WITHIN THE FRAMEWORK OF TECHNOLOGICAL DETERMINISM THE EFFECTS OF WEB SERIES TO SOCIAL TRANSFORMATION IN TURKEY: THE CASE OF FI WEB SERIES

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 3, 1820 - 1835, 21.07.2020

Ali Murat Kırık , Nilüfer baştaş Bakış

https://doi.org/10.33206/mjss.577266

Öz

Television is being watched with
interest from almost all parts of the world with various programs it
broadcasts. Particularly, interest in series and films is very effective in
increasing television viewing rates. Internet
technology has evolved with new media and has become the address of everything
that is wanted today. People can now find any content they want on the Internet
at any time. Television is a
little more limited in this point, but it leaves its place to the internet in
time. The Z generation, followed by the Y generation, uses the internet
technology actively. Even though not as much as the Y and Z generation also the
X generation is trying to integrate with the internet, but it cannot be
completely separated from the traditional media. This
situation allows traditional media to continue to exist. So widespread used internet, nowadays, because the
internet series are watched very much, it left the television a step back. The
reflection of the development of technology in every field brings to mind the
concept of technological determinism develop pioneered by Marshall McLuhan. The
series and films that influence the culture are important genres that direct
society today. Following the
development of the technology, the internet series brings to mind the question
of whether media technologies affect people in a good or bad way with every
content they publish and  how does it convey and reach these
effects to the audience? In our study, it is discussed to what extent the
internet technology, which contains the technological elements in an intensive
way, affects the society with the web series published by them. İt will be
analysis with optimistic, pestimistic and social Construction of Technology –
SCOT) point of view. Marshall McLuhan's theory of technological determinism
constitutes the theory of the study. The method of
research, content analysis also the sample is 
Fi web series.

Anahtar Kelimeler

Internet, Web Series, Technology, Technological Determinism, Technological Optimisim, Technological Pessimisim, Social Construction of Technology

Teknolojik Determinizm Çerçevesinde Türkiye’de Web Dizilerinin Toplumsal Dönüşüme Etkileri: Fi Dizisi Örneği

Öz

Televizyon, yayınladığı çeşitli
programlarla dünyanın neredeyse her yerinden ilgiyle izlenmektedir. Özellikle
dizi ve filmlere olan ilgi televizyon izleme oranlarının artmasında çok
etkilidir. Yeni medya ile beraber gelişim gösteren internet teknolojisi günümüzde
aranan her şeyin adresi konumuna dönüşmüştür. İnsanlar artık istediği her
içeriği, istediği zaman internette bulabilmektedir. Televizyon bu açıdan biraz
daha kısıtlı olmakla beraber, zamanla yerini internete bırakmaktadır. Başta Z
kuşağı olmak üzere ardından Y kuşağı günümüzde internet teknolojisini aktif
olarak kullanmaktadır. Y ve Z kuşağı kadar olmasa da X kuşağı da internete
entegre olmaya çalışmakta fakat tamamıyla geleneksel medyadan kopamamaktadır.
Bu durum geleneksel medyanın varlığını hala sürdürebilmesini sağlamaktadır. Bu
kadar yaygın olarak kullanılan internet, günümüzde içine en çok tercih edilen
program türü olan web dizilerini de alarak televizyonu bir adım daha geri de
bırakmıştır. Teknolojinin gelişiminin bu denli her alana yansıması akıllara
Marshall McLuhan’ın öncülük ettiği teknolojik determinizm kavramını
getirmektedir. Kültürü etkisi altına alan dizi ve filmler, günümüzde toplumu
yönlendiren önemli türlerdir. Teknolojinin gelişimini takip eden web dizileri,
yayınlamış olduğu her içerikle özellikle medya teknolojilerinin insanları iyi
yönde mi yoksa kötü yönde mi etkilediği ve bu etkileri nasıl izleyiciye
ulaştırmakta ve duyurmaktadır? Sorusunu akıllara getirmektedir. Çalışmamızda,
teknolojik öğeleri içerisinde yoğun bir şekilde barındıran internet
teknolojisinin yayınladığı dizilerle toplumu ne ölçüde etkilediği ve iyimser,
kötümser ve sosyal inşa bakımından tartışılmaktadır. Çalışmanın kuramını, Marshall
McLuhan’ın teknolojik determinizm teorisi, yöntemini, içerik analizi, örneklemini
ise,  Fi web dizisi oluşturmaktadır.  

Anahtar Kelimeler

İnternet, Web Dizileri, Teknoloji, Teknolojik Determinizm, Teknolojik iyimserlik, Teknolojik Kötümserlik

Kaynakça

• Acıkders, “Teknolojinin Sosyal İnşası” www.acıkders.org, Erişim Tarihi, 18.04.2019
• Akgül, D. (2013). Dizi ve Filmlerde Ürün Yerleştirmeye Tüketicinin Bakışı. ResearchGate, 593-594.
• Aktaş, C. (2007). Yeni Medya ile Geleneksel Medyanın Karşılaştırılması. Medya Üzerine Çalışmalar, Der. Gülbuğ Erol, İstanbul: Beta Yayınları.
• Alpar, D., Batdal, G. ve Avcı, Y. (2007). Öğrenci Merkezli Eğitimde Eğitim Teknolojileri Uygulamaları. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, 22-23.
• Altay, D. (2005). Kürsel Köyün Medyatik Mimarı: Marshall McLuhan. Kadife Karanlık. Düz. Derya Altay, 2. Baskı, İstanbul: Su Yayınevi.
• Altun, F. (2003). Teknolojik Determinizm ve Bir Muhalefet İmkanı olarak İnternet. ResearchGate, 8.
• Atabek, Ü. (2001). İletişim ve Teknoloji. 1.Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık .
• Aydın, O. Ş. (2017). Yeni Medya, Yeni Televizyon: Kollektif İzlemenin Sonu Mu?, 1. Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Konferansı, 430.
• Aydoğan, F. (2005). Medya ve Tüketim Kültürü Üzerine Eleştirel Bir Analiz. 1. Baskı, İstanbul: Türkmen Kitapevi
• Bereket, Ö. (2018). Yöndeşen Medya ve Dijital Emek Sömürüsü. Panaroma Dergisi, 28, 21-22.
• Çakır. M. (2017). Sosyal Medya ve Gösteri. Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Hakemli Dergi, 11, 2
• Çelik, H. C. (2007). Heisenberg Nedensellik ve Determinizm. Flsf Dergisi, 4, 129.
• Doğan, C. ve Özdemir Ö. (2017). Ürün Yerleştirme Uygulamalarının İncelenmesi ve Sinema Sektörü İle Bir Örnek Değerlendirme. Social Sciences Studies Journal, 1162-1165.
• Duverger, M. (1973). Sosyal Bilimlere Giriş. Çev. Ünsal Oska, 1. Baskı, Ankara: Bilgi Basım
• Elden, M. ve Bakır, U. (2010). Reklam Çekicilikleri. 1. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Erdoğan, İ. ve Alemdar, K. (2010). Öteki Kuram. 3. Baskı, İstanbul: Erk Yayınevi.
• Fakiryazar, “Web Dizileri” https://www.fakiryazar.com, Erişim Tarihi, 29.04.2018.
• Giannantoni, D. (2015). Netflix: TV series during the Web 2.0 era. Academia, 4.
• Goodreads, “Marshall McLuhan”, https://www.goodreads.com, Erişim Tarihi, 23.09.2018.
• Güven, S. K. (2008). Yeni Dünya Düzeni İçinde Enformasyon Teknolojilerinin Vaatleri ve Tehditleri. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 72.
• Güz, N. (2012). Teknolojik Gelişmeler ve Haberde Etik Sorunlar. II. Uluslararası İletişim Sempozyumu, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, Bişkek, 16.
• İlhan, E. ve Aydoğdu, E. (2015). Medya Okuryazarlığı Dersi ve Yeni Medya Algısına Etkisi. Erciyes İletişim Dergisi Akademia, 4(1), 58.
• İşler Büyükler, D. (2014). Televizyon Reklamlarında Ünlü Kişilerin Kullanılmasının Satın Alma Davranışlarına Etkisi: Cinsiyet Ekseninde Bir İnceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 5 (11), 111.Kabakçı, I. ve Odabaşı H. F. (2004). Teknolojiyi Kullanmak ve Teknogerçekçi Olabilmek. Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 21.
• Kara, S. (2017). Teknoloji ve Toplumsal Değişim İlişkisinin Sosyal İnşa Kuramı Bağlamında İncelenmesi. ReserchGate, 120-125.
• Kırık, A.M. (2010). Etkileşimli Televizyon. Ed. Levent Eldeniz, 1.Baskı, Ankara: Anahtar Kitaplar Yayın Evi
• Klein, T. (2014). Web Series-Between Commercialand Non-Profit Seriality, Media Economies. Ed. Marcel Hartwig, Evelyne Keitel, Gunter Süß, Düsseldorf: WVT Wissenschaftlicher Verlag Trier, 15. 1-5
• Mcluhan, M. ve Fiore, Q. (2005). Yaradanımız Medya, The Medium is the Massage. Çev. Ünsal Oskay, 1. Baskı, İstanbul: Merkez Kitapçılık Yayıncılık.Milliyet, “Web Dizileri” http://blog.milliyet.com.tr, Erişim Tarihi, 02.05.2018.
• Milliyet, “Web Dizileri” http://www.milliyet.com.tr, 29.04.2018.
• Oğuzcan, A. U. ve Hajiyev F. (2018). Dijital Dizilerde Ürün Yerleştirme: Fi/Çi Dizisi Örneği. Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Konferansı, 205-206.
• Özsarı, S. H., Hoşgör, H. ve Gündüz Hoşgör, D. (2016). Hastane Web Site Performanslarının Halkla İlişkiler ve Tanıtım Açısından İncelenmesi: Türkiye, Hindistan ve İrlanda Örnekleri. ResearchGate, 211-212.
• Puhutv, “Fi Dizisi Bölümleri” https://puhutv.com, Erişim Tarihi, 21.12.2018.
• Puhutv, “Fi Dizisi İzlenme Oranları” http://m.haber7.com/, Erişim Tarihi, 18.04.2019.
• Stratejik Araştırma Merkezi, “Değişim” http://sahipkiran.org, Erişim Tarihi, 17.04.2019.
• Taslaman, C. (2011). Tanrı- evren İlişkisi Açısından Determinizm, İndeterminizm ve Kuantum Teorisi. Academia, 4.
• Turan, S. Esenoğlu, C. (2006). Bir Meşrulaştırma Aracı Olarak Bilişim ve Kitle İletişim Teknolojileri: Eleştirel Bir Bakış. Osman gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Ekim, 72-73.
• Uludağ, Z. (1993). Determinizm ve Zorunsuzluk. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 257.
• Uzunoğlu, S. (2015). Yeni Medyada Dijital Emek Sömürüsü: Tüketiciden Ürketiciye Yeni Medya, Yeni Sömürü Pratikleri. E-Journal of İntermedia, 187.Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 5. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.