Türk Havacılığının Kuruluşunda Emniyet Teşkilatının Yardımları/The Aid of Security Service in the Foundation of Turkish Aviation

Yıl 2013, Cilt: 10 Sayı: 23, 195 - 206, 26.10.2013

Şakir Batmaz

Öz

Özet

Türk Havacılığının kuruluşu son derece meşakkatli ve bir o kadar da fedakarlıkla dolu bir süreçtir. Bu sürecin en önemli gelişmeleri Havacılık Komisyonu'nun kurulması ve Tayyare Mektebi'nin açılmasıdır. Özellikle Harbiye Nazırı Mahmut Şevket Paşa'nın gayretleriyle başlayan bütün bu gelişmelerin akabinde Osmanlı coğrafyasında toplanan ianelerle tayyareler satın alınmıştır. 1912 yılından itibaren Harbiye, Adliye, Maliye Daireleri, Emniyet teşkilatı, devamında da Ziraat Bankası mensupları, Kaymakamlıklar gibi birçok kurum, çalışlarının istekleri doğrultusunda maaşlarından belirli bir oranın kesinti yapılması yoluyla Türk havacılığının kurulmasına destek vermişlerdir. Bu kurumlar içinde Emniyet teşkilatı'nın, Emniyet-i Umûmiyye Tayyaresi'nin alınması için topladığı yardımlar, bu yardımların miktarları, nerelerden ve ne şekilde toplandığı ele alınarak incelenmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Türk Havacılığı, Emniyet Teşkilatı, Tayyare

Absract

The establishment of the Turkish Aeronautical Association was a process that encountered many hard times. The two most important stages in this process were the establishment of the Aeronautical Association, and the opening of the Airplane School. Immediately after these developments, which were mainly started by the efforts of War Minister Mahmut Şevket Pasha, some airplanes were bought with donations collected from the Ottoman lands. Also, from 1912 onwards, some more donations were made, by personnel from the Treasury and Military Offices, Court House, Law Enforcement Agency, Bank of Ziraat employees and civil servants of some district governorships, based solely on their desire to support the establishment of the Turkish Aeronautical Association.  The purpose of this article will be to examine the donation that the Law Enforcement Agency made in order to buy its own airplane, the amount of this donation and where and how this donation was collected.

Keywords: Turkish Aeronautical, Law Enforcement Agency, Airplane

 

Anahtar Kelimeler

Türk Havacılığı, Emniyet Teşkilatı, Tayyare

Kaynakça

• BOA, BEO, 4013/300924.
• BOA, DH.EUM.LVZ, 19/102.
• BOA, DH.EUM.MH, 35/37, 36/44.
• BOA, DH.EUM.VRK, 9/29, 9/31.
• Yalçın, Osman (2010) “Türk Havacılık Tarihinde Bağış Uçakları ve Havacılık Sanayii Kurulmasına Tesirleri”, Gazi Akademik Bakış, C.3, S.6, Ankara.
• Tanman, Sıtkı (2012), Türk Havacılık Tarihi (1912-1923), Birinci Kitap, Hava Basımevi, İstanbul .
• Anadol, Cemal (1990), Türk Havacılık Tarihi, İstanbul
• Alasya, Fikret(1965), “Türklerde Havacılık”, Türk Kültürü, Sayı: 34, Ağustos.