Yaşam Biçimlerinin Televizyon Dizilerinde Yansıtılması: Bizimkiler Örneği

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 3, 2875 - 2897, 16.07.2019

Uğur Baloğlu

https://doi.org/10.33206/mjss.590130

Cited By: 2

Öz

Türkiye‟de toplumsal yaşam biçimleri 1980‟lerden itibaren yıllarda siyasi, ekonomik, demografik etkenlere bağlı olarak değişmektedir. Dünyadaki küreselleşme söylemlerine koşut uygulanan neoliberal politikalar sosyal yaşamı birçok yönden etkilemiş, köy ve kent arasında giderek artan demografik fark ise geleneksel-modern gerilimi içinde toplumsal alanın yeniden düzenlenmesini gerektirmiştir. Bu yeni düzenlemenin başat araçlarından biri medyadır. Medya araçları bireylerin toplumun yeni yaşam biçimlerine adapte olmalarını kolaylaştıran bir mecradır. Çalışmada özel televizyon yayıncılığının ortaya çıktığı 1990 ile 2000 arası Türkiye‟deki toplumsal yaşam biçimleri değişiminin televizyon dizilerinde yansımaları araştırılmış ve Bizimkiler dizisi temel yaşam biçimi göstergeleri bağlamında niteliksel yoruma dayalı göstergebilimsel çözümleme yöntemiyle incelenmiştir. Çalışmaya göre yerli televizyon dramalarının geleneksel ve modern gerilimi içinde yeni yaşam biçimlerinin gelecek tasarısıyla üretildiği gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yaşam Biçimi, Neoliberal Politikalar, Küreselleşme, TV Dizisi, Göstergebilim

How Mode Of Life Is Projected In Tv Series In Turkey: Case Of Bizimkiler

Öz

Mode of social life in Turkey has changed since 1980 due to political, economic and demographic factors. Neoliberal policies which have been implemented parallel to the globalization discourses around the world have affected the life of society in many ways. The demographic difference between the village and city that has significantly increased, necessitated the reorganizing of society with a tension between the traditional and modern. One of the dominant tools of this reorganizing is the media. Media is a mediım that make it easier for individuals to adapt to society‟s new mode of life. In the study, the reflections of social life changes in Turkey on TV shows between 1990s and 2000s examines the period when the private TV broadcasting appeared and the TV series named Bizimkiler was analyzed by semiotic analysis based on qualitative interpretation in the context of basic life style indicators. According to study, it has been observed that new mode of life is produced with the future design in traditional and modern tension of domestic tv series.

Anahtar Kelimeler

Mode of Life, Neoliberal Policies, Globalization, TV Series, Semiology

Kaynakça

• Ahıska, Meltem ve Yenal, Zafer (2006). Aradığınız Kişiye Şu An Ulaşılamıyor: Türkiye’de Hayat Tarzı Temsilleri (1980-2005), İstanbul: Osmanlı Bankası Arşiv ve Araştırma Merkezi
• Akbulutgiller, Betül ve Erkan, Gülsüm (2016). “Türkiye‟de Medya Sistemleri: 1980‟lerden Günümüze Yaşanan Dönüşümler”, Journal of Strategic Research in Social Science, Vol 2, Issue 2, 97-114.
• Andersen, Robin (1995). Consumer Culture and Tv Programming, Colorado: Westview Press.
• Atay, Faruk (2008). Neoliberalizm ve Muhafazakar Demokrasi: 2000’li Yıllarda Türkiye’de Siyasal Değişimin Dinamikleri, Ankara: De Ki Yayın
• Bali, Rıfat N. (2002). Tarz-ı Hayatt’tan Life Style’a: Yeni Seçkinler, Yeni Mekanlar, Yeni Yaşamlar, İstanbul: İletişim Yayınları
• Balkan, Erol ve Öncü, Ahmet (2014). “İslami Orta Sınıfın Yeniden Üretimi”, Neoliberalizm, İslamcı Sermayenin Yükselişi ve Akp. ed. Erol Balkan, Neşecan Balkan, Ahmet Öncü, İstanbul: Yordam Kitap
• Barthes, Roland (1979). Göstergebilim İlkeleri, çev. Berke Vardar, Mehmet Rifat, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları
• Beder, Sharon (2004). “Consumerism – An Historical Perspective”, Pacific Ecologist, Issue 9, Spring 2004, (çevrimiçi) http://www.pacificecologist.org/archive/consumerhistory.html, 11.09.2016.
• Bocock, Robert (2005). Tüketim, çev. İrem Kutluk, Ankara: Dost Kitabevi
• Bourdieu, Pierre (2015). Ayrım: Beğeni Yargısının Toplumsal Eleştirisi, çev. Derya Fırat Şannan, Ayşe Günce Berkkut, Ankara: Heretik Yayınları
• Chaney, David (1999). Yaşam Tarzları. çev. İrem Kutluk, Ankara: Dost Kitabevi
• Chomsky, Noam (2000). Halkın Sırtından Kazanç: Neoliberalizm ve Küresel Düzen, çev. Deniz Hakyemez, Barış Zeren, İstanbul: Om Yayınevi
• Chomsky, Noam ve Herman, Edward S. (2012). Rızanın İmalatı: Kitle Medyasının Ekonomi Politiği, çev. Ender Abadoğlu, İstanbul: Bgst Yayınları
• Curran, James (2005). “Rethinking the media as a public sphere”, Communication and Citizenship. ed. Peter Dahlgren, Colin Sparks, Taylor & Francis e-Library
• Dağtaş, Banu ve Dağtaş, Erdal (2009). Medya, Tüketim Kültürü ve Yaşam Tarzları, Ankara: Ütopya Yayınevi
• Dunn, Robert (1986). “Television, Consumption and the Commodity Form”, Theory, Culture & Society, Vol.3, Issue 1, 49-64.
• Faulkner, Neil (2014). Marksist Dünya Tarihi: Neandertallerden Neoliberallere, çev. Tuncel Öncel, İstanbul: Yordam Kitap
• Giddens, Anthony (2012). Modernliğin Sonuçları, İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Giddens, Anthony (1985). The Nation-State and Violence, Cambridge: Polity Press
• Gross, David (1982). “Time-Space Relations in Giddens Social Theory”, Theory, Culture & Society, Vol. 1, Issue 2, 83-88
• Golob, Ursa (2009). “Social Economy and Social Responsibility: Alternatives to Global Anarchy of Neoliberalism?”, çev. Bülent Temel. International Journal of Social Economics, Vol 36, Issue 5, 626-640
• Hançerlioğlu, Orhan (1980). Felsefe Ansiklopedisi: Kavramlar ve Akımlar, Cilt 7, İstanbul: Remzi Kitabevi
• Holt, Douglas B. (1997). “Poststructuralist Lifestyle Analysis: Conceptualizing the Social Patterning of Consumptionin Postmodernity”, Journal of Consumer Research, Oxford University Press, Vol. 23, No. 4, 326-350
• Kaban Kadıoğlu, Zeynep (2018). “Türkiye‟de Medya Sahipliği Ekseninde Mülkiyet Yapılarındaki Değişimin Kronolojik Analizi (1950-2010)”, İnsan&İnsan Dergisi, Sayı 16, 100-120.
• Kurmuş, Orhan (2010). “Türkiye‟de Neoliberalizm”, Mülkiye Dergisi, Sayı 268, 9-41
• Kümbetooğlu, Belkıs (2012). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma, İstanbul: Bağlam Yayıncılık
• Marx, Karl ve Engels, Friedrich (2003). Alman İdeolojisi, çev. Sevim Belli, Ankara: Eriş Yayınları
• Morley, David ve Robins, Kevin (2011). Kimlik Mekanları, İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Oskay, Ünsal (1971). Toplumsal Gelişmede Radyo ve Televizyon: Geri Kalmışlık Açısından Olanaklar ve Sınırlar, Ankara: Sevinç Matbaa
• Öztokat, Nedret (1999). “Görsel Nesnelerin Çözümlenmesinde Göstergebilimsel Yöntem”, Dilbilim Araştırmaları Dergisi, Cilt 10, 143-152
• Robins, Kevin (1999). İmaj, çev. Nurçay Türkoğlu, İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• RTÜK (2009). “Televizyon izleme Eğilimleri Araştırması”, https://www.rtuk.gov.tr/rtuk-arastirmalari/3726/1984/2009-yili-kamuoyu-arastirmalari.html (Erişim Tarihi:10.10.2016)
• RTÜK (2013) “Televizyon izleme Eğilimleri Araştırması”, https://www.rtuk.gov.tr/rtuk-kamuoyu-arastirmalari/3890/5232/televizyon-izleme-egilimleri-arastirmasi-3-2013.html (Erişim Tarihi:10.10.2016 )
• Sobel, Michael E. (1981). Lifestyle and Social Structure: Concepts, Definitions, Analyses, New York: Academic Press Inc.
• Ünüvar, Kerem (2010). “Siyasetin Üzerindeki Hayalet: Orta Sınıflar”, Birikim Dergisi, Sayı 260. 14-24
• Üstün, Berna ve Tutal, Osman (2008). “Tüketim Alışkanlıklarındaki Değişimler ve Bu Değişimlerin Alışveriş Mekanlarına Etkisinin Eskişehir Örneğinde İrdelenmesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 8, Sayı 2, 259-282
• Xu, Janice Hua (2007). “Brand-New Lifestyle: Consumer-Oriented Programmes on Chinese Television”, Media Culture & Society, Vol 29, Issue 3, 363-376.
• Zablocki, Benjamin D. and Rosabeth Moss Kanter (1976). “The Differentiation of Life-Styles”, Annual Review of Sociology, Vol 2, Annual Reviews Inc., 269-298