Sağlık Çalışanlarının Cam Tavan Algılarının Toplumsal Cinsiyet Algısı İle İlişkisi

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 3, 167 - 180, 31.12.2020

İshak Aydemir

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı, cam tavan algısı ve toplumsal cinsiyet algısı arasındaki ilişkiyi sağlık çalışanları kapsamında belirlemektir.
Gereç ve Yöntem : Bu amaç çerçevesinde Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği ve Cam Tavan Engelleri Ölçeği kullanılarak Koç Üniversitesi Hastanesi’nde görevine devam eden 500 sağlık çalışanından veri toplanmıştır. Elde edilen veriler, SPSS istatistik programında analiz edilmiştir.
Bulgular: Çalışmaya katılan sağlık personelinin cinsiyetine göre, cam tavan engelleri çoklu rol üstlenme alt faktörü, kadınların kişisel tercih algıları, mesleki ayırım ve sterotipler alt boyutlarına göre anlamlı bir farklılık (p= ,000< 0.05) göstermektedir. Sağlık personelinin cinsiyetine göre, toplumsal cinsiyet rolleri tutumunun bütün alt faktörlerine göre anlamlı bir farklılık (p= ,000< 0.05) göstermektedir. Sağlık personelinin mesleki tecrübesine göre, toplumsal cinsiyet rolleri tutumunun bütün alt faktörlerine göre anlamlı bir farklılık (p= ,000< 0.05) göstermektedir.
Sonuç: Sağlık sektöründe çalışan kadınlar, erkelere göre daha eşitlikçi bir toplumsal cinsiyet tutumuna sahip ve erkeklerden daha fazla cam tavan engelleri ile karşılaşmaktadırlar.

Anahtar Kelimeler

Cam Tavan

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

-

The Relationship Between Glass Ceiling And Gender Perceptions of Healthcare Professionals

Öz

Proje Numarası

-

Kaynakça

• 1. Archer J, & Lloyd B. Sex and Gender. Cambridge: Cambridge University Press. 2002. 2. Ökten Ş. Toplumsal cinsiyet ve iktidar: Güneydoğu Anadolu Bölgesinin toplumsal cinsiyet düzeni. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2009;2(8): 302-312. 3. Zeybekoğlu Ö.D. Toplumsal cinsiyet rollerinin televizyon reklamlarına yansıması. ETHOS: Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar, 2012;5(1): 121-136. 4. Butler J. Undoing gender. New York: Routledge, 2004. 5. Steinmetz L.L. Human relations: People and work. New York: Harper and Row Publisher, 1979. 6. World Health Organization. Gender And Health, Technical paper. Switzerland, 1998;5-20. 7. Demirel S. Toplumsal cinsiyet. L. Taşkın, (Ed.), Doğum ve kadın sağlığı hemşireliği (8. baskı) içinde. Ankara: Sistem Ofset Matbaacılık, 2007; 29-34. 8. Akın A, Demirel S. Toplumsal cinsiyet kavramı ve sağlığa etkileri. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi Halk Sağlığı Özel Eki, 2003; 25(4): 73–83. 9. Bhasin K. Ataerkil sistem: Erkeklerin dünyasında yaşamak. İstanbul: Kadınlarla Dayanışma Vakfı, 2003. 10. Dökmen Y.Z. Toplumsal cinsiyet. İstanbul: Sistem Yayıncılık, 2006. 11. Özvarış Ş.B. Toplumsal cinsiyet, kadın ve sağlık. Hacettepe Tıp Dergisi, 2008; 39: 168-74. 12. Bekar M. Kadının sosyalizasyonu. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 2010;13(2): 98-117. 13. Uyargil C, Acar A.C, Adal Z, Ataay İ.D, Özçelik O, Sadullah Ö, Dündar G. İnsan Kaynakları Yönetimi (3. Baskı). İstanbul: Beta Yayınları, 2008. 14. Wirth L. Breaking through the Glass Ceiling: Women in Management. Geneva: International Labour Office, 2001. 15. Cotter A.D, Hermsen M.J, Ovadia S, and Vanneman R. The glass ceiling effect. Social Forces, 2001; 80(2): 655–681. 16. Schwartz F.N. İş ve yaşam dengesi. (İ. Bingöl, Çev.) İstanbul: MESS Yayınları, 2001. 17. Hoobler J.M, Hu J, Wilson M. Do workers who experience conflict between the work and family domains hit a “glass ceiling?”: A meta-analytic examination. Journal of Vocational Behavior, 2010; 77 (3): 481-494. 18. Cho J, Lee T, Jung H. Glass ceiling in a stratified labor market: Evidence from Korea. Journal of the Japanese and International Economies, 2014; 32: 56-70. 19. Morrison A.M, White R.P, Velsor E.V. Breaking The Glass Ceiling: Can Women Reach The Top Of America's Largest Corporations?. Cambridge: MA: Perseus Publishing, 1994. 20. Korkmaz H. Yönetim kademelerinde kadına yönelik cinsiyet ayrımcılığı ve cam tavan sendromu. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2014; 2(5): 1-14. 21. Çelebi Erdiren M. ve Karakuş G. Kadın çalışanların cam tavan sendromu algılarının iş tatminleri ve örgütsel bağlılıkları üzerindeki etkisini ölçmeye yönelik bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 2018;10(3):95-119. 22. Dreher F.G. Breaking the glass ceiling: the effects of sex ratios and work-life programs on female leadership at the top. Human Relations, 2003;56(5): 541–562. 23. Karaca A. Kadın yöneticilerde kariyer engelleri: cam tavan üzerine uygulamalı bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2007. 24. Doğru A. Kadın çalışanların cam tavan engelleri ve iş tatminine etkisi: Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi örneği (Yüksek Lisans Tezi). Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya, 2010. 25. Aytaç S. Çift kariyerli eşler ve çalışma yaşamındaki yeri. Ankara: Ezgi Kitabevi Yayınları, 2001. 26. Bayrak S. ve Yücel A. Kadın cinsiyet, yöneticilik ve güç bir paradoks mu?. 8. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Nevsehir, 25-27 Mayıs 2000. 27. Barutçugil S. İş hayatında kadın yönetici. İstanbul: Kariyer Yayınları, 2002. 28. Şen Tiryaki H, ve Alan H. Mentorluk sürecinin hemşirelik yönetimine etkisi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 2014;1(2): 99-104. 29. Aksu A, Çek F, ve Şenol B. Kadınların müdür olmalarının önündeki cam tavan ve cam tavanı asma stratejilerine ilişkin ilköğretim okulu müdürlerinin görüşleri. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2013;25: 133-160. 30. Patterson C.A. The glass ceiling effect: perspective of African American women (Doctora Dessertation), Capella University, USA, 2006. 31. Keskin G. Kadın yöneticilerin kişilik özellikleri ve kariyer engelleri (Erzurum’da bir araştırma). Pazarlama Dünya Dergisi, 2004; 18, 5. 32. Kağıtçıbaşı Ç. Yeni insan ve insanlar. İstanbul: Evrim Yayınevi ve Bilgisayar San. Tic. Ltd. Şti. 1999. 33. Hillard C. Moving beyond the glass ceiling: Career paths of women in print journalism (Master Thesis). University of Kansas, USA 2007. 34. Öztürk Z. ve Bilkay T.A. Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumunda çalışan kadınların kariyer engelleri ve cam tavan sendromu algıları. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2016; 3(6): 89-102. 35. Karasar N. Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 2016. 36. Zeyneloğlu S. ve Terzioğlu F. Toplumsal cinsiyet rolleri tutum ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik özellikleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2011;40: 409-20. 36. Kurşun E. Samsun Halk Sağlığı Müdürlüğü’nde çalışan personelin toplumsal cinsiyet rol tutumlarının belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2016. 37. Bingöl D, Aydogan D, Senel G, ve Erden P. Cam tavan sendromu ve kadınların hiyerarşik yükselmelerindeki engeller: T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Ankara Merkez Teşkilatı örneği. İşletme Fakültesi Dergisi, 2011; 12(1): 115-132. 38. Hoşgör H, Gündüz Hoşgör D, ve Memiş K. Sosyo-demografik özellikler ile cam tavan sendromu arasındaki ilişki ve farklılıkların incelenmesi: sağlık çalışanları örneği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2016;13(35):45-362.