ANALYSIS OF AIRPORT GROUP AND RECOMMENDATIONS ON THE PRIVATIZATION OF GENERAL DIRECTORATE OF STATE AIRPORTS AUTHORITY (DHMI)

Yıl 2014, Cilt: 11 Sayı: 27, 121 - 140, 18.10.2014

Kasım Kiracı Ünal Battal Selçuk Kayhan

Öz

The aviation industry which entered a period of rapid growth and change following the second world war, has become an important types of transportation in both our country and the world regarding rapidly large growing with influence of globalization and technological advances in the recent years. By providing air transportation efficiently considerable share have been observed in airports ownership and structure. In this study, public and private airport groups that run multiple airports centered in Europe are researched. Ownership of airport groups are observed to show difference in public, private and hybrid structures. Besides that, it is observed that airport groups own each others’ shares and checked each other at a certain extent. Study results present that airport groups that act within the scope of government fall behind in income order in comparison to airport groups of private and private-public partnership. Examination results show that it is beneficial for public corporation that run airports in Turkey (GDSAA) must have its structure changed. In other words it is thought that, by undergoing structural changes in its ownership, GDSAA (General Directorate of State Airports Authority) that runs airport management activities in Turkey will increase efficiency and productivity of the Corporation.

Anahtar Kelimeler

Airport, Airport groups, DHMI, privatization.

HAVAALANI GRUPLARININ ANALİZİ VE DEVLET HAVA MEYDANLARI İŞLETMESİ’NİN (DHMİ) ÖZELLEŞTİRİLMESİ KONUSUNDA ÖNERİLER

Öz

İkinci Dünya savaşından sonra hızlı bir gelişim ve değişim sürecine giren havacılık sektörü,
küreselleşmenin ve son yıllarda yaşanan büyük teknolojik gelişmelerin de etkisiyle hızlı bir şekilde
büyüyerek hem ülkemizde hem de dünyada önemli bir ulaştırma modu haline gelmiştir. Havayolu
ulaşımının etkin bir şekilde sağlanmasında, havaalanlarının mülkiyet ve işletme yapılarının önemli bir
paya sahip olduğu görülmektedir. Bu çalışmada Avrupa merkezli kurulmuş olup birden çok havaalanı
işleten kamu ve özel havaalanı grupları incelenmiştir. Havaalanı gruplarının sahiplik yapılarının kamu,
özel ve karma şeklinde farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir. Bunun yanında havaalanı gruplarının
birbirlerinin hisselerine sahip oldukları, belli oranda birbirlerini kontrol ettikleri görülmektedir.
Çalışma sonuçları, kamu bünyesinde faaliyet gösteren havaalanı gruplarının özel ve özel-kamu
ortaklığı bünyesinde faaliyet gösteren havaalanı gruplarına göre gelir sıralamasında daha geride
olduğunu ortaya koymaktadır. İnceleme sonuçları Türkiye’de havaalanı işleten kamu teşebbüsünün
(DHMİ) yapısının değişmesinin faydalı olacağını göstermektedir. Diğer bir ifade ile Türkiye’de havaalanı
işletme faaliyetlerini gerçekleştiren DHMİ’nin (Devlet Hava Meydanları İşletmesi) sahiplik yapısında
gerçekleştirilecek yapısal değişimlerin kurumun etkinlik ve verimliliğini arttıracağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Havaalanı, Havaalanı Grupları, DHMİ, Özelleştirme

Kaynakça

• Aena Group. (2012). 2011 Yılı Faaliyet Raporu. http://www.aena.es/csee/ccurl/695/965/2011-annual-report.pdf. (Erişim Tarihi. 5 Nisan 2013).
• Aéroports de Paris Group. (2012). 2011 Yılı Faaliyet Raporu. http://www.aeroportsdeparis.fr/ADP/en-GB/Group/Finance/ Publications/AnnualReports/. (Erişim Tarihi. 8 Mayıs 2013).
• Agusdinata, B., & de Klein, W. (2002). The dynamics of airline alliances. Journal of Air Transport Management, 8(4), 201-211.
• Akpınar, A.T. (2011). "Havalimanı İşletmeciliğinde Stratejik Yönetim Başarısı: Tav." Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (21) 2011 / 1 :150-161
• Albers, S., Koch, B., & Ruff, C. (2005). Strategic alliances between airlines and airports—theoretical assessment and practical evidence. Journal of Air Transport Management, 11(2), 49-58.
• Assaf, A.G., & Gillen, D. (2012). Measuring the joint impact of governance form and economic regulation on airport efficiency. European. Journal of Operational Research, 220, 187–198.
• Battal Ü. (2006). Bir Kamu Yatırımı Olarak Havaalanı Mülkiyet Yapısı ve Finansman Kaynakları. Amme İdaresi Dergisi, Cilt 95-118.
• Battal Ü., Yalçınkaya, A. (2013). İslami Finansman ve Havaalanı Yatırımlarının Faizsiz Finansman Araçları ile Finansmanı. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 50 (575), 45-57.
• Bel, G., & Fageda, X. (2006). Airport management and airline competition in OECD countries. Competition Policy in Network Industries. LIT-Verlag, 81-98.
• Borenstein, S. (1992). The evolution of US airline competition. The Journal of Economic Perspectives, 6(2), 45-73.
• Bottasso, A., & Conti, M. (2010). An assessment on the cost structure of the UK airport industry: Ownership outcomes and long run cost economies.
• Carney, M., & Mew, K. (2003). Airport governance reform: a strategic management perspective. Journal of Air Transport Management, 9(4), 221-232.
• Carter, M. (2001). Advanced warning for railroad delays in San Antonio, Lessons learned from the Metropolitan Model Deployment Initiative–Providing enhanced information to the public. US Department of Transportation.
• DHMİ (Devlet Hava Meydanları İşletmesi) (2012). 2011 Yılı Faaliyet Raporu. http://www.dhmi.gov.tr/dosyalar/annualreport/2011/annual-report-2011.pdf. (Erişim Tarihi. 21 Mayıs 2013).
• Ferrovial Group. (2012). 2011 Yılı Faaliyet Raporu. http://memoria2011.ferrovial.com/recursos/doc/2011/2220_254254201293222.pdf. (Erişim Tarihi. 12 Nisan 2013).
• Forsyth, P., Niemeier, H. M., & Wolf, H. (2011). Airport alliances and mergers–Structural change in the airport industry?. Journal of Air Transport Management, 17(1), 49-56.
• Fraport Group. (2012). 2011 Yılı Faaliyet Raporu. http://www.fraport.com/content/fraport/en/misc/binaer/press-center/annual-report/jcr:content.file/fraport-annual-report-2011.pdf. (Erişim Tarihi. 11 Mayıs 2013).
• Graham, A. (2011). The objectives and outcomes of airport privatisation. Research in Transportation Business & Management, 1(1), 3-14.
• Gillen, D. (2008, October). Airport governance and regulation: The evolution over three decades of aviation system reform. In Workshop on Transport Economics,‘Models of Airport Ownership and Governance’, FEDEA-Abertis.
• Gillen, D. (2011). The evolution of airport ownership and governance. Journal of Air Transport Management, 17(1), 3-13.
• Goh, K., & Uncles, M. (2003). The benefits of airline global alliances: an empirical assessment of the perceptions of business travelers.
• Transportation Research Part A: Policy and Practice, 37(6), 479-497.
• Hellmers. J. Alliances vs. Mergers in Passenger Air Transport. http://www.garsonline.de/Downloads/100701/Julia_Hellmers_GARS_Paper.pdf (Erişim Tarihi. 10 Nisan 2013).
• Kamath, A. C., & Tornquist, J. (2004). Strategic Issues in The Airline Industry and The Role Of Singapore International Airlines. Delhi Business Review, Vol 5, No 1.
• Kang, N. H., & Sakai, K. (2000). International strategic alliances: their role in industrial globalisation (No. 2000/5). OECD Publishing.
• Kaya E., Gerede E., Başar M., Kuyucak F. ve Sürmeli A. (2007).
• “Havaalanlarında Yap İşlet Devret Uygulamaları”, Amme İdaresi Dergisi. Cilt 1, sayı 2, s. 115-151.
• Kleymann, B. (2005). The dynamics of multilateral allying: a process perspective on airline alliances. Journal of Air Transport Management, 11(3), 135-147.
• Meyer, J. S. (1982). Section 419 of the Airline Deregulation Act: What Has Been the Effect on Air Service to Small Communities. J. Air L. & Com., 47, 151. ISO 690.
• Moore, T. G. (1986). US airline deregulation: Its effects on passengers, capital, and labor. JL & Econ., 29, 1.
• Oum, T. H., Yu, C., & Zhang, A. (2001). Global airline alliances: international regulatory issues. Journal of Air Transport Management, 7(1), 57-62.
• Oum, T. H., Adler, N., & Yu, C. (2006). Privatization, corporatization, ownership forms and their effects on the performance of the world's major airports. Journal of Air Transport Management, 12(3), 109-121.
• Oum, T. H., Yan, J., & Yu, C. (2008). Ownership forms matter for airport efficiency: A stochastic frontier investigation of worldwide airports. Journal of Urban Economics, 64(2), 422-435.
• Robson, J. E. (1998). Airline Deregulation; Twenty Years of Success and Counting. Regulation, 21, 17.
• Schiphol Group. (2012). 2011 Yılı Faaliyet Raporu. http://www.schiphol.nl/index_shg_en.html. (Erişim Tarihi. 22 Nisan 2013).
• Sayıştay, DEVLET HAVA MEYDANLARI İŞLETMESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (DHMİ ) 2012 YILI RAPORU http://www.sayistay.gov.tr/rapor/kit/2012/60dhmi.pdf. (Erişim Tarihi. 10 Ocak 2013).
• Sayıştay, DEVLET HAVA MEYDANLARI İŞLETMESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (DHMİ) 2012 YILI RAPORU http://www.sayistay.gov.tr/rapor/kit/63Dhmi2011.pdf (Erişim Tarihi. 10 Ocak 2013).
• Tav Grup. (2012). 2011 Yılı Faaliyet Raporu. http://www.tavyatirimciiliskileri.com/en-EN/Lists/Annual%20 Reports/Attachments/11/TAV_FRAE_2011_MTB.PDF. (Erişim Tarihi. 15 Mayıs 2013).
• Tretheway, M. (2001). Airport ownership, management and price regulation.Report to the Canadian Transportation Act Review Committee.
• Vaara, E., Kleymann, B., & Seristö, H. (2004). Strategies as discursive constructions: The case of airline alliances. Journal of Management Studies,41(1), 1-35.