Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet ve Ekonomik Büyüme Arasında Kadın Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 1, 175 - 185, 09.01.2024

Hakan Eygü , Merve Oktay

https://doi.org/10.33206/mjss.1248591

Öz

Devletlerin, ekonomik büyümeyi ve sürdürülebilirliğini sağlamak öncelikli görevlerindendir. Bunun için hükümetler işgücüne katılımı arttırmayı ve istihdamı sağlamayı amaçlamaktadır. İstihdamın sağlanabilmesinde en önemli etken toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasıdır. Literatürde birçok çalışmada da olduğu gibi kadınların işgücüne katılımıyla istihdam ve ekonomik büyüme arasında önemli bir ilişki bulunmaktadır. Diğer ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de toplumsal cinsiyet eşitliğinin tam olarak sağlanamadığı görülmektedir. Bunun sebepleri arasında yoğun olarak kadınların ev içindeki iş gücünün yoğunluğu gösterilmektedir. Kadınların işgücüne katılımları incelendiğinde ise eğitim seviyelerinin işgücüne katılımları arasında ilişki olduğu görülmektedir. Kadınların işgücüne katılmayı istemelerinin başında, gelirlerini ve yaşam standartlarını arttırmak istemeleri ve kendi ayakları üzerinde durma arzuları yer almaktadır. Çalışmanın amacı ekonomik büyüme ile kadın istihdamı, kadının işgücüne katılımı ve kadınların hane halkı gelirlerinden memnuniyetleri arasındaki ilişki incelemek oluşturmaktadır.Çalışmada 1988-2021 yılları arasındaki kadın istihdamının, kadınların işgücüne katılımlarının ve kadınların hane halkı gelir memnuniyetlerinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi zaman serisi analizi ile incelenmiştir. Serilerin durağanlığı ADF ve PP birim kök testleriyle belirlenmiştir. Daha sonra ARDL sınır testiyle değişkenlerin eşbütünleşme ilişkisinin varlığı test edilmiş, uzun ve kısa dönem dinamikleri incelenmiştir. Uygun model kurulmuş ve model tahmin sonuçları değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda kadın istihdamı, kadının iş gücüne katılımı ve hane halkı gelir memnuniyetlerinin ekonomik büyüme üzerinde olumlu etkisinin olduğu söylenebilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kadın İstihdamı, Kadının İşgücüne Katılımı, Kadının Hane Halkı Gelir Memnuniyeti, Ekonomik Büyüme

Etik Beyan

“Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet ve Ekonomik Büyüme Arasında Kadın Etkisinin İncelenmesi” başlıklı çalışmanın yazım sürecinde bilimsel kurallara, etik ve alıntı kurallarına uyulmuş; toplanan veriler üzerinde herhangi bir tahrifat yapılmamış ve bu çalışma herhangi başka bir akademik yayın ortamına değerlendirme için gönderilmemiştir.

Investıgatıon of Women's Impact Between Gender and Economıc Growth in Turkey

Öz

It is one of the primary duties of states to ensure economic growth and sustainability. For this, governments aim to increase labor force participation and provide employment. The most important factor in providing employment is ensuring gender equality. As in many studies in the literature, there is an important relationship between female labor force participation and employment and economic growth. As in other countries, it is seen that gender equality is not fully achieved in our country. Among the reasons for this is the intensity of the work force of women in the home. When women's participation in the workforce is examined, it is seen that there is a relationship between their education levels and their participation in the workforce. At the beginning of women's desire to participate in the labor force is their desire to increase their income and living standards and to stand on their own feet. The aim of study is to examine the relationship between economic growth and women's employment, women's labor force participation and women's satisfaction with household income. In the study, the effects of women's employment, women's labor force participation and women's household income satisfaction on economic growth between the years 1988-2021 were examined by time series analysis. The stationarity of the series was determined by ADF and PP unit root tests. Then, the existence of the cointegration relationship of the variables was tested with the ARDL bounds test, and the long- and short-term dynamics were examined. The appropriate model was established and the model prediction results were evaluated. In this respect, it can be said that women's employment, women's participation in the workforce and household income satisfaction have a positive effect on economic growth.

Anahtar Kelimeler

Female employment, female labor force participation, female household income satisfaction, economic growth

Kaynakça

• Adaçay, F. R. ve Nurdinova, S. (2019). Yaşam Memnuniyetinin Nicel Ve Nitel Analizi: Türkiye'de Ev Kadınlarının İstihdamı Örneği (Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Akel, V. ve Gazel S. (2015). Döviz Kurları ile Bist Sanayi Endeksi Arasındaki Eşbütünleşme İlişkisi: Bir ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 0(44), 23-41. DOI: 10.18070/euiibfd.57171
• Akgül, S. Ö. (2020). Turizmde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ve Kadınların Güçlendirilmesi İle Mutluluk Endeksi Arasındaki İlişki. Turar Turizm Ve Araştırma Dergisi, 9(2), 160-178. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/turar/issue/58235/840484
• Akman, S. U. (2021). Mutluluk ve Yaşam Memnuniyetinin Belirleyicileri: Türkiye İstatistik Kurumu Yaşam Memnuniyeti Araştırması Üzerine Analizler. In Journal of Social Policy Conferences (No. 81).
• Aydın, F. (2010). Enerji tüketimi ve ekonomik büyüme. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (35), 317-340. Retrieved from http://dergipark.org.tr/en/pub/erciyesiibd/issue/5898/77939
• Aydoğmuş, R. (2019). Türkiye’de Kadın İstihdamı Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Bir Zaman Serisi Analizi (Yüksek Lisans Tezi). Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ.
• Barin, N. E., Kundak, S. ve Cenikli, V. S. (2020). The Effects Of Female Employment On Economic Growth: An Application Of Panel Data On The Member Countries Of The Organisation Of Islamic Cooperation, In Contemporary Issues In Business Economics And Finance Emerald (Vol. 104, pp. 29-44). Publishing Limited.
• Başlevent, C. ve Onaran, Ö. (2004). The Effect Of Export-Oriented Growth On Female Labor Market Outcomes İn Turkey. World Development, 32(8), 1375-1393. Doi: 10.1016/j.worlddev.2004.02.008
• Cinel, E. A. (2014). Türkiye’de Ekonomik Büyümenin Belirleyicileri (1980-2011). Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 4(8), 15-26. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/odusobiad/issue/27572/290136
• Coşkun, H. ve Eygü, H. (2020). Ar-GE Harcamaları ve İhracat İlişkisinin İncelenmesi: Türkiye Örneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(iktisadi ve İdari Bilimler), 233-242. Doi: 10.18506/anemon.761623
• Çakıroğlu-Çevik, A. (2016). Yaşam Kalitesi Ve Mutluluk İlişkisi Çerçevesinde Türkiye'de Kadının Durumu. Kadin/Woman 2000, 17(2). Erişim adresi: https://www.acarindex.com/pdfler/acarindex-bb84efcd-7644.pdf
• Davis, L. ve Gao, J. (2020). Preferences Or Patriarchy: Why Do Religious Women Work Less?. Social Indicators Research, 147(1), 287-310. Doi: 10.1007/s11205-019-02152-6
• Demircan, E. S. (2003). Vergilendirmenin ekonomik büyüme ve kalkınmaya etkileri. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (21), 97-116. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/erciyesiibd/5878/77796
• Dilber, T. (2019). Kadın İstihdamı Ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği (Yüksek Lisans Tezi). Celal Bayar Üniversitesi, Manisa.
• Dülger, F. (2002). Türkiye’de Döviz Kuru Dinamiklerinin Belirlenmesinde Parasalcı Yaklaşım Ve Eşbütünleşme Yöntemiyle Sınama. ODTÜ Gelişme Dergisi, 29(1-2), 47-68. Erişim adresi: file:///C:/Users/sta/Downloads/3-3-1- PB%20(1).pdf
• Eygü, H. (2022). Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Kullanımı Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1995–2020 Türkiye Örneği. Gazi İktisat Ve İşletme Dergisi, 8(2), 387-397. Doi: 10.30855/gjed.2022.8.2.012
• Eygü, H. (2022). Panel Data Analysis in Investigation the Economic Growth of Turkic States. The International Journal of New Approaches in Social Studies, 6(1), 36-46. Doi: 10.38015/sbyy.1075022
• Eyüboğlu, S. ve Abdioğlu, Z. (2019). Zamansal Toplulaştırmanın Birim Kök Testleri Üzerindeki Etkisi. Uluslararası İktisadi Ve İdari İncelemeler Dergisi, (24), 233-258. Doi: 10.18092/ulikidince.498854
• Günsoy, G. ve Özsoy, C. (2012). Türkiye’de Kadın İşgücü, Eğitim Ve Büyüme İlişkisinin Var Analizi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 49(568), 23-42. Erişim adresi: info:eu-repo/semantics/openAccess
• İlkkaracan, İ. (2012). Why So Few Women İn The Labor Market İn Turkey?. Feminist Economics, 18(1), 1-37. Doi: 10.1080/13545701.2011.649358
• Kara, M. ve Duruel, M. (2010). Türkiye’de Ekonomik Büyümenin İstihdam Yaratamama Sorunu. Journal of Social Policy Conferences, 0 (50), 367-396. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/iusskd/issue/891/9923
• Karabiyik, I. (2012). Türkiye'de Çalışma Hayatında Kadın İstihdamı. Marmara Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 32(1), 231-260. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/muiibd/issue/495/4492
• Karlilar, S. ve Kiral, G. (2019). Kadın İşgücüne Katılımı Ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Ülke Grupları İçin Panel Veri Analizi. Third Sector Social Economic Review, 54(2), 935-948. Doi: 10.15659
• Kılıç, D. ve Öztürk, S. (2014). Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı Önündeki Engeller Ve Çözüm Yolları: Bir Ampirik Uygulama. Amme İdaresi Dergisi, 47(1), 107-130. Erişim adresi: https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/44263859
• Kimmel, J. (2006). Child Care, Female Employment, And Economic Growth. Community Development, 37(2), 71-85. Doi: 10.1080/15575330609490208
• Klasen, S. ve Lamanna, F. (2009). The İmpact Of Gender İnequality İn Education And Employment On Economic Growth: New Evidence For A Panel Of Countries. Feminist Economics, 15(3), 91-132. Doi: 10.1080/13545700902893106
• Knight, T. (2022). Women’s Employment And Public Spending: A Cross-Country Study. International Advances İn Economic Research, 28(1), 1-17. Doi: 10.1007/s11294-022-09851-w
• Mehmet, K. ve Duruel, M. (2010). Türkiye’de Ekonomik Büyümenin İstihdam Yaratamama Sorunu. In Journal Of Social Policy Conferences, 50, 367-396. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/iusskd/issue/891/9923
• Nassar, C., Nastacă, C. C. ve Nastaseanu, A. (2021). Women's Contrıbutıon To Economıc Development And The Effects Of The Gender Pay Gap. Management Research And Practice, 13(2), 60-68. Erişim adresi: https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=976279
• Özel, H. A. (2012). Ekonomik Büyümenin Teorik Temelleri. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1), 63-72. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/ckuiibfd/issue/32889/365361? publisher=karatekin
• Özgenç, E. ve Özer, H. (2018). Tra1 Bölgesinde Kadının İşgücüne Katılımının Belirleyicilerinin Logit Model İle Analizi. Hak İş Uluslararası Emek Ve Toplum Dergisi, 7(18), 295-316. Doi: 10.31199/hakisderg.434492
• Parlaktuna, I. ve Saricicek, I. (2010). Ordering Of Regions İn Turkey According To Their Potential To İncrease Female Labor Force: A Multi-Criterion Decision Making Model Application. Iktısat Isletme Ve Fınans, 25(294), 35-65.
• Pata, U. K. (2018). Türkiye’de Kadin İstihdami Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Simetrik Ve Asimetrik Nedensellik Testleri İle Sektörel Bir Analiz. Uluslararası İktisadi Ve İdari İncelemeler Dergisi, (21), 135-150. Doi: 10.18038/ulikidince.391777
• Polyzos, E., Kuck, S. ve Abdulrahman, K. (2022). Demographic Change And Economic Growth: The Role Of Natural Resources İn The Mena Region. Research İn Economics, 76(1), 1-13. Doi: 10.1016/j.rie.2022.03.001
• Serel, H. ve Özdemir, B. S. (2017). Türkiye’de Kadın İstihdamı Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15(3), 132-148. Erişim adresi: info:eu-repo/semantics/openAccess
• Torosyan, K. ve Pignatti, N. (2022). Employment Versus Home-Stay And The Happiness Of Women İn The South Caucasus. Journal Of Happiness Studies, 1-45. Erişim adresi: https://link.springer.com/article/10.1007/s10902- 022-00590-7
• Tsani, S., Paroussos, L., Fragiadakis, C., Charalambidis, I. ve Capros, P. (2013). Female Labour Force Participation And Economic Growth İn The South Mediterranean Countries. Economics Letters, 120(2), 323-328. Doi: 10.1016/j.econlet.2013.04.043
• Turgut, A. Ş., Başer, Z., Çevik, E., Güney, A., Uçar, E., Uzbiçer, Z. ve Büşra, Y. E. T. (2022, May). İşsiz Kadınların Mutluluk Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. In 4 Th International Congress On Multidisciplinary Social Sciences (P. 335). Ankara, Türkiye
• Türlüoğlu, E. (2018). Kadın İstihdam Ve Büyüme İlişkisi: Var Modeli Analizi. Avrasya Sosyal Ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(9), 59-68. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/asead/issue/41120/497015
• Tütüncü, A. ve Zengin, H. (2020). E7 Ülkelerinde Kadın İstihdamı Ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki. Uluslararası Yönetim İktisat Ve İşletme Dergisi, 16(1), 1-16. Doi: 10.17130/ijmeb.700752
• Van Den Troost, A. vermulst, A. A., Gerris, J. R., Matthijs, K. ve Welkenhuysen-Gybels, J. (2006). Effects Of Spousal Economic And Cultural Factors On Dutch Marital Satisfaction. Journal Of Family And Economic Issues, 27(2), 235-262. Erişim adresi: https://link.springer.com/article/10.1007/s10834-006-9016-9
• Zeren, F. ve Savrul, B. K. (2017). Kadınların İşgücüne Katılım Oranı, Ekonomik Büyüme, İşsizlik Oranı Ve Kentleşme Oranı Arasındaki Saklı Koentegrasyon İlişkisinin Araştırılması. Yönetim Bilimleri Dergisi, 15(30), 87-103. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/comuybd/issue/36994/448452