The Effect of Interior Aesthetics on The Purchase Intention

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 1, 374 - 388, 31.01.2022

Elif Şahin , Abdülkadir Öztürk

https://doi.org/10.33206/mjss.881315

Öz

Today, there are rapid changes in service businesses and consumer behavior. As a result of this change, it is thought that it is possible for the service enterprises to maintain their existence against the competing firms by designing an interior where customers will feel comfortable and happy. The main purpose of this study is to examine the relationship between interior aesthetics and purchase intention. For this purpose, a comprehensive literature review was conducted. The survey data obtained from 390 customers of a café operating in Rize were analyzed. Descriptive statistics, reliability analyses, difference tests, explanatory and confirmatory factor analyses were performed with the obtained data. It is determined that music, fragrance and material, which are among the aesthetic elements of the interior, have an effect on the purchase intention.

Anahtar Kelimeler

Service businesses, Consumer behavior, Interior design, Aesthetic factors, Purchase intention

İç Mekân Estetiğinin Satın Alma Niyeti Üzerine Etkisi

Öz

 Günümüzde hizmet işletmelerinde ve tüketici davranışlarında hızlı değişimler yaşanmaktadır. Bu değişim sonucunda özellikle hizmet işletmelerinin rakip firmalara karşı varlıklarını devam ettirebilmeleri müşterilere rahat ve mutlu hissedecekleri bir iç mekân tasarlamakla mümkün olabileceği düşünülmektedir. Bu çalışmanın başlıca amacı, iç mekân estetiği ile satın alma niyeti arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda kapsamlı bir literatür taraması yapılmıştır. Rize ilinde faaliyet gösteren bir kafenin 390 müşterisinden elde edilen anket verileri analiz edilmiştir. Elde edilen veriler ile tanımlayıcı istatistikler, güvenirlik analizleri, açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri yapılmıştır. İç mekân estetik unsurlarından müzik, koku ve malzemenin satın alma niyeti üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hizmet işletmeleri, Tüketici davranışları, İç mekân tasarımı, Estetik faktörler, Satın alma niyeti

Kaynakça

• Akaydın, H. (2007). Perakende mağaza atmosferinin müşterilerin satın alma kararı üzerindeki rolü: Eskişehir ilindeki alışveriş merkezi müşterileri ile bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Akdoğan, M. Ş. (1983). Pazarlama yönetim fonksiyonları açısından hizmet pazarlaması. Erciyes Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 4(1), 123-138.
• Aksaç, H. (2006). Mağazalar; ürün-satış-mekân etkileşimi (Yüksek Lisans Tezi) https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Aksoy, K. ve Hidayetoğlu, M. L. (2019). İç mekânda renk algısı araştırma yöntemleri ve sonuçları üzerine bir inceleme. SETSCI Conference Proceedings,4(3), 125-136.
• Anggie, C. ve Haryanto J. O. (2011). Analysis of the effect of olfactory, approach behavior and experiential marketing toward purchase intention. Gadjah Mada International Journal of Business, 13(1), 85-101.
• Areni, C., S. ve Kim, David. (1994). Theinfluence of in-storelighting on consumers’ examination of merchandise in a winestore. International Journal of Research in Marketing, 11(2), 117-125.
• Arslan, K. (2003). Otomobil alımında tüketici davranışlarını etkileyen faktörler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi, 1(3), 83-103.
• Arslan, M. F. (2011). Mağazacılıkta atmosfer (2. Baskı). İstanbul: Beta.
• Arslan, K. (2016). Görsel mağazacılık (1. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Bakırtaş, H. ve Altunışık, R. (2009). Mağaza içi atmosferin tüketicilerin satın alma davranışı üzerindeki etkisi: Ampirik bir çalışma. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 95-118.
• Başdeğirmen, A. ve Tunca, M. Z. (2018). Mağaza atmosferi ve müziğin tüketicilerin satın alma davranışlarına etkilerine yönelik bir literatür araştırması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(4), 1305-1326.
• Bayuk, N. (2006). Hizmet pazarlaması ve müşteri tutma. Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 10, 1-12.
• Bergeron, J. (2004). Antecedent sand Consequences of SalespersonListeningEffectiveness in Buyer-Seller Relationships (Doctoral dissertation). Retrievedfromhttp://spectrum.library.concordia.ca/8117/1/NQ96966.pdf
• Caldwell, C. ve Sally, A. H. (1999). Play that one again: The effect of music tempo on consumer behavıour in a restaurant. European Advances in Consumer Research, 4(1), 58-62.
• Can, M., Avcı, A. ve Etemoğlu, A. B. (2008). Teknik tesisat el kitabı (1. Baskı). İstanbul: Dora Yayıncılık.
• Ching, F. D. K.(2011). İç mekân tasarımı (Çev: B. Elçioğlu). İstanbul: Yem Yayınları.
• Cordan, Ö. ve Karagöz, E. (2013). Pop up mekân tasarımı ve pazarlama ilişkisi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9), 1-12.
• Demiray, B. (2016). Mağaza deneyiminde duyusal öğeler: ses, renk ve ışığın tüketicilerin kalite algısı ve içgüdüsel satın alma davranışları üzerindeki etkileri (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Dou, M. ve Ekiz, E. (2011). Differentiation through Aesthetics in Supermarkets (Master’s thesis). Linköpings Üniversitet. Linköpings, Sweden. (UMI No. 01039).
• Dursun, T.,Oskaybaş, K. ve Gökmen, C. (2013). Mağaza atmosferinin içgüdüsel satın almaya etkisi ve hazır giyim sektöründe bir araştırma. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi Dergisi, 35(2), 233-260.
• Entwistle, J. (2002). The Aesthetic Economy. Journal of Consumer Culture, 2(3), 317-339.
• Ergene, A. İ. (2019). Perakende giyim mağazacılığında sergileme elemanları kullanımı Keşan ve Gümülcine örneği. Mimarlık ve Yaşam Dergisi, 4(2), 349-365.
• Fishbein, M. ve Arjen, I. (1975). Belief, attitude, intention, and behavior: An introduction to theory and research (1th Edition). England: Addison-Wesley.
• Fornell, C. ve Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
• Gemser, G. (2001). How integrating industrial design in the product development process impacts on company performance. Jaurnal of product development innovation management, 18(1), 28-38.
• Güler, M. (2001). Mağaza dış ve iç dizaynı, mağaza atmosferi ve bunların tüketici satın alma davranışları üzerine etkileri (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/adresinden edinilmiştir.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., ve Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis: Overview of Multivariate Methods (7th Edition). Pearson Prentice Hall: Upper Saddle River, New Jersey: Pearson Education International.
• Hair Jr, J. F., Hult, G. T. M., Ringle, C. ve Sarstedt, M. (2014). A primer on partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM). Sage Publications.
• Herrington, J. D. ve Capella, L. M. (1996). Effects of music in service environments: A field study. The Journal of Services Marketing, 10(2), 26-44.
• Hussain, R. ve Ali, M. (2015). Effect of store atmosphere on consumer purchase intention. International Journal of Marketing Studies, 7(2), 35-43.
• Karahan, K. (2000). Hizmet pazarlaması. İstanbul: Beta.
• Karahan, K. (2006). Hizmet pazarlaması (2. Baskı). İstanbul: Beta.
• Karakaşoğlu, M. ve Arslan, M.F. (2016). Mağaza hizmet ortamının marka imajına ve satın alma niyetine etkisi: P&B ve H&M örneği. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 12(46), 223-243.
• Karaoğlu, Ö. (2014). Mobil mekânların iç mekân organizasyonu ve örneklerle mobil ofis tasarımlarının analizi (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Kasap, Ö, H. (2014). Endüstri yapılarının dönüşümü sonucunda ortaya çıkan loft yapıları ve estetik. Araştırma Makalesi, 2(2), 151-164.
• Kau, A. ve Loh, E. W. (2006). The effects of service recovery on consumer satisfaction: A comparison between complainants and non-complainants. Journal of Services Marketing, 20(2), 101-111.
• Kaya, İ. (2009). Pazarlama bi’tanedir! (2. Baskı). İstanbul: Babıali Kültür Yayınları.
• Kozak, A, M. ve Doğan, M. (2014). Dinleme davranışının müşterinin satın alma niyeti ve satın alma davranışına etkisi: seyahat acentası satış temsilcileri kapsamında bir araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 57-83.
• Kumar, I., Garg, R. ve Rahman, Z. (2010). Influence of retail atmospherics on customer value in an emerging market condition. Great Lakesherald, 4(1), 1-13.
• Madahi, A. ve Sukati, I. (2012). The effect of external factors on purchase intention amongst young generation in Malaysia. International Business Research, 5(8), 153-159.
• Manav, B. (2015). Renk-anlam-mekan ilişkisi. The Turkish Online Journal of Design, 5(3), 22-27.
• Mattila, A. S. ve Wirtz, J. (2001). Congruency of scent and music as a driver of in-store evaluations and behavior. Jaurnal of Retailing, 1(77), 273-289.
• McDonnel, J. (2007). Music, scent and time preferences for waitinglines. International Journal of Bank Marketing, 25(4), 223-237.
• Mesher, L. (2010). İç mekân tasarımında mağaza tasarımı (Çev: F. Akder). İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Morrin, M. ve Ratneshwar, S. (2003). Does It Make Sense to Use Scents to Enhance Brand Memory? Journal of Marketing Research, 40(1), 10-25.
• Morin, S.,Dube. L.,Chebat, J. C. (2007). The role of pleasant music in servicescapes: A test of the dual model of environmental perception. Journal of Retailing, 83(1), 115-130.
• Mucuk, İ. (2002). Temel pazarlama bilgileri (1. Baskı). İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Mucuk, İ. (2014). Pazarlama ilkeleri (19. Baskı). İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Nozdrenko, E. A. (2018). The aesthetic concept of marketing as a factor for the development of modern consumer culture. Journal of Siberian Federal University, 2(11), 299-305.
• Olahut, R. ve Comiati, R. (2010). The role of the aesthetics in the making of a brand. Babes-Bolyai University of Cluj-Napoca, 8(2), 411-416.
• Olivier, I. ve Fletcher, M. (2000). Atmospherics and the establishment of long term customer relationships in a retail environment. SajemsNs, 3(2), 334-343.
• Orel, D. F. (2005). Renklerin dünyasında mağazacılık. Bizim Market Dergisi, 1-3.
• Özdemir, Ş. (2008). Müşteri odaklı mağaza yönetimi (2. Baskı). Ankara: Nobel Yayın.
• Özdemir, T. (2005). Tasarımda renk seçimini etkileyen kriterler. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 391-402.
• Özkan, A. (2007). İç mekân tasarımı kuram ve yöntemleri ışığında günümüz Türk iç mekân tasarımcıları ve tasarım anlayışlarına bir yaklaşım (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Özsavaş, N. (2016). İç mekân tasarımında renk algısı. Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi, 9(18), 449-460.
• Öztürk, S. A. (2015). Hizmet pazarlaması kuram uygulama ve örnekler (14. Baskı). Bursa: Ekin Yayınevi.
• Ryu, K. ve Jang, S. (2008). DINESCAPE: A scale for customers’ perception of dining environments. Journal of Food service Business Research, 11(1), 2-22.
• Spangenberg, E. R., Crowley, A. E. ve Henderson, P. W. (1996). Improving the store environment: do olfactory cues affect evaluations and behaviors? Journal of Marketing, 60(2), 67-80
• Tek, Ö. B. (1999). Pazarlama ilkeleri: Global yönetimsel yaklaşım Türkiye uygulamaları (8. Baskı). İstanbul: Beta.
• Tosun, N. B. (2003). Satın alma noktası reklamlarının etkisi. İletişim Araştırmaları Etkisi, 1(1), 87-106.
• Turgay, O. ve Altuncu, D. (2011). İç mekânda kullanılan yapay aydınlatmanın kullanıcı açısından etkileri. Çankaya University Journal of Science and Engineering, 8(1), 167-181.
• Uysal, C. M. (2018). Mağaza atmosferi, müşteri tatmini ve tekrar satın alma niyeti ilişkisi üzerine nicel bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi).https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Varinli, İ. ve Acar, N. (2011). Tüketicilerin alışveriş yaptıkları mağazayı değerlendirilmelerinde etkili olan faktörler ile sadakat arasındaki ilişki: Kayseri ilinde yapılan bir araştırma. C.Ü. İktisadi ve İdari Birimler Dergisi, 12(1), 1-20.
• Wakefield, K. L. ve Blodgett J. G. (1994). The importance of servicescapes in leisure service settings. Journal of Services Marketing, 8(3), 66-76.
• Yalch, R. ve Spangenberg, E. (1990). Effects of store music on shopping behavior. Journal of Consumer Marketing, 7(2), 55-63.
• Yıldırım, E, A. (2014). Hizmet pazarlamasında kalite algılaması: Malatyapark AVM örneği (Doktora Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Yıldırım, K., Akalın, A. ve Çağatay, K. (2008). Otel yatak odalarının iç mekân tasarımının kullanıcıların algı-davranışsal performansı üzerine etkisi. Politeknik Dergisi, 11(2), 175-185.
• Yıldırım, N. N. (2015). Mağaza iç mekânında tasarım-imaj ilişkisi (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Zengin, E. ve Erdal, A. (2000). Hizmet sektöründe toplam kalite yönetimi. Qafqaz Universitesi Dergisi, 3(1), 43-56.