İlköğretim Okullarında Kriz Yönetimi Hakkında Okul Müdürlerinin Görüşleri/ The View Of School Managers' About Crisis Management At Primary Schools

Yıl 2012, Cilt: 9 Sayı: 20, 329 - 346, 10.12.2013

İzzet Döş , Muhammed Cömert

Öz

Bu çalışmanın amacı, ilköğretim okullarında olası kriz nedenlerini, kriz yönetiminin nasıl olması gerektiğini araştırmak ve elde edilen veriler ışığında okullardaki kriz yönetimi hakkında öneriler getirebilmektir. Araştırma nitel bir çalışmadır. Araştırma, 2011-2012 Eğitim-Öğretim yılı ikinci döneminde Kahramanmaraş Merkez İlköğretim okullarında çalışan 8 okul müdürüyle görüşülerek gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın verileri, görüşme yoluyla açık uçlu sorulardan oluşan bir form ile elde edilmiştir. Formda beş temel soru yer almıştır. Veri toplama aracı oluştururken; krize neden olan okul içi ve çevresel etmenler, kriz durumundan çıkılmasında okul müdürünün rolleri, krize müdahale etme yöntemleri, kriz planı ve krizin olumlu yönlerini ortaya koymak hedeflenmiştir. Verilerin analizinde, nitel veri analiz yöntemlerinden içerik analizi kullanılmıştır. Çalışma sonunda, ilköğretim okullarındaki krize neden olan içsel ve çevresel faktörlerin neler olduğu ortaya konulmuş, kriz durumundan çıkılmasında müdürün rolleri belirlenmiş, kriz durumunda uygulanacak yöntemler ve kriz planlarının içeriği ile krizlerin olumlu yönlerinin neler olduğu belirlenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Kriz yönetimi, ilköğretim okulu ve kriz, okul müdürü ve kriz yönetimi.

Abstract

The aim of this study is that investigate the potential causes of crisis at primary schools, how to manage the crisis and to find some solutions about crisis management with in the light obtained data. This study is quantitative. This study is carried out with eight school managers working in the schools located in Kahramanmaras city center  at 2011-2012 educational year and second term. The data were gathered with an open-ended questionnaire consist of five questions.While comprising data collection issues;  were aimed  causes of crisis internal and environmental functions of schools, the roles of school principals in recovering from crisis, the methods of intervening to the crisis, crisis plan and the benefits of crisis.The data was analyzed with content analysis from qualitative data analysis methods.At the end of the study, being introduced what the internal and external factors causing the crisis in schools, were considered the roles of principals from removal crisis, were determined crisis removal methods and finally were identified what the benefits of crisis.

Key Words: Crisis management, primary school and crisis, principal and crisis management.

Anahtar Kelimeler

Kriz yönetimi, ilköğretim okulu ve kriz, okul müdürü ve kriz yönetimi

Kaynakça

• Aksoy, H.H. ve Aksoy, N. (2003). “Okullarda krize müdahale planlaması”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36(1-2).
• Altunya, N. (1997). Eğitim Sorunumuza Kuşbakışı: Görüş ve Öneriler (3. baskı). Ankara: Ürün Yayınları.
• Aydın, M. (1994). Eğitim Yönetimi (4. baskı). Ankara: Hatipoğlu Yayınevi.
• Balcı, A. (2000). “ İkibinli Yıllarda Türk Milli Eğitim Sisteminin Örgütlenmesi ve Yönetimi”. Eğitim Yönetimi, Yıl:6, Sayı:24,Bahar, s. 495-508.
• Baydaş, A., Bakan, İ. ve Özyılmaz, A. (2011). “Kriz ve Kriz Yönetimi”. (Ed.: İ. Bakan).Çağdaş Yönetim Yaklaşımları İlkeler, Kavramlar ve Yaklaşımlar. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Boin, A. (2004). “Lesson from crisis research”. International Studies Review, 6(1), 165-194.
• Bozgeyik, A. (2004). Krizleri Fırsata Dönüştürmek. İstanbul: Hayat Yayıncılık.
• Bursalıoğlu, Z. (1994). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Can, H. (1999). Organizasyon ve Yönetim. Ankara:Siyasal Kitabevi.
• Demirtaş, H. (2000). “ Kriz Yönetimi”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Yıl:6 Sayı:23, s. 353-373.
• Enginol, İ. (2000). Doğal Afetler ve Sağlık Kurumlarında Kriz Yönetimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Erdoğan, İ. (2005). Yeni bin yıla doğru Türk eğitim sistemi: Sorunlar ve çözümler (4. baskı). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Ilgar, L. (1996). Eğitim Yönetimi, Okul Yönetimi, Sınıf Yönetimi. İstanbul: Bata Basım Yayım
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2005). İktisadî işbirliği ve gelişme teşkilatı (OECD) Türkiye temel eğitim politikası incelemesi ön rapor. Ankara.
• Lunenburg, F. C. (2010). “The crisis management plan:promoting school safety”. National forum of educational administration and supervision journal, 27(4).
• Ocak, Y. (2006). Ortaöğretim Okullarında Kriz Yönetimi (Edirne İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Okumuş, F. (2003). “İşletmelerde kriz yönetimi ve krizlerin işletmeler üzerine olası etkileri”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 203-212. http://edergi.atauni.edu.tr/index.php/IIBD/article/viewFile/3579/3408 (Erişim Tarihi: 22.08.2012)
• Ritchie, B. W. (2004). “Chaos, crises and disaster: a strategic approach to crisis management in the tourism industr”. Tourism Management, 25(6), 669-683.
• Sayın, N. (2008). Ortaöğretim Kurumlarında Kriz Yönetimi Stratejisinin İncelenmesi (İstanbul İli Örneği). Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Sezgin, F. (2003). “Kriz Yönetimi”. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. (Erişim Tarihi:10.05.2012)
• Türkünlü, A. (2006). Sınıf Ve Okul Disiplinine Çağdaş Bir Yaklaşım: Onarıcı Disiplin. Ankara: Ekinos Basım Yayım.
• Tüz, M. V. (2004). Kriz Yönetimi: İşletmelerde Uygulama İçin Temel Adımlar (3.baskı). İstanbul: Alfa Basım Yayım.
• Uslanmaz, A. (2004). Kriz Yönetimi Ve Doğal Afetlere Hazırlık: Düzce Deneyimi Ve Yeni Bir Model Önerisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin yayıncılık.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (8. Tıpkı Basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.