CAMELS Modeli ile Finansal Performans Ölçümü: Seçili Azerbaycan Bankalarından Güncel Kanıtlar
Yıl 2024,
Cilt: 13 Sayı: 1, 201 - 217, 09.01.2024
Mehmet Apan
,
Farid Marazada
Öz
Bu çalışmada, Azerbaycan Bankacılık Sektörü’nde faaliyet gösteren seçili 10 bankanın 2015-2020 dönem verisi kullanılmıştır. Bankaların finansal performans ölçümleri, CAMELS modeli ile yapılmıştır. Ampirik analizlerde ABB bankasının 123,98 ortalama CAMELS bileşik puanı ile en yüksek performansa sahip olduğu belirlenmiştir. Ayrıca araştırma döneminde her yıl için ABB ve BOB bankalarının hep pozitif CAMELS bileşik değerlerine sahip oldukları gözlenmiştir. Diğer bankaların ise bazı yıllarda pozitif bazı yıllarda ise negatif CAMELS bileşik değerine sahip oldukları belirlenmiştir. Analiz döneminde seçili Azerbaycan bankalarının CAMELS sermaye yeterliliği, aktif kalitesi, yönetim kalitesi, kazanç kalitesi, likidite durumu ve piyasa riskine duyarlılık ana bileşenleri için farklı sonuçlar elde ettikleri gözlenmiştir.
Etik Beyan
“CAMELS Modeli ile Finansal Performans Ölçümü: Seçili Azerbaycan Bankalarından Güncel Kanıtlar” başlıklı çalışmanın yazım sürecinde bilimsel kurallara, etik ve alıntı kurallarına uyulmuş; toplanan veriler üzerinde herhangi bir tahrifat yapılmamış ve bu çalışma herhangi başka bir akademik yayın ortamına değerlendirme için gönderilmemiştir. Bu çalışmada hazır veri seti kullanıldığı için etik kurul kararına ihtiyaç duyulmamıştır.
Kaynakça
- ABA. (2022). Azerbaycan Banklar Assosiasiyası (Azerbaycan Bankalar Birliği).
https://aba.az/en/banklar/toplu/
- ABB. (2022). Azerbaycan Beynelhalk Bankası. https://abb-bank.az/
- Ahmedov, T. ve Memmedov, E. (2017). Azerbaycan bankacılık sektörünün CAMELS analizi: Yabancı sermayeli 10
banka. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 2(4), 97-109.
- Akyüz, F., Soba, A. Ş. ve Yeşil, T. (2020). Katılım bankalarının CAMELS analizi yöntemiyle finansal
performanslarının değerlendirilmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi (87), 145-166.
- Aldırmaz-Akkaya, F. (2020). Türkiye mevduat bankalarının finansal performans analizi: Amerika ticari
bankalarıyla karşılaştırmalı bir bakış. İstanbul İktisat Dergisi, 70(2), 303-338.
- Altemur, N., Karaca, S. S. ve Güvemli, B. (2018). Türkiye’deki yabancı sermayeli bankaların CAMELS analizi ile
performanslarının ölçülmesi. Journal of International Management Educational and Economics Perspectives,
6(1), 57-65.
- Altınırmak, S. ve Gül, Y. (2019). Türkiye’deki mevduat bankalarının finansal durumlarının CAMELS analizi ile
değerlendirilmesi. Journal of Management and Economics Research, 17(1), 222-243.
- Apan, M., Öztel, A. ve Ceyhan, İ. F. (2019). Entropi yöntemine dayalı CAMELS performans değerlendirme modeli:
Türk mevduat bankaları üzerine bir uygulama. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 11(20),
296-316.
- ATB. (2022). Azer-Türk Bankası. https://atb.az/
- Bayramoğlu, M. F. ve Gürsoy, İ. (2017). Türkiye’de faaliyet gösteren mevduat bankalarının bireysel ve sektörel
risk derecelendirmesi: Bir CAMELS analizi uygulaması. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15(1), 1-19.
- BOB. (2022). Bank of Baku. https://www.bankofbaku.com/
- Bozdoğan, T., Ersoy, B. ve Kaygusuz, M. (2018). CAMELS değerlendirme sistemiyle katılım bankalarının finansal
performanslarının TOPSİS yöntemiyle analizi. Journal of Social And Humanities Sciences Research (JSHSR),
5(30), 4309-4323.
- CBAR. (2022). Central Bank of the Republic of Azerbaijcan (Azerbaycan Cumhuriyeti Merkez Bankası).
https://www.cbar.az/
- Çağıl, G. ve Mukhtarov, S. (2014). Azerbeycan bankacılık sektörünün CAMELS yönetimiyle performans analizi.
Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 11(41), 77-94.
- Çelik, İ. ve Tunay, K. (2020). 2008 krizi sonrası Türkiye ve yükselen piyasa ekonomilerinde bankacılık
performansı: CAMELS analizi ile karşılaştırmalı bir değerlendirme. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 57(653),
9-47.
- Çizgici-Akyüz, G. ve Emir, M. (2018). Türkiye’deki mevduat bankalarının finansal performans değerlendirmesi:
CAMELS yaklaşımı. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), 7-26.
- Dash, M. ve Das, A. (2013). Performance appraisal of Indian banks using CAMELS rating. The IUP Journal of Bank
Management, 12(2), 31-42.
- Ege, İ., Topaloğlu, E. E. ve Karakozak, Ö. (2015). CAMELS performans değerlendirme modeli: Türkiye'deki
mevduat bankaları üzerine ampirik bir uygulama. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler
Fakültesi Dergisi, 8(4), 109-126.
- Erdoğan, O. ve Uslu, A. (2022). Türkiye’deki kamu ve özel sermayeli mevduat bankalarının CAMELS yaklaşımı ile
performanslarının değerlendirilmesi. Denetim ve Güvence Hizmetleri Dergisi, 2(2), 103-120.
- Güleç, M., Hazar, A. ve Babuşçu, Ş. (2021). Türkiye’de sistemik önemli bankaların CAMELS analizi. Bankacılık ve
Sermaye Piyasası Araştırmaları Dergisi, 5(11), 1-19.
- Gümüş, F. B. ve Nalbantoğlu, Ö. (2015). Türk bankacılık sektörünün CAMELS analizi yöntemiyle 2002-2013
arasındaki performans analizi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 83-
106.
- Gündoğdu, A. (2017). Türkiye'de mevduat bankalarının CAMELS analizi. Bankacılık ve Finansal Araştırmalar
Dergisi, 4(2), 26-43.
- HKB. (2022). Halk Bank. https://www.xalqbank.az/
- Karaca, S. S., Altemur, N. ve Çevik, M. (2019). Türkiye’deki mevduat bankalarının CAMELS analizi ile finansal
performans ölçümü. Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi, 2(2), 130-148.
- Karaçor, Z. Ö., Mangır, F., Kodaz, Ş. S. ve Kartal, M. (2017). Kamusal ve özel sermayeli bankaların CAMELS
performans analizi: Türkiye örneği. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 47-65.
- Keten, N. D. ve Çağlar, A. (2019). CAMELS oranları ile mevduat bankalarının finansal performansı: Bileşik endeks
yaklaşımı. Alphanumeric Journal, 7(2), 417-436.
- KPB. (2022). Kapital Bank. https://www.kapitalbank.az/
- MNB. (tarih yok). Muğan Bank. https://muganbank.az/
- Ozgur, E. (2021). Yabancı sermayeli mevduat bankalarının bileşen faktör odaklı CAMELS performans analizi.
PressAcademia Procedia, 14(1), 57-63.
- PMB. (2022). Premium Bank. https://www.premiumbank.az/
- PŞB. (2022). Paşa Bank. https://www.pashabank.az/
- Romana, A. ve Şargu, A. C. (2013). Analysing the financial soundness of the commercial banks in Romania: An
approach based on the CAMELS framework. Procedia Economics and Finance, 6, 703–712.
- Sakarya, Ş. (2010). CAMELS derecelendirme sistemine göre İMKB‟deki yerli ve yabancı sermayeli bankaların
karşılaştırmalı analizi. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (Prof.Dr. Alaeddin YAVAŞÇA Özel Sayısı),
7-21.
- Şen, A. ve Solak, S. (2011). Ticari bankacılık sektörünün CAMELS analizi: Türkiye örneği. Finans Politik & Ekonomik
Yorumlar Dergisi, 48(554), 51-69.
- Şendurur, U. ve Temelli, F. (2018). CAMELS derecelendirme modeli yardımı ile Türkiye’de faaliyet gösteren
geleneksel bankalar ve katılım bankalarının karşılaştırmalı analizi. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 6(23), 525-
543.
- Şimşek, T., Aslan, E. ve Şahin, A. (2017). Türk bankacılık sektörünün 2001-2015 dönemi için CAMELS yöntemiyle
performans analizi. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 12(2), 155-167.
- TRB. (2022). Turan Bank. https://turanbank.az/
- Uslu, A. (2019). Türkiye’deki yabancı sermayeli bankaların CAMELS analizi ile performanslarının ölçümü.
Muhasebe ve Finansman Dergisi(82), 199-220.
- Uslu, A., Türk, M. ve Ertaş, F. C. (2019). CAMELS performance analysis of capital deposit banks in Turkey.
Business & Management Studies: An International Journal, 7(3), 122-139.
- Yıldız, N. (2023). Türkiye’de faaliyet gösteren katılım bankalarının performans analizi. Cumhuriyet Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(1), 36-49.
- YLB. (2022). Yelo Bank. https://www.yelo.az/
Financial Performance Measurement with the CAMELS Model: Fresh Evidence from Selected Azerbaijan Banks
Yıl 2024,
Cilt: 13 Sayı: 1, 201 - 217, 09.01.2024
Mehmet Apan
,
Farid Marazada
Öz
In this study, 2015-2020 period data of 10 selected banks operating in the Azerbaijan Banking Sector were used. Financial performance measurements of banks were made with the CAMELS model. In empirical analysis, it was determined that ABB bank had the highest performance with an average CAMELS composite score of 123.98. In addition, it was observed that ABB and BOB banks always had positive CAMELS composite values in every year during the research period. It was determined that other banks had positive CAMELS composite values in some years and negative CAMELS values in some years. During the analysis period, it was observed that selected Azerbaijani banks achieved different results for the main components of CAMELS capital adequacy, asset quality, management quality, earnings quality, liquidity position and sensitivity to market risk.
Kaynakça
- ABA. (2022). Azerbaycan Banklar Assosiasiyası (Azerbaycan Bankalar Birliği).
https://aba.az/en/banklar/toplu/
- ABB. (2022). Azerbaycan Beynelhalk Bankası. https://abb-bank.az/
- Ahmedov, T. ve Memmedov, E. (2017). Azerbaycan bankacılık sektörünün CAMELS analizi: Yabancı sermayeli 10
banka. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 2(4), 97-109.
- Akyüz, F., Soba, A. Ş. ve Yeşil, T. (2020). Katılım bankalarının CAMELS analizi yöntemiyle finansal
performanslarının değerlendirilmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi (87), 145-166.
- Aldırmaz-Akkaya, F. (2020). Türkiye mevduat bankalarının finansal performans analizi: Amerika ticari
bankalarıyla karşılaştırmalı bir bakış. İstanbul İktisat Dergisi, 70(2), 303-338.
- Altemur, N., Karaca, S. S. ve Güvemli, B. (2018). Türkiye’deki yabancı sermayeli bankaların CAMELS analizi ile
performanslarının ölçülmesi. Journal of International Management Educational and Economics Perspectives,
6(1), 57-65.
- Altınırmak, S. ve Gül, Y. (2019). Türkiye’deki mevduat bankalarının finansal durumlarının CAMELS analizi ile
değerlendirilmesi. Journal of Management and Economics Research, 17(1), 222-243.
- Apan, M., Öztel, A. ve Ceyhan, İ. F. (2019). Entropi yöntemine dayalı CAMELS performans değerlendirme modeli:
Türk mevduat bankaları üzerine bir uygulama. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 11(20),
296-316.
- ATB. (2022). Azer-Türk Bankası. https://atb.az/
- Bayramoğlu, M. F. ve Gürsoy, İ. (2017). Türkiye’de faaliyet gösteren mevduat bankalarının bireysel ve sektörel
risk derecelendirmesi: Bir CAMELS analizi uygulaması. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15(1), 1-19.
- BOB. (2022). Bank of Baku. https://www.bankofbaku.com/
- Bozdoğan, T., Ersoy, B. ve Kaygusuz, M. (2018). CAMELS değerlendirme sistemiyle katılım bankalarının finansal
performanslarının TOPSİS yöntemiyle analizi. Journal of Social And Humanities Sciences Research (JSHSR),
5(30), 4309-4323.
- CBAR. (2022). Central Bank of the Republic of Azerbaijcan (Azerbaycan Cumhuriyeti Merkez Bankası).
https://www.cbar.az/
- Çağıl, G. ve Mukhtarov, S. (2014). Azerbeycan bankacılık sektörünün CAMELS yönetimiyle performans analizi.
Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 11(41), 77-94.
- Çelik, İ. ve Tunay, K. (2020). 2008 krizi sonrası Türkiye ve yükselen piyasa ekonomilerinde bankacılık
performansı: CAMELS analizi ile karşılaştırmalı bir değerlendirme. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 57(653),
9-47.
- Çizgici-Akyüz, G. ve Emir, M. (2018). Türkiye’deki mevduat bankalarının finansal performans değerlendirmesi:
CAMELS yaklaşımı. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), 7-26.
- Dash, M. ve Das, A. (2013). Performance appraisal of Indian banks using CAMELS rating. The IUP Journal of Bank
Management, 12(2), 31-42.
- Ege, İ., Topaloğlu, E. E. ve Karakozak, Ö. (2015). CAMELS performans değerlendirme modeli: Türkiye'deki
mevduat bankaları üzerine ampirik bir uygulama. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler
Fakültesi Dergisi, 8(4), 109-126.
- Erdoğan, O. ve Uslu, A. (2022). Türkiye’deki kamu ve özel sermayeli mevduat bankalarının CAMELS yaklaşımı ile
performanslarının değerlendirilmesi. Denetim ve Güvence Hizmetleri Dergisi, 2(2), 103-120.
- Güleç, M., Hazar, A. ve Babuşçu, Ş. (2021). Türkiye’de sistemik önemli bankaların CAMELS analizi. Bankacılık ve
Sermaye Piyasası Araştırmaları Dergisi, 5(11), 1-19.
- Gümüş, F. B. ve Nalbantoğlu, Ö. (2015). Türk bankacılık sektörünün CAMELS analizi yöntemiyle 2002-2013
arasındaki performans analizi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 83-
106.
- Gündoğdu, A. (2017). Türkiye'de mevduat bankalarının CAMELS analizi. Bankacılık ve Finansal Araştırmalar
Dergisi, 4(2), 26-43.
- HKB. (2022). Halk Bank. https://www.xalqbank.az/
- Karaca, S. S., Altemur, N. ve Çevik, M. (2019). Türkiye’deki mevduat bankalarının CAMELS analizi ile finansal
performans ölçümü. Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi, 2(2), 130-148.
- Karaçor, Z. Ö., Mangır, F., Kodaz, Ş. S. ve Kartal, M. (2017). Kamusal ve özel sermayeli bankaların CAMELS
performans analizi: Türkiye örneği. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 47-65.
- Keten, N. D. ve Çağlar, A. (2019). CAMELS oranları ile mevduat bankalarının finansal performansı: Bileşik endeks
yaklaşımı. Alphanumeric Journal, 7(2), 417-436.
- KPB. (2022). Kapital Bank. https://www.kapitalbank.az/
- MNB. (tarih yok). Muğan Bank. https://muganbank.az/
- Ozgur, E. (2021). Yabancı sermayeli mevduat bankalarının bileşen faktör odaklı CAMELS performans analizi.
PressAcademia Procedia, 14(1), 57-63.
- PMB. (2022). Premium Bank. https://www.premiumbank.az/
- PŞB. (2022). Paşa Bank. https://www.pashabank.az/
- Romana, A. ve Şargu, A. C. (2013). Analysing the financial soundness of the commercial banks in Romania: An
approach based on the CAMELS framework. Procedia Economics and Finance, 6, 703–712.
- Sakarya, Ş. (2010). CAMELS derecelendirme sistemine göre İMKB‟deki yerli ve yabancı sermayeli bankaların
karşılaştırmalı analizi. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (Prof.Dr. Alaeddin YAVAŞÇA Özel Sayısı),
7-21.
- Şen, A. ve Solak, S. (2011). Ticari bankacılık sektörünün CAMELS analizi: Türkiye örneği. Finans Politik & Ekonomik
Yorumlar Dergisi, 48(554), 51-69.
- Şendurur, U. ve Temelli, F. (2018). CAMELS derecelendirme modeli yardımı ile Türkiye’de faaliyet gösteren
geleneksel bankalar ve katılım bankalarının karşılaştırmalı analizi. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 6(23), 525-
543.
- Şimşek, T., Aslan, E. ve Şahin, A. (2017). Türk bankacılık sektörünün 2001-2015 dönemi için CAMELS yöntemiyle
performans analizi. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 12(2), 155-167.
- TRB. (2022). Turan Bank. https://turanbank.az/
- Uslu, A. (2019). Türkiye’deki yabancı sermayeli bankaların CAMELS analizi ile performanslarının ölçümü.
Muhasebe ve Finansman Dergisi(82), 199-220.
- Uslu, A., Türk, M. ve Ertaş, F. C. (2019). CAMELS performance analysis of capital deposit banks in Turkey.
Business & Management Studies: An International Journal, 7(3), 122-139.
- Yıldız, N. (2023). Türkiye’de faaliyet gösteren katılım bankalarının performans analizi. Cumhuriyet Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(1), 36-49.
- YLB. (2022). Yelo Bank. https://www.yelo.az/