THE FACILITY OF NEW QUESTS IN TURKISH SOCIOLOGY OR EROL GUNGOR’S SOCIOLOGY AS A WAY OUT

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 1, 165 - 188, 01.01.2017

İslam Can

Öz

Turkish Sociology, has a history of century, has not feel existence sufficiently despite being one of the first established sociology chairs in the world. Science of sociology that we met in the last period of the Ottoman Empire and ıt’s expected that removal from the crisis in the state, has been installed on an important mission in the founding of the republic. Especially sociological ideas of Ziya Gokalp that Mustafa Kemal expressed as father of idea, created sociological basis of Republic. Sociology in Turkey, despite seeing so much of a key function could’nt create a unique understanding of sociology and tradition that should not find adequate answers to the problems of our society as well as due to articulation effort to the Western sociology by imitation and transfer. This situation is caused that has led to the start of the debate at sociology that Turkish sociology should seek new ways. In this study will be discussed that sociological approach of Erol Gungor who is from Ziya Gokalp tradition and died at a young age and functioning as a method of this approach that both problems of sociology and our society to overcome, in this context it will also be investigated the possibility of new ways of Turkish sociology

Anahtar Kelimeler

Erol Gungor, Turkish Sociology, New Approaches in Turkish Sociology

Türk Sosyolojisinde Yeni Arayışların İmkânı ya da Bir Çıkış Yolu Olarak Erol Güngör Sosyolojisi

Öz

Yüzyıllık tarihe sahip Türk sosyolojisi, dünyada kurulan ilk sosyoloji kürsülerinden biri olmasına rağmen yeterli düzeyde ses getirememiştir. Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde tanıştığımız ve devletin içinde bulunduğu buhrandan kurtulmasına aracılık etmesi beklenen sosyoloji bilimi, yeni devletin kuruluşunda da önemli bir misyon yüklenmiştir. Özellikle Ziya Gökalp’in sosyolojik düşünceleri, Cumhuriyet’in sosyolojik temellerini oluşturmuştur. Türkiye’de Sosyoloji, bu denli önemli bir işlev görmesine rağmen, gerek toplumumuzun sorunlarına yeterli düzeyde cevap bulamamış olması gerekse de taklit ve aktarma yoluyla Batı sosyolojisine eklemlenme çabasından dolayı, özgün bir sosyoloji anlayışı ve geleneğini oluşturamamıştır. Bu durum ise sosyoloji çevrelerinde Türk sosyolojisinin kendine yeni çıkış yolları araması gerektiğine yönelik tartışmaların başlamasına neden olmuştur. Bu çalışmada Ziya Gökalp geleneğinden gelen ve genç yaşta kaybettiğimiz Erol Güngör’ün sosyolojik yaklaşımı ve bu yaklaşımın hem sosyolojimizin hem de toplumumuzun sorunlarını aşmada bir yöntem olarak kullanılabilirliği üzerinde durulacak, bu bağlamda Türk sosyolojisinin yeni çıkış yollarının imkanları da araştırılacaktır

Anahtar Kelimeler

Erol Güngör, Türk Sosyolojisi, Türk Sosyolojisinde Yeni Arayışlar

Kaynakça

• Akgül, M. (2002). Türkiye'de Din Ve Değişim: Bir Erol Güngör Çözümlemesi. İstanbul: Ötüken Yay.
• Aktay, Y. (2010). Türk Sosyoloji Tarihine Eleştirel Bir Katkı, İstanbul: Küre Yay.
• Alkan, A. T. (2006). “Halefi Olmayan Bir İlim Adamı: Erol Güngör”. Doğu Batı/Türk Düşünce Serüveni: Âraftakiler Sayısı 11: 166–174.
• Alptekin, M. Y. (2008). “Erol Güngör”. Türkiye'de Sosyoloji (İsimler-Eserler) II. Der. M. Ç. Özdemir. Ankara: Phoenix Yay.
• Alver, K. (2013). “Erol Güngör’ün Sosyolojik İzdüşümü”. TYB Akademi 9: 95-104.
• Alver, K. (2014). “Türk Sosyolojisi: Tarzlar, İçerikler, Sınırlar”. Sosyoloji Divanı (Asırlık Sosyoloji Özel Sayısı) 4: 25-38.
• Arslan, H. (2007). Epistemik Cemaat: Bir Bilim Sosyolojisi Denemesi. İstanbul: Paradigma Yay.
• Aydın, M. (1998). “Türkiye’de Din Sosyolojisi Çalışmaları: Tarihsel Gelişim Ve Bazı Yönelimler. Din Sosyolojisi. Der. Y. Aktay & E. Köktaş, Ankara: Vadi Yay.
• Aydın, M. (2013). “Erol Güngör”. Sosyoloji Divanı 1: 149-152.
• Bolay, S. H. (2007). “Erol Güngör”. Tabula Rasa Felsefe Ve Teoloji Dergisi 19: 17–35.
• Can, İ. (2016). “Erol Güngör’ün İslam’a Dair Sosyolojik Mülahazaları”, S.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi. 36: 20-30.
• Coşkun, İ. (1991). “Sosyoloji Bölümünün Tarihine Dair”. 75. Yılında Türkiye'de Sosyoloji. Ed. İ. Coşkun. Ankara: Bağlam Yayınları. 13-23.
• Çiftçi, A. (1989). Erol Güngör Hakkında Bir Monografi Denemesi, Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi
• Erkal, M. (1982). “Sosyal Değişme ve Sosyal Gelişmeye Çağdaş Bir Yaklaşım”. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi 31: 297-328.
• Güngör, E. (1992). Kültür Değişmesi Ve Milliyetçilik. İstanbul: Ötüken Yay.
• Güngör, E. (1993). Sosyal Meseleler Ve Aydınlar. İstanbul: Ötüken Yay.
• Güngör, E. (1998a). Ahlak Psikolojisi Ve Sosyal Ahlak. İstanbul: Ötüken Yay.
• Güngör, E. (1998b). İslam Tasavvufunun Meseleleri. İstanbul: Ötüken Yay.
• Güngör, E. (1998c). Değerler Psikolojisi Üzerinde Araştırmalar: Ahlak Psikolojisi, Ahlaki Değerler Ve Ahlaki Gelişme (Profesörlük Tezi). İstanbul: Ötüken Yay.
• Güngör, E. (1999). Dünden Bugünden Tarih, Kültür Ve Milliyetçilik. İstanbul: Ötüken Yay.
• Güngör, E. (2005a). İslam’ın Bugünkü Meseleleri. İstanbul: Ötüken Yay.
• Güngör, E. (2005b). Türkiye’de Misyoner Faaliyetleri. İstanbul: Ötüken Yay.
• Güngör, E. (2006). Türk Kültürü Ve Milliyetçilik. İstanbul: Ötüken Yay.
• Güngör, H. (1998). “Erol Güngör’ün Hayatı, İlmi Ve Fikri Şahsiyeti”. Prof. Dr. Erol Güngör’ün Anısına Armağan (Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü). Haz. A. Sevgi. Konya: S. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yay. Gürlek, D. (2011). Camideki Rektör: Erol yazilar/koseyazisi35727camideki_rektor_erol_gungor_dursun_gurlek.html. erş.tar. 08. 02. 2016. Güngör.
• http://www.haberiniz.com.tr/
• Kaçmazoğlu, H. B. (1991). “Türk Sosyolojisinin Bugünkü Durumu Üzerine”. 75. Yılında Türkiye'de Sosyoloji. Ed. İ. Coşkun. Ankara: Bağlam Yayınları. 145-150.
• Kanat, K. B. (2009). “Erol Güngör”. Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce (Dönemler ve Zihniyetler). C. 9. Ed. Ö. Laçiner, İstanbul: İletişim Yay. 460-467.
• Kayalı, K. (2005). Düşüncenin Coğrafyası 1 (Toplumdan Soyutlanmış Düşünce ve Direnç Potansiyeli). Ankara: Deniz Kitabevi.
• Kılıç, R. (1998). “Erol Güngör’ün Ahlak Anlayışı”. Milli Kültürler Ve Küreselleşme Kongresi Bildiri Kitabı (Erol Güngör’ün Hatırasına). Haz. B. Yediyıldız & Diğer. Konya: Türk Yurdu Yay.
• Koyuncu, A. (2014). “Türkiye’de Sosyoloji Ekolleri”. Sosyoloji Divanı (Asırlık Sosyoloji Özel Sayısı) 4: 65-96.
• Mills, C. W. (2007). Toplumbilimsel Düşün. 2. Baskı. Çev. Ü. Oskay. İstanbul: Der Yay.
• Orçan, M. (2014). “21. Yüzyılda Türkiye'de Sosyolojinin Geleceği”. Sosyoloji Divanı (Asırlık Sosyoloji Özel Sayısı) 4: 53-64.
• Sezer, B. (1991). “Türk Sosyolojisinin Önündeki Sorunlar”. 75. Yılında Türkiye'de Sosyoloji. Ed. İ. Coşkun. Ankara: Bağlam Yayınları. 7-12.
• Sezer, B. (2011). Sosyolojinin Ana Başlıkları. İstanbul: Kitabevi Yayınları
• Sayın, Ö. (2007). “Türkiye Cumhuriyeti’nin Sosyolojik Temelleri”. Ege Ü. Edebiyat Fak. Sosyoloji Dergisi (Ülgen Oskay’a Armağan Özel Sayısı) 17: 57–71.
• Sözen, E. (2006). “Erol Güngör”. Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce (Muhafazakarlık). C. 5. Ed. T. Bora & M. Gültekingil, 3. Baskı, İstanbul: İletişim Yay. 204-211.
• Tuna, K. (1991). “Türk Sosyolojisinin Batı Sosyolojisi İle İlişkisi ve Sonuçları”. 75. Yılında Türkiye'de Sosyoloji. Ed. İ. Coşkun. Ankara: Bağlam Yayınları. 29-38.
• Tuna, K. (2002). Yeniden Sosyoloji. İstanbul: Karakutu Yayınları.
• Tuna, K. (2014). “Türkiye'de Sosyolojinin 100 Yılı Üzerine”. Sosyoloji Divanı (Asırlık Sosyoloji Özel Sayısı) 4: 9-13.
• Turhan, M. (1969). Kültür Değişmeleri: Sosyal Psikoloji Bakımından Bir Tetkik. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi
• Türköne, M. G. (1986). Erol Güngör’de Kültür Ve Kültür Değişmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Unan, F., Özden, M. (1998). “Erol Güngör Ve Bir Medeniyet Amili Olarak Din”. Milli Kültürler Ve Küreselleşme Kongresi Bildiri Kitabı (Erol Güngör’ün Hatırasına). Haz. B. Yediyıldız & Diğer. Konya: Türk Yurdu Yay.
• Yakıt, İ. (1998). “Tam Bir Ay Sonra”, Prof. Dr. Erol Güngör’ün Anısına Armağan (Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü). Haz. A. Sevgi. Konya: S. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yay.
• Yediyıldız, B. (1998). “Erol Güngör’ün Toplum Anlayışı”. Milli Kültürler Ve Küreselleşme Kongresi Bildiri Kitabı (Erol Güngör’ün Hatırasına). Haz. B. Yediyıldız & Diğer. Konya: Türk Yurdu Yay.
• Yelken, R. (2014). “Kurtarıcı ve Kurucu Bir Bilim Olarak Sosyoloji”. Sosyoloji Divanı (Asırlık Sosyoloji Özel Sayısı) 4: 39-51.
• Yılmaz, E. (2010). “Basic Concepts With Erol Gungor: Nationalism, Culture-Civilization, Cultural Shift And Intellectual”. Journal Of Public Administration And Policy Research 2 (1): 1–6.
• Yılmaz, M. (2005). “Erol Güngör”. İslamcılık: Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce. Ed. Y. Aktay. C. 6. İstanbul: