The Province of Ozer (Özer İli) in Icmal Registry of 1521 / 1521 Tarihli İcmâl Defterine Göre Özer İli

Yıl 2015, Cilt: 12 Sayı: 32, 76 - 88, 30.12.2015

Ahmet Gündüz

Öz

The province of Ozer, being on the way of Hajj, is composed of three sub-districts, Özer, Iskenderun, and Arsuz by cadastral record  book, dated 1521. Apart from these three sub-districts, some of the sub-districts adhered to Antakya and Adana can be seen within the “has” of brigadier of Özer province. The registry with the number of 109 is in total 92 pages, and the first parts in 35 pages is related to the province of Ozer Sanjak. In the remaining parts of the registry, the cadastral record book of Kınık sub-district adhered to Adana exists.

İn this study, it is tried to examine distribution of income of sanjak and rural settlemet of village and hamlet which are taking place in sanjak by using the brief registry ( 1521 dated) of Ozer province.

Anahtar Kelimeler

-

1521 TARİHLİ İCMÂL DEFTERİNE GÖRE ÖZER İLİ

Öz

Osmanlı döneminde Hac Yolu güzergâhında olan Özer-ili 1521 tarihli tapu tahrir defterinde Özer, İskenderun ve Arsuz-ili olmak üzere üç nahiyeden oluşmaktadır. Bu üç nahiyenin dışında Antakya ve Adana’ya bağlı bazı nahiyelerin de Özer-ili mirlivası hasları içinde yer aldığını görmekteyiz. 109 no’lu bu defter toplam 92 sayfa olup ilk 35 sayfası Özer-ili Sancağına aittir. Defterin bundan sonraki sayfalarında ise Adana’ya tabi Kınık Nahiyesinin tahriri bulunmaktadır. Bu çalışmada 1521 tarihli Özer-ili icmâl defteri esas alınarak sancağın gelir dağılımını ve sancak dâhilindeki nahiyeler içerisinde yer alan köy ve mezralardaki kırsal yapılanma incelenmeye çalışılmıştır

Anahtar Kelimeler

Özer-İli, Antakya, Tahrir, İskenderun

Kaynakça

• Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Tapu-Tahrir Defteri, No: 109.
• Acun, F. (2000). Osmanlı Tarihi Araştırmalarının Genişleyen Sınırları: Defteroloji. Türk İncelemeleri Dergisi, S. 1, İstanbul.
• Akgündüz, A. (1994). Osmanlı Kanunnameleri ve Hukukî Tahlilleri. İstanbul: Osmanlı Araştırmaları Vakfı.
• Barkan, Ö. L. (1953) Tarihi Demografi Araştırmaları ve Osmanlı Tarihi. Türkiyat Mecmuası, C. X. İstanbul: Osman Yalçın Matbaası.
• Behar, C. (2000). Osmanlı Nüfus İstatistikleri ve 1831 Sonrası Modernleşmesi. Osmanlı Devleti’nde Bilgi ve İstatistik. (Derleyenler; Halil İnalcık-Şevket Pamuk) Ankara.
• Çakar, E. (2003). XVI. Yüzyılda Şam Beylerbeyiliğinin İdarî Taksimatı. Elazığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. C. 13. S. 1.
• Çakar, E. (2006). 17. Yüzyılda Haleb Eyaleti ve Türkmenleri. Elazığ: Ortadoğu Araştırmaları Merkezi Yayınları.
• Gül, A. (1996). Üzeyr Sancağının Sosyo-İktisadi Yapısı (1521-1573). Atatürk Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Gül, A. (2008). XVI. Yüzyılda Özer Türkmenleri. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, C. 10, S. 1.
• İnalcık, H. (1987). Hicri 835 Tarihli Sûret-i Defter-i Sancak-i Arvanid. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınevi.
• İnalcık, H. (2000). Tahrir Defterlerindeki Sayısal Veriler. Osmanlı Devleti’nde Bilgi ve İstatistik. (Derleyenler: Halil İnalcık-Şevket Pamuk). Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası.
• İnalcık, H. (2009). Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi(1300-1600). C. I. İstanbul: Eren Yayıncılık.
• İnalcık, H. (2012). Timar. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. C. 41. İstanbul.
• Kılıç O. (1999). Yurtluk-Ocaklık ve Hükümet Sancaklar Üzerine Bazı Tespitler. OTAM, S. 10. Ankara.
• Kunt, İ. M. (1987). Sancaktan Eyalete 1550-1650 Arasında Osmanlı Ümerası ve İl İdaresi. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• Kurt, Y. (1966). Osmanlı Tahrir Defterlerinin Onamastik Değerlendirilmesine Uygulanacak Metod. Osmanlı Araştırmaları-The Journal of Ottoman Studies. C. XVI.
• Kurt, Y. (1990). 1572 Tarihli Adana Mufassal Tahrir Defterine Göre Adana’nın Sosyo-Ekonomik Tarihi Üzerine Bir Araştırma. Belleten. C. LIV.
• Müderrisoğlu, M. F. (2009). Sokullu Mehmed Paşa Külliyesi. TDV İslâm Ansiklopedisi, C. 37. İstanbul.
• Öz, M. (1991). Tahrir Defterlerinin Osmanlı Tarihi Araştırmalarında Kullanılması Hakkında Bazı Düşünceler. Vakıflar Dergisi, S. XXII. Ankara: Lale Ofset Matbaacılık.
• Soysal, M. (1987). Onaltıncı Yüzyılda Adana İlinin Mufassal Defterine Göre Sosyal ve Ekonomik Yapısı Üzerinde Bir Araştırma. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, S. 1.
• Sümer, F. (1964). Çukur-Ova Tarihine Dâir Araştırmalar (Fetihten XVI. Yüzyılın İkinci Yarısına Kadar). DTCF Tarih Araştırmaları Dergisi, I / I, Ankara.
• Tulum, M. (2011). Aşiyan. 17. Yüzyıl Türkçesi ve Söz Varlığı, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.