ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN KARİYER ALGILARINA METAFORİK BAKIŞ: TÜRK, AZERİ, TÜRKMEN, KAZAK VE KIRGIZ ÖĞRENCİLER ÖRNEĞİ

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 4, 113 - 133, 01.10.2016

Yasemin Özdemir Mustafa Aras Samet Özdemir

Öz

Bu çalışmada Sakarya Üniversitesi’nde eğitim görmekte olan Türk ve yabancı uyruklu (misafir) öğrenciler örnekleminde, kariyer olgusuna ilişkin algılar, metaforlara dayalı olarak analiz edilmiştir. Lisans düzeyinde okuyan öğrencilere, literatürde yer alan ve daha önce yapılmış pilot çalışmadan hareketle oluşturulan soru seti uygulanmıştır. 339 Türk ve 150 misafir öğrencinin verdiği cevaplar içerik analizi kullanılarak değerlendirilmiştir. Bu bağlamda öğrencilerin kariyer algılamalarının anlaşılması ve anlamlandırılmasında metaforik çözümleme yönteminden yararlanılmıştır. Çalışma sonunda kariyer metaforları arasında en sıklıkla üzerinde durulan metaforlar; Türk öğrencilerde ve misafir öğrencilerde benzer bir şekilde basamak ve merdiven olarak ortaya çıkmıştır. Ancak kullanılan diğer metaforlar ve bu metaforların ifade edilme sıklığı, bu metaforların neden kullanıldığına ilişkin gerekçeler, Türk ve misafir öğrencilerde farklılaşmaktadır. Bu farklılıkta kültür, deneyim ve bu alana ilişkin bir ders almış olmanın etkili olabileceğini söylemek mümkündür. Çalışmanın, ilgili ülkelerde öğrencilerin geleceklerinin planlanmasında kullanılabilecek farklı kariyer geliştirme ve eğitim stratejilerini oluşturmada faydalı olacağı düşünülmektedir

Anahtar Kelimeler

Kariyer Geliştirme, Metafor, Metafor çözümlemesi, Kariyer metaforları

A METAPHORICAL ANALYSIS OF THE UNIVERSITY STUDENTS’ CAREER PERCEPTIONS: A SAMPLE OF TURKISH, AZERBAIJANI, TURKMEN, KAZAKH AND KYRGYZ STUDENTS

Öz

In this study, the perceptions about career facts were analysed based on metaphors, within the sample of Turkish and foreign (guest) students at Sakarya University in Turkey. The question sets, created through an earlier literature review and previously conducted pilot studies and then the questionnaire was applied to the undergraduate students. The responses from 339 Turkish and 150 guest students were evaluated by using content analysis. In this context, the metaphorical analysis methods were used to understand students’ career recognition and meaning in cognitive processes. According to the findings, it is seen that the most frequently mentioned career metaphors are “step” and “stairs” metaphors are quite similar for both Turkish and guest students. However, different metaphors were also mentioned with different frequencies, as well as the explanations of those metaphors differed for the Turkish and guest students. In these differences, culture, experience and a course taken related to HRM can be said to be effective. It is thought that this study will be useful to create different career development and education strategies in planning students’ future in respective countries

Anahtar Kelimeler

Career Development, Metaphor, Metaphorical analysis, Career Metaphors, Perception

Kaynakça

• Aytaç, S. (2005). Çalışma Yaşamında Kariyer: Yönetimi, Planlaması, Gelişimi ve Sorunları, 2. Baskı, Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Barutçugil, İ. (2004). Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi, Kariyer Yayıncılık, İstanbul.
• Bayraktaroğlu, S. (2015). İnsan Kaynakları Yönetimi, Sakarya Kitabevi, Sakarya.
• Bayraktaroğlu, S., Özen Kutanis, R. ve Tunç, T. (2011). İnsan Kaynakları Yönetimi Bilişsel Düzeyde Nasıl Algılanıyor? Metafora Dayalı bir Değerlendirme. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1), 7-29.
• Bowdle, B. F. and Gentner, D. (2005). The Career of Metaphor. Psychological Review. 112(1), 193-216.
• Coşkun, R., Altunışık, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri- SPSS Uygulamalı, Sakarya: Sakarya Kitapevi.
• Crowley-Henry, M. (2012). Re-conceptualizing the Career Development of Self Initiated Expatriates: Rivers not Ladders. Journal of Management Development, 31(2), 130-141.
• Çakmak Otluoğlu, K. Ö. (2014). Kariyer Olgusunun Kavramsallaştırmanda Kullanılan Metaforlar. Ege Akademik Bakış, 14(2), 221-230.
• Çiçek, H. (2003). Kadîm Üç Felsefe Problemi Bağlamında Mevlâna’nın Mesnevî'sinde Metaforik Anlatım, AÜİFD, 44 (1), 293-311.
• Doğan, Ö. (2004). Metaforlar Aracılığıyla Yöneticilerin Kariyer Eğilimlerinin Belirlenmesine Yönelik Nitel Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gibson, C. P. (2001). Metaphors and Meaning: An Intercultural Analysis of The Concept of Teamwork. Administrative Science Quarterly, 46(2), 274-303.
• Girmen, P. (2007). İlköğretim Öğrencilerinin Konuşma ve Yazma Sürecinde Metaforlardan Yararlanma Durumu, Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Greenhaus, J. H. and Gerard A. C. (2006). Encyclopedia of Career Development. Vol 2, Sage Publications, USA.
• Greenhaus, J.H. (1987). Career Management. Dryden Press, New York.
• Gutteridge, T. G. (1986). Organizational Career Development Systems: The State of The Practice. in HALL, D. Tim; Career Developement in Organizations, Jossey- Boss Publishers, San Fransisco.
• Hall, D. T. (1994). Career Development. The International Library of Management, Dortmounth Publishing Comp.
• Inkson, K. (2004). Images of Career: Nine Key Metaphors. Journal of Vocational Behavior 65 (1), 96-111.
• Inkson, K. (2006). Metaphors for Careers, içinde Encylopedia of Career Development, edit. Greenhaus, J. H. ve Callanan, G. A., Vol. 2, Sage Publications, ABD, pp. 494-497.
• Inkson, K. (2006). Protean and Boundaryless Careers As Metaphors. Journal of Vocational Behavior, 69(1), 48- 63.
• Inkson, K. (2008). Are humans resources?. Career Development International, 13(3), 270 – 279.
• Inkson, K. (2009). Metaphor: A New Way of Thinking about Careers. Retrieved on May 13, 2009, from the National http://associationdatabase.com/aws/NCDA/pt/sd/news_article/5132/_self/layout_details/false Development Association Web Site:
• Inkson, K. ve Norman E. A. (2002). Career Metaphors and Their Application in Theory and Counseling Practice. Journal of Employment Counseling, 39(3), 98-108.
• Karaırmak, Ö. ve Güloğlu, B. (2012). Metafor: Danışan ve Psikolojik Danışman Arasındaki Köprü.
• Küçükturan, A. G. (2003). Okul öncesi Fen öğretiminde bir teknik: analoji. Milli Eğitim Dergisi, 157, 16-21.
• Lakoff, G. (1998). The Contemporary Theory of Metaphor. Metaphor and Thought, Ortony et al (eds.) Cambridge University Press.
• Lakoff, G. and Johnson, M. (1980). Metaphors we live by. Chicago: University of ChicagoPress.
• Law, B. (2008).“Changing Metaphors for Careers-Work”, The Career-learning Network, http://www.hihohiho.com/magazine/features/cafmetaphor.pdf (e.t. 28.02.2016).
• Lawley, J. ve Tompkins, P. (2000). “Learnıng Metaphors” http://www.cleanlanguage.co.uk/LearningMetaphors.html (e.t. 28.02.2016).
• Morgan, G. (1980). Paradigms, Metaphors, and Puzzle Solving in Organization Theory. Administrative Science Quarterly, 605-622.
• Morgan, G. (1998). Yönetim ve Örgüt Teorilerinde Metafor (Çev. G. Bulut), İstanbul: MESS Yayınları.
• Ortony, A. (1975). Why Metaphors Are Necessary and Not Just Nice. Educational Theory, 25(1), 45-53.
• Ögke, A. (2005). Metaforik Anlatım. Van: Ahenk Yayınları.
• Öztürk, Ç. (2007). Sosyal bilgiler, sınıf ve fen bilgisi öğretmen adaylarının ‘coğrafya’ kavramına yönelik metafor durumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 55-69
• Pryor, R. and Bright, J. (2009). Game as a Career Metaphor: a Chaos Theory Career Counselling Application. British Journal of Guidance & Counselling, 37(1), 39-50.
• Saban, A. (2004). Giriş Düzeyindeki Sınıf Öğretmeni Adaylarının “öğretmen” Kavramına ilişkin İleri Sürdükleri Metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
• Salman, Y. (2003). Dilin Düşevreni: Eğretileme. Kitap-lık, 65(Ekim): 53 -54. İstanbul: YKY Yayını.
• Smith, P., Peter C. and Crittenden, N. (2012). A maze of metaphors around glass ceilings. Gender in Management: An International Journal, 27(7): 436 – 448.
• Teo, T., Linley L. and Nowak, M. (2013). Sustaining Successful Leadership Careers: Top Management Women in the Resources Sector of Western Australia, Proceedings of 4th Asia-Pacific Business Research Conference, 30 September-1 October, Singapore.
• Woodd, M. (2000). The Move Towards a Different Career Pattern: Are Women Better Prepared than Men for a Modern Career?. Career Development International, 5(2), 99-105.
• www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.56dedf1c705be3.92678108 (Erişim Tarihi: 08.03.2016)
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.