Sulama suyundaki farklı bor düzeylerinin pamuğun gelişimine etkisi

Yıl 2019, Cilt 24 Özel Sayı: 1st Int. Congress on Biosystems Engineering 2019, 16 - 23, 27.12.2019

İbrahim Halil Çevik Ali Fuat Tarı

Öz

Bor elementinin eksikliği bitki gelişimini olumsuz etkilerken fazlalığı da toksik
etki yapmaktadır. Borun toksik etkisi bitkiden bitkiye farklılık
göstermektedir. Bu çalışma, farklı konsantrasyonda bor içeren sulama sularının,
bora dayanaklı bir bitki olan pamuk bitkisindeki etkilerini belirlemek amacıyla
yürütülmüştür. Araştırmada biri kontrol, yedisi farklı bor konsantrasyonları
olmak üzere 8 ayrı deneme konusu (0, 1, 2.5, 5, 10, 15, 20, 25 ppm) ele
alınmıştır. Deneme tesadüf parselleri deneme deseninde ve altı tekerrürlü
olarak yürütülmüştür. Deneme süresince bitki gelişimi takip edilmiş ve deneme
sonunda borun bitki boyu, yaş ağırlığı, kuru ağırlığı, lif kalitesi, yaprakta
ve toprakta biriken bor miktarına etkisi saptanmıştır. Az miktardaki bor
uygulamasının verimi artırdığı belirlenmiştir. Sulama suyundaki bor içeriği
pamuğun, boyunu, yaş ve kuru ağırlığını, lif ve çiğit verimini önemli düzeyde
etkilemiştir. Konulardan elde edilen bitki boyları, yaş ağırlıkları ve kuru
ağırlıkları sırasıyla 51.5 cm ile 63.0 cm, 131 g ile 283 g ve 55.97 g ile 86.37
gram arasında değişmiştir. Ayrıca sulama suyunun bor içeriğindeki artış bitkide
ve toprakta bor birikmesine neden olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Bor, pamuk, verim, kalite, gelişme

Destekleyen Kurum

Harran Üniversitesi

Proje Numarası

17240

Teşekkür

Harran Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyon Başkanlığı (HÜBAK) tarafından 17240 numaralı proje ile desteklenmiştir. İlgili kuruma desteklerinden dolayı teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Ardıç M (2006). Bor toksisitesinin nohut (Cicer arietinum L.) bitkisinde bazı fizyolojik ve biyokimyasal özellikler üzerindeki etkileri. Doktora Tezi, Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 95s.
• Blevins DG, Lukaszewski KM (1994). Proposed physiologic functions of boron in plants pertinent to animal and human metabolism, Environ Health Perspect, 102(7): 31-33.
• Brennan RF, Adcock KG (2004). Incidence of boron toxicity in springbarley in Southwestern Australia. Journal of Plant Nutrition, 27(3):411-425.
• Cömert A, Kale Çelik S (2017). Farklı Toprak bünyelerinde sulama suyu bor düzeylerinin fasulye bitkisi verimi üzerine etkilerinin belirlenmesi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 21(3): 323-331.
• Gupta UC, Jame YW, Campbell CA, Leyshon AJ, Nichololaichuk W (1985). Boron toxicity and deficiency: A review. Canadian Journal of Soil Science, 65: 381-409.
• Güneş A, Alpaslan M, İnal A (2000). Bitki besleme ve gübreleme, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No:1514, Ders Kitabı No:467, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara.
• Güngör Y, Erözel AZ (1994). Drenaj ve arazi ıslahı. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No:1341: 232-235, Ankara.
• Harem E (2010). Türkiye’de tescil edilen pamuk çeşitleri (İkinci Baskı) Şanlıurfa GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü. Yayın No: 165.192s, Şanlıurfa.
• Kaptan MA (2013). Pamukta (gossypium hirsutum l.) Bor toksisitesi ve humik madde uygulamasının etkileri Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, 191s, Aydın.
• Lee SKD (2006). Hot Pepper response to ınteractive effects of salinity and boron. Plant Soil Environment, 52: 227-233.
• Paull JG, Cartwright B, Rathjen AJ (1988). Responses of wheat and barley genotypes toxic concentrations of soil boron, Euphytica, 39: 137-144.
• Sotiropoulos TE, Therios N, Dimassi KN (2003). Boron toxicity in kiwifruit (Actinidia Deliciosa L.), treated with nitrate, amnionium, and a mixture of both. Journal of Plant Nutrition and Soil Science, 166: 529-532.
• Tüzüner A (1990). Toprak ve su analiz laboratuvarları el kitabı. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayını, 374s, Ankara.