A CASE FROM ULUS-ANKARA IN THE CONTEXT OF TRADITIONAL TURKISH ARCHITECTURE OF HOUSE

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 3, 353 - 375, 01.07.2017

Abdullah Karacag

Öz

Throughout this paper, the officially registered case of civil architecture has been examined in a scientific approach, which is located between Çamlıca and Gaziantep streets at Ulus of Ankara. Being constructed on a sloping land, the building is composed of an approximate square mass. There exists a basement at the three-floor house due to the slope of the land. This slope allows one enter into the other floors from the outside except for the uppermost one. It has been concluded that it was erected in 1926 according to the inscription in Ottoman language placed over the window of ground floor on the north-eastern facade of the building. The building, constructed in the very years of Republic Age, bears the characteristics of conventional architecture of house when taken construction materials and techniques, layout and architectural features into consideration. The layout of the edifice reveals a great similarity to the plan type defined as houses with inner sofa among the layout types of Turkish house. The house has been constructed with rubble stone, mud brick, brick and wood. Some decorative elements can be observed at the building which generally presents a plain arrangement

Anahtar Kelimeler

Ankara, Ulus, Civil Architecture, House

Geleneksel Türk Konut Mimarisine Ankara-Ulus’tan Bir Örnek

Öz

Bu çalışmada Ankara’nın, Ulus İlçesi’nde Çamlıca Sokak ile Gaziantep Sokak arasında yer alan tescilli sivil mimarlık örneği incelenmiştir. Eğimli bir araziye kurulmuş olan yapı, yaklaşık olarak kare bir kütleden oluşmaktadır. Esas itibariyle üç katlı olan yapıda arazinin eğiminden dolayı küçük bir bodrum katı da mevcuttur. Arazinin eğimi çatı katı hariç diğer katlara dışarıdan girişe imkân vermiştir. Yapının kuzeydoğu cephesindeki zemin katpenceresi üzerinde bulunan Osmanlıca kitabeden 1926 yılında inşa edildiği anlaşılmaktadır. Cumhuriyetin ilk yıllarında yapılan binanın; inşa malzemesi, tekniği, planlaması ve mimari özellikleri dikkate alındığında geleneksel konut mimarisinin özelliklerini taşıdığı görülmektedir. Yapının plan düzenlemesi Türk evi plan tiplerinden iç sofalı evler olarak tanımlanan plan tipine benzerlik göstermektedir.Yapının inşasında moloz taş, kerpiç, tuğla ve ahşap kullanılmıştır. Genel olarak sade bir düzenlemeye sahip olan yapıda yer yer süsleme unsurları görülmektedir

Anahtar Kelimeler

Ankara, Ulus, Sivil Mimarlık, Konut

Kaynakça

• AKIN, Günkut, (1996) “Tarihten Günümüze Anadolu’da Konut ve Yerleşim” Habitat-II, İstanbul, s.248-256.
• AKIN, Nur, (1997) “Ev”, İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları C.11, İstanbul, s.502-512.
• AKOK, Mahmut- GÖKOĞLU, A., (1946) Eski Ankara Evleri-I, Ankara.
• AKOK, Mahmut, (1951) , Ankara’nın Eski Evleri, Ankara.
• AKOK, Mahmut, (1951) , Çorum’un Eski Evleri, Ankara.
• AKPINAR, Ayşen, (1984) “GöynükEvleri”, İlgi, s.39, İstanbul, s.7-8.
• AREL, Ayda, (1 975) Onsekizinci Yüzyıl Osmanlı Mimarisinde Batılılaşma Süreci, İstanbul.
• AREL, Ayda, (1982) , Osmanlı Konut Geleneğinde Tarihsel Sorunlar, İzmir.
• ARSEVEN, C. Esat, (1983) , “Ev”, Sanat Ansiklopedisi, C.I, İstanbul, s.546-575.
• BEKTAŞ, Cengiz, (1996) , Türk Evi, İstanbul.
• BERK, Celile, (1951) , Konya Evleri, İstanbul.
• CANSEVER, Turgut, (2002) , “Türk Evinin Mimarisi”, Türkler Ansiklopedisi, C.12, Ankara, s.200-203.
• ÇAL, Halit, (1998) , Tokat Evleri, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara.
• ÇOBANCAOĞLU, T., (1988) , Türkiye’de Ahşap Ev’in Bölgelere Göre Yapısal Olarak İncelenmesi ve Restorasyonlarında Yöntem Önerileri, Mimar Sinan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Doktora Tezi) , İstanbul.
• ELDEM, S. Hakkı, (1954) , Türk Evi Plan Tipleri, İstanbul.
• ERPİ, Feyyaz, (1991) , “Sosyo-Kültürel Yapının Yerel Konut Mimarisindeki Yansıması Üzerine Kıyaslamalı Üç Örnek: Türk, Rumve Levanten Konut Mimarileri”, Türk Halk Mimarisi Sempozyumu, Ankara, s.73-84.
• ESER, Lami, (1955) , Kütahya Evleri, İstanbul.
• GÖYÜNÇ, Nejat, (2000) , “Osmanlı Belgelerinde Konut Terminolojisi”, Habitat-II, İstanbul, s.264-267.
• GÜNAY, Reha, (1989) , Geleneksel Safranbolu Evleri ve Oluşumu, Ankara.
• KARPUZ, Haşim, (2000) , “Osmanlı’da Konut Mimarisi Konya Örneği”, Tarihi, Kültürü ve Sanatıyla III.Eyüpsultan Sempozyumu Tebliğler, İstanbul, s.392-394.
• KARPUZ, Haşim, (1989) , Şebinkarahisar, Ankara.
• KARPUZ, Haşim, (1993) , Türk İslam Mesken Mimarisinde Erzurum Evleri, Ankara.
• KÖMÜRCÜOĞLU, Eyüp, (1950) , Ankara Evleri, İstanbul.
• KUBAN, Doğan, (1982) , “Türk Ev Geleneği Üzerine Gözlemler”, Türk ve İslam Sanatları Üzerine Denemeler, İstanbul, s.192-211.
• KUBAN, Doğan, (1994) , 100 Soruda Türkiye Sanatı Tarihi, İstanbul.
• KÜÇÜKERMAN, Önder-GÜNER, Şemsi, (1995) , Anadolu Mirasında Türk Evleri, İstanbul.
• KÜÇÜKERMAN, Önder, (1996) , Kendi Mekânının Arayışı İçinde Türk Evi, İstanbul.
• ÖDEKAN, Ayla, (1992) , “Kent İçi Çeşme Tasarımında Tipolojik Çözümler”, Semavi Eyice’ye Armağan, İstanbul Yazıları, İstanbul, s.281-297.
• ÖZKÖSE, Aysun, (2001) , Ahşap Kültürü Anadolu’nun Ahşap Evleri, Ankara.
• SAYAN, Yüksel, (1997) , Uşak Evleri, Ankara.
• TUNCER, O. Cezmi, (1999) , Diyarbakır Evleri, Ankara.