Çevre Etiği Bağlamında Medyanın Çevre Sorunlarına Yönelik Sorumluluğu: Kırgızistan Gazeteleri Örneği

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 2, 1151 - 1167, 19.04.2021

Gökçe Yoğurtçu

https://doi.org/10.33206/mjss.894759

Cited By: 1

Öz

Doğayı koruma ve onu gelecek nesillere sağlıklı bir şekilde bırakma sorumluluğu, etik değerlerin ve siyasetin kurucu unsurlarından biri haline gelmiştir. Bu sorumluluğun farkına varılması tüm dünya ülkeleri için olduğu gibi Kırgızistan için de önemlidir. Kırgızistan coğrafi konumu gereği çeşitli çevresel riskler altındadır. Bu sorunlara yönelik farkındalık yaratmak ve çevre politikalarına yön vermek açısından medyanın potansiyel bir güç olması beklenmektedir. Bu çalışmanın amacı da Kırgızistan basınının çevre sorunlarına ilişkin halkı bilgilendirme ve farkındalık yaratma sorumluluğuna dikkat çekmektir. Bu amaçla araştırmada, Kırgızistan’daki çevre sorunlarının basına nasıl yansıdığı sorusuna yanıt aranmıştır. Analiz kapsamında Kırgızistan’ın tirajı en yüksek kamu gazetesi olan “Kırgız Tuusu” ve tirajı en yüksek özel gazetesi olan “Süper İnfo” gazeteleri örneklem olarak seçilmiştir. Bu gazetelerin internet sitelerinde 1 Temmuz 2019 – 01 Temmuz 2020 tarihleri arasında yer alan çevre sorunlarıyla ilgili toplam 103 haberin “içerik analizi” yapılmıştır. Elde edilen bulgular; gazetelerin çevre sorunlarına “insan merkezli” yaklaştığını ve çevre haberciliği perspektifinin yetersiz olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Çevre sorunları, Çevre etiği, Çevre haberciliği, Kırgızistan

The Responsibility of Media towards Environmental Problems in the Context of Environmental Ethics: The Case of Kyrgyz Newspapers

Öz

The responsibility to protect nature and leave it to future generations in a healthy way has become one of the founding elements of ethical values and politics. Awareness of this responsibility is important for Kyrgyzstan as it is for all countries in the world. Kyrgyzstan is under various environmental risks due to its geographical location. Media is expected to be a potential force in raising awareness of these issues and directing environmental policies. The aim of this study is to draw attention to the responsibility of the press of Kyrgyzstan to inform the public about environmental problems and to raise awareness. For this purpose, in the research, an answer was sought to the question of how the environmental problems in Kyrgyzstan are reflected in the press. Within the scope of the analysis, “Kyrgyz Tuusu”, which is the highest circulation public newspaper in Kyrgyzstan, and “Super Info”, the private newspaper with the highest circulation were selected as samples. A content analysis of news on environmental problems published on the websites of these 103 newspapers between July 1, 2019 and July 1, 2020 was conducted. Findings show that newspapers have an anthropocentric approach to environmental problems and that the perspective of environmental journalism is inconclusive.

Anahtar Kelimeler

Environmental problems, Environmental ethics, Environmental journalism, Kyrgyzstan

Kaynakça

• Altımışbayeva L. K. (2014). Ekologiçeskiye problemı v gornodobıvauşey promışlennosti Kırgızskoy Respubliki. İzvestiya Vuzov, 3, 157-159.
• Attfield, R. (1991). The Ethics of Environmental Concern. University of Georgia Press.
• Bilgin, N. (2014). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Cevizci, A. (2013). Uygulamalı Etik. İstanbul: Say Yayınları.
• Ciltsov S. S. (2017). Transgraniçnıye Vodnıye Resursı Tsentralnoy Azii: Ekologiçeskiy Aspekt. Materiyalı XIII mejdunarodnoy nauçnoy konferentsii. V 2-h çastyah. Pod redaktsiey A. V. Semenova, N. G. Malışeva, Y. S. Rudenko, 19-28.
• Cumagulov M. C. & N. S. Akmatova. (2013). Osobennosti razvitiya ekologiçeskogo soznaniya v usloviyah sovremennogo Kırgızstana. Seriya İstoriya Filosofiya, 3 (71), 64-67.
• Çalık, M. ve Sözbilir, M. (2014). “Parameters of Content Analysis”. Eğitim ve Bilim, 39 (174), 33-38.
• De Jonge, E. (2016). Spinoza and Deep Ecology. Challenging Traditional Approaches to Environmentalism. London and NewYork: Routledge.
• Des Jardins, J.R. (2013). Environmental Ethics. An İntroduction to Environmental Philosophy. Boston:Wadsworth.
• Devall, B., Sessions,G. (1985). Deep Ecology. Livins as if Nature Mattered. Utah: Gibbs Smith Publisher.
• Evans, E.M., Schofer, E., and Hironaka, A. (2000). Globally Visible Environmental Protest: A Cross-national Analysis, 1970-2010. Sociological Perspectives. 63 (5): 786-808. doi:https://doi.org/10.1177/0731121420908899
• Ferry, L. (2000). Ekolojik Yeni Düzen. (Çev. Turhan Ilgaz). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Giddens, A. (2012). Sosyoloji. (Yay.Haz. C. Güzel, Çev. H. Özel). İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Goffman, E. (1974). Frame Analysis: An Essay on The Organization of Experience. Cambridge, MA, US: Harvard University Press.
• Gökçe, O. (2006). İçerik Analizi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Güz, N. ve Saray, G. (2016). Ak Parti Hükümetlerinin Nükleer Enerji Politikalarının Türk Basınında Tartışılması (2000-2016 Dönemi), bilig, (79):129-158.
• Korıtnıy L. M. & İ. V. Cerelina. (2010). Mejdunarodnıye Reçnıye i Ozernıye Basseynı Azii: Konfliktı, Puti Sotrudniçestva. Geografiya i prirodnıye resursı, 2, 11-19.
• Kovalenko O. V. (2017). K voprosu ob ekologiçeskoy situatsii v Kırgızskoy Respublike. Novaya nauka: Problemı i perspektivı. Mejdunarodnoye nauçnoye periodiçeskoye izdaniye po itogam Mejdunarodnoy nauçno-praktiçeskoy konferentsii (Perm, 26 yanvarya 2017) v 2 ç. Ç.2, Sterlitamak: AMİ, 1(2), 228-233.
• Leopold, A. (1987). A Land Ethic. A Sand County Almanac. New York, Oxford: Oxford University Press.
• Longo, S.B., Clausen, R. and Clark, B. (2015). The Tragedy of the Commodity: Oceans, Fisheries and Aquaculture. New Brunswick, New Jersey, and London: Rutgers University Press. pp.15-38.
• Mutlu, B. (2020). Yeni Aristotelesçi Bir Bakış Açısıyla Hayvanlar ve Hayvanlığımız. Beytulhikme An International Journal of Philosophy, 10 (2): 511-580. doi: 10.18491/beytulhikme.1593.
• Naess, A. (1986). The Deep Ecology Movement: Some Philosophical Aspects. Philosophical Inquiry 8:10-31.
• Naess, A. (2008). The Ecology of Wisdom, (Edited by Alan Drengson and Bill Devall), Berkeley: Counterpoin
• Drengson, A. (2008). Introduction in Drengson, A. and Devall, B. (ed.) The Ecology of Wisdom. Berkeley: Counterpoin.
• Ortiz, R.J. (2020). Oil-Fueled Accumulation in Late Capitalism Energy, Uneven Development, and Climate Crisis. Critical Historical Studies. Volume 7 (2), 205-240.
• Özarslan, H. (2007). Çerçeveleme Yaklaşımı Açısından Haber Çerçevelerinin İzler Kitle Düşünceleri Üzerindeki Etkisi. (Doktora Tezi), Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Regan, T. (2004). Empty Cages. Facing The Challenge of Animal Rights. USA: Rowman & Littlefield Publishers, INC.
• Siebert, J. (2020). The greening of uneven and combined development: IR, capitalism and the global ecological crisis. Cambridge Review of International Affairs, 1-22. doi:https://doi.org/10.1080/09557571.2020.1823943
• Singer, P. (2005). Hayvan Özgürleşmesi. (Çev. H. Doğan). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Singer, P. (2015). Pratik Etik. (Çev. N. Çatlı). İstanbul: İthaki Yayınları.
• Smith, M. (2011). Against Ecological Sovereignty. Ethics, Biopolitics, and Saving the Natural World. University of Minnesota Press.
• Sparks, T., Kurki, V., & Stucki, S. (2020). Animal rights: interconnections with human rights and the environment. Journal of Human Rights and the Environment, 11 (2): 149-155. doi:https://doi.org/10.4337/jhre.2020.02.00
• Toktoraliyev B. A. & Attokurov A. (2009). Ekologiçeskoye sostoyaniye lesov Kırgızstana. KTMÜ, Fen Bilimleri Dergisi Özel Sayı: 10, 9-15.
• Tong, J. (2014). Environmental Risks in Newspaper Coverage: A Framing Analysis of Investigative Reports on Environmental Problems in 10 Chinese Newspapers. Environmental Communication, 8(3): 345-367. doi:https://doi.org/10.1080/17524032.2014.898675
• Turdiyev T. İ. (2011). Sotsiyalnıye aspektı ekologo-ekonomiçeskoy situatsii v Kırgızstana. Sotsiyalnaya politika v sotsiyologiya, 2, 214-222.
• Turdiyev T. İ. & G. B. Alimova. (2013). Stanovleniye pravovogo gosudarstva v Kırgızstane: Regionalnıy ekologo-ekonomiçeskiy aspekt. Vestnik KRSU, 13(12), 30-32.
• Umuraliyev R., Hetagurova V. Ş., Moura R., Nizamiyev A. (2012). Tsentralnaya Aziya: Putin Snijeniya Riska Katastrof. Energiya: Ekonomika, Tehnika, Ekologiya, 12, 28-35.