Kızılay Dernekleri’nin Kurumsal Web Sitelerinde Diyalojik Halkla İlişkiler Sunumu: Türk Devletleri Teşkilatı Örneği

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 4, 1600 - 1614, 15.10.2024

Kahraman Kağan Kaya , Ahmet Tarhan

https://doi.org/10.33206/mjss.1440663

Öz

Kurumsal web siteleri aracılığıyla diyalojik bir halkla ilişkiler süreci yürütmek, sivil toplum kuruluşları açısından vazgeçilmez bir görünüm sergilemektedir. Sivil toplum kuruluşları açısından ön plana, Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu çıkmaktadır. Çalışmanın amacı, Kızılay Dernekleri üzerinden, Türk Devletleri Teşkilatı’na üye olan ülkelerde faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarına ait kurumsal web sitelerinin diyalojik halkla ilişkiler açısından nasıl bir görünüme sahip olduğunun ortaya koyulabilmesidir. Bu amacın gerçekleştirilebilmesi için ise araştırmada, içerik analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Türk Devletleri Teşkilatı’na üye olan ülkelerde faaliyet gösteren Kızılay Dernekleri’nin kurumsal web sitelerinin diyalojik halkla ilişkiler odaklı bir perspektifle değerlendirilmesini kapsayan araştırma doğrultusunda Azerbaycan Kızılayı, Kazak Kızılayı, Kırgız Kızılayı, Özbek Kızılayı ve Türk Kızılayı kurumsal web sitelerine bir içerik analizi uygulanmıştır. Bir bütün olarak değerlendirildiğinde hem Azerbaycan Kızılayı hem de Özbek Kızılayı kurumsal web sitesi, hazırlanan ve yapılan incelemenin çerçevesini oluşturan kodlama cetvelinde bulunan otuz altı ögeden yalnızca on dokuzunu bünyesinde barındırmaktadır. Bu durum, Azerbaycan Kızılayı ve Özbek Kızılayı kurumsal web sitelerini araştırmanın zayıf halkaları hâline getirmektedir. Bu doğrultuda en başarılı biçimde kullanılan kurumsal web sitesinin ise Türk Kızılayı’na ait olduğu ve söz konusu ögelerden yirmi sekizini içerdiği ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Sivil Toplum Kuruluşları, Kurumsal Web Siteleri, Diyalojik Halkla İlişkiler, Türk Devletleri Teşkilatı, Kızılay Dernekleri

Etik Beyan

“Kızılay Dernekleri’nin Kurumsal Web Sitelerinde Diyalojik Halkla İlişkiler Sunumu: Türk Devletleri Teşkilatı Örneği” başlıklı çalışmanın yazım sürecinde bilimsel kurallara, etik ve alıntı kurallarına uyulmuş; toplanan veriler üzerinde herhangi bir tahrifat yapılmamış ve bu çalışma herhangi başka bir akademik yayın ortamına değerlendirme için gönderilmemiştir.

Dialogic Public Relations Presentation on the Corporate Websites of Red Crescent Societies: The Case of the Organization of Turkish States

Öz

Conducting a dialogic public relations process through corporate websites displays an indispensable appearance from the point of view of non-governmental organizations. In terms of non-governmental organizations, the International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies comes to the fore. The aim of the study is to reveal how the corporate websites of non-governmental organizations operating in the countries that are members of the Organization of Turkic States look like in terms of dialogic public relations through the Red Crescent Societies. In order to achieve this aim, content analysis technique was used in the research. In line with the research, which covers the evaluation of the corporate websites of the Red Crescent Societies operating in the countries that are members of the Organization of Turkic States, from a dialogic public relations-oriented perspective, a content analysis was applied to the corporate websites of Azerbaijan Red Crescent, Kazakh Red Crescent, Kyrgyz Red Crescent, Uzbek Red Crescent and Turkish Red Crescent. When evaluated as a whole, both the Azerbaijan Red Crescent and the Uzbek Red Crescent corporate websites contain only nineteen of the thirty-six elements in the coding scale that was prepared and constitutes the framework of the conducted review. This situation makes the Azerbaijani Red Crescent and the Uzbek Red Crescent corporate websites the weak links of the research. In this regard, it can be stated that the most successfully used corporate website belongs to the Turkish Red Crescent and contains twenty-eight of the elements in question.

Anahtar Kelimeler

Non-Governmental Organizations, Corporate Websites, Dialogic Public Relations, Organization of Turkish States, Red Crescent Societies

Kaynakça

• Akbulut, E., Sönmez, B. ve Okumuş, M. (2014). Türkiye’de Fortune 500 listesinde yer alan kuruluşların web sitelerinin diyalojik iletişim düzeylerine yönelik bir analiz. Atatürk İletişim Dergisi, 6, 89–104.
• Akçapa, M. (2023). Türk Devletleri Teşkilatı’nın tarihsel gelişimi: Teşkilatın dünü, bugünü ve yarını. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 11(34), 473–491.
• Aktaş, H. ve Akduman, B. (2023). Diyalojik iletişim ilkeleri bağlamında bir halkla ilişkiler aracı olarak sosyal medya kullanımı: Twitter örneği. Yeni Medya, 14, 284–309.
• Aydın, K. ve Aliyeva, M. (2019). Sivil toplum kuruluşlarının web sitelerinin diyalojik iletişim kullanım düzeylerini belirlemeye yönelik bir analiz (Rusya-Türkiye karşılaştırılması). İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 4(2), 168–195.
• Aziz, A. (2020). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri ve teknikleri. Ankara: Nobel.
• Bakan, Ö. (2008). Halkla ilişkiler aracı olarak internet. İçinde A. Kalender ve M. Fidan (Edt.), Halkla ilişkiler (ss. 373–389). Konya: Tablet.
• Biber, A. (2006). Sivil toplum örgütlerinde halkla ilişkiler. Ankara: Nobel.
• Boztepe, H. (2013). Halkla ilişkilerin kurum ile hedef kitle arasında ilişki oluşturma amacı ve kurumsal web sayfalarının diyalojik halkla ilişkiler aracı olarak kullanımı. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 20, 86– 104.
• Boztepe, H. (2014). Sivil toplum kuruluşlarında halkla ilişkiler: Kurumsal web sayfalarının bağışçı ilişkileri açısından fon sağlama aracı olarak kullanımı. Erciyes İletişim Dergisi, 3(4), 150–168.
• Çeber, B. ve Polat, A. F. (2021). Diyalojik iletişim teorisi perspektifinden ülkelerin sağlık bakanlıkları web sitelerine yönelik bir değerlendirme. Selçuk İletişim Dergisi, 14(3), 1398–1432.
• Çerçi, Ü. Ö. (2022). Diyalojik halkla ilişkiler perspektifinden havayolu işletmeleri. İçinde N. Canöz (Edt.), Havacılıkta halkla ilişkiler (ss. 67–82). Konya: Palet.
• Diamond, L. J. (1994). Toward democratic consolidation. Journal of Democracy, 5(3), 4–17.
• Duhé, S. (2015). An overview of new media research in public relations journals from 1981 to 2014. Public Relations Review, 41(2), 153–169.
• Emeklier, B., Taş, T. ve Yılmaz, K. Ç. (2022). Türk Devletleri Teşkilatı: Bütünleşme sürecine nereden başlamalı ve ne yapmalı? Güvenlik Stratejileri Dergisi, Türk Dünyası’nda Yeni Dönem: Türk Devletleri Teşkilatı Özel Sayısı, 73–107.
• Erkiner, H. H. ve Eray, İ. (2022). Uluslararası hukuk bakımından bir uluslararası örgüt olarak Türk Devletleri Teşkilatı. Güvenlik Stratejileri Dergisi, Türk Dünyası’nda Yeni Dönem: Türk Devletleri Teşkilatı Özel Sayısı, 217–250.
• Erol, M. S. ve Çelik, K. E. (2017). Türk Dünyası’nda işbirliği denemesi: Türk Keneşi ve Kazakistan. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 17(2), 15–32.
• Esrock, S. L. ve Leichty, G. B. (2000). Organization of corporate web pages: Publics and functions. Public Relations Review, 26(3), 327–344.
• Grunig, J. E. ve Grunig, L. A. (2005). Halkla ilişkiler ve iletişim modelleri. İçinde J. E. Grunig (Edt.), Halkla ilişkiler ve iletişim yönetiminde mükemmellik (ss. 307–348). İstanbul: Rota.
• Grunig, J. E. ve Hunt, T. (1984). Managing public relations. New York: Holt, Rinehart and Winston.
• Hansen, A. (2003). İçerik çözümlemesi. İçinde M. S. Çebi (Der.), İletişim araştırmalarında içerik çözümlemesi (ss. 49–102). Ankara: Alternatif.
• Holtzhausen, D. R. (2002). Towards a postmodern research agenda for public relations. Public Relations Review, 28(3), 251–264.
• https://redcrescent.kz/. adresinden 28 Kasım 2023 tarihinde erişildi.
• https://redcrescent.uz/. adresinden 30 Kasım 2023 tarihinde erişildi.
• https://www.kizilay.org.tr/. adresinden 1 Aralık 2023 tarihinde erişildi.
• https://www.redcrescent.kg/. adresinden 29 Kasım 2023 tarihinde erişildi.
• https://yardim.et/. adresinden 27 Kasım 2023 tarihinde erişildi.
• Jo, S. ve Jung, J. (2005). A cross-cultural study of the world wide web and public relations. Corporate Communications: An International Journal, 10(1), 24–40.
• Kaya, K. K. (2021). Halkla ilişkilerin değişen işlevleri bağlamında kurumsal web sitesinin kullanımına ilişkin teorik bir değerlendirme. Aksaray İletişim Dergisi, 3(2), 286–302.
• Kaya, K. K. (2022). Bir fon sağlama aracı olarak kurumsal web sitesi: Türk Hava Kurumu örneği. İçinde Ü. Ö. Çerçi (Edt.), Havacılıkta halkla ilişkiler çalışmaları (ss. 175–188). Konya: Palet.
• Kazel, E. (2023). Siyasi coğrafyada bloklar ve blokların güçlendirilmesinde eğitimin rolü: Türk Devletleri Teşkilatı örneği. Millî Eğitim Dergisi, 52(239), 1649–1672.
• Kent, M. L. ve Lane, A. B. (2017). A rhizomatous metaphor for dialogic theory. Public Relations Review, 43(3), 568– 578.
• Kent, M. L. ve Taylor, M. (1998). Building dialogic relationships through the world wide web. Public Relations Review, 24(3), 321–334.
• Kent, M. L. ve Taylor, M. (2004). Halkla ilişkilerin diyalogsal teorisine doğru. İçinde H. Güz ve S. Y. Becerikli (Der.), Halkla ilişkilerde seçme yazılar: Alana ilişkin bir derleme (ss. 24–52). Ankara: Yeni Zamanlar.
• Kitchen, P. J. (2000). Public relations: Principles and practice. London: Thomson Learning.
• Krippendorff, K. (2004). Content analysis: An introduction to its methodology. Thousand Oaks: Sage.
• Logo ve Bayrak. https://www.turkicstates.org/tr/logo-ve-bayrak adresinden 10 Kasım 2023 tarihinde erişildi.
• Madichie, N. O. ve Hinson, R. (2014). A critical analysis of the “dialogic communications” potential of sub- Saharan African Police Service websites. Public Relations Review, 40(2), 338–350.
• McMillan, S. J. (2000). The microscope and the moving target: The challenge of applying content analysis to the world wide web. Journalism ve Mass Communication Quarterly, 77(1), 80–98.
• McQuail, D. ve Windahl, S. (2010). İletişim modelleri: Kitle iletişim çalışmalarında (Çev: K. Yumlu). Ankara: İmge.
• Okay, A. ve Okay, A. (2018). Halkla ilişkiler: Kavram, strateji ve uygulamaları. İstanbul: Der.
• Onat, F. (2010). Bir halkla ilişkiler uygulama alanı olarak sosyal medya kullanımı: Sivil toplum örgütleri üzerine bir inceleme. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 31, 103–121.
• Organizasyon Şeması. https://www.turkicstates.org/tr/organizasyon-semasi adresinden 10 Kasım 2023 tarihinde erişildi.
• Özdemir, B. P. ve Yamanoğlu, M. A. (2010). Türkiye’deki sivil toplum kuruluşları web sitelerinin diyalojik iletişim kapasiteleri üzerine bir inceleme. Ankyra: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2), 3–36.
• Özer, M. H. (2008). Günümüz itibariyle sivil toplum kuruluşlarının iktisadi ve sosyal fonksiyonları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(26), 86–97.
• Özoran, B. A. (2017). Bir halkla ilişkiler ütopyası: Diyalojik halkla ilişkiler. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 53, 1–30.
• Peltekoğlu, F. B. (2014). Halkla ilişkiler nedir? İstanbul: Beta.
• Sayımer, İ. (2008). Sanal ortamda halkla ilişkiler. İstanbul: Beta.
• Seitel, F. P. (2017). The practice of public relations. London: Pearson Education.
• Tarhan, A. (2007). Halkla ilişkilerde tanıma ve tanıtma aracı olarak internet: Belediyelerin web sayfaları üzerine bir analiz. Selçuk İletişim Dergisi, 4(4), 75–95.
• Tarhan, A. ve Emsen, S. (2023). Kurumsal web sayfalarının diyalojik halkla ilişkiler amaçlı kullanımı: Hastaneler üzerine bir inceleme. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33, 31–65.
• Taşkıran, H. B. (2015). Sivil topluma kavramsal, kuramsal ve tarihsel bakış. İçinde E. K. Bilbil (Edt.), Halkla İlişkiler perspektifinden sivil toplum (ss. 13–72). İstanbul: Pales.
• Taylor, M., Kent, M. L. ve White, W. J. (2001). How activist organizations are using the internet to build relationships. Public Relations Review, 27(3), 263–284.
• Theunissen, P. ve Noordin, W. N. W. (2012). Revisiting the concept “dialogue” in public relations. Public Relations Review, 38(1), 5–13.
• Toth, E. L. (2002). Postmodernism for modernist public relations: The cash value and application of critical research in public relations. Public Relations Review, 28(3), 243–250.
• Türk Devletleri Teşkilatı. https://www.turkicstates.org/tr/turk-konseyi-hakkinda adresinden 10 Kasım 2023 tarihinde erişildi.
• Türk Konseyi Kızılay Dernekleri Başkanları 1. Toplantısı gerçekleştirildi. (2021). https://turkicstates.org/tr/haberler/turk-konseyi-kizilay-dernekleri-baskanlari-1-toplantisi- gerceklestirildi_2233 adresinden 23 Kasım 2023 tarihinde erişildi.
• Wang, N. (2010). A critical analysis of the relations between organized civil society and democratizing of global governance. Journal of Politics and Law, 3(2), 207–211.
• White, C. ve Raman, N. (1999). The world wide web as a public relations medium: The use of research, planning, and evaluation in web site development. Public Relations Review, 25(4), 405–419.
• Yılmaz, N. ve Aktaş, H. (2020). Kurumsal iletişimde diyalojik sosyal medya kullanımı: Vakıf ve devlet üniversiteleri açısından karşılaştırmalı bir değerlendirme. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(1), 299–318.
• Zirveler. https://www.turkicstates.org/tr/zirveler adresinden 10 Kasım 2023 tarihinde erişildi.