Hz. Muhammed (sav) Döneminde Çok Kültürlü Toplumsal Yapısıyla Medine’de “Birlikte Yaşama Modeli”nin Temelleri

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 2, 1248 - 1259, 24.04.2020

Süleyman Dinçer

https://doi.org/10.33206/mjss.552073

Öz

Bir kul
peygamber olarak Hz. Muhammed, düşmanlığın yerine karşılıklı saygıya dayanan
bir “birlikte yaşama modeli” ideali ile insanlara İslâm’ı tebliğ etmiştir. Ne
var ki Mekke müşrikleri, Hz. Muhammed’in ilahî mesajına karşı çıkmış, hem
kendisine, hem de az sayıdaki Müslümanlara kötü muamelelerde bulunmuştur. Mekke
müşrikleri, daha sonra sayıları artmaya başlayan Müslümanlara üç yıl boyunca
(miladî 616-619) sosyo-ekonomik boykot uyguladıkları için, Müslümanlar için Mekke’de
özgürce yaşamak gittikçe zorlaştı. Hz. Muhammed, Medineli Müslümanlarla yapmış
olduğu “Akabe Biatleri” ile Medine’ye hicret için gerekli zemini hazırlamıştı.
Hicretten sonra Medine’de “Ensar” ile Muhacir arasında sağlanan ilk “birlikte
yaşama modeli”nin kapsamı genişletilerek, buna gayri-Müslim kavimler de dâhil
edilebilmiştir. İşte bu çalışmamızda, değişik inanç gruplarını da içine alan
“birlikte yaşama modeli”nin ilkeleri araştırılacaktır. Çalışmamızın gayesi,
küresel ırkçılığın ve toplumsal şiddet olaylarının arttığı bir dünyada Hz.
Muhammed’in “birlikte yaşam modeli”nin günümüz toplumsal sorunların çözümüne
yönelik katkı sağlayabileceğini göstermektir.

Anahtar Kelimeler

Hicret, Birlikte Yaşama Modeli, Medine Vesikası, Ensar (Medineli Yardımsever Müslümanlar), Muhacir

The Basics of “Living Together Model” in Medina with His Multi-Cultural Social Structure during the Epoch of Muhammed (p.b.u.)

Öz

As a human being prophet Muhammed (p.b.u.), notified the Islam to people with the ideal of “living together model” which contains mutual respect instead of hostility. Unfortunately the polytheists of Mecca, were against the divine message of Muhammed (p.b.u.), they both behaved badly Muhammed (p.b.u.) and few Muslims. The polytheists of Mecca had implemented socio-economic boycott for three years to all Muslims whose number started to increase day by day (A.D 616-619), for this reason living freely in Mecca became more difficult for Muslims. Receiving the loyalty statement from the Muslims of Medina so-called “Akabe Biatı”, Muhammed (p.b.u.) prepared the foundaition for migraion to Medina. After the migration to Medina the scope of “living together model” which was carried out between “Ensar” and immigrants was developed and it included non-muslims. So in this study, the principles of the “living together model”, which includes different religion communities, will be researched. The aim of our study is to show that the “living model” of Muhammed (p.b.u.) will be able to contribute to solve the social problems of a world where global racism and violence are increasing.

Anahtar Kelimeler

Migration, Living together model, Medina documents, Ensar (Moslems of Medina who helped the immigrants), Immigrants (Muslims who leaved Mecca in order to immigrate to Medina)

Kaynakça

• Ağırakça, A. (2016). Dünyanın ilk anayasası: Medine vesikası. İstanbul: Derin Tarih Kültür Yayınları.
• Aşur, M. (2000). İslam insan ve toplum felsefesi. İstanbul: Rağbet Yayınları.
• Aydın, M. (1991). İlk dönem islam toplumunun şekillenmesi. İstanbul: Pınar Yayınları.
• Bostancı, A. (2001). Kamu hukuku açısından Hz. Peygamber'in gayri müslimlerle ilişkileri. İstanbul: Rağbet Yayınları.
• Buharî. (1401/1981). Sahihu'l-Buhârî. İstanbul: Çağrı Yayınları.
• el-Haccâc, M. b. (1401/1981). Sahîhu Muslim. İstanbul: Çağrı Yayınları.
• Gadban, M. (1990). İslam'da siyasi anlaşma. Adapazarı: Nass Yayınları.
• Hamidullah, M. (1992). İlk islam devleti. İstanbul: Beyan Yayınları.
• Hamidullah, M. (1993). İslam peygamberi (hayatı ve faaliyeti) 2. İstanbul: İrfan Yayımcılık.
• Hanbel, A. B. (1982). Müsned. İstanbul: Çağrı Yayınları.
• Hisâm, İ. (1985). Es-Sîretu’n-Nebeviyye l’İbn Hişâm. Beyrut: Dâru İhvâi't-Turâsi'l-Arabi.
• Kara, C. (2019). Mecusiler ehl-i kitabın haklarına sahip oldular. Derin Tarih Özel Sayı 14, x(y), xx-yy, 66-67
• Kolektif. (2016). İslam ansiklopedisi. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
• Köksal, M. (2007). Peygamberler peygamberi Hz. Muhammed ve islamiyet: Medine devri. İzmir: Işık Yayınları.
• Köse, S. (2009). Müslüman düşüncesinde insanın insanlığı sebebiyle saygınlığının zirve noktası-gayr-i müslimlere yardımın mali ibadet kapsamında oluşu. İslam Hukuku Araştırmaları, 14(14), 49-66.
• Kunduracı, N. F. (2012). İslam medeniyetinin oluşumunda sosyal sermaye. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 33(33), 191-226.
• Rana, İ. (1985). Hz. Ömer dönemindeki ekonomik yapı (Çev: A. Kot) İstanbul: Bir Yayıncılık.
• Rûdânî. (2008). Cem’ul-Fevaid min Cami’il-usul ve Mecmua’iz-zevaid. (Çev: H. Yıldız) İstanbul: Ocak Yayıncılık.
• Sallahi, A. (2017). Siyer-i Nebi. İstanbul: Ravza Yayınları.
• Sarıçam, İ. (2007). Hz. Muhammed ve evrensel mesaj. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı.
• Sırma, İ. (1994). İslâmî tebliğin medine dönemi ve cihad. İstanbul: Beyan Yayınları.
• Sönmez, A. (2007). Rasullah’ın diplomatik münasebetleri ve barış andlaşmaları. İstanbul: İnkılab Yayıncılık.
• Taberî. (1420/2000). Câmi’u’l-beyân an Te’vili âyi’l-Kurân. Beyrut: Müesestu'r-Risâle.
• Ülkü, H. (2001). Başlangıçtan günümüze islâm tarihi. İstanbul: Akit Yayınları.
• Wellhausen, J. (1889). Medina vor dem Islam: Muhammads gemeindeordnung von Medina: Seine schreiben und die gesandtschaften an ihn, Skizzen und Vorarbeiten IV. Berlin.
• Yardım, A. (1998). Peygamberimizin şemâili. İstanbul: Erkam Yayınları.
• Yeniçeri, C. (1994). Asr-ı saadette devlet bütçesi: Bütün yönleriyle asr-ı saadet’te islâm. İstanbul: Beyan Yayınları.