Suriye Krizinin Etki Alanındaki Ülke: Lübnan

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 3, 2076 - 2090, 30.07.2021

İlker Salih Ebrem

https://doi.org/10.33206/mjss.890053

Cited By: 2

Öz

Lübnan, 1941 yılında bağımsızlığını ilan etmesine rağmen, ülkede siyasal istikrarı sağlayamamıştır. Lübnan’da yaşanan istikrarsızlığın temel nedeni ise siyasal sistemin çoklu güç paylaşımı üzerinden şekillenmesi olmuştur. Lübnan, Ortadoğu’da kendine özgü etnik ve siyasi yapısı ile farklı ulusların etkisinin yoğun bir şekilde hissedildiği bir ülke konumundadır. Bu doğrultuda, Lübnan üzerinde etkin bir güce sahip devletlerden biri de Suriye’dir. Suriye’de başlayan kriz Lübnan’ı derinden etkilemiştir. Suriye krizinin meydana getirdiği mülteci akını ve Lübnan siyasetinin önemli bir unsuru olan Hizbullah’ın Esad yönetimine desteği, Lübnan’da hassas bir denge üzerine kurulan mezhepler arasındaki gerilimi arttırmıştır. Bunun üzerine ülke ekonomisinde yaşanan bozulma ve mezheplerin Suriye politikasındaki farklı beklenti ve istekleri, Lübnan’da siyasal sistemin kilitlenmesine neden olmuştur. Bu çalışmada Suriye krizinin Lübnan üzerinde yaratmış olduğu etkinin anlaşılabilmesi için tarihsel sürece kısaca değinilerek Suriye krizinin Lübnan üzerinde yaratmış olduğu ekonomik, sosyal ve ulusal güvenlik alanlarındaki etkileri incelenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Lübnan, Hizbullah, 8 ve 14 Mart Hareketleri, Mülteci Sorunu, Halk Protestoları

Kaynakça

• Anadolu Ajansı (AA). (2020). Beyrut’taki Feci Patlamanın Kazananları ve Kaybedenleri. Erişim adresi: https://www.aa.com.tr/tr/analiz/beyrut-taki-feci-patlamanin-kazananlari-ve-kaybedenleri/1932365.
• Ataman, M. (2012). Suriye’de İktidar Mücadelesi: Baas Rejimi, Toplumsal Talepleri ve Uluslararası Toplum. SETA Rapor, No:6, 1-58.
• Atlıoğlu, Y. (2013). Suriye İç Savaşı’nın Gölgesinde Lübnan Hizbullah’ı. 21. Yüzyıl Dergisi, Sayı:56, Ağustos. Erişim adresi: https://yasinatlioglu.wordpress.com/2013/08/22/suriye-ic-savasinin-golgesinde-lubnan-hizbullahi-yasin-atlioglu/.
• BBC News. (2015). IŞİD’in Üstlendiği Saldırı Sonrası Lübnan’da Ulusal Yas. Erişim adresi: https://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/11/151113_beirut_bomb.
• BBC News. (2016). Lübnan Meclisi 29 Ay Sonra Cumhurbaşkanını Seçti. Erişim adresi: https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-37824307.
• BBC News. (2019). Lübnan’daki Protestolar: Whatsapp Vergisi Ülkedeki Derin Krizi Nasıl Ortaya Çıkardı?. Erişim adresi: https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-50345145.
• Çelik, Ü. (2012). İç Çatışmalar ve Dış Müdahaleler Arasında Lübnan. History Studies, Volume: 4/1, 125-155. Doi: http://dx.doi.org/10.9737/hist_460 Danış, F. (2016). 2006 Savaşı’ndan Günümüze Lübnan’daki Siyasi Tablo, İNSAMER, İnsan ve Sosyal Araştırmalar Merkezi, Analiz 19, 1-13 .
• Duman, T. İ. (2018). Dış Aktörlerin Rekabetinin Gölgesinde Lübnan: Saad Hariri’nin İstifa Süreci. Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, Cilt:5, Sayı:1, 139-161. DOI: 10.26513/tocd.419671.
• Ekinci, E. B. (1998). Lübnan’ın Esas Teşkilat Tarihçesi. Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 31, Sayı: 3, 17-35.
• Elik, S. (2016). Lübnan Konsosiyonel (Consociational) Demokratik Siyasal Sisteminin Açmazları ve Başarısızlığı. Akademik Orta Doğu, Cilt 10, Sayı 2, 31-56.
• Erdem, G. (2018). Lübnan’da Şii Siyasi Hareketin Evrimi: Emel’den Hizbullah’a. The Turkish Yearbook of International Relations, Volume 49 (2018/1), 21-55. DOI : 10.1501/Intrel_0000000316.
• Euronews. (2020). Several people taken to hospital after Syrian refugee camp set on fire in Lebanon. Erişim adresi: Several people taken to hospital after Syrian refugee camp set on fire in Lebanon | Euronews.
• Fakhoury, T. (2014). Debating Lebanon’s Power-Sharing Model: An Opportunity or An İmpasse For Democratization Studies in the Middle East?. The Arap Studies Journal, vol. 22, No. 1, Spring, 230-255.
• Gaub, F. (2015). Lebanon’s Civil War: Seven Lessons Forty Years on. European Union Institute for Security Studies, April, 1-2.
• Haberler.com. (2014). Lübnan Güvenlik Planı’nı Uyguluyor. Erişim adresi: https://www.haberler.com/lubnan-guvenlik-plani-ni-uyguluyor-5856256-haberi/.
• Hürriyet. (2005). Lübnan’daki Suriye askeri varlığı sona erdi. Erişim adresi: http://www.hurriyet.com.tr/dunya/lubnandaki-suriye-askeri-varligi-sona-erdi-314708.
• Hürriyet. (2017). Lübnan Başbakanı Hayatım Tehlikede Dedi İstifa Etti. Erişim adresi: http://www.hurriyet.com.tr/dunya/lubnan-basbakani-hayatim-tehlikede-dedi-istifa-etti-40634344.
• Itani, F. (2013). Syria’s War Threatens Lebanon’s Fragile Economy. Rafik Hariri Center For The Middle East, Atlantic Council İssue Brief,1-8.
• Jaulin, T. (2014). Citizenship, Migration, and Confessional Democracy in Lebanon. Middle East Law and Governance, 6(2014), 250-271. DOI: 10.1163/18763375-00603009.
• Karam, K. (2012). The Taif Agreement New order, old framework. Conciliation Resources, Accord Issue 24, July, 36-41.
• Köprülü, N. ve Ebrem, İ. S. (2013). Lübnan’da Çoklu Güç Paylaşımı ve Ortaklıkçı Demokrasi Zemininin Arap Ayaklanmaları Sonrası Geleceği. Akademik Orta Doğu Dergisi, Cilt:8, Sayı:1, 1-24.
• Mencutek, Z. Ş. (2017). From Inaction to Restrictions: Changes in Lebanon’s Policy Responses to Syrian Mass Refugee Movement. Centre for global Cooperation Research Global Cooperation Research Papers 19, 1-44.
• Milliyet. (2017). Hariri İstifasını Geri Aldı. Erişim adresi: http://www.milliyet.com.tr/dunya/hariri-istifasini-geri-aldi-2567210.
• Orhan, O. (2014). Suriye İç savaşı ve Ortadoğu’da Güvenlik, Ortadoğu Analiz, Temmuz-Ağustos, Cilt:6, Sayı:63, 1-4.
• Orhan, O. (2015). Suriye Krizinin Lübnan’a etkisi: Lübnan’dan Gözlemler. Erişim adresi: https://orsam.org.tr/tr/suriye-krizinin-lubnan-a-etkisi-lubnan-dan-gozlemler/.
• Özdemirci, A. S. (2016). Suriye İç Savaşı’nın Lübnan’a Etkileri (2011-2016), Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 2016, Cilt:3, Sayı:2, 76-105.
• Özuğurlu, M. (2017). Lübnan’ı Anlamak 2: Lübnan Siyasetinde Kim Kimdir?. Erişim adresi: https://www.gazeteduvar.com.tr/yazarlar/2017/11/11/lubnani-anlamak-2/.
• Pirinççi, F. (2008). Suriye’ye Komşu Ülkelerin Suriyeli Mültecilere Yönelik Politikaları. TESAM Akademi Dergisi, Temmuz, 5(2), 39-60.
• Polat, D. Ş. (2016). Arap Baharı ve Suriye Savaşı. (Editör: Çomak, H., Sancaktar, C., Yıldırım, Z. : Uluslararası Politikada Suriye Krizi, ss. 137-156). Beta Basım, İstanbul.
• Şen, Y. (2013). Suriye’de Arap Baharı. Yasama Dergisi, Sayı:23, 54-79.
• Şöhret, M. (2016). Suriye’nin Siyasal Yapısı. (Editör: Çomak, H., Sancaktar, C., Yıldırım, Z. : Uluslararası Politikada Suriye Krizi, ss. 39-84). Beta Basım, İstanbul.
• Tınaz, M. (2017). Lübnan’daki Suriyeli Mülteciler: Hükümet Stratejisi Yokluğunda Ekonomik, Siyasi ve Mezhepsel Zorluklar, ORSAM Bölgesel Gelişmeler Değerlendirmemesi, No:62, Mayıs, 1-15.
• TimeTürk. (2017). Marunî Patriğinden Hizbullah Lübnan’ı Böldü Çıkışı. Erişim adresi: https://www.timeturk.com/maruni-patriginden-hizbullah-lubnanlilari-boldu-cikisi/haber-527322.
• Turan, N. S. (2011). Lübnan’da Ulusun İnşası ve Ortak Tınının Üretimi- Rahbani Kardeşler ve Feyruz. Ortadoğu Etütleri, Cilt 3, Sayı 1, Temmuz, 193-228.
• Tür, Ö. ve Ayhan, V. (2008). İçsel Dinamikler ve Ulusal Aktörler Bağlamında Lübnan Krizinin Analizi. Akademik Orta Doğu, Cilt: 2, Sayı:1, 1-42.
• Umar, Ö. O. (2004). Osmanlı Yönetimi ve Fransız Manda İdaresi Altında Suriye. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
• UN Refugee Agency. (2019). Syria Regional Refugee Response, Operational Portal. Erişim adresi: https://data2.unhcr.org/en/situations/syria.
• UNHCR. (2020). Lebanon Crisis Response Plan 2017-2020. Erişim adresi: https://data2.unhcr.org/en/documents/download/68651.
• United Nations. (2016). Security Council Welcomes Michel Aoun’s Election as President of Lebanon, Urging Him Swiftly to Form Unity Government, Promote Stability. Erişim adresi: https://www.un.org/press/en/2016/sc12572.doc.htm.
• Wahlisch, M. (2017). The Lebanese National Dialogue. Berghof Foundation, March, 1-27. Erişim adresi: https://berghof-foundation.org/search/results?q=lebanese.
• World Bank. (2020). Lübnan Data. Erişim adresi: https://data.worldbank.org/country/lebanon?view=chart.