ARE SURVEYS ON TRUST TRUSTWORTHY? A CRITICAL APPROACH TO THE METHOD OF SOCIAL TRUST SURVEYS

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 2, 481 - 497, 01.04.2018

İslam Can

Öz

The sense of trust is an important reserve on the basis of social relations. Trust can become a decisive force regulating social relations when in our everyday life, on the great turns of our lives, in difficult times and in many ordinary and extraordinary situations. Trust, outside the interest of some philosophers or thinkers, has been a topic of interest to some disciplines such as sociology, psychology, political science and economics since about half a century ago. In addition, trust has become an important topic of social science in Europe and America and ıt has emerged a wide range of literature on trust. It has increased interest in trust that some of the international research companies have conducted surveys on trust in most countries too. However, the results of the trust surveys conducted are not "reliable" according to some social scientists. This judgment, which also constitutes the claim of this study, draws attention to the need to rethink the methodological aspects of trust surveys. Therefore, in this study, the issue of trust will first be discussed in the context of social relations, and the issue of making trust a matter of social sciences will be discussed. It will be criticized methodology of trust surveys in the context of trust question, cultural separation of societies, homogeneous/heterogeneous society differentiation and trust types after a panoramic framework of trust is presented

Anahtar Kelimeler

Trust, Social Trust, Specific Trust, Trust Surveys

Güven Araştırmaları Güvenilir mi? Sosyal Güven Araştırmalarının Yöntemine İlişkin Eleştirel Bir Yaklaşım

Öz

Güven duygusu, toplumsal ilişkilerin temelinde bulunan önemli bir rezervdir. Gündelik yaşamımızda, hayatımızın büyük dönemeçlerinde, zor zamanlarda ve daha birçok olağan ve olağanüstü durumlarda güven, sosyal ilişkileri düzenleyen temel belirleyici bir güç haline gelebilmektedir. Güven konusu, bazı felsefecilerin veya düşünürlerin kısmen ilgilenmesinin dışında, yaklaşık yarım asırdan bu yana sosyoloji, psikoloji, siyaset bilimi ve ekonomi gibi bazı disiplinlerin ilgisine mazhar olmuştur. Ayrıca güven konusu Avrupa ve Amerika’da sosyal bilimlerin önemli bir konusu haline gelmiş ve güven ile ilgili geniş bir literatür oluşmuştur. Güvene duyulan ilgi, bazı uluslararası araştırma şirketlerinin çoğu ülkede yaptığı güven araştırmaları vesilesiyle de artış göstermiştir. Ancak yapılan güven araştırmalarının sonuçları, bazı sosyal bilimcilere göre “güvenilir” bulunmamaktadır. Bu çalışmanın iddiasını da oluşturan bu yargı, güven araştırmalarının metodolojik açından yeniden ele alınması gerekliliğine dikkat çekmektedir. Dolayısıyla bu çalışmada, güven konusu öncelikle toplumsal ilişkiler bağlamında ele alınacak ve güvenin sosyal bilimlerin konusu haline getirilmesi tartışılacaktır. Güven konusuna ilişkin panoramik bir çerçeve sunulduktan sonra güven araştırmasının metodolojisine yönelik güven sorusu, toplumların kültürel ayrışması, homojen/heterojen toplum farklılaşması ve güven çeşitleri bağlamında eleştiriler getirilecektir

Anahtar Kelimeler

Güven, Sosyal Güven, Spesifik Güven, Güven Araştırmaları

Kaynakça

• Akarçay, P. (2016). “Türkiye ve İsveç’te Siyasal Kültürün Siyasal Katılıma Etkisi”. Akademik Bakış Dergisi. Sayı. 57. ss. 391-403.
• Akgün, B., Tanıyıcı, Ş. (2008). Amerikan Başkanlığı: Cumhuriyetten İmparatorluğa. Ankara: Orion Kitabevi
• Aktay, Y. (2011). Karizma Zamanları: 28 Şubat’tan 27 Nisan’a AK Parti ve Türk Siyasetine Karizma Sosyolojisi Açısından Bir Yaklaşım. İstanbul: Timaş Yayınları
• Alver, K. (2010). Siteril Hayatlar: Kentte Mekansal Ayrışma ve Güvenlikli Siteler. 2. Baskı. Ankara: Hece Yayınları
• Aydemir, M.A. (2011). Sosyal Sermaye: Topluluk Duygusu ve Sosyal Sermaye Araştırması. Konya: Çizgi Kitabevi
• Aydın, M. (2011). Güncel Kültürde Temel Kavramlar. İstanbul: Açılım Kitap
• Bahry, D. vd. (2005). “Ethnicity and Trust: Evidence from Russia”. The American Political Science Review 99/4: 521-532.
• Balkanlıoğlu, M. A., Irmak, F. (2014). “Bir Sosyal Sermaye Türü Olarak Türkiye'deki Alevi Sosyal Örgütleri ve Faaliyetlerinin İncelenmesi”. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi 70: 139-159.
• Becker, L. C. (1996). “Trust as Noncognitive Security About Motives”, Ethics 107/1: 43-61.
• Can, İ. (2015). Türkiye’de Siyasal Güven (Liderler Kurumlar Süreçler). İstanbul: Açılım Kitap
• Cook, K. S. (2001). “Trust in Society: Introduction”. Trust in Society. Ed. K. S. Cook, Russel Sage Foundation Press. XI- XXVIII.
• Çetin, H. (2012). Korku Siyaseti ve Siyaset Korkusu. İstanbul: İletişim Yayınları
• Delhey, J., Newton, K. (2003). “Who Trusts: The Origins of Social Trust in Seven Nations”. European Societies 5: 93-137.
• Demir, Ö., Acar, M. (2002). Sosyal Bilimler Sözlüğü. 3. Baskı. Ankara: Vadi Yayınları
• Demir, Ö. (2013). Din Ekonomisi: İnanç, Zenginlik ve Mutluluk. Ankara: Sentez Yayıncılık
• Doğan, Ş. (2016). “Boşanma Nedenlerine Yönelik Tutumlar: Boşanmayı Artırıcı veya Engelleyici Faktörlere Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. C. 5, sayı. 4, ss. 991-1011.
• Field, J. (2008). Sosyal Sermaye. Çev. B. Bilgen ve B. Şen. 2. Baskı. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
• Fitzgerald, C. J., Wickwire, J. H. (2012). “Religion and Political Affiliation’s Influence on Trust and Reciprocity among Strangers”. Journal of Social, Evolutionary, and Cultural Psychology 6/2: 158-180.
• Fukuyama, F. (2005). Güven: Sosyal Erdemler ve Refahın Yaratılması. Çev. A. Buğdaycı. 3. Baskı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
• Fukuyama, F. (2009). Büyük Çözülme: İnsan Doğası ve Toplumsal Düzenin Yeniden Oluşturulması. Çev. H. Kaya. 2. Baskı. İstanbul: Profil Yayıncılık
• Gambetta, D. (1988). “Can We Trust Trust”. Trust: Making and Breaking Cooperative Relations. Ed. D. Gambetta. Cambridge: Basil Blackwell. 213-237.
• Gambetta, D. (2011). “Güven”. Sosyolojik Düşünce Sözlüğü. Haz. M. Borlandi vd. Çev. B. Arıbaş. İstanbul: