Kuseyr Platosu'nun İklim Özellikleri/The Climatic Features of the Kuseyr Plateau

Yıl 2009, Cilt: 6 Sayı: 12, 324 - 350, 29.01.2014

Hüseyin Korkmaz Gökhan Fakı

Öz

Bu çalışmada, Türkiye'nin en güneyindeki Hatay ili sınırları içerisinde bulunan Kuseyr Platosu'nun iklim özelliklerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Platonun daha çok karstik alanlardan oluşması, platoda su sıkıntısına yol açmaktadır. Bu durumun nüfus, yerleşme ve ekonomik faaliyetleri yakından ilgilendirmesi platonun iklim özelliklerini önemli kılmaktadır.

Plato ve çevresinin iklim özellikleri Yayladağı, Altınözü, Samandağ ve Antakya meteoroloji istasyonu verilerine göre değerlendirilmiştir. Ayrıca Erinç, De Martonne, Thornthwaite yöntemleri kullanılarak, plato ve çevresinin yağış etkinliği ve iklim tipi belirlenmeye çalışılmıştır.

Plato ve çevresinde yıllık sıcaklık ortalamalarının 15,1-18,9 °C arasında, yıllık ortalama toplam yağış miktarlarının ise 776,9-1.120,3 mm arasında değiştiği görülür. Aynı zamanda ortalama aylık sıcaklıkların ocaktan temmuz ve ağustosa kadar düzenli bir şekilde arttığı, bu aylardan sonra yine düzenli olarak ocak ayına kadar azaldığı dikkat çekmektedir. Aylık ortalama toplam yağış miktarları ise kış aylarında en yüksek, yaz aylarında en düşük değerlere ulaşır. Buna göre plato ve çevresinde yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı Akdeniz iklimi hakimdir.

Anahtar kelimeler: Kuseyr Platosu, Asi Nehri, iklim tipi, yağış etkinliği.

Abstract

In this study we aimed to determine the climatic properties of Kuseyr Plateau in Hatay which is in the southest part of Turkey. The plateau consistency of karstic areas makes a water problem. This situation which effects populational, allocational and economical activities makes the plateau's climatic properties very important..

The climatic data of the meteorology stations of Yayladağı, Altınözü, Samandağ, and Antakya were used to determine the climatic features of the plateau. In addition, the methods of Erinç, De Martonne, and Thornthwaite were used to determine the rain efficiency and climate type.

It was observed that the yearly average temperature changes between 15,1 and 18,9 °C while the yearly average total rain varies from 776,9 to 1.120,3 mm. Also, the average monthly temperature goes up regularly from January to July and August and it goes down regularly until August to January. The rain is abundant in the winter and scarce in the summer. According to the study results, the plateau has the Mediterranean climate which is hot and dry in the summer and warm and rainy in the winter.

Key words: Kuseyr Plateau, Asi River, climate type, rain efficiency.

Anahtar Kelimeler

Kuseyr Platosu, Asi Nehri, iklim tipi, yağış etkinliği

Kaynakça

• Alagöz, C., (1944). “Coğrafya Gözüyle Hatay”. Ankara Üniversitesi, DTCF. Der., C.II, 2, .203-216.
• Atalay, İ. (1997). Türkiye Coğrafyası, (5. Baskı). İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
• Ateş, Ş.; Keçer, M.; Osmançelebioğlu, R.; Kahraman, S. (2004). Antakya (Hatay) İl Merkezi ve Çevresinin Yerbilim Verileri, Ankara: MTA. Enst., Jeoloji Etütleri Dairesi, Derleme Raporu, No: 10717.
• Canbolat, A. (2006). Hatay Türkmen Aşiretleri ve Bu Aşiretlerin İskanı (18. ve 19. yüzyıllar). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş: Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, (2008). Meteorolojik Verileri. Ankara.
• Dönmez, Y. (1984). Umumi Klimatoloji ve İklim Çalışmaları. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayın. No:2506. Coğrafya Enst. Yayın No: 102.
• Erinç, S. (1965). Yağış Müessiriyeti Üzerine Bir Deneme ve Yeni Bir İndis. İstanbul Üniversitesi, Coğrafya Enstitüsü, 41.
• Erol, O. (1963). Asi Nehri Deltasının Jeomorfolojisi ve 4. Zaman Deniz- Akarsu Sekileri. Ankara: Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları Sayı:148.
• Günal, N. (1995). “Gediz Havzası'nın İklimi”. Türk Coğrafya Dergisi 30, 67-96
• Koçman, A. (1993). Türkiye İklimi. İzmir: Ege Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, 72.
• Korkmaz, H. (2006). Antakya'da Zemin Özellikleri ve Deprem Etkisi Arasındaki İlişki. Ankara Üniversitesi, Türkiye Coğrafya Araştırma ve Uygulama Merkezi, Coğrafi Bilimler Dergisi, Cilt: IV, 2, 47-64.
• Kuşçu, V. ve Yiğit, A. (2002). “İskenderun Körfezi İle Şanlıurfa Platosu Arasında İklimde Görülen Değişmeler”. Su Havzalarında Toprak ve Su Kaynaklarının Korunması, Geliştirilmesi ve Yönetimi Sempozyumu Bildiri Kitabı 18-20 Eylül 2002, Hatay.
• Ödemiş, B. ve Bozkurt, S. (2007) “Amik Ovası Yeraltı ve Yerüstü Su Kaynaklarının Sürdürülebilirliği”, 7. Ulusal Çevre Mühendisliği Kongresi Yaşam Çevre Teknoloji 24-27 Ekim 2007, İzmir.
• Tekin, M. (1997). “18. ve 19. Yüzyıllarda Antakya'nın İdari Bölünüşü ve Yer Adları”, Güneyde Kültür, 9 (97), 1-17.
• Türkmen, F. (1937). Mufassal Hatay Coğrafyası ve Edebiyatı, Cilt.I. İstanbul: Cumhuriyet Matbaası.
• Yurt Ansiklopedisi (1982). Cilt: 5, İstanbul: Anadolu Yayıncılık.