Determination of the frequency and density of weed species in sugar beet (Beta vulgaris L.) cultivation areas in Malatya province of Türkiye

Yıl 2024, Cilt: 29 Sayı: 3, 925 - 941

Ömer Küçük , Olcay Bozdoğan

https://doi.org/10.37908/mkutbd.1519258

Öz

This study was conducted in 2020-2021 to determine the frequency and density of weeds in sugar beet cultivation areas in Malatya province. A survey was carried out in 82 sugar beet fields throughout the province, and in two years, 87 different species belonging to 24 families were encountered. The top five most common species in 2020 determined were Amaranthus retroflexus L. (76.19%), Salsola ruthenica Iljin (76.19%), Convolvulus arvensis L. (71.43%), Chenopodium album L. (69.05%), Amaranthus albus L. (61.90%). In terms of general density, A. retroflexus (2.95 unit m-2), Heliotropium europaeum L. (2.75 unit m-2), S. ruthenica (2.27 unit m-2) species were detected at "B" level; C. arvensis (1.88 unit m-2), Agropyron repens L. P. Beauv. (1.46 unit m-2) species were detected at ''C'' level. The top five most common species in 2021 found were C. album (95.00%), A. retroflexus (85.00%), C. arvensis (82.50%), S. ruthenica (80.00%), and H. europaeum (60.00%). In terms of general density, A. retroflexus (5.06 unit m-2) were detected at "A" level; C. arvensis (2.44 unit m-2) were detectedat "B" level and C. album (1.63 unit m-2), A. albus (1.39 unit m-2), Cynodon dactylon (L.) Pers. (1.08 unit m-2) species were detected at "C" level. In conclusion; A. retroflexus, S. ruthenica, C. arvensis, C. album, A. albus and H. europaeum species were determined as common species. A. retroflexus, H. europaeum, S. ruthenica, C. arvensis, A. repens, A. albus, C. dactylon species were determined as dense species.

Anahtar Kelimeler

Sugar beet, Weed, Density, Frequency

Malatya ili şeker pancarı (Beta vulgaris L.) ekim alanlarında bulunan yabancı ot türlerinin yaygınlık ve yoğunluğunun belirlenmesi

Öz

Bu çalışma Malatya ili şeker pancarı ekim alanlarındaki yabancı otların yaygınlık ve yoğunluklarını belirlemek amacıyla 2020-2021 yıllarında yürütülmüştür. İl genelinde 82 şeker pancarı ekimi yapılan tarlada sürvey yapılmış ve iki yılda toplam 24 familyaya ait 87 farklı türe rastlanmıştır. 2020 yılında en yaygın görülen ilk beş tür; Amaranthus retroflexus L. (%76.19), Salsola ruthenica Iljin (%76.19), Convolvulus arvensis L. (%71.43), Chenopodium album L. (%69.05), Amaranthus albus L. (%61.90) olduğu tespit edilmiştir. Genel yoğunluk bakımından A. retroflexus (2.95 adet m-2), Heliotropium europaeum L. (2.75 adet m-2), S. ruthenica (2.27 adet m-2), türleri ‘‘B’’ seviyesinde; C. arvensis (1.88 adet m-2), Agropyron repens L. P. Beauv. (1.46 adet m-2) türleri ‘‘C’’ seviyesinde tespit edilmiştir. 2021 yılı yılında en yaygın görülen ilk beş tür; C. album (%95.00), A. retroflexus (%85.00), C. arvensis (% 82.50), S. ruthenica (% 80.00), ve H. europaeum (%60,00) olarak bulunmuştur. Genel yoğunluk bakımından A. retroflexus (5.06 adet m-2) ‘‘A’’ seviyesinde; C. arvensis (2.44 adet m-2) ‘‘B’’ seviyesinde ve C. album (1.63 adet m-2), A. albus (1.39 adet m-2) ve Cynodon dactylon (L.) Pers. (1.08 adet m-2) türleri ‘‘C’’ seviyesinde saptanmıştır. Sonuç olarak; yaygın tür olarak A. retroflexus, S. ruthenica, C. arvensis, C. album, A. albus ve H. europaeum türleri belirlenmiştir. Yoğun tür olarak ise A. retroflexus, H. europaeum, S. ruthenica, C. arvensis, A. repens, A. albus, C. dactylon türleri belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Şeker pancarı, Yabancı ot, Yoğunluk, Sıklık

Kaynakça

• Akar, A., & Öğüt Yavuz, D. (2020). Uşak ili şeker pancarı (Beta vulgaris L.) ekim tarlalarında bulunan yabancı ot türlerinin, rastlama sıklıklarının ve yoğunluklarının belirlenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 25 (3), 461-473. https://doi.org/10.37908/mkutbd.678019
• Akça, A., & Işık, D. (2016). Kayseri ili şeker pancarı (Beta vulgaris L.) ekiliş alanlarında bulunan yabancı otların tespiti. Bitki Koruma Bülteni, 56 (1), 115-124. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/284579
• Anonim (2004). Pancar ve mısırın ülke ekonomisindeki yeri. T.C. Şeker Kurumu, Ankara, http://www.şekerkurumu.gov.tr (Erişim tarihi: 16/11/2022).
• Anonim (2006). Şeker pancarının istekleri. Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş. Genel Müdürlüğü, Kayseri, http://www.kayseriseker.com.tr (Erişim tarihi: 15/11/2022).
• Anonim (2022a). http://www.malatya.gov.tr/cografi-konum (Erişim tarihi: 16/11/2022).
• Anonim (2022b). http://www.malatya.gov.tr/akcadag (Erişim tarihi: 17/11/2022).
• Anonim (2022c). http://www.malatya.gov.tr/battalgazi (Erişim tarihi: 15/11/2022).
• Anonim (2022ç). http://www.malatya.gov.tr/darende (Erişim tarihi: 16/11/2022).
• Anonim (2022d). http://www.malatya.gov.tr/dogansehir (Erişim tarihi: 20/11/2022).
• Anonim (2022e) http://www.malatya.gov.tr/yazihan (Erişim tarihi: 22/11/2022).
• Anonim (2022f). http://www.malatya.gov.tr/yesilyurt (Erişim tarihi: 21/11/2022).
• Anonim (2022g). http://www.malatya.gov.tr/cografi-konum (Erişim tarihi: 20/11/2022).
• Avcı, S. (2005). Türkiye’de şeker sanayinde yaşanan değişiklikler ve coğrafi sonuçları. Ulusal Coğrafya Kongresi 2005 (Prof. Dr. İsmail Yalçınlar Anısına), İstanbul, Türkiye, 1 - 04 Kasım 2005, 457-466.
• Bora, T., & Karaca, İ. (1970). Kültür bitkilerinde hastalığın ve zararın ölçülmesi. Ege Üniversitesi Zir. Fak. Yardımcı Ders Kitabı, No: 167.
• Büyükdemir, G.Ç., & Kara, A. (2020). Sakarya ili şeker pancarı (Beta vulgaris var. saccharifera L.) tarlalarında görülen yabancı ot türleri, yoğunlukları ve rastlanma sıklıklarının belirlenmesi. Turkish Journal of Weed Science, 23 (2), 89-97. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1221679
• FAO. (2021). http://www.fao.org/faostat (Erişim tarihi: 20/12/2022).
• Gencer, O. (1988). Genel tarla bitkileri (Endüstri bitkileri). Çukurova Üniv. Ziraat Fak., Ders Kitabı, (42).
• Gökalp, Ö., & Üremiş, İ. (2015). Mardin’de buğday ürününe karışan yabancı ot tohumlarının belirlenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20 (1), 23-30. https://dergipark.org.tr/tr/pub/mkuzfd/issue/19637/209638
• Gökçe, L. (2018). Niğde ili şeker pancarı (Beta vulgaris L.) ekim alanlarında görülen yabancı ot türleri, yoğunlukları ve rastlanma sıklıklarının tespiti. (Yayın No:528385) Yüksek Lisans Tezi, Niğde Ömer Halis Demir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitkisel Üretim ve Teknolojileri Anabilim Dalı, 50 s, Niğde.
• Güncan, A. (2000). Şeker pancarlarında ekim öncesi yabancı ot mücadelesi. Pancar Ekicileri Eğitim ve Sağlık Vakfı Yayınları, (5), 143-148.
• Johnson, R., Alexander T., Rush J.T., G.E., & Havkes R. (1971). Advances in sugar beet production: Principles and pratices (Çeviri: Bilgen T., Erel K., Onat G., 1997) Şeker pancarı üretimindeki gelişmeler, prensipler ve uygulamalar. Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Yayınları, Yayın No: 205. Ankara, s 507.
• Kordali, Ş., & Zengin, H. (2008). Bayburt ili şekerpancarı ekim alanlarında bulunan yabancı otların rastlama sıklığı, yoğunlukları ve topluluk oluşturma durumlarının saptanması. Türkiye Herboloji Dergisi, 11 (2), 23-39. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunizfd/issue/2933/40578
• Malaslı, M.Z. (2010). Şeker pancarı üretim alanlarında yabancı otla mücadele yöntemleri ve uygulama etkinliklerinin belirlenmesi. (Yayın No:287007) Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Makineleri Ana Bilim Dalı, 69 s, Şanlıurfa.
• MGM. (2022). Meteroloji Genel Müdürlüğü. Malatya İli Meteoroloji Verileri.
• Odum, E.P. (1971). Fundamentals of ecology. Third Edition, W.B. Saunders Co., Philadelphia, 1-574.
• Oerke, E.C., Dehne, H.W., Schonbeck, F., & Weber, A. (1994). Crop production and crop protection: Estimated losses in major food and cash crops, Elsevier Science B.V., Amsterdam, 1994. 808 pp.
• Özgür, O.E. (2013a). Şeker pancarı tarla çiçekleri I. (Weeds of sugar beet). ISBN: 978-605-60998-4-7 (1.c). Filiz Matbacılık San. ve Ltd. Şti. 14.10.2013. s. 411. Etimesgut-Ankara.
• Özgür, O.E. (2013b). Şeker pancarı tarla çiçekleri II. (Weeds of sugar beet). ISBN: 978-605-60998-5-4 (2.c). Filiz Matbacılık San. ve Ltd. Şti. 14.10.2013. s. 411. Etimesgut-Ankara.
• Özkan, O.U., & Kaya İ. (2008). Van Gölü Havzası şeker pancarı alanlarında sorun olan yabancı otların belirlenmesi. Türkiye Herboloji Dergisi, 11 (1), 8-15. https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/86531?view=bibtex&download=86531.bib
• Pamukoğlu, Z. (2011). Kahramanmaraş kırmızı biber alanlarında sorun olan yabancı otlar ve bunlarla mücadelede kritik periyodun belirlenmesi. (Yayın No:284442) Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, 47 s.
• Pankobirlik (2022). Sınırlı sorumlu pancar ekicileri kooperatifleri birliği www.pankobirlik.com.tr (Erişim tarihi: 09/01/2023).
• Soylu, S., Sertkaya, E., Üremiş, İ., Bozkurt, İ.A., & Kurt, Ş. (2020). Hatay ili marul (Lactuca sativa L.) ekim alanlarında görülen önemli hastalık etmenleri, zararlı ve yabancı ot türleri ve yaygınlık durumları. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 22 (1), 23-33. https://dergipark.org.tr/tr/pub/mkuzfd/issue/30381/298689
• The plant list (2024). http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-2675613 (Erişim tarihi: 15/07/2024).
• Tursun, N., Tursun, A.Ö., & Kaçan K. (2003). Kahramanmaraş ili ve ilçelerinde şeker pancarı ekim alanlarında sorun olan yabancı otların belirlenmesi. KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 6 (2), 166-172. https://jes.ksu.edu.tr/tr/pub/archive
• Türkşeker (2020). https://www.turkseker.gov.tr/?ModulID=3&MenuID=3 (Erişim tarihi: 5/11/2022).
• Türkşeker (2022). https://www.turkseker.gov.tr/?ModulID=3&MenuID (Erişim tarihi: 09/12/2022).
• USDA (2020). https://apps.fas.usda.gov/psdonline (Erişim tarihi 30.11.2022).
• Uygur, F.N. (1985). Untersuchungen Zu Art und Bedeutung Der Verunkrautung Der Verunkrautung in Der Çukurova Unter Besonderer Berücksictigung von Cynodon dactylon (L.) Pers. und Sorghum halepense (L.) Pers. Plits, 1985/3 (5), Stuttgard, Germany, 169 s.
• Üstüner, T. (2022). Determination of weed species, density, frequency and coverage areas in sugar beet (Beta vulgaris L.) fields located in Kahramanmaras and Adana provinces. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 27 (3), 512-524. https://doi.org/10.37908/mkutbd.1101680
• Yılar, M., Bayar, Y., Akan, K., & Türkay, İ. (2022). Kırşehir ili şeker pancarı (Beta vulgaris L.) üretim alanlarında yayılış gösteren yabancı otların flora, yaygınlık ve yoğunluklarının belirlenmesi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 26 (3), 268-279. https://doi.org/10.29050/harranziraat.1071821