Mesleklerle İlgili Öykülerin İlkokul 4. Sınıf öğrencilerinin Kariyer Gelişimi Düzeylerine Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 15 Sayı: 41, 57 - 77, 29.04.2018

Aysun Özgür Eyüp Çelik

Öz

Bu
araştırmanın amacı, ilkokul 4. sınıf öğrencilerine mesleklerle ilgili öykülerin
okutulmasının, öğrencilerin kariyer gelişimini üzerinde etkili olup
olmayacağını incelemektir. Araştırmanın örneklemi 40 (10-11 yaşlar arasındaki)
öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri Çocuklar İçin Kariyer Gelişim
Ölçeği ile toplanmıştır. Bu çalışma “kontrol gruplu önt-test ve son-test
modele” dayalı deneysel bir çalışmadır. Bu araştırmanın bağımsız değişkeni
ilkokul 4. sınıf öğrencilerine mesleklerle ilgili öykülerin okutulmasıdır.
Bağımlı değişken ise, bu öğrencilerin kariyer gelişimi düzeyleridir. Araştırma
verileri Wilcoxon Signed Rank ve Mann-Whitney U testleri ile analiz edilmiştir.
Araştırma sonucunda deney grubunun ön-test ile son-test kariyer gelişimi
ölçeğinin merak/araştırma boyutu puan ortalamaları arasında istatistiksel
olarak anlamlı düzeyde bir fark olduğu, kontrol grubunun ise ön-test ile son-test
merak/araştırma puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde
bir farkın olmadığı bulunmuştur. Ayrıca, deney grubu ile kontrol grubunun
merak/araştırma son-test puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak
anlamlı düzeyde bir farkın olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Kariyer gelişimi, merak/araştırma, öykü, deneysel çalışma

Kaynakça

• Gottfredson, L. S. (1981). Circumscription and compromise: A developmental theory of occupational aspirations. Journal of Counseling psychology, 28(6), 545-579.
• Hartung, P. J., Porfeli, E. J., & Vondracek, F. W. (2005). Child vocational development: A review and reconsideration. Journal of Vocational Behavior, 66, 385–419 http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0001879104000661
• Karataş, E. (2014). Çocuk edebiyatında “karakter” kavramı. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 33, 60-79.
• Karatay, H. (2007). Dil edinimi ve değer öğretimi sürecinde masalın önemi ve işlevi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(3), 463-475.
• Lent, R. W., Brown, S. D., & Hackett, G. (1994). Toward a unifying social cognitive theory of career and academic interest, choice and performance [Monograph]. Journal of Vocational Behavior, 45, 79–122.
• Lockwood, P., & Kunda, Z. (1997). Superstars and me: Predicting the impact of role models on the self. Journal of Personality and Social Psychology, 73, 91–103.
• Mennanoğulları, B. (2008). İlköğretim I. Kademe Öğrencilerinin Çocuk Hikâye Kitaplarının Tipografik Özellikleri ile İlgili Görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Mullis, R. L., Mullis, A. K., & Gerwels, D. (1998). Stability of vocational interests among high school students. Adolescence, 33, 699-708.
• Palmer, S., & Cochran, L. (1988). Parents as agents of career development. Journal of Counseling Psychology, 35, 71-76.
• Piaget, J. (1990). The child's conception of the world. New York: Littlefield Adams, s. 15.
• Reio Jr, T. G. (1997). Effects of curiosity on socialization-related learning and job performance in adults (Doctoral dissertation, Virginia Polytechnic Institute and State University).
• Sauermann, H. (2005). Vocational choice: A decision making perspective. Journal of Vocational Behavior, 66, 273–303.
• Savickas (2002). Career construction: A Developmental theory of vocational behavior. In D. Brown and L. Brooks (Eds.). Career choice and development (4th ed., pp. 149-205). John Wiley & Sons.
• Schulenberg, J. E., Vondracek, F. W., & Crouter, A. C. (1984). The influence of the family on vocational development. Journal of Marriage and the Family, 10, 129-143.
• Schultheiss, D. E. P., & Stead, G. B. (2004). Childhood Career Development Scale: Scale construction and psychometric properties. Journal of Career Assessment, 12(2), 113-134.
• Sever, S. (2002). Çocuk kitaplarında yansıtılan şiddet. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, 35(1-2), 24-37.
• Sharf, R. S. (2013). Advances in theories of career development. In W. B. Walsh, M. L. Savickas, & P. J. Hartung (Eds.), Handbook of vocational psychology: Theory, research, and practice (4th ed., pp. 3–32). New York, NY: Routledge
• Super, D. E. (1990). A life-span, life space approach to career development. In D. Brown, L. Brooks, and Associates (Eds), Career choice and development (2rd. , pp. 197-261). San Francisco: Jossey-Bass.
• Trice, A. D., Hughes, M. A., Odom, C., Woods, K., & McClellan, N. C. (1995). The origins of children’s career aspirations: IV. Testing hypotheses from four theories. The Career Development Quarterly, 43, 307-322.
• Trice, A. D., & King, R. (1991). Stability of kindergarten children’s career aspirations. Psychological Reports, 68, 1378.
• Wood, J. V. (1989). Theory and research concerning social comparisons of personal attributes. Psychological BuUetin, 106, 231-248.
• Vignoli, E., Croity-Belz, S., Chapeland, V., de Fillipis, A., & Garcia, M. (2005). Career exploration in adolescents: The role of anxiety, attachment, and parenting style. Journal of Vocational Behavior, 67(2), 153-168.
• Yeşilyaprak, B. (2003). Eğitimde rehberlik hizmetleri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Yaylacı, G. Ö. (2007). İlköğretim düzeyinde kariyer eğitimi ve danışmanlığı. Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi (Bilig), 40, 119-140.