TUBİTAK
TUBITAK, TOVAG 109O014 nolu proje
This study was supported financially by The Scientific and Technical Research Council (TUBITAK, TOVAG 109O014) of Turkey.
Amaç: Bu çalışmada, ülkemizde Bursa ilinde saptanmış olan armut yıkım fitoplazması (‘Candidatus Phytoplasma pyri’, PD) ile enfekteli 20 armut ağacı (Deveci çeşidi) seçilerek etmenin teşhis edilmesinde en uygun örnekleme zamanı ve bitki dokusunun belirlenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem ve Bulgular: Yaprak, sürgün ve kök dokularında yıl boyunca örnekleme yapılırken çiçek dokuları Mart ayı, meyve dokuları ise Eylül ayında olmak üzere yılda bir kez testlenmiştir. Tüm örnekler P1/P7 ve fU5/rU3 üniversal primer çiftleri kullanılarak nested-PCR yöntemiyle analiz edilmiştir. Nested-PCR ürünleri RsaI ve SspI restriksiyon enzimleri ile kesime tabi tutulmuştur. Elde edilen sonuçlara göre farklı bitki dokularında ‘Ca. P. pyri ‘nin saptanma oranının büyük ölçüde örnek toplama peryoduna bağlı olduğunu ortaya koymuştur. Bursa ili koşullarında Deveci armut çeşidinin olgunlaşma dönemine göre sadece Eylül ayında örneklenen meyve dokularınde yüksek oranda ‘Ca. P. pyri’ tespit edilirken (% 100), bunu çiçek dokuları (%75) izlemiştir. Kök, sürgün ve yapraklarda ortalama tespit oranı sırasıyla % 43.75, 39.58 ve 16.25 olarak bulunmuştur. Elde edilen sonuçlar armut ağaçlarında ‘Ca P. pyri’ nin saptanması için en iyi bitki dokularının meyve kolumellası ve çiçek olduğunu göstermiştir. Bu fitoplazmanın kök dokulardaki en yüksek tespit oranı Kasım-Mart ayları arasında bulunurken, ülkemizde sürgün örneklerinde yaz ayları hariç bütün yıl tespit edilebildiği belirlenmiştir.
Genel Yorum: 'Candidatus Phytoplasma pyri'nin testlenmesi için mevsimsel açıdan bir sınırlama olmaması durumunda en uygun dokular meyve ve çiçekler olup yıl boyunca testleme yapılması söz konusu olduğunda ise sırasıyla en uygun dokular kök, sürgünlerin floem ve kambiyum tabakası ve yapraklar olarak belirlenmiştir.
Çalışmanın Önemi ve Etkisi: Farklı armut dokularında 'Candidatus Phytoplasma pyri' varlığının mevsimsel dağılımı konusunda yapılan bu çalışma ülkemizde ilk kez yapılmıştır. Elde edilen veriler, Türkiye’de armut ağaçlarında sertifikasyon-karantina programları için ve armut yıkım fitoplazmasının etmeni Ca. P. pyri’nin moleküler tespiti konusunda önemli bilgiler sağlamıştır.
TUBITAK, TOVAG 109O014 nolu proje
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Ziraat Mühendisliği |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Proje Numarası | TUBITAK, TOVAG 109O014 nolu proje |
Yayımlanma Tarihi | 18 Aralık 2020 |
Gönderilme Tarihi | 30 Haziran 2020 |
Kabul Tarihi | 11 Ağustos 2020 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 |