Lisansüstü Öğrencilerinin Bilimsel Araştırmalarda Uygulanan Etik Kurallara Yönelik Düşüncelerinin Belirlenmesi/Determination of Postgraduate Students' Views about Ethical Rules Applied To Scientific Researches

Yıl 2013, Cilt: 10 Sayı: 22, 155 - 169, 08.10.2013

Mustafa Özden , Besime Ergin

Öz

Özet

Bu araştırmada, Fen Bilgisi Eğitimi lisansüstü öğrencilerinin bilimsel araştırmalarda uygulanan etik kurallara ilişkin görüşlerini belirlemek amaçlanmaktadır. Araştırma 2011-2012 öğretim yılı bahar döneminde gerçekleştirilmiş olup araştırmanın çalışma grubunu Adıyaman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilgisi Eğitimi Yüksek Lisans eğitimini tamamlayan üç öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden yararlanılmıştır. Araştırma sürecinde veri toplama aracı olarak nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme ve doküman incelemesi yöntemleri kullanılarak araştırma verileri toplanmıştır. Görüşme verileri, belli temalar altında sınıflandırılarak sunulmuştur. Araştırmada betimsel analiz tekniği kullanılarak veriler açıklanmaya çalışılmıştır. Elde edilen verilere göre öğrencilerin, araştırmalarında bilimsel araştırmalarda uygulanan etik kurallara uygun davrandıkları sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda lisans ve lisansüstü düzeyinde verilen eğitime önem verilmesi, öğrencilere yeterli danışmanlık hizmetinin verilmesi, üniversiteler bünyesinde etik kurulların oluşturulması, uygulanan yaptırımların artırılması, yazılım programlarının kullanılması gibi öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Fen Bilgisi Eğitimi, Lisansüstü Tez, Bilimsel Etik.

Abstract

The purpose of this study is to determine postgraduate students' views about the ethical rules applied to scientific researches. Data were taken from three postgraduate students having master degree in Adiyaman University using qualitative research methods. Data were collected by using semi-structured interviews and document analysis methods. Descriptive analysis techniques were used in the study. According to results of the research, students obey the rules of ethics in scientific researches. The researchers aiming to contribute to the world of science should be aware of the ethical principles and its applications in scientific researches. Rules are as important as the study applied in scientific researches. The universities have an important role in the ethical principles of scientific researches. When it is considered that the studies prepared by the universities training academician influence the scientific environment, the importance of the code of ethics will be better understood. Because of the lack of studies on the ethics of scientific researches in Turkey, we think that our study will contribute to this issue.

Key Words: Science Education, Postgraduate Thesis, Scientific Ethics.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Aslan, C. (2010). “Türkçe Eğitimi Programlarında Lisansüstü Öğrenim Gören Öğrencilerin Akademik Öz Yeterliklerine İlişkin Görüşleri”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 87-115.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Eminoğlu, E. (2008). Üniversite Öğrencilerinin Akademik Sahtekarlık Eğilimlerinin Ölçülmesine Yönelik Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Erdem, A. R. (2012). “Bilim İnsanı Yetiştirmede Etik Eğitimi.” Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 2 (1), 25-32.
• Kansu, E. (2008). “Bilimsel Yayınlarda Etik İlkeler.” Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık, s. 21-26.
• Özenç Uçak, N. ve Birinci, H.G. (2008). “Bilimsel Etik ve İntihal”. Türk Kütüphaneciliği, 22(2), 187-204.
• Sezgin, F., Kavgacı, H. ve Kılınç, A.Ç. (2011). “Türkiye'de Eğitim Yönetimi ve Denetimi Lisansüstü Öğrencilerinin Öz Değerlendirmeleri“. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1(3), 161-169.
• TÜBA.(2002). Bilimsel Araştırmada Etik ve Sorunları. Ankara: Türkiye Bilimler Akademesi Yay., s.1-70.
• Ülman, Y.I.(2006).“Bilimsel Bilgi Üretiminde Yayın Etiği (Örnekleriyle Bilimsel Yanıltma Türleri)”.(Ed: H. Yazıcı, M. Şenocak). Tıbbi Yayın Hazırlama Kuralları ve Yayın Etiği. İstanbul: Nobel Yay., s. 49-61.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yay.