GİTARA UYARLANAN OKUL ŞARKILARININ MÜZİK DERSLERİNDE KULLANILABİLİRLİĞİ: BİR EYLEM ARAŞTIRMASI

Yıl 2020, Cilt: 17 Sayı: 45, 85 - 104, 23.04.2020

E. Bahadır Ayyıldız , Ali Erim

Öz

Bu
çalışmada, gitarın müzik derslerinde ezgi ve eşliği birlikte seslendirebilen
bir çalgı olarak, etkin bir biçimde kullanılması gerektiği tezi
savunulmaktadır. Araştırmada seçilmiş okul şarkılarının gitara uyarlanması ve
bu uyarlamaların müzik derslerinin niteliğini artırmaya etkisinin belirlenmesi
amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda gitara uyarlanmış okul şarkılarıyla
planlanmış müzik derslerinin öğretmenlerin gitar çalgısına ilişkin
farkındalığına, öğrencilerin şarkı ezgisini doğru seslendirmelerine,
öğrencilerin derse ilgisini artırmaya ve öğretmenin ders yapma doyumuna
etkisinin nasıl olduğu araştırılmıştır. Araştırma, nitel araştırma
yaklaşımlarından eylem araştırması olarak tasarlanmıştır. Araştırmanın
katılımcıları, Kocaeli ilinin Kartepe ilçesinde bulunan bir ortaokulda öğrenim
görmekte olan 24 öğrenci ile okulun müzik öğretmenidir. Süreçte araştırmacı
tarafından gitara uyarlanan okul şarkıları için deneyimli, besteci-gitarist
eğitimcilerin görüşleri alınmıştır. Uygulama, dört derslik şarkı öğretimi
etkinliği olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmacının da katılımcı olarak yer
aldığı uygulamalarda, öğrenciler ve uygulayıcı öğretmenle yapılan yarı
yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Uygulama sonrası şarkı söyleme
etkinliklerinin video kayıtları yapılmış olup şarkı söyleme performansı gözlem
formu geliştirilerek araştırmacı tarafından gözlem yapılmıştır. Görüşme
verileri tematik olarak çözümlenmiştir. Geçerlik ve güvenirlik için görüşme
verileri iki ayrı araştırmacı tarafından farklı zamanlarda çözümlenmiş; daha
sonra birleştirilmiştir. Araştırmada gözlem verileriyle görüşmelerden elde
edilen bulgular değerlendirildiğinde; gitara uyarlanmış okul şarkıları müzik
derslerinde kullanıldığında öğrencilerin gitara ilişkin farkındalıklarının
arttığı; şarkının ezgisini daha iyi duyabilmelerine ve böylece şarkıyı ton
içinde seslendirebilmelerine yardımcı olduğu; öğrencilerin çalgı olarak gitara
ve müzik dersine ilgilerinin arttığı; uyarlamaların gitarla çoksesli
çalınabilmesi sayesinde müzik öğretmeninin dersi daha verimli yürüttüğü ve
çalgısını daha etkin kullandığı gibi sonuçlara ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Okul Şarkıları, Okul Çalgıları, Gitar Uyarlamaları

THE USABILITY OF SCHOOL SONGS THAT ADAPTED TO GUITAR IN MUSIC COURSES

Öz

In this study, it is argued that
the guitar should be used effectively as a musical instrument that can be
performed together with melodzey and accompaniment in music lessons. The aim of
the study was to adapt the selected school songs to the guitar and to determine
the effect of these adaptations on the quality of music lessons. For this
purpose, it has been investigated how the music lessons planned with the guitar
adapted to the guitar, the awareness of the teachers about the guitar
instrument, the students singing the song melody correctly, increasing the
interest of the students in the lesson and the effect of the teacher on the
course satisfaction. The research was designed as action research from qualitative
research approaches. The participants of the study were the music teacher of
the school with 24 students in a secondary school in the district of Kartepe in
Kocaeli province. In the process, the opinions of experienced,
composer-guitarist educators were taken for the school songs adapted to the
guitar by the researcher. Semi-structured interviews were conducted with the
students and observed singing activities in the practices. Considering the
findings obtained from the views of students and teachers in the research, when
the school songs were used in music lessons, it has been reached that the
students increased their awareness about the guitar, they could hear the tune
more clearly and thus helped to sing the song in tone, students increased interest
in the instrument and the music lesson and as the adaptations can be played
with the guitar polyphonic, the music teacher teaches the lessons more
efficiently and uses the instrument more effectively.

Anahtar Kelimeler

School Songs, School Instruments, Guitar Adaptations

Kaynakça

• Aksoy, D. (2014). Eylem araştırması: eğitimsel uygulamaları iyileştirme ve değiştirmede kullanılacak bir yöntem. Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi, 36 (36), 474-489.
• Karasar, N. (2003). Bilimsel araştırma yöntemleri (12. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
• Kıvrak, Y. (2003). Müzik eğitimi çalgılarımız. Cumhuriyetimizin 80. Yılında Müzik Sempozyumu, İnönü Üniversitesi, Malatya, 62-64.
• Köz, E. (2007). İlköğretim ikinci kademede görev yapan bireysel çalgı eğitimi (gitar) alanı mezunu müzik öğretmenlerinin okul şarkılarına eşlik etmede karşılaştıkları problemler ve çözüm önerileri. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Küçüköncü, Y. (2006). Türk eğitim sistemindeki yeniden yapılanma sürecinde müzik öğretmeni modelleri. Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu, Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Denizli.
• MEB (2017). 6. sınıf ortaokul müzik dersi kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı
• MEB (2018). Müzik dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Önder, C. Ş. ve Yıldız, G. (2008). Klasik gitar eğitiminin boyutları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 115-133.
• Uçan, A. (1990). Orta öğretim kurumlarında müzik öğretimi ve sorunları. Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları Öğretim Dizisi.
• Yıldırım, A. Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yungul, O. (2008). Okul şarkılarının gitar ile eşliklenmesinde örnek bir model. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.