In this study, it is aimed to comparatively analyze the greenhouse gas emission values (1990-2022) accepted in the Kyoto Protocol at different scales for global and some selected countries, and to examine them within the framework of climate justice and historical responsibility. USA, China, India, Türkiye, Australia, Bahrain, UAE and the EU were compared. China is not only the country with the fastest increase in annual greenhouse gas emissions, but also the country with the highest emission value with a total of 307,178 Gt CO2 eq. (CO2 equivalent) in the period 1990-2022. In contrast, Bahrain's total emission is 1.6003 Gt CO2 eq. However, in terms of per capita emission value, this value is reported as 10.9541 t CO2 eq/year for China and 39.2904 t CO2 eq/year for Bahrain in 2022. There is also a significant difference between the two countries in terms of gross domestic product (GDP). For China (2022) it is 0.6107 t CO2 eq/1000 USD/year, while for Bahrain it is 0.9166 t CO2 eq/1000 USD/year. When Türkiye and Australia are compared, the results are quite interesting, since Australia’s historical responsibility is 37% higher than Türkiye's, although the total annual emission values are close to each other in recent years. These significant differences show that in global climate policies, not only the total emission values of countries, but also the per capita emission value of countries, emission values of GDP and historical responsibilities should be evaluated.
ARIMA Climate change Global warming Climate declarations Emission trend
Bu çalışmada, Kyoto Protokolünde kabul edilen sera gazı emisyon değerlerini (1990-2022) küresel ve seçilen bazı ülkeler için farklı ölçeklerde karşılaştırmalı analizi, iklim adaleti ve tarihsel sorumluluk çerçevesinde irdelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada ABD, Çin, Hindistan, Türkiye, Avustralya, Bahreyn, BAE ve AB karşılaştırılmıştır. Çin, yıllık sera gazı emisyonlarında en hızlı artışı gösteren ülke olmasının yanı sıra 1990-2022 döneminde toplamda 307.178 Gt CO2 eq ile en yüksek emisyon değerine sahip ülke konumundadır. Buna karşılık Bahreyn'in toplam emisyonu 1.6003 Gt CO2 eq’dir. Ancak kişi başına emisyon değeri açısından değerlendirildiğinde, 2022 yılında Çin için bu değer 10.9541 t CO2 eq/yıl iken Bahreyn için 39.2904 t CO2 eq/yıl olarak rapor edilmiştir. Gayrisafi yurt içi hasıla (GSYİH) açısından da iki ülke arasında önemli düzeyde farklılık bulunmaktadır. Çin için (2022 yılı) 0.6107 t CO2 eq/1000 USD/yıl iken aynı yıl Bahreyn için 0.9166 t CO2 eq/1000 USD/yıl olarak belirlenmiştir. Konu alınan ülkelerden Türkiye ve Avustralya karşılaştırıldığında sonuçlar oldukça ilginçtir, çünkü son yılarda yıllık toplam emisyon değerleri birbirine yakın olmasına rağmen Avustralya’nın tarihsel sorumluluğu Türkiye’ye oranla %37 daha fazladır. Bu önemli farklılıklar göstermektedir ki küresel iklim politikalarında yalnızca ülkelerin toplam emisyon değerleri değil aynı zamanda ülkelerin kişi başına düşen emisyon değeri, GSYİH’nın emisyon değerleri ve tarihsel sorumluluklar açısından değerlendirilmesi gerekmektedir.
ARIMA İklim Değişikliği Küresel ısınma İklim anlaşmaları Emisyon trendi
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Ziraat Mühendisliği (Diğer) |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 3 Aralık 2024 |
Yayımlanma Tarihi | |
Gönderilme Tarihi | 28 Mayıs 2024 |
Kabul Tarihi | 29 Ağustos 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 29 Sayı: 3 |