel, M., İslamoğlu, G. ve Börü, D. (2009). Kültürel Boyutlar İçinde Şekillenen Çatışma Tarzları. Dokuz eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 10, 2, 245-262.
• Chen, G. and Starosta, W. J. (2000). “The Development And Validation Of The İntercultural Sensitivity Scale”. Paper presented at the Annual Meeting of the National Communication Association. Seattle, WA.
• Creswell, J.W. (2012). Educational Research: Planning, Conducting, and Evaluating Quantitative and Qualitative Research (4th Editions). Boston: Pearson Education.
• DeJaehere, J.G., Cao, Y. (2009). Developing U:S. Teachers’ İntercultural Competence: Does Professional Development Matter?. İnternational Journal of İntercultural Relations, 33, 437-447.
• Eren, E. (2000). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
• Fabregas-Janeiro, M.G., Kelsey, K. D. & Robinson, S.J. (2011). Predicting Intercultural Sensitivity Using Demographic Variables Among College of Agriculture Undergraduate Students. US-China Education Review A 8, 710-719.
• Grossman, D. L., & Yuen, C. Y. M. (2006). Beyond the rhetoric: A study of the intercultural sensitivity of Hong Kong secondary school teachers. Pacific-Asian Education, 18(1), 70-87.
• Gündoğdu, R. (2010). 9.Sınıf Öğrencilerinin Çatışma Çözme, Öfke ve Saldırganlık Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19,3, 257-276.
• Hisli-Şahin, N., Basım, H.N., Çetin, F. (2009). Kişilerarası Çatışma Çözme Yaklaşımlarında Kendilik Algısı ve Kontrol Odağı. Türk Psikiyatri Dergisi, 20, 2, 153-163.
• İnandı, Y., Tunç, B., Gündüz, B. (2013). Okul Yöneticilerinin Özyeterlik Algıları ile Çatışmayı Çözme Stratejileri Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 19, 2, 275-294.
• Johnson, D.W. (2003). Reaching Out: Interpersonal Effectiveness and Self Actualization, 8th Edition, Boston: Pearson.
• Karadağ, E., Tosun, Ü. (2014). Çatışma Eylem Stilleri Ölçeği (ÇESÖ): Türkçe’ye Uyarlanması Dil Geçerliği ve Ön Psikometrik İncelemesi. Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 34-1, 45-69.
• Karip, E. (2010). Çatışma Yönetimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Konak, M., Erdem, M. (2015). Öğretmenlerin Görüşlerine Göre İlkokul Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışları ile Çatışma Yönetme Stratejileri Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 21,1, 69-91. M. https://www.questia.com/read/14788166/conflict-resolution-and-ethnicity. Resolution and Ethnicity. Westport, CT: Praeger, URL:
• Rahim, M.A. (2002). Toward Atheory of Managing Organizational Conflict. The International Journal of Conflict Management, 13, 3, 206-235.
• Savran, M. (2009). Ankara Merkez Resmi ve Özel Ortaöğretim Okullarında Çalışmakta Olan Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Örgüt İçindeki Çatışma Yönetim Stratejilerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Schrumpf, F. Crawford, D. K. ve Bodine, R. J. (2007). Okulda Çatışma Çözme ve Akran Arabuluculuk. (Çev: F. Gül. Akbalık, B. Dilek Karaduman). Ankara: İmge Kitabevi.
• Spinthourakis, J.A., Karatzia-Stavlioti, E. & Roussakis, Y. (2009). Pre-service Teacher İntercultural Sensitivity Assessment As A Basis For Addressing Multiculturalism. Intercultural Education, 20: 3, 267 — 276, DOI: 10.1080/14675980903138624.
• Straffon, D.A. (2003). Assessing the İntercultural Sensitivity of High School Students Attending An İnternational School. İnternational Journal of Intercultural Relations, 27(4), 487-501, DOI: 10.1016/S0147-1767(03)00035-X.
• Şahan, İ. (2006). “Okul Müdürlerinin Çatışma Yönetim Stilleri ve Bunun Öğretmen Stres Düzeylerine Etkisi.” Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Şahin, A., Örselli, E. (2010). Devlet Hastanelerinde Örgütsel Çatışma Nedenleri: Bir Anket Uygulaması. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 19, 43-62.
• Topaloğlu, C. ve Avcı, U. (2008). Çatışma, Nedenleri ve Yönetimi: Otel İşletmelerinde Yönetici Bakış Açısıyla Bir İnceleme, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 13(2),ss. 75-92.
• Türnüklü, A., Şahin, İ. (2004). 13-14 Yaş Grubu Öğrencilerin Çatışma-Çözme Stratejilerinin İncelenmesi. Türk Psikoloji Yazıları, 7, 13, 45-61.
• Türnüklü, A. (2007). Liselerde Öğrenci Çatışmaları, Nedenleri, Çözüm Stratejileri ve Taktikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 49, 129-166.
• Üstün, E. (2011). Öğretmen Adaylarının Kültürlerarası Duyarlılık Ve Etnikmerkezcilik Düzeylerin Etkileyen Etmenler. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Westrick, J. M. & Yuen, C.Y.M. (2007) The intercultural sensitivity of secondary teachers in Hong Kong: a comparative study with implications for professional development, Intercultural Education, 18:2, 129- 145, DOI: 10.1080/14675980701327247.
• Yavuzer, Y., Karataş, Z. ve Gündoğdu, R. (2013). Ergenlerin Çatışma Çözme Davranışlarının İncelenmesi: Nicel ve Nitel Bir Çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 428-440.
• Yıldızoğlu, H., Burgaz, B. (2014). Okul Yöneticilerinin Beş Faktör Kişilik Özellikleriyle Çatışma Yönetimi Stili Arasındaki İlişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29,2, 295-310.
• Yılmaz, F. & Göçen, S. (2013). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Kültürlerarası Duyarlılık Hakkındaki Görüşlerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (15), 374-392.
• Yuen, C. Y. M., Grossman, D.L. (2009). The İntercultural Sensitivity of Student Teachers İn Three Cities. Compare: A Journal Of Comparative and İnternational Education, 39(3), 349-365, DOI: 10.1080/03057920802281571.
• Yu, T., Chen, G.M. (2008). Intercultural Sensitivity and Conflict Management Styles in Cross-Cultural Organizational Situations. Intercultural Communication Studies, 17, 2, 149-161.