Hatay ili soğan tarlalarında bulunan yabancı otların yaygınlık ve yoğunluklarının belirlenmesi

Yıl 2019, Cilt: 24 Sayı: 1, 21 - 30, 24.05.2019

Hikmet Kaya İlhan Üremiş

Öz

Amaç: Hatay ili soğan (Allium cepa L.) tarlalarındaki yabancı ot türlerini, yaygınlıklarını ve yoğunluklarını belirlemek amacı ile surveyler 2015 yılında yapılmıştır.

Yöntem ve Bulgular: Her 5 km’de bir durularak en yakın soğan tarlasındaki yabancı ot türleri ve yoğunlukları (bitki/m2) belirlenmiştir. Çalışmada; 2’si monokotiledon, 26’sı ise dikotiledon ve 1’i parazit olan toplam 29 familyaya ait 82 cins ve 93 yabancı ot türü saptanmıştır. Bu yabancı otların 66’sı kışlık, 27’si ise yazlık türler olup, bunların 17’si dar yapraklı, 76’sı ise geniş yapraklıdır. Hayat sürelerine göre yabancı otların, 21’i çok yıllık olup, 56’sı tek yıllık, 2’si ise iki yıllıktır. Ayrıca, bulunan yabancı otların 6’sı tek yıllık-çok yıllık, 8’i tek yıllık-iki yıllık’tır.

Genel Yorum: Çok Rastlanan (ÇR) yabancı otlar; Avena sterilis L., Sinapis arvensis L., Convolvulus arvensis L’tir.

Çalışmanın Önemi ve Etkisi: Soğan tarlalarında belirlenen yabancı otların yoğunluğuna bakıldığında; “A” seviyesinde sadece A. sterilis, “B” seviyesinde ise S. arvensis, “C” seviyesinde Amaranthus retroflexus bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Soğan, yabancı ot, survey, yaygınlık, yoğunluk

Determination of weed species, their frequencies and densities in onion fields in Hatay province

Öz

Aims: Surveys were carried out in order to determine the species, density and frequency of the weeds in onion (Allium cepa L.)  fields of the Hatay province in 2015.

Methods and Results: Surveyed fields were chosen randomly by stopping at every 5 km and weed species and their densities (plant/m2) were determined. Total of 93 weed species in 82 genus belonging to 29 different families, including 2 monocotyledoneus, 26 dicotyledoneus and 1 parasitic, 66 winter and 27 summer species, 17 narrow leaved, 76 broad leaved were determined. According to their life cycles the weeds were classified as, 24 perennial, 64 annual, 5 biennial, 6 annual-perennial and 8 annual-biennial.

Conclusions: In onion fields, Avena sterilis L., Sinapis arvensis L., Convolvulus arvensis L had the highest incidence rates.

Significance and Impact of the Study: Among all the weeds, level “A” Avena sterilis L., level “B” Sinapis arvensis L., level “C” Convolvulus arvensis L had the highest population density.

Anahtar Kelimeler

Onion, weed, survey, frequency, density, life form

Kaynakça

• Albayrak B, Elmacı ÖL, 2014. Farklı azot ve kükürt uygulamalarının kuru soğanın verim, beslenme ve bazı kalite kriterleri üzerine etkisi. Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü, Yalova.
• Alsan C, 1986. Doğu Anadolu Bölgesi soğan (Allium cepa L.) tarlalarındaki otlar üzerinde sürvey çalışmaları. Bitki Koruma Bülteni, 26 :1-2, 1.
• Anonim 2016. Hatay Valiliği Hatay Meteoroloji Müdürlüğü Kayıtları.
• Beşirli G, Sönmez İ, Albayrak B, Ruşen M, Çakır E, Maden S, Barış A, Kepenekçi İ, Evlice E, Karataş SE, 2007. Soğan Yetiştiriciliği. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Çiftçi Eğitim Serisi Yayın No.57.
• Bora T, Karaca İ, 1970. Kültür Bitkilerinde Hastalık ve Zararlıların Ölçülmesi. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yardımcı Ders Kitabı Yayın No: 167, 43s., İzmir.
• Brewster JL, 2008. Onions and Other Vegetable Alliums, Crop Production Science Horticulture, 2 edition, CABI International, 448pp., Cambridge, UK.
• Davis PH, (1965 – 1988). Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Edinburgh University Press, Volume 1-10, Edinburg. UK.
• FAO 2014. FAO Statistics Division, http://faostat.fao.org/default.aspx.
• Gürbüz R, 2007. Çukurova Soğan Üretim Alanlarında Görülen Yabancı Otların Öneminin ve Bazı Herbisitlerin Yabancı Otlanma ile Soğan Verimine Olan Etkilerinin Araştırılması. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 79 s., Adana.
• Kızılkaya A, 2003. Tokat ili (Kazova ve Kelkit Vadisi)’nde Baş Soğan (Allium cepa L.) Yetiştirilen Alanlarda Sorun Olan Yabancı Otlar ve Farklı Dönemlerde Yabancı Otların Yok Edilmesi ile Ekonomik Eşiğin Belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 73 s., Tokat.
• Kurçman M, Taştan B, Erciş A, 1983. Orta Anadolu’da karacadan arpacık soğanı yetiştirilen alanlarda sorun oluşturan yabancı otlara karşı ilaçlı mücadele denemeleri. Zirai Mücadele Araştırma Yıllığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü Araştırma Dairesi Başkanlığı, 18: 122, Ankara.
• Lawande KE, 2010. Impact of Climate Change on Onion and Garlic Production. In Challenges of Climate Change-Indian Horticulture (Eds., Singh,H.P., Singh, J.P. and Lal, S.S.), Western Publishing House, pp. 100-103, New Delhi.
• Mennan H, Işık D, 2003. Invasive weed species in onion production systems during the last 25 years in Amasya, Turkey. Pak. J. Bot., 35 (2): 155- 160.
• Odum EP, 1971. Fundamentals of Ecology. W.B. Saunders Company, 574pp., Philadelphia, London, Toronto.
• Orel E, 1996. Çukurova Bölgesi Buğday ve Mısır Ekim Alanlarında Bazı Ekolojik Faktörlerin Göstergesi Olabilecek Yabancı Ot Türlerinin Saptanması. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 133s., Adana.
• Özdemir C, Karasu H, Sönmez S, 1983. Marmara Bölgesinde soğanlarda sorun olan yabancı otlarla mücadele olanakları üzerinde araştırmalar. Zirai Mücadele Araştırma Yıllığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü Araştırma Dairesi Başkanlığı, 18: 127, Ankara.
• Özer Z, Tursun N, Önen H, Uygur FN, Erol D, 1998. Herbaryum Yapma Teknikleri ve Yabancı Ot Teşhis Yöntemleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları No: 12, 214s., Tokat.
• Pamukoğlu Z, 2011. Kahramanmaraş Kırmızı Biber Alanlarında Sorun Olan Yabancı Otlar ve Bunlarla Mücadelede Kritik Periyodun Belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 47s., Kahramanmaraş.
• Rabinowitch HD, Brewster JL, 1990. Onions and Allied Crops, Vol.I, Botany, Physiology, and Genetics. CRC Press, 273pp., Boca Raton, Florida.
• Soylu S, Sertkaya E, Kurt Ş, Üremiş İ, Bozkurt İA, 2014. Hatay ili Amik ovası soğan (Allium cepa L.) ekim alanlarında görülen önemli hastalık etmenleri, zararlı ve yabancı ot türleri ve yaygınlık durumları. 10. Sebze Tarımı Sempozyumu (2-4 Eylül 2014, Tekirdağ), Bildiriler: 45.
• TUİK, 2014. Bitkisel Üretim ve İstatistik Veri Tabanı, http://tuikapp.tuik.gov.tr/ bitkiselapp/bitkisel.zul, Erişim Tarihi:=Nisan 2014.
• Uluğ E, Kadıoğlu İ, Üremiş İ, 1993. Türkiye’nin Yabancı Otları ve Bazı Özellikleri. T.K.B. Adana Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü, Yay. No: 78, 513 s., Adana.
• Vural H, Eşiyok D, Duman İ, 2000. Kültür Sebzeleri (Sebze Yetiştirme). Ege Üniversitesi Basımevi, 440 s., Bornova-İzmir.
• Yaşar S, 2012. Tekirdağ İli Soğan Ekim Alanlarında Görülen Önemli Yabancı Ot Türleri, Yoğunlukları ve Rastlanma Sıklıklarının Belirlenmesi. Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 29 s., Tekirdağ.