Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının “Öğretmenlik” Kavramına İlişkin Metaforları/ Vısual Arts Teacher Candıdates' Metaphors Related To Concept Of "Teachıng"

Yıl 2012, Cilt: 9 Sayı: 20, 471 - 484, 10.12.2013

Raif Kalyoncu

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, Resim Eğitimi Anabilim Dalı öğrencilerinin “Görsel Sanatlar Öğretmenliği” kavramına ilişkin sahip oldukları algıların, metafor aracılığı ile ortaya çıkarılmasıdır. Araştırmanın çalışma grubunu, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fatih Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Resim Öğretmenliği Anabilim Dalında, 2011-2012 eğitim- öğretim yılı bahar yarıyılında eğitim gören  örgün ve ikinci öğretim toplam 266 öğrenci oluşturmaktadır. Verilerin toplanabilmesi için her öğrenciye “Görsel Sanatlar Öğretmeni ... gibidir; çünkü ... ” cümlesi yöneltilmiş ve boşlukların doldurulması istenmiştir. Araştırmada aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır: “Görsel Sanatlar Öğretmeni adaylarının “öğretmenlik” kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar nelerdir?”, “Görsel Sanatlar Öğretmeni adaylarının “öğretmenlik” kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar hangi kavramsal kategoriler altında toplana bilirler?”.Bu kapsamda katılımcıların geliştirdikleri metaforların analiz edilmesi ve yorumlanması süreci; (1) metaforların belirlenmesi (2) metaforların sınıflandırılması (3) kategori geliştirme (4) geçerlilik ve güvenilirlik sağlama ve  (5) nicel veri analizi için verileri SPSS paket programına aktarma olmak üzere beş aşamada gerçekleşmiştir. Araştırmanın bulgularına göre katılımcılar 86 adet geçerli metafor üretmişlerdir. Bu metaforlar ortak özellikleri bakımından 8 farklı kavramsal kategori altında toplanmıştır. Araştırmanın bulgularına göre; metaforlar Görsel Sanatlar Öğretmeni adaylarının öğretmenlik kavramına ilişkin sahip oldukları kişisel algıları ortaya çıkartmada, anlamada ve açıklamada güçlü bir araştırma aracı olarak kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Öğretmen Adayı, Görsel Sanatlar Dersi,  Metafor Tekniği

Abstract

The main purpose of this study is to reveal of perceptions of the Art Education Department students related to the concept of "Visual Arts Education" through metaphor. All the 266 formal and the second instruction students studying in the Karadeniz Technical University Fatih Faculty of Education,  Department of Fine Arts, Painting Department of Education, in the spring semester of 2011-2012 academic year, consist the study group. For the collection of data, students were asked to fill the gaps in the phrase of "Visual Arts Teacher is like…….;  because ...... In this study to answer the following questions were asked:  "What are the Visual Arts Teacher candidates' metaphors related to concept of “teaching”? "Visual Arts teacher candidates' metaphors related to “teaching” concept, can be collected under which conceptual categories”? In this context, the process of analyzing and interpreting metaphors developed by the participants: (1) determination of metaphors  (2) classification of metaphors (3) development of category  (4) to ensure the validity and reliability and (5) transfer of the data to SPSS package program for quantitative data analysis, took place in five stages. According to the findings of the study, participants produced 86 valid metaphors. These metaphors are collected under eight different conceptual categories in terms of common features. According to the findings of the study, metaphors can be used as a powerful research tool in understanding and explanation of personal perceptions of Visual Arts Teacher candidates related to teaching concept has been concluded.

Key Words: Teacher candidate, Visual Arts Course, Metaphor Technique

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Aristotales (2004). Retorik (Çev. Mehmet H. Doğan). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Arslan, M. M. ve Bayrakçı, M. (2006). “Metaforik Düşünme ve Öğrenme Yaklaşımının Eğitim-Öğretim Açısından İncelenmesi”. Milli Eğitim, 35(171), 100-108.
• Aydın, F. ve Ünaldı, Ü. E. (2010). “Coğrafya Öğretmen Adaylarının 'Coğrafya' Kavramına İlişkin Algılarının Metaforlar Yardımıyla Analizi”. International Online Journal of Educational Sciences, 2(2), 600-622.
• Botha, E. (2009). “Why metaphor matters in education”. South African of Education, 29, 431-444.
• Cerit, Y. (2008). “Öğretmen Kavramı İle İlgili Metaforlara İlişkin Öğrenci, Öğretmen ve Yöneticilerin Görüşleri”. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 693-712.
• Çapan, E. B. (2010). “Öğretmen Adaylarının Üstün Yetenekli Öğrencilere İlişkin Metaforik Algıları”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(12), 140-154.
• Döş, İ. (2010). “Aday Öğretmenlerin Müfettişlik Kavramına İlişkin Metafor Algıları”. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(3), 607-629.
• Erbay, M. (2000). Plastik Sanatlar Eğitiminin Gelişimi. İstanbul: Boğaziçi, Üniversitesi Yayınları.
• Forceville, C. (2002) “The identification of target and source in pictorial metaphors”. Journal of Pragmatics, 34, 1-14.
• Gillis, C. & Johnson, C. L. (2002). “Metaphor as renewal: Re-imaginingour professional selves”. English Journal, 91(6), 37-43
• Guerrero, M. C. M. & Villamil, O. S. (2002). “Metaphorical conceptualizations of ELS teaching and learning”. Language Teaching Research, 6(2), 95-120.
• Kaya, H. (2011). “The analysis of secondary education students' perceptions towards 'The World' concept”. World Applied Sciences Journal, 12(2), 190-196.
• Levine, P.M. (2005), “Metaphors And Images of Classrooms”, Kapa Delta Pi Record, 41(4), 172-175.
• Öztürk, Ç. (2007). “Sosyal Bilgiler, Sınıf ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının 'Coğrafya' Kavramına Yönelik Metafor Durumları”. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 55-69.
• Saban, A. (2008). “İlköğretim I. Kademe Öğretmen ve Öğrencilerinin Bilgi Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler”. İlköğretim Online, 7(2), 421-455.
• Saban, A. (2009). “Öğretmen Adaylarının Öğrenci Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler”. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Bahar 7(2), 281-326
• Şirin, E. F., Bektaş, F., Karaman, G. ve Aytan G. K. (2012). “Rafting Katılımcılarının Rafting Kavramına İlişkin Metaforik Algıları”. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6(2), 207-215.
• Tamimi, Y. (2005). Örgüt Kültürünün Metaforlarla Analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Osman Gazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Saban, A., Koçbeker, B. N. ve Saban, A. (2006). “Öğretmen Adaylarının Öğretmen Kavramına İlişkin Algılarının Metafor Analizi Yoluyla İncelenmesi”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(2), 461-522.
• Saban, A. (2004). “Giriş Düzeyindeki Sınıf Öğretmeni Adaylarının 'Öğretmen' Kavramına İlişkin İleri Sürdükleri Metaforlar”. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
• Shaw, D., Massengill, B. & Mahlios, M. (2008). “Preservice teachers' metaphors of teaching in relation to literacy beliefs”. Teachers and Teaching: Theory and Practice, 14(1), 35-50.
• Şeyihoğlu, A. ve Gencer G. (2011). “Hayat Bilgisi Öğretiminde 'Metafor' Tekniğinin Kullanımı”. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 8(3), 83-100.
• Şirin, E. F., Bektaş, F., Karaman, G. ve Aytan, G. K. (2012). “Rafting Katılımcılarının Rafting Kavramına İlişkin Metaforik Algıları”. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6(2), 207-215.
• Ünver, E. (2002). Sanat Eğitimi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Tompkins, P. & Lawley, J. (2002). “The magic of metaphor”. The Caroline Newsletter, http://www.cleanlanguage.co.uk/Magic-of-Metaphor.html (Erişim Tarihi: 20.12.2012).
• Töremen, F. ve Döş, İ. (2009). “İlköğretim Öğretmenlerinin Müfettişlik Kavramına İlişkin Metaforik Algıları”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(4), 1973-2012.
• Weade, R. & Ernst, G. (1990). “Pictures of life in classrooms, and the search for metaphors to frame them”. Theory into Practice, 29(2), 133-140.
• Wulf, A. & Dudis, P. (2005). “Body partitioning in ASL metaphorical blends”. Sign Language Studies, 5(3), 317-332.
• Yıldırım A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yıldırım, A., Ünal, A. ve Çelik, M. (2011). “Öğretmen Kavramına İlişkin Öğretmen, Yönetici Ve Müfettiş Algılarının Analizi”. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2): 92-109.