An Investigation of Lesson Suggestions for the Free Activities Hour in Primary School According to Needs Determination Approaches and Contents

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 4, 1236 - 1248, 11.10.2023

Özlem Üzümcü

https://doi.org/10.33206/mjss.1245176

Öz

Classroom teachers have problems in different areas such as the determination of the content of leisure time activities lessons, their processing or implementation. Some teachers use this course as a reinforcement course. For this reason, in this study, prospective classroom teachers were asked to design lessons by examining the primary school curriculum and identifying the areas that may be needed with needs identification approaches. 38 primary school teacher candidates participated in this research, which was carried out as action research. According to the findings, it was seen that the most used approach was the analytical approach, which was followed by the descriptive approach and the differences approach, among the needs assessment approaches. In contrast, the democratic approach was not preferred at all. When the contents of the designed course proposals were examined, it was seen that there are courses that mostly address the skill areas, followed by the courses in the fields of environment and sustainability, followed by the topics covering games, intercultural interaction, personal development, art, sports, values and geographical information of our country, respectively.

Anahtar Kelimeler

Primary school curriculum, Free activities course, Needs assessment approach, Prospective classroom teachers

İlkokuldaki Serbest Etkinlikler Saati İçin Tasarlanan Ders Önerilerinin İhtiyaç Belirleme Yaklaşımlarına Ve İçeriklerine Göre İncelenmesi

Öz

Serbest etkinlikler dersi ilkokul öğretim programında öğrencilerin ilgilerine, ihtiyaçlarına ve okulun imkânlarına göre içeriğinin belirlendiği ve uygulamasının yapıldığı derslerdir. Sınıf öğretmenleri serbest etkinlikler derslerinin içeriğinin belirlenmesi, işlenişi ya da uygulanışı gibi farklı alanlarda sorunlar yaşamaktadırlar. Bazı öğretmenler ise bu dersi takviye dersi olarak kullanmaktadırlar. Bu araştırmada bu nedenle sınıf öğretmeni adaylarının ilkokul öğretim programını inceleyerek ve ihtiyaç duyulabilecek alanları ihtiyaç belirleme yaklaşımlarıyla belirleyerek ders tasarlamaları istenmiştir. Öğretmen adaylarının öğretim programına hakim olmaları ve gördükleri eksiklikleri mesleki yaşamlarında giderebilmeleri için eylem araştırması seçilmiştir. Eylem araştırması olarak yürütülen bu araştırmaya İlkokul programı dersi kapsamında 38 sınıf öğretmeni adayı katılmıştır. Elde edilen bulgulara göre ihtiyaç belirleme yaklaşımlarından en fazla analitik yaklaşımın, sonrasında betimsel ve bunu takip eden farklar yaklaşımının kullanıldığı, demokratik yaklaşımın ise hiç tercih edilmediği görülmüştür. Tasarlanan ders önerilerinin içeriklerine bakıldığında ise en çok beceri alanlarına hitap eden derslerin olduğu, ardından çevre ve sürdürülebilirlik alanlarındaki derslerin yer aldığı, sonrasında ise sırasıyla oyun, kültürler arası etkileşim, kişisel gelişim, sanat, spor, değerler ve ülkemizin coğrafi bilgilerini kapsayan konuların olduğu görülmektedir. Gelecekteki koşullara göre bugünden tedbiri temsil eden analitik yaklaşımın en fazla tercih edilmesi sınıf öğretmeni adaylarının küresel problemlere duyarlığını göstermektedir. Bununla birlikte ders önerilerinin çeşitli içeriklere sahip olması farklı alanlardaki ihtiyaç durumlarını da ortaya koyabildiklerini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

İlkokul programı, Serbest etkinlikler dersi, İhtiyaç belirleme yaklaşımı, Sınıf öğretmeni adayları

Kaynakça

• Aktay, S., Arat, R. ve Atalay, M. (2019). İlkokullarda teneffüs süresi ne kadar olmalı. III. Uluslararası Sınırsız Eğitim ve Araştırma Sempozyumu
• Altun, M. (2016). İlkokul oyun ve fiziki etkinlikler dersi yeni öğretim programının sınıf öğretmenlerinin görüşleriyle değerlendirilmesi: Kırşehir İli örneği. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 327-347.
• Birgül, S. (2018). Serbest etkinlikler dersinin incelenmesi: Nallıhan örneği (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bozpolat, E. (2016). İlkokullarda uygulanan serbest etkinlikler dersine ilişkin öğretmen görüşleri. Journal of World of Turks/ Zeitschrift für die Welt der Türken, 8 (2), 217-239.
• Brazee, E. (2000). Exploratory curriculum in the middle school. ERIC Digest.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri (2. Basım). Ankara: Pegem Akademi.
• Capobianco, B. M. ve Feldman, A. (2006). Promoting quality for teacher action research: Lessons learned from science teachers’ action research. Educational Action Research, 14(4), 497-512.
• Celayir, İ. (2015). İlkokul programı oyun ve fiziki etkinlikler dersinin işlevselliğinin ve geleneksel çocuk oyunlarının uygulanabilirliğine göre incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Cinoğlu, M. ve Bağcı, E. (2018). İlkokullarda serbest etkinlikler uygulamaları dersinin değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(66), 712-727. DOI: 10.17755/esosder.355006
• Çiftçi, Y. E. (2019). Serbest etkinlik uygulamalarının sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siirt.
• Dedeoğlu, H. ve Polat, İ. (2021). 2020-2021 eğitim öğretim yılı ilkokul öğretim programları üzerine bir değerlendirme. Yaşadıkça Eğitim, 35(1), 207-220.
• Demirel, Ö. (2015). Eğitimde program geliştirme: Kuramdan uygulamaya (24. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Dick, B. (2009). Action research literature 2006—2008: Themes and trends. Action Research, 7(4), 423-441.
• Dündar, H. ve Karaca, E. T. (2011). İlköğretim okullarında serbest etkinlik dersinin değerlendirilmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 13 (2) ,105-121.
• Gömleksiz, M. ve Özdaş, F. (2013). Serbest etkinlikler dersi konularının gerçekleşme düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(44), 323-335.
• Gupta, K. (2011). A practical guide to needs assessment. John Wiley & Sons.
• Gülbahar, Y. ve Kalelioğlu, F. (2018). Bilişim teknolojileri ve bilgisayar bilimi: Öğretim programı güncelleme süreci. Millî Eğitim Dergisi, 47(217), 5-23.
• Gültekin, M., Atalay, N. ve Ay, Y. (2017). İlköğretimde serbest etkinliklere yönelik sınıf öğretmeni ve öğrenci görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(2), 419-437.
• Güvendi, B. ve Serin, H. (2019). Sınıf öğretmenliği adaylarının oyun ve fiziksel etkinlikler dersine yönelik tutumları ile fiziksel aktiviteye katılım motivasyonlarının incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(72), 1957-1968.
• Keskin, A. (2009). Oyunların çocukların çoklu zekâ alanlarının gelişimine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• KOÇ, E. S. (2021). İlkokul öğretim programlarının COVID-19 sonrası yaygınlaşan uzaktan eğitime uygunluğunun incelenmesi. International Anatolia Academic Online Journal Social Sciences Journal, 7(1), 24-36.
• Koyuncu, F. ve Bulut, G. G. (2022). Geleneksel çocuk oyunlarının kültürlerarası etkileşimi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 12, 499-519. DOI: 10.21733/ibad.1083497.
• Köklü, N. (1993). Eylem araştırması. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 26(2), 357-365.
• Köse, E. (2007). İlköğretim öğrencilerinin ders dışı etkinliklerini tercih etme nedenleri. A. Ü. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (3), 46-61.
• MEB (2022). Çevre eğitimi ve iklim değişikliği dersinin müfredatı tamamlandı. 10 Temmuz 2022 tarihinde https://www.meb.gov.tr/cevre-egitimi-ve-iklim-degisikligi-dersinin-mufredati-tamamlandi/haber/25946/tr adresinden alınmıştır.
• Melanlıoğlu, D. (2020). Kardeş veya yük: mülteci çocuk kahramanların bakış açısıyla kültürlerarası etkileşim. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (20), 95-115.
• Sargın M., (2014). İlkokul programında yer alan serbest etkinlikler dersinde öğretmenlerin kendilerini yeterli görme düzeyleri (Şırnak İli Örneği) (Yüksek Lisans Tezi). Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir.
• Sevim Yılmaz, L. (2015). İlkokulda uygulanan serbest etkinlik dersinin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Sevinç, M. (2009). Erken çocukluk gelişimi ve eğitiminde oyun. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Stufflebeam, D. L., McCormick, C. H., Brinkerhoff, R. O. ve Nelson, C. O. (1985). Introduction to needs assessment. In Conducting educational needs assessments (pp. 1-22). Springer, Dordrecht.
• Şen, S. ve Sarıkaya, İ. (2015a). Serbest zaman etkinlikleri dersinde seçilen etkinliklerin cinsiyet değişkenine göre incelenmesi. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (1), 55-73.
• Şibir, E. S. (2019). Devlet ve özel ilkokullardaki sınıf öğretmenleri ile öğrencilerin serbest etkinlikler dersine ilişkin görüşleri (Yüksek Lisans Tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
• Şimşek, H. ve Kula, S. S. (2018). Türkiye’nin göçmen politikasında ihmal edilen boyut: eğitsel uyum programı. Ahi Evran Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 5-21.
• Talim Terbiye Kurulu, (2022a). Öğretim Programları http://mufredat.meb.gov.tr/Programlar.aspx
• Talim Terbiye Kurulu, (2022b). Haftalık ders programları http://ttkb.meb.gov.tr/www/haftalik-ders- cizelgeleri/kategori/7
• Usta, M. ve Demir, E. (2020). Eğitimde çok kültürlülük: ilkokul hayat bilgisi ve sosyal bilgiler kitapları üzerinden nitel bir inceleme. Journal Of Social, Humanities and Administrative Sciences, 6(34), 2178-2198.
• Uyanık, G. (2016). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına ilişkin bilgi düzeylerinin ve tutumlarının incelenmesi. Online Fen Eğitimi Dergisi, 1(1), 30-41.
• Yargı E. (2019). Öğretim elemanlarının ihtiyaç belirleme eğilimleri ile eğitim felsefesi inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Sosyal Bilimler Üniversitesi, Kırşehir.